Avrasya Jeopolitiği

Avrasya Jeopolitiği

Aşağıda verilen bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur ?
I- Milletler Cemiyeti, Birleşmiş Milletler gibi örgütler istikrar sağlayıcı, düzenleyici mekanizmalar; çıkar çatışmaları, güç mücadeleleri, ayrılıkçı hareketler bozucu mekanizmalardır.
II- Gevşek iki kutuplu sistemin en önemli özelliği, devletlerin iki blok çevresinde yoğunlaşmış olmasıdır.
III- Sıkı iki kutuplu sistemde bloksuz ve evrensel aktörler de yer alır.
IV- Gevşek iki kutuplu sistemde askeri bakımdan blokların birinin güçlenmesi sistemin istikrarını sarsacaktır. Bu sebeple ikinci vuruş gücü önem kazanmaktadır.

a) I ve II
b) I ve III
c) I, II ve IV
d) I,II,III ve IV
e) II,III ve IV

Cevap : c) I, II ve IV

Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır ?

a) Uluslararası sistem ele alındığında buradaki ögelerin ulusal devletler,bireyler,hükümetdışı ulusal aktörler,uluslararası örgütler ve ulusaşırı gruplar ve örgütlenmelerden oluştuğu görülür.
b) Uluslararası sistemin ögeleri ve uluslararası ilişkiler bir araya gelerek uluslararası sistemi oluştururlar.
c) Charles A.Mc.Celland’a göre sistem,kendilerini dış çevreden ayıran ve belirlenebilen sınırlar içinde etkileşmekte olan bir bütündür.
d) Kalevi J.Holsti’ye göre sistem, kendilerine özgü tanımlanabilen, davranışsal düzenlilikler ile dış çevreden ayrılan ve aralarında ilişkiler bulunan değişkenler bütünüdür.
e) Uluslararası sistem tek başına bir bütün olarak görülmemeli, sistemin alt sistemlerden meydana geldiği unutulmamalıdır.

Cevap : d) Kalevi J.Holsti’ye göre sistem, kendilerine özgü tanımlanabilen, davranışsal düzenlilikler ile dış çevreden ayrılan ve aralarında ilişkiler bulunan değişkenler bütünüdür.

‘’ İki kutuplu sistemde, özellikle de sistemin kutupluluğunun sıkılaştığı dönemlerde uluslararası sistemin bütününü etkileyen,belirleyen etmenler,sistemdeki alt sistemlerinde en önemli girdilerini oluştırmaktaydılar.Başka bir deyişle,alt sistemlerin sistemin bütününden otonom olma şansları pek fazla değildi.Yeni uluslararası sistemde ise bu durum değişmiştir,değişmektedir. ’’

a) Doğru
b) Yanlış

Cevap : a) Doğru

Aşağıda verilen bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur?
I- Mahan tarafından geliştirilen deniz jeopolitiği,kuşaklardan merkeze,denizlerden karalara doğru gelişen bir hakimiyet esasına dayanır.
II- Mahan,Rusya’nın kuşatılması ve Çin’in kontrol altında tutulmasında Amerika,İngiltere,Almanya ve Japonya’nın ortak menfaatlerinin bulunduğunu belirtmiştir.
III- Mahan,deniz gücünün endüstri,pazarlar,deniz ticareti,donanma ve üs arasındaki bağdan meydana geldiğini ileri sürer.
IV- Mahan’a göre deniz gücünü etkileyen faktörler;coğrafi konum,fiziksel biçim ve buna bağlı tabi üretim ve iklim,ülke büyüklüğü,nüfus,halkın ve hükümetin karakteridir.

a) Yalnız I
b) I ve III
c) II ve III
d) I ve IV
e) I, II,III ve IV

Cevap : e) I, II,III ve IV

Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

a) BM,NATO gibi örgütlenmeler fonksiyonel alt sisteme Ortadoğu, Balkanlar, Kafkaslar ise coğrafik alt sisteme örnektirler.
b) Morton Kaplan’a göre güç dengesi sisteminde, sistemin devam etmesi ve çıkarı olduğu için zorunlu olmamakla beraber, sistemin yıkılmasını önleyen dengeleyici devlet de bulunabilir.
c) Dengeleyici devletin devamlı dostu olmadığı gibi düşmanı da yoktur, sadece dengenin devam ettirilmesinden kaynaklanan sürekli bir çıkarı vardır.
d) Gevşek iki kutuplu sistemin güç dengesi sisteminden farklı olarak arabuluculuk rolü yerine dengeleyici rolü vardır.
e) Gevşek iki kutuplu sistemde ittifaklar uzun sürelidir ve ideoloji ittifakların oluşmasında başlıca etkendir.

Cevap : d) Gevşek iki kutuplu sistemin güç dengesi sisteminden farklı olarak arabuluculuk rolü yerine dengeleyici rolü vardır.

Aşağıdaki ülkelerden hangisinin Karadeniz Bölgesi’ne kıyısı yoktur?

a) Ukrayna
b) Rusya Federasyonu
c) Gürcistan
d) Azerbaycan
e) Bulgaristan

Cevap : d) Azerbaycan

Karadeniz’in aşağıdaki denizlerden hangisi ile bağlantısı yoktur?

a) Hazar Denizi
b) Marmara Denizi
c) Akdeniz
d) Baltık Denizi
e) Basra Körfezi

Cevap : e) Basra Körfezi

Aşağıdaki ülkelerden hangisinin Karadeniz Bölge Politikası‘’bölge ülkeleri ile yeni işbirliği ağı kurmanın yanı sıra yeni oluşumlar vasıtasıyla nitelikli bir bölgesel işbirliğinin bir parçası olmaya çalışmaktır’’?

a) Gürcistan
b) Ukrayna
c) Romanya
d) Azerbaycan
e) Bulgaristan

Cevap : a) Gürcistan

Aşağıdaki organizasyonlardan hangisi Karadeniz Bölgesinde yer almamaktadır?

a) Karadeniz Ekonomik İşbirliği
b) Karadeniz Uyum Harekatı
c) BLACKSEAFOR
d) GUAM
e) NATO

Cevap : e) NATO

Aşağıdaki ülkelerden hangisi Karadeniz bölgesine yönelik dış politikasını AB,NATO ve ABD ekseninde belirlemektedir?

a) Romanya
b) Türkiye
c) Rusya Federasyonu
d) Gürcistan
e) Moldova

Cevap : a) Romanya

Aşağıdakilerden hangisi Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ni imzalayan devletlerden değildir?

a) Avustralya
b) ABD
c) İngiltere
d) Yugoslavya
e) Romanya

Cevap : b) ABD

Aşağıdaki ülkelerden hangi ikisi ‘’Karadeniz’in küresel güçlerin yeni mücadele alanı haline gelmemesi ve Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin değiştirilmemesi’’ konusunda aynı düzlemdedir?

a) ABD-Türkiye
b) Türkiye-Ukrayna
c) Türkiye-Rusya
d) Türkiye-Bulgaristan
e) Rusya-ABD

Cevap : c) Türkiye-Rusya

’Türk Boğazlarından geçiş tarih boyunca antlaşmalarla düzenlendiğinden ahdi bir düzene tabidir.’’ Buna göre Türk Boğazları ile ilgili imzalanan antlaşmalardan hangisinin tarihi yanlış verilmiştir?

a) 1774-Küçük Kaynarca Antlaşması
b) 1841-Londra Boğazlar Antlaşması
c) 1872-Londra Antlaşması
d) 1809-Kale-i Sultaniye Antlaşması
e) 1856-Paris Antlaşması

Cevap : c) 1872-Londra Antlaşması

Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğru değildir?

a) Montrö Boğazlar Sözleşmesi hükümleri değiştirilemez.
b) Montrö Boğazlar Sözleşmesi geçmişten günümüze boğazlardan geçiş ve ulaşımı düzenleyen en uzun ömürlü antlaşmadır.
c) Türk Boğazları, Çanakkale Boğazı,Marmara Denizi ve İstanbul Boğazı’ndan ortak geçiş rejimini ifade etmek için kullanılır.
d) Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin 1.maddesi ile Karadeniz’e kıyıdaş ülkelerin güvenliğinin sağlanması amaçlanmaktadır.
e) Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne göre ticaret gemileri barış ve savaş zamanında Türkiye tarafsızsa serbest geçiş ve ulaşım hakkına sahiptir.

Cevap : a) Montrö Boğazlar Sözleşmesi hükümleri değiştirilemez.

Montrö Boğzalar Sözleşmesi hangi tarihte imzlanmıştır?

a) 1923
b) 1930
c) 1920
d) 1936
e) 1999

Cevap : d) 1936

Kıbrıs Cumhuriyeti hangi tarihte kurulmuştur?

a) 1960
b) 1914
c) 1923
d) 1959
e) 1974

Cevap : a) 1960

Doğu Akdeniz bölgesinde en uzun kıyıya sahip olan devletler hangi şıkda doğru olarak verilmiştir?

a) İsrail-Suriye
b) Libya- Filistin
c) Mısır-Türkiye
d) Suriye-Libya
e) Filistin-İsrail

Cevap : c) Mısır-Türkiye

Aşağıdaki devletlerden hangisi Doğu Akdeniz sorununa taraf değildir?

a) Mısır
b) Cezayir
c) Filistin
d) Libya
e) Suriye

Cevap : b) Cezayir

Doğu Akdeniz’deki MEB uyuşmazlıklarında sınırlandırmaların ana karadan değil de adalardan yapılmasını savunan devlet aşağıdakilerden hangisidir?

a) Türkiye
b) Mısır
c) İsrail
d) Libya
e) Yunanistan

Cevap : e) Yunanistan

Kıbrıs Adası üzerinde garantörlük hakkı bulunan ülkeler hangi şıkda doğru olarak verilmiştir?

a) ABD-Rusya-İngiltere
b) İngiltere-Fransa-Almanya
c) İtalya-Yunanistan-Fransa
d) İngiltere-Türkiye-Yunanistan
e) Türkiye- Yunanistan-Fransa

Cevap : d) İngiltere-Türkiye-Yunanistan

Avrasya Jeopolitiği Auzef Ders Kitabı