Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

Ünite -1

Yaratıcılık Kavramına bakış

Bu Bölümde Ne Öğrendik Özeti

Bilgi ve becerilerin gelişimi için birçok araştırma yapılmıştır ve sonucunda
geliştirilmesi gereken bazı özellikler öne sürülmüştür. Bu özelliklerden biri de eski
zamanlara kadar dayanan bir kavram olan yaratıcılıktır. Bu bölümde Harvard
Üniversitesi’nde kurulan laboratuvarda, yaratıcı düşünme çalışmalarının temelinin
atıldığını görülmüştür.
Yaratıcılığın birçok farklı tanımı vardır. Bu tanımlar içerisinde ağırlıklı olarak
kabul görmüş olanı ve genel olarak yaratıcılık teriminin nasıl ele alındığına yönelik
“kişi, süreç, ürün ve zorluk” kavramlarının ön plana çıktığına odaklanılmıştır.
Günümüzde artık yaratıcılığın bir beceri olarak herkeste olduğunun kabul edildiği,
sadece yaratıcılığın hangi boyutlarda olduğu ya da kişilerin yaratıcılığının kullanıldığı
ya da engellendiği düşünülmektedir. Son yıllarda da yaratıcılığın bireysel özelliklere
göre derecelendirildiği çalışmalar göze çarpmaktadır. Bu çalışmalarda yaratıcılık
kavramı; büyük yaratıcılık, küçük yaratıcılık ve mini yaratıcılık olmak üzere 3
derecede incelenmektedir.

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

Büyük yaratıcılık özellikle toplumlar üzerinde iz bırakan,
kendisinden sonra gelenlere yol gösteren, çağrışımlar yapan, hali hazırda üstün
yeteneğe sahip tanınmış kişilerin yaratıcılık becerileri olarak tanımlanmaktadır. Küçük
yaratıcılık, diğer bir deyişle günlük yaratıcılık, kişilerin gündelik olarak
gerçekleştirdikleri etkinliklere ve günlük olarak karşılaşılan sorunlara farklı çözümler
bularak yaşamı kolaylaştırma becerilerine dayandırılmaktadır. Son olarak mini
yaratıcılık aslında küçük yaratıcılığın alt bileşenidir. Kişinin çeşitli deneyimlerinden
edindiği bilgileri yeniden yorumlayarak ve birleştirerek ortaya çıkardığı tutum ve
ürünler mini yaratıcılığın sonucu gerçekleşmektedir. Bu kategori, bireylerin öğrenme
süreci içinde yeni bilgilere eski bilgilerini yaratıcı bir biçimde harmanlayarak ulaşması
şeklinde tanımlamaktadır.
Yaratıcı süreçlerin de ele alındığı bölümde; çocuklar ve gençlerde yaratıcı
potansiyeli desteklemek için oyun ve yeni bağlantılar kurmak için keşif
etkinliklerinden bahsedilmektedir.
Sternberg’in yaratıcılıkla ilgili zihinsel beceri, bilgi, düşünme tarzı, kişilik
özelliği, motivasyon ve çevresel etkenler olarak ortaya koyduğu özellikler ile yaratıcıdüşüncenin akıcılık, orijinallik, esneklik ve derinleştirebilme becerilerinin bütünü ile
oluştuğu da bu bölümde ele alınmaktadır.

Bölüm Soruları

1) Fikirleri ardı ardına sıralamak hangi yaratıcılık bileşenidir? a) Derinleştirme b) Orijinallik c) Akıcılık d) Esneklik e) Detaycılık Cevap : c) Akıcılık

2) Englebright Fox ve Schirrmacher’e göre aşağıdakilerden hangisi yaratıcılık kavramının tanımlarından biri değildir? a) Değişik bakış açılarıyla bakabilme yeteneği b) Verilen bilginin ötesine geçebilme ve sınırların dışına çıkabilme c) Geleneksel yolların dışında düşünme d) Bir düşünce veya ürünü yoktan var etme e) Birbiriyle ilgisiz olan şeyleri yeni bir şey yaratmak için bir araya getirme Cevap : d) Bir düşünce veya ürünü yoktan var etme

3) Aşağıdakilerden hangisi yaratıcı kişilerin özelliklerden biri değildir? a) Kendine güven b) Yüksek bir enerji ve macera tutkusu c) Israrcılık d) Yaşamı sürekli heyecanlı ve anlamlı bir deneyim olarak görme e) Sessiz ve sakin ruh hali Cevap : 3) e) Sessiz ve sakin ruh hali

4) Toplumda iz bırakan, kendisinden sonra gelenlere yol gösteren, çağrışımlar yapan tanınmış kişilerin yaratıcılık becerileri hangi yaratıclık derecesi kapsamına girer? a) Büyük yaratıcılık b) Gündelik yaratıcılık c) Pratik yaratıcılık d) Küçük yaratıcılık e) Özel yaratıcılık Cevap : a) Büyük yaratıcılık

5) Bireylerin öğrenme süreci içinde yeni bilgilere eski bilgilerini yaratıcı bir biçimde harmanlayarak ulaşması hangi tür yaratıclık ile tanımlanır? a) Maksi yaratıcılık b) Midi yaratıcılık c) Karma yaratıcılık d) Günlük yaratıcılık e) Mini yaratıcılık Cevap : e) Mini yaratıcılık

6) Aşağıdakilerden hangisi yaratıcılığın bileşenlerinden biri değildir? a) Akıcılık b) Uyumluluk c)Orijinallik d) Esneklik e)Derinleştirme Cevap : b) Uyumluluk

7) Bir çocuğun yüksek bir yerdeki oyuncağına ulaşmak için bir blok parçasını basamak olarak kullanması hangi yaratıcılık bileşeni ile açıklanabilir? a) Akıcılık b) Esneklik c) Orijinallik d) Uydurmacılık e) Taklitcilik Cevap : c) Orijinallik

8) Kişilerin gündelik olarak gerçekleştirdikleri etkinliklere ve günlük olarak karşılaşılan sorunlara farklı çözümler bulması hangi yaratıcılık derecesi kapsamına girer? a) Büyük yaratıcılık b) Orta yaratıcılık c) Küçük yaratıcılık d) Günlük yaratıcılık e) Karma yaratıcılık Cevap : c) Küçük yaratıcılık

I- Kişi II- Süreç III- Ürün IV- Güç V- Zorluk 9) Yukarıdakilerden hangileri yaratıcılık teriminde öne çıkan unsurlardır? a) I, II ve IV b) I, II ve V c) II ve III d) I, II, III ve V e)Hepsi Cevap : d) I,II,III ve V

10) Da Vinci, Mozart, Atatürk, Mimar Sinan gibi insanların sahip olduğu “yaratıcılık türü”ndeki en belirgin özellik aşağıdakilerden hangisidir? a) Zekâsını kullanmak b) Sıradan yaşantı sürmek c) Hayallerinin peşinden koşmak d) Kendini toplumdan soyutlayarak ürüne odaklanmak e) Orijinal keşif ve yeni ürünler ortaya koymak Cevap : e) Orijinal keşif ve yeni ürünler ortaya koymak

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

Ünite  – 2

Yaratıcılığın Kurumsal Temelleri

Bu Bölümde Ne Öğrendik Özeti

Bölümün ana konusu,yaratıcılık kavramında teorik açıdan ön plana çıkan altı
temel kuramdır. Bunlar; psikoanalitik, insancıl, Gestalt, çağrışım, bilişsel-gelişimsel
ve algısal kuram olarak adlandırılmaktadır. Psikoanalitik Kuram, yaratıcılığı
bilinçaltının dışa vurumu olarak yorumlamaktadır. Bu kurama göre yaratıcılık,
kişilerin içsel olarak getirdikleri cinsellik ve saldırganlık dürtülerini bilinç üzerine
çıkartırken kullandıkları bir savunma mekanizması olarak görülmektedir.
Psikoanalitik kuramın savunduğu davranışın görüşüne karşıt olan insancıl
kuramda ise Rogers ve Maslow ön plana çıkan kurmacılardır.

Yaratıcılığın çevresel etmenlere bağlanarak özgür ortamlarda yaratıcılığın gelişip oluşacağı
savunulmaktadır. Bireylerin kendi beklenti ve ihtiyaçları doğrultusunda yaratıcı fikir
ve ürünleri ortaya koydukları görüşü baskındır. Bu kurama göre yaratıcı kişiler; dürtü,
mantık, görev, haz, iş, oyun, bencillik gibi birbirine zıt özellikleri kişiliklerinde
düzenli bir karışım halinde barındıran insanlardır.

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık

İnsan gözünün görselliği nasıl düzenleyip organize ettiğine odaklanan Gestalt
kuramına göre bireyler dıştan gelen uyaranlara kendilerinden de eklemeler yaparak
yaşamlarını yeniden yapılandırmaktadırlar. Gestaltçılar yaratıcılık terimi yerine
“üretken düşünce ve “sorun çözme” kavramlarını kullanmaktadırlar. Wertheimer
yaratıcı düşünmenin gerçekleşmesi için kişide stres ve gerilim oluşturan sorunun
yapısal yönünün ele alınarak sorunun yeni baştan yapılandırılmasının önemli olduğunu
ve problemin çözüme kavuşturulması için bazı ilkelerin dikkate alınmasının
gerekliliğini belirtmektedir.

Çağrışım kuramına göre ise fikir üretimi içerisinde olan çağrışımlar
düşünmenin temelini oluşturmaktadır. Yaratıcılık ise çağrışımların sayısına ve
alışılmışın dışında yani farklı fikirlerin üretimine bağlıdır. Çağrışımsal kurama göre
bireyin önceki bilgi ve deneyimleri yaratıcılığına da etki etmektedir.
Bilişsel-gelişimsel yaklaşım yaratıcılığı, genel zihinsel gelişmenin özel bir
durumu olarak görmektedir. Piaget’nin aşamalı gelişim kuramı ile yaratıcılık arasında
dört benzerlik bulunmaktadır. Bunlar; sorun üzerinde çalışırken genelde çözüme doğru
ilerleme duygusu olması, sorun çözüldüğünde açık ve anlaşılır hale gelmesi, çözüm başarıldıktan
sonra sorunun öneminin kalmaması ve çözüm gerçekleştiğinde verilen
tepkinin çoğu zaman sürpriz olması olarak açıklanabilir.

Algısal kuramın mimarı Ernest Schachtel (1959), geliştirdiği yaratıcı süreç
kuramında yaratıcılığın güdülenme ve dış dünyayla ilişki kurma gereksiniminden
doğduğuna odaklanmaktadır. Yaratıcılık, bir nesne ya da duruma değişik görüş
açılarından yaklaşabilmeye olanak sağlayan algısal bir açıklıktan doğar.
Gardner da, çoklu zekâ kuramında bireyin; sözel-dilsel, matematiksel-mantıksal,
görsel-uzamsal, bedensel-kinestetik, müzikal-ritmik, kişilerarası-sosyal, kişisel-içsel, ve
doğacı olmak üzere sekiz zekâ alanına sahip olduğunu belirtmektedir. Sözel-dilsel
zekâya sahip bireyler yaratıcı düşünmede daha ağırlıklı olarak sözcükleri farklı
biçimlerde kullanarak üretim yapma konusunda başarılıdırlar.

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık

Mantıksal-matematiksel zekâya sahip bireylerin özellikle soyut düşünme ve bağlantılar kurma becerisi ile
yaratıcı düşünceler üretebilmeleri mümkün olabilmektedir. Görsel-uzamsal zekâya
sahip bireylerin sanatsal yaratıcılık başta olmak üzere yaratıcı düşünme becerisi
yüksektir. Bedensel-kinestetik zekâ türüne sahip bireyler harekete dayalı ve bedenin
kullanıldığı görevleri yaratıcı biçimde gerçekleştirmede başarı gösterebilirler. Müzik
formlarını, tonları ve ritimleri algılama, ayırt etme, beste yapma ve kendini müzikle
ifade etme becerileri ile müzikal-ritmik zekâ türüne sahip kişilerin yaratıcılıklarında da
görmek mümkündür. Kişisel-içsel zekâ türünde ise bireyler kendi başlarına çalışmaktan
keyif aldıklarından yaratıcı performansları da yüksek olabilmektedir. Kişilerarasısosyal zekâ türünde, insan ilişkilerinde sorun çözmede yaratıcı düşünceler geliştirebilme; doğacı zekâya sahip bireylerin doğadan gelen her tür materyalle
çalışmalar üretmek ya da doğada derin düşüncelere dalarak yaratıcı sorun çözme
becerileri bulunmaktadır.

Bölüm Soruları

1) Aşağıdaki kuramlardan hangisi yaratıcılık konusuna değinmemiştir? a) Sosyal öğrenme kuramı b) Psikoanalitik kuramı c) Gestalt kuramı d) Bilişsel-gelişimsel kuram e) Algısal kuram Cevap : a) Sosyal Öğrenme Kuramı

2) Psikoanalitik kurama göre yaratıcılığın temeli aşağıdakilerden hangisine dayanır? a) Gördüklerimize b) İşittiklerimize c) Bilinçaltının dışa vurulmasına d) Beynimizin algılayamadığına e) İlişkisiz durumlara Cevap : c) Bilinçaltının dışa vurulmasına

3) Hangi kurama göre yaratıcılık, müzik besteleme gibi yetenek gerektiren yaratıcılık ile bireyin kendini gerçekleştirmesi yoluyla ortaya çıkan yaratıcılık olarak ikiye ayrılır? a) Psikoanalitik b) Çağrışımsal c) Gestalt d) İnsancıl e) Çoklu zekâ Cevap : d) İnsancıl Kuram

4) Hangi kuramcı yaratıcı kişileri dürtü, mantık, görev, haz, iş, oyun, bencillik gibi birbirine zıt özellikleri kişiliklerinde düzenli bir karışım halinde barındıran insanlar olarak tanımlamaktadır? a) S. Freud b) A. Maslow c) H. Gardner d) E. Kubie e) C. Rogers Cevap : b) A. Maslow

5) Gestalt kuramı yaratıcılık terimi yerine hangi kavramı kullanmaktadır? a) Sabit fikirlilik b) Değişken düşünce c) Üretken düşünce d)Kararsız fikirlilik e) Açık fikirlilik Cevap : c) Üretken düşünce

6) Aşağıdakilerden hangisi çoklu zekâ kuramı’nda ressam ya da grafiker gibi insanların daha baskın olarak sahip oldukları zekâ türüdür? a) Bedensel b) Müzikal c) Matematiksel d) Sosyal e) Görsel Cevap : e) Görsel

7) Ahmet sınıf içinde arkadaşlarıyla yapılan ortak çalışmalara katılmakta isteksiz görünen, ancak tek başına iken üretken ve yaratıcı fikirler geliştirmeyi başaran bir çocuktur. Bu durumda Ahmet’te hangi zekâ türünün baskın olduğu düşünülebilir? a) Müzikal b) Sosyal c) Görsel d) Özedönük e) Doğacı Cevap : d) Özedönük

8) Maslow’a göre yaratıcı kişiler birbirine zıt özellikleri kişiliklerinde düzenli bir karışım halinde barındıran insanlardır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi yaratıcı kişilerde bulunmamaktadır? a) Dürtü b) Mantık c) Oyun d) Bencillik e) Aşağılık Cevap : 8) e) Aşağılık

9) Yaratıcı çözümler serendipity, benzerlik ve aracılık yollarıyla oluşur. Burada geçen serendipity aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? a) Olumlu rastlantı b) Karmaşa c) Gelişigüzellik d) Düzenllilik e) Hata Cevap : a) Olumlu rastlantı

10) Psikolojik düzey bireyin sahip olduğu bilinçaltı düzeyinden etkilenirken düşsel düzey bireyin ………… bilinçaltından beslenmektedir. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a) Küresel b) Toplumsal c) Bireysel d) Devinimsel e) İnnovatif Cevap : b) Toplumsal

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

Ünite – 3

Yaratıcılıkta Zihinsel Süreçler

Bu Bölümde Ne Öğrendik Özeti

Bu bölümde; yaratıcılığın zihinde gerçekleşen bir süreç olmasına odaklanılmış, ve zekâ ile yaratıcılık ya da beyindeki yaratıcılıkla ilintili alanların nereler olduğundan bahsedilmiştir. Tıpkı öğrenme gibi yaratıcılık da beynin farklı bölgelerindeki sinir hücrelerinin iletişimiyle gerçekleşir. Beynin işleyişinin görüntülendiği çalışmalar yaratıcılığın beynin çoğunlukla sağ yarım küresinde, bazen de her iki yarım kürenin iletişimi ile oluştuğunu ortaya koymaktadır. Günümüzde yaratıcılıkta beynin ön ( frontal ) lobunun baskın olduğu kanıtlanmıştır. Frontal lob; yaratıcılık, problem çözme, karar verme ve planlama gibi maksatlı eylemleri kapsamaktadır.

Zekâ bölümü yani IQ’nun yaratıcılıktaki rolü yaratıcılık çalışmaları başladığından beri tartışmalı bir konudur. Zekâ da yaratıcılık da doğuştan gelen bir yetenektir ve uygun çevre koşulları ve eğitimle geliştirilebilir. Yapılan çalışmalara göre, yaratıcılık ve zekâ arasında pozitif bir ilişki bulunmaktadır. Sternberg ( 1999 ) yaratıcılığın alt bileşenlerinden birinin zekâ olduğunu ileri sürmüş ve çözümleyici ( analitik ) , yaratıcı ve pratik düşüncenin 3 ana unsur olduğunu vurgulamıştır.

Yaratıcılıkta, beyinsel işlevlerin ve işlemlerin beynin tüm bölümlerinde dengeli bir etkileşim içerisinde olduğu zamanlarda yaratıcı zekâ ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda da problem çözmede yaratıcı bir süreç gerçekleşmektedir. Bu süreçteki aşamalar; hazırlık aşaması, kuluçka aşaması, aydınlanma ve gerçekleme-doğrulama aşamasıdır. Ayrıca, yaratıcılıkta bir fikir ya da ürün ortaya koymak için gerçekleşen süreçlerden de bahsedilen bölümde yaratıcı problem çözme sürecinde; açıklama ( durum inceleme ve zorlukları ifade etme ) , dönüştürme ( fikirleri inceleme ve çözüm yolları ifade etme ) ve uygulama ( onayları inceleme ve planlama ) olarak sıralanan aşamalara yer verilmiştir. Yaratıcı sorun çözme ile ilgili farklı kaynaklardaki süreçlerin detaylıca ele alındığı bölimde her bir süreç detaylıca açıklanmıştır.

Bölüm Soruları

1 ) Günümüzde yaratıcılıkta beynin hangi lobunun baskın olduğu kanıtlanmıştır ? a ) Frontal lob b ) Temporal lob c ) Oksipital lob d ) Parietal lob e ) Neo korteks Cevap : a ) Frontal lob

2 ) Sternberg yaratıcılığın alt bileşenlerinden birinin zekâ olduğunu ileri sürmüş ve zekâya göre üç ana düşünce unsuru olduğunu vurgulamıştır. Bu unsurlar aşağıdakilerden hangisinde doğru biçimde verilmiştir ? a ) Aykırı, üretici ve ölçücü düşünce b ) Değerlendirici, çözümleyici ve sonuçlandırıcı düşünce c ) Analitik, yaratıcı ve pratik düşünce d ) Kontrolcü, sorgulayıcı ve üretici düşünce e ) Sabit, sıradan ve teorik düşünce   Cevap : c ) Çözümleyici ( analitik ) , yaratıcı ve pratik düşünce

3 ) I. Kuluçka aşaması II. Hazırlık aşaması III. Gerçekleme-doğrulama IV. Aydınlanma Hermann’a göre yukarıda karışık biçimde verilen yaratıcılık süreci aşamaları hangi seçenekte doğru biçimde verilmiştir ? a ) I, III, II, IV b ) II, I, IV, III c ) I, II, III, IV d ) IV, I, II, III e ) II, III, I, IV Cevap : b ) II, I, IV, III

4 ) Problemin zihinde dinlenmeye ve geri planda zihnin incelemesine bırakıldığı yaratıcılık süreci aşaması aşağıdakilerden hangisidir ? a ) Hazırlık aşaması b ) Aydınlanma aşaması c ) Gerçekleme aşaması d ) Doğrulama aşaması e ) Kuluçka aşaması Cevap : e ) Kuluçka aşaması

5 ) Yaratıcı problem çözme sürecindeki “durumu inceleme” ile “uygulama” süreçleri arasında olması gereken süreç aşağıdakilerden hangisidir ? a ) Çözüm yollarını ifade etme b ) Gözlem yapma c ) Olasılıkları hesaplama d ) Soru sorma e ) Sonuca ulaşma Cevap : a ) Çözüm yollarını ifade etme

6 ) Aşağıdakilerden hangisi yaratıcı sorun çözme aşamalarından biri değildir ? a ) Fikir üretme b ) Karmaşıklığı bulma c ) Veri toplama d ) Gözlem yapma e ) Çözümü uygulama Cevap : d ) Gözlem yapma

7 ) Engel durumunu açıklığa kavuşturma ve durumu yansıtacak asıl sorunun tespit edildiği aşama hangi yaratıcı sorun çözme aşamasıdır ? a ) Nedeni gözleme b ) Problemi ortaya koyma c ) Sonuca ulaşma d ) Sorunu çözme e ) Yaratıcı düşünme1 Cevap : b ) Problemi ortaya koyma

8 ) Yaratıcı problem çözme sürecinde yer alan üç temel aşamayı maddeleyiniz. Cevap : – Karşılaştığımız engel ve durumun açıklanması ( açıklama ) – Üzerinde düşünülüp fikir üretme ( dönüştürme ) – Problem için uygun çözümü geliştirip hayata geçirme ( uygulama )

9 ) Yaratıcı problem çözme basamaklarını maddeleyiniz. Cevap : karmaşıklığı bulma, veri toplama, problemi ortaya koyma, fikir üretme, çözüm bulma, çözümü uygulama

10 ) Okul öncesi dönemdeki çocuklar için uygun olan yaratıcı problem çözme teknikleri nelerdir ? Cevap : Beyin fırtınası, ardışık fikirlerle resim yapma, SCAMPER ( yönlendirilmiş beyin fırtınası ) ve düşünce matrisi

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

Ünite – 4

Yaratıcı Problem Çözme teknikleri

Bu Bölümde Ne Öğrendik Özeti

Her uygulama alanında olduğu gibi yaratıcılık alanında da çalışmaların daha
etkili olmasını sağlayacak birtakım teknikler bulunmaktadır. Bu bölümde bu tekniklere
yer verilmiş ve beyin fırtınası, sinektik ( analoji/benzetme ) , ardışık fikirlerle resim
yapma, SCAMPER, matriks tekniği, nominal grup tekniği, fikir yazımı ve odaklanmış
nesne tekniği ele alınmıştır.

Beyin fırtınası tekniği, düşünce oluşturmaya yönelik geniş kapsamlı bir
süreçtir. Osborn’un geliştirdiği beyin fırtınası en çok bilinen ve yaygın biçimde
kullanılan yaratıcılık aracıdır. Katılımcıların birbirlerinin fikirlerinden esinlenerek kısa
sürede birçok fikrin ortaya çıkarmasına olanak sunar. Beyin fırtınasını oluşturan ana
unsurlar; serbest ortam, miktar, çaprazlama-geliştirme ve değerlendirmenin sona
bırakılmasıdır.

Sinektik ( Analoji/benzetme ) yöntemi birbirinden farklı ve alakasız olan varlık
ya da nesneleri sistemli bir şekilde bir araya getirme işidir. Çıkış noktası da yaratıcı
kişilerin ortaya koydukları ürünlerde çevrelerinden ya da doğadan esinlenmeleridir.
Yöntemin üç farklı biçimi vardır; doğrudan analoji, kişisel analoji ve fantastik analoji.
Ardışık fikirlerle resim yapma yönteminde bireysel olarak fikir üretimi
gerçekleştirilir ve üyelerin yaptıkları çalışmaları birbirleriyle değiştirmeleri ve
geliştirmeleri beklenir.

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık

SCAMPER da bir beyin fırtınası tekniğidir. Ele alınan nesne ya da durum
üzerinden beyin fırtınası yaparak nesneyi geliştirme veya üzerinde değişiklikler
yapılmasını gerektirir. Açılımındaki harfler; S yer değiştirme, C birleştirme, A
uyarlama; M değiştirme, küçültme, büyütme; P başka amaçlarla kullanma; E yok
etme, çıkarma; ve R yok etme, çıkarma anlamına gelmektedir.
Matriks tekniği, soruna ilişkin anahtar kelimeleri bulmaya yönelten ve yaratıcı
çözümler hakkında ipuçları verip çözümü bulmayı kolaylaştıran bir tekniktir. Amaç
var olan sorunla ilgili bir dizi kelime düşünüp yeni düşünceleri ortaya koymaktır.
Nominal grup tekniği hızlıca yapılan ve oylamaya dayalı bir beyin fırtınası
tekniğidir. Tekniğin dört adımı vardır. Bunlar fikir üretimi, yorumlama ve açıklama,
oylama, son tartışma şeklindedir.

Fikir yazımı tekniği, grup ile birlikte fikir üretme ve bu üretilen fikirlerin
geliştirilmesinde kullanılan bir yöntemidir. Bu teknikte dört aşama bulunmaktadır.
Bunlar; grubun oluşturulması, ilk fikir yazımı, katılımlı yazışma, analiz ve rapor
etmedir.

Odaklanmış nesne tekniğinde bilinçli ve rastgele olarak seçilmiş nesneler
arasında bir ilişki bulmaya çalışılarak fikir üretilmesi amaçlanmaktadır. Bu teknikte ilk
önce sorunun bütününe ya da küçük bir parçasına ilişkin bir nesne, düşünce ya da
yaklaşım belirlenir. Sorunla ilgisiz, çevrede görülen ya da işitilen bir durum, nesne,
düşünce ya da yaklaşım belirlenir. Bu iki nesne, durum veya yaklaşım ile ilgili
ilişkilendirme yapılır.

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

Bölüm Soruları

1 ) Beyin fırtınası tekniği en ideal olarak kaç kişilik gruplarla uygulanır? a ) 1-5 kişi b ) 5-8 kişi c ) 8-10 kişi d ) 12-15 kişi e ) 25-35 kişi Cevap : d ) 12-15 kişi

2 ) Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınasını oluşturan unsurlar arasında yer almaz? a ) Serbest ortam b ) Kaliteli fikir üretme c ) Fikirleri geliştirme d ) Değerlendirmenin sona bırakılması e ) Fikir miktarı Cevap : b ) Kaliteli fikir üretme

3 ) Birbirinden farklı ve alakasız olan varlık ya da nesneleri sistemli bir şekilde bir araya getirme hangi tekniği tanımlamaktadır? a ) Sinektik/analoji tekniği b ) Fikir yazımı tekniği c ) Nominal grup tekniği d ) Matriks tekniği e ) Odaklanmış nesne tekniği Cevap : a ) Sinektik/analoji/benzetme yöntemi

4 ) Aşağıdakilerden hangisi analoji biçimlerinden biridir? a ) Dolaylı analoji b ) Bilişsel analoji c ) Fantastik analoji d ) Mantıksal analoji e ) Bütünsel analoji Cevap : c ) Fantastik analoji

5 ) Aşağıdakilerden hangisi SCAMPER tekniğinin içerisinde yer alan terimlerden biri değildir? a ) Birleştirme b ) Küçültme c ) Başka amaçlarla kullanma d ) Çıkarma e ) Geliştirme Cevap : e ) Geliştirme

6 ) Bir grup çocuk okul bahçesinde hangi oyunu oynayacaklarına karar veremeyince yaşadıkları soruna ilişkin çözüm düşünürken öğretmenleri sahip oldukları imkan ve süreyi düşünerek kâğıtlara oyun isimleri ve materyalleri yazarak bunlar arasından uygun olanı seçmelerini önerir. Temelde anahtar kelimeler kullanarak yaratıcı çözümler hakkında ipuçları verip çözümü bulmayı kolaylaştıran teknik olarak tanımlanabilecek bu teknik aşağıdakilerden hangisidir? a ) Nominal grup tekniği b ) Beyin fırtınası c ) Matriks tekniği d ) Analoji e ) Fikir yazımı Cevap : c ) Matriks tekniği

7 ) Yaratıcı kişilerin ortaya koydukları ürünlerde çevrelerinden ya da doğadan esinlenmelerinde hayal gücünü kullanması sağlanarak yaratıcı çözümler bulması hangianaloji türüdür? a ) Doğrudan anoloji b ) Fantastik anoloji c ) Kişisel anoloji d ) Doğrudan analoji e ) Kısmi analoji Cevap : b ) Fantastik Anoloji

8 ) Aşağıdakilerden hangisi kişisel analojinin tanımıdır? a ) Artık materyallerle ve araçlar kullanarak yaratıcı uygulamalar yapmak b ) Kişilerin keyif aldıkları durumlardan esinlenmeleriyle somut çıktısı olan işler yapmak c ) Yeniliklerin ışığında üretimler yaparak yeni ve akla gelmedik sorunları çözerek ürünler hazırlamak d ) Bireyden kendisini bir nesne ya da bir canlının yerine koyup düşünerek yaratıcı çözümler bulmak e ) Öz güven ve öz saygı çerçevesinde toplum içi üretimlerde bulunmak Cevap : d ) Bireyden kendisini bir nesne ya da doğada gördüğü bir canlının yerine koyarak düşünmesi ve bu şekilde yaratıcı çözüm yolu bulmak

9 ) Bireysel olarak fikir üretimi sonrasında grup üyelerinin çok sayıda farklı fikir üretip bu fikirlerin üzerine yeni eklemeler yapmaları tekniği aşağıdakilerden hangisidir? a ) Ardışık fikirlerle resim yapma b ) Yaratıcı yazma c ) Nominal grup tekniği d ) Analojik düşünme tekniği e ) SCAMPER Cevap : a ) Ardışık Fikirlerle Resim Yapma

10 ) İlk fikir yazımı ve katılımlı yazışma süreçleri hangi teknikte yer alır? a ) Analojik düşünme tekniği b ) Nominal grup tekniği c ) Beyin fırtınası d ) Fikir yazımı tekniği e ) SCAMPER Cevap : d ) Fikir yazımı tekniği

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

Ünite – 5

Farklı Eğitim Modellerinde Yaratıcılık

Bu Bölümde Ne Öğrendik Özeti

Yaratıcılık özelliği her insanda farklı derecelerde bulunur ve desteklenip
arttırılır ya da söndürülür. Bu noktada eğitim programları, kullanılan yöntem ve
teknikler oldukça mühimdir. Bu bölümde Montessori, Reggio Emilia, Waldorf ve
High Scope yaklaşımları yaratıcılıkla ilişkileri ortaya konacak biçimde açıklanmıştır.
Bu dört yaklaşımın ilk kısmında Montessori yaklaşımı ele alınmıştır.

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık

Montessori yaklaşımında eğitimcinin görevi çocuğun motivasyonunu yüksek
tutarak ona hazır bir çevre sunmaktır. İlk ilkesi çocuk için hazırlanan hazır çevrede
ona özgürlük vermektir. Bu sistemdeki serbestlik, seçme şansı gibi özellikler ya da
baskı olmaması çocukların yaratıcılıklarını destekler. Yeni düşünceler üretme yolunda
dener, araştırır, sınar, bulur, kalıplardan kurtulur ve yeni fikir üretir. Çocuğun üretim
yapması ve dingin biçimde çalışmalarını sürdürmesi yaratıcılık potansiyelinin
desteklenmesinde de rol oynar.Reggio Emilia yaklaşımında çocuk, aile, çevre, kültür, fiziksel ortam gibi tüm
bileşenler yeniden gözden geçirilmiş, çocukların en iyiyi hak ettikleri anlayışı ile
estetik, etkili, işlevsel ortamlar düzenlemiştir. Programda çocukların anlamlı ve kalıcı
öğrenmesi için proje kapsamında birbiriyle bağlantılı birçok konu derinlemesine
incelenir. Bu yaklaşımda çocuklar; “katılımcıdır”, “aktif sosyal bireylerdir”, “anlam
yapıcıdır” ve “bilginin ortak yapılandırıcılarıdır”.Projelerde çalışmayı öğretmen değil
çocuklar başlatmalı, karar alma ve süreçte çocuklar aktif olarak katılım göstermelidir.
Öğrenciler malzemeler ile özgün çalışmalar ortaya koyabilir, yaratıcılıklarını
sergileyebilirler. Reggio yaklaşımı, çocuğu merkeze alan, çağdaş bir yaklaşım olmakla
birlikte problem çözme, yaratıcı düşünme, keşif yapma, yaratıcı ürünler ortaya koyma,
süreçte aktif rol alma gibi fırsatlar sunmaktadır.

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık

Waldorf eğitiminin amacı bireylerin kendi yaşamlarını şekillendirebilecek
özgür şekilde yetişmesini sağlamaktır. Waldorf eğitiminin temelinde eğitimin bir sanat
olarak sunulması yer alır. Çocuklara akademik bilgiler verilirken onun deneyimlerine
ve konuşmasına imkan sağlanmalıdır. Buradaki asıl amaç çocuğa akademik bilgiyi
öğretmek değil çocuğun sahip olduğu yaratıcılığı ortaya çıkartmak ve ona ilham
vermektir. Waldorf eğitiminin amacı çocuğu aklı, kalbi ve elleriyle bir bütün olarak
yetiştirmek olduğundan dolayı; okul öncesinden 8. sınıfa kadar sınıflarda öğretim
programı oldukça geniştir ve resim yapmak, kilden heykel tasarlamak, örgü örmek,
tahta oymak ve dikiş dikmek gibi sanatsal ve devinişsel etkinliklerle akademik konular
istikrarlı bir şekilde işlenir.

Bu okullarda oyuncakların basit ve doğal materyalden elde
edilmiş olmasına dikkat edilir. Böylece çocuğun hayal gücü harekete geçirilir ve daha
yaratıcı olmaları için imkan sağlanmış olmaktadır. Waldorf okulunda çocukların
yaratıcılıklarının engellenmemesi için teknolojik aletlere eğitim materyali olarak dahi
yer verilmez. Yeni bir şeyler yapmanın ve yaratmanın vermiş olduğu mutluluk,
öğrenmek için önemli bir güdüleme aracıdır.

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık

Etkin öğrenme kavramına odaklanan High/Scope programı da yoksul bölge
çocuklarının ileriki yıllarda akademik başarısızlığa düşmelerinin önüne geçme amacı
ile geliştirilmiştir. Etkin öğrenme kavramı her çocuğun bağımsız düşünme ve problem
çözme becerisini geliştirmeyi ifade eder. Öğretmenler, çocukların düşünce ve
eylemlerini yönetip denetlemek yerine bu düşünce ve eylemleri temel almalıdırlar.
Çocuklara karar verme fırsatı verilmelidir. Bu program, çocukların bireysel ilgi ve
hedeflerini temel alır. Çocuklar anaokulunda materyal ve etkinlik seçimi konusunda
özgürdür. Bu özgür düşünce çocuğun geniş ve rahatça düşünüp etkinlik geliştirmesini
sağlar. High/Scope programlarında, yetişkin ve çocuklar arkadaştır.

Bu da çocukların yaratıcılık, girişimcilik, problem çözme, kendine ve başkalarına saygı gösterme,
düşüncelerini rahatlıkla ifade etme becerilerinin ve güven duygusunun gelişmesine
yardımcı olmaktadır.

Bölüm Soruları

1) Montessori yaklaşımında aşağıdakilerden hangisi yer almamaktadır? a) Özel geliştirilmiş materyallerle düzenlemiş çevre b) Çocuğa özgürlük verme c) Erişilebilir dolap ve materyaller d) Çocuğun duyularının ön planda olması e) Sanat eğitimi almış bir öğretmen Cevap : e ) Sanat eğitimi almış bir öğretmen

2) Aşağıdakilerden hangisi Reggio Emilia yaklaşımında çocuğun rollerinden biri değildir? a) Katılımcıdır. b) Aktif sosyal bireylerdir. c) Gözlemcidir. d) Anlam yapıcıdır. e) Bilgiyi yapılandırıcıdır . Cevap : c) Gözlemcidir

3) Esra Öğretmen sınıfındaki çocuklarla öğretim programı içerisinde boya yapmak, kilden heykel yapımı, örgü örmek, tahta oymak ve dikiş dikmek gibi sanatsal ve devinişsel etkinliklere yer vererek akademik konuları da birlikte ele almayı amaçladığı bir uygulama yapmaktadır. Esra Öğretmenin uyguladığı eğitim yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir? a) High/Scope b) Waldorf yaklaşımı c) Montessori d) Reggio Emilia e) Hepsi Cevap : b) Waldorf yaklaşımı

4) İnsan yaşamını yedişer yıllık evreler halinde ele alan eğitimci aşağıdakilerden hangisidir? a) Malaguzzi b) Weikart c) Montessori d) Steiner e) Dewey Cevap : d) Steiner

5) Alternatif yaklaşımların tümünde yer alan ortak nokta aşağıdakilerden hangisidir? a) Gerektiğinde yetişkin desteği almak b) Günlük plan yapmak c) Doğal materyaller kullanmak d) Teknolojiye adapte olmak e) Görsel kayıt tutmak Cevap : a) Gerektiğinde yetişkin desteği almak

6) High/Scope programında çocukların gelişimlerini değerlendirmek için kullanılan gözlem kaydının amacı aşağıdakilerden hangisidir? a) Ailelere destek olma b) Öğretmenleri güçlendirme c) Gelişime uygun etkinlik planlama d) Çocukları etiketleme e) Çocukların duygularını farketme Cevap : c) Gelişime uygun etkinlik planlama

7) Hangi alternatif eğitimsel yaklaşımının temelinde etkin öğrenme anlayışı yatmaktadır? a) Reggio Emiliab) High/Scopec) Montessorid) Waldorf e) Hiçbiri Cevap : b) High/Scope

8) Waldorf uygulamalarında sınıf içinde bir doğa masası kurularak bu masa üzerinde mevsimsel nesnelerin yerleştirilmesinin amacı sanat eğitiminde aşağıdakilerden hangisini sağlamaktadır? a) Çocuklara duyularını kullanmayı öğretmek b) Çocukların görsel algılarını yükseltmek c) Çocuklara el-göz koordinasyonu sağlamak d) Çocukların doğanın güzellikleri ve ritmini sınıf içinde görerek deneyimletmek e) Çocuklar için ilginç bir ortam sunmak Cevap : d) Çocukların doğanın güzellikleri ve ritmini sınıf içinde görerek deneyimletmek

9) Reggio Emilia yaklaşımının prensiplerinde beş önemli nokta bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir? a) Okul imajıb) Öğretmenin rolüc) Proje yaklaşımıd) Dokümantasyon e) Çevrenin rolü Cevap : a) Okul imajı

10) I. Yaratıcı çalışmalar aniden kendini göstermez. II. Özgünlük, kural dışılık, değişiklik ve orijinalliği barındırır. III. Yaratıcı bireyler öğrenmekten çekinir. IV. Yaratıcılıkta cesaretlendirme ve rehberlik etme gerekir. Yukarıda verilenlerden doğru olanlar aşağıdaki hangi seçenekte verilmiştir? a) Hepsib) I, II ve IIIc) II, III ve IVd) I, II ve IV e) I, III ve IV Cevap : d) I, II ve IV

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

Ünite – 6

Erken Çocuklukta Sanat Ve Yaratıcılık ilişkisi

Bu Bölümde Ne Öğrendik Özeti

Yaratıcılık denince ilk akla gelen unsur “sanat”tır. Eser üretim sürecinde
yaratıcılık büyük rol oynamaktadır. Sanatsal yaratıcılıkta görsel ve dokunsal algılama
önemli bir yere sahiptir. Sanat ve yaratıcılık ilişkisinin ele alındığı bu bölümde;
sanatsal yaratıcılıkta simgeler, mecaz ve imgeler konusu ele alınmıştır. Simgeler,
benzetme yoluyla yeni biçim ve kavramlara dönüşebilir. Kişilerin yaşantılarına,
anlatımlarına ve duygularına anlam vermelerinde etken olan çağrışımlar mecaz olarak
tanımlanır. Mecazın oluşumundan sonra daha karmaşık üretici ve yaratıcı süreçlere
yönelmek mümkün olmaktadır. Çocukluk döneminde mecazın gelişimi üç aşamada
gerçekleşmektedir.

Sanat çocuğun hayal gücünü, yaratıcılığını ve bireyselliğini ifade etmesine
olanak tanımaktadır. Sanat eğitiminde estetik algılama ve ifade, yaratıcı ifade, ve
kültürel özellikleri tanım ve aktarma unsurlarının bulunması gereklidir. Sanat eğitimi
çocuklarda olumlu tutum ve tavırları geliştirici, sanatla ilgili çalışmalar ilgiyi arttırıcı,
düşünme ve düşüncelerini ifade etme becerisini geliştirici ve de hayal gücü ile
yaratıcılığı uyarıcı nitelikte olmalıdır. Sanatsal yaratıcılık ürün odaklı bir süreci
amaçlamamakla birlikte bazen sürecin sonunda kullanılan yöntem ve tekniklerle bir
ürün ortaya konulabilir, bazen de süreç içerisinde duyuların ve duyguların
kullanılmasına odaklanılır. Çeşitli materyallerle deneyimler edinmeye yönelik
planlanmış açık uçlu etkinlikler yaratıcılığı besler ve geliştirir.

21. yüzyıl ve ötesinde artık insanlarda yepyeni beceriler ön plana çıkmaktadır.
Bu beceriler arasında yaratıcılık ve yenilikçilik ilk sırada yer almaktadır. Bu nedenle
yaratıcılığın hem sanat eğitimi yoluyla desteklenmesi ve hem de diğer disiplinler
içinde verilmesi önerilmektedir. Sanat eğitimi ile özel hazırlanmış materyaller, uygun
düzenlenmiş bir eğitim ortamı ve destekleyici öğretmen yaklaşımları gibi çevresel
faktörlerin etkisi ile çocukların üretkenlikleri ve yaratıcı performansları sanat
aracılığıyla desteklenmelidir.

Bölüm Soruları

1) Kişilerin yaşantılarına, anlatımlarına ve duygularına anlam vermelerinde etken olan çağrışımlar nasıl adlandırılır? a) Algıb) Duyumc) İmged) Simge e) Mecaz Cevap : e) Mecaz

2) Beş yaşında korunmaya muhtaç bir çocuk olan Arda, resminde bir araba çizerek yaşadığı “Çocuk Evi”nden uzaklaşmak istediğini betimlemeye çalışmıştır. Bu durumda Arda’nın ortaya koyduğu durum aşağıdakilerden hangisidir? a) İmgeb) Simgec) Hayald) Mecaz e) Algı Cevap : b) Simge

3) Çocuklarda mecaz oluşturma becerisi kazandırabilmek amacıyla aşağıdakilerden hangisi öncelikli olarak kazandırılmalıdır? a) Yaratıcılığı kullanmab) Resim çizme becerisic) Eleştirel değerlendirmed) Pratik düşünme e) Yazı yazma becerisi Cevap : c) Eleştirel değerlendirme

4) Duyu organlarının beyinde kaydettiği uyarıcının yorumlanmasında aşağıdakilerden hangisi etkilidir? a) Duygub) Zekâc) Algıd) Bilinçaltı e) Hiçbiri Cevap : c) Algı

5) Bir sanatçı yapmış olduğu resim ve heykel gibi sanat eserleri üretirken aşağıdakilerden hangisine gerek duyar? a) Stresb) Örnekc) Güçd) Yaratıcılıke) Keyif Cevap : d) Yaratıcılık

6) Çocuklar sanat ile kendilerini bir çok şekilde ifade etme şansı bulurlar. Bu ifade biçimlerinden hangisi sanat ile bütünleşmez? a) Hayal gücüb) Yaratıcılıkc) Üretkenlikd) Bireysellik e) Girişimcilik Cevap : e) Girişimcilik

7) Sanat eğitimi çocuklarda çeşitli özellikleri geliştirici etkiye sahiptir. Aşağıda yer alanlardan hangisi sanat eğitiminde yer almamalıdır? a)Olumlu tutum ve tavırları geliştiricilikb) Sanatla ilgili çalışmalara ilgiyi arttırıcılıkc) Düşünme ve düşüncelerini ifade etme becerisini geliştiricilikd) Karamsarlık ve sıkıntıyı arttırıcılık e) Hayal gücü ile yaratıcılığı uyarıcılık Cevap : d) Karamsarlık ve sıkıntıyı arttırıcılık

8) Görsel sanat çalışmalarında yaratıcılığı besleyip geliştirmeye yönelik olarak aşağıdakilerden hangi etkinlik önerilebilir? a) Boyama kitabı çalışmalarıb) Artık materyallerle üç boyutlu çalışmalarc) Bir şablon üzerinde yırtma yapıştırma etkinliklerid) Katlama tekniğiyle kelebek yapımı e) Belirli bir şablonu doldurarak oyuncak yapım etkinliği Cevap : b) Artık materyallerle üç boyutlu çalışmalar

9) I. Farklı materyalleri araştırıp inceleme II. Yaratıcılığı kullanma III. Duyuları kullanarak denemeler yapma Çocuğun görsel dilini genişletmesi amacıyla bir eğitimcinin yukarıdakilerden hangilerini öncelikli olarak yapması uygundur? a) Hepsi b) I ve II c) II ve III d) I ve III e) Sadece III Cevap : d) I ve III

10) Sanat aracılığıyla yaratıcılık ne şekilde beslenir? Cevap : Çeşitli materyallerle deneyimler edinmeye yönelik planlanmış açık uçlu etkinlikler yaratıcılığı besler ve geliştirir.

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

Ünite – 7

Erken Çocukluk Döneminde Sanatsal Ve sematik Gelişim – 1

Bu Bölümde Ne Öğrendik Özeti

Çocuklar yürümeye başlamakla birlikte kendilerini sözsüz olarak ifade etme
yolunu, eğer uygun şartlar da sağlanırsa karalamalar ile gerçekleştirebilirler. Bu
süreçle başlayan çocuklardaki şematik gelişimin ele alındığı bölümüde detaylı olarak
0-6 yaş dönemindeki çocukların çizimlerinde yer alan beş aşama açıklanmaktadır.
Karalama, ardından kalemi daha rahat tutmaya ve biraz daha belirgin şekiller çizmeye
başlayan çocuk; üç yaş civarına geldiğinde genellikle daireler çizme aşamasına geçer
ve kafadan çıkmış iki çizgi halinde bacakları olan bir insan resmi ortaya çıkarabilir.
Dört yaşına geldiğinde mekânı daha iyi tanımaya başlar ve nesnelerin sınırlılığını fark
eder. İnsan figürlerine bir gövde eklemeye başlar. Beş yaşına geldiğinde de artık
gerçekçilik dönemine geçer ve gerçek semboller, renkler kullanarak öğrendiği
kavramları sembolize eder. Çocukların sanatsal ve yaratıcı uygulamalarda geliştirmesi
gereken becerilerden olan görsel algının da ele alındığı bölümde görsel şemaların
gelişimi ile çizimler daha detaylı hale dönüşür.
Gerçeklik dönemi 7-11 yaş arasındaki çocukları kapsar. Algıladıkları ve
ürettikleri arasındaki tutarsızlık giderek azalır. Çizimlerdeki detaylar artar ve çizilen
şekiller değişik renklerle toplandırılır. İki ya da üç boyutlu gösterimler de başarıyla
gerçekleştirilmeye başlanır. Nedensellik dönemi, 11-13 yaş civarı çocukları kapsar ve
resimlerinde hikayeler bulunur. Abartmalı ve komik gösterimler kullanılır ve
duygusal, farklılıklar, sıcaklık ya da serinlik renklerle ifade edilebilir. Bu dönemde
çocuklar gördüklerini ve hissettiklerini çizimlerinde değişik geometrik şekiller
kullanarak yansıtabilirler.

Bölüm Soruları

I. Karalama II. Transparanlık III. Şematiklik IV. Gerçeklik V. Sembolizm 1 ) Yukarıda karışık biçimde verilen çizim aşamaları hangi seçenekte doğru sırada verilmiştir? a ) I,III, II, V, IVb ) II, I, III, V, IVc ) IV, I, II, III, Vd ) I, V, III, II, V e ) V, II, III, IV, I Cevap : d ) I, V, III, II, V

2 ) Görsel algı hangi yaşlar arasında gelişmektedir? a ) 0-2 b ) 2-5 c ) 3-7 d ) 4-10 e ) 0-6 Cevap : c ) 3-7

3 ) Aşağıdakilerden hangisi çizim dönemlerinden biri değildir? a ) Karalama dönemi b ) Mandala dönemi c ) Sembolizm/Temel biçimler dönemi d ) İnsan şekilleri ve şematikliğin başlaması e ) Nedensellik dönemi Cevap : b ) Mandala dönemi

4 ) Karalama dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a ) Yaklaşık on sekiz ay civarında değişik şekillerde karalamalar görülür. b ) Çocuk bu dönemde sadece kol hareketinden zevk aldığı için karalar. c ) Yatay hareket kontrolü ve el-göz koordinasyonun gelişmesiyle sonlanır. d ) İlk başlardaki karalamalar genellikle dikey darbeler şeklindedir. e ) Bu dönem iki yaş civarında doruğa ulaşıp üç yaşa kadar sürebilir. Cevap : e ) Bu dönem iki yaş civarında doruğa ulaşıp üç yaşa kadar sürebilir.

5 ) Mandalaların ortaya çıktığı çizim dönemi aşağıdakilerden hangisidir? a ) Sembolizm/Temel biçimler dönemi b ) Karalama dönemi c ) Şematizm dönemi d ) Nedensellik dönemi e ) Gerçeklik dönemi Cevap : a ) Sembolizm/Temel Biçimler Dönemi

6 ) Kafadan bacaklı insan figürleri hangi yaş ve dönemde görülmektedir? a ) 4 yaş-şematikliğin başlaması b ) 2 yaş-karalama c ) 5 yaş-transparanlık d ) 3 yaş-sembolizm e ) 1 yaş- kalem tutma Cevap : d ) 3 yaş-sembolizm

7 ) Çizimdeki evin içindeki eşyaların ya da insanın iç organlarının gösterilmesi ………… döneminin özelliğidir. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a ) Karalamab ) Transparanlıkc ) Mandalad ) Soyutluk e ) Somutluk Cevap : b ) Transparanlık

8 ) 11-13 yaş civarı çocuk, hikâyeler anlatan resimler çizme eğilimindedir. Abartmalı ve komik gösterimler kullanılır ve duygusal farklılıkları, sıcaklık ya da serinliği renklerle ifade edebilir. Bu çocuğun hangi dönemde olduğunu söylemek mümkündür? a ) Transparanlık dönemi b ) Gerçeklik dönemi c ) Soyutluk dönemi d ) Sembolizm dönemi e ) Nedensellik dönemi Cevap : e ) Nedensellik Dönemi

9 ) Çocukların resimlerinde, derinlik ve perspektif hangi dönemden itibaren gelişmeye başlar? a ) Nedensellikb ) Gerçeklikc ) Sembolizmd ) Soyutluk e ) Karalama Cevap : b ) Gerçeklik

10 ) Görsel sanat çalışmalarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a ) Çocukların sevdiği bir alandır b ) Çocukların seçim hakkı vardır. c ) Çocuğun bireyselliği hakkında önemli ipuçları verir. d ) İşitsel olarak çocuğu geliştirir. e ) Farklı materyallerle çalışma fırsatı sunar. Cevap : d ) İşitsel olarak çocuğu geliştirir

Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık Vize

YouTube Kanalımıza Abone Olun