Üstün Zekâlı Ve Yetenekli Çocuklar Ve Eğitimleri Vize Deneme Sınavı -5

Cevap : b) Sternberg ve Zhang
NOT: Sternberg ve Zhang’ın Beşgen (Pentagonal) Kuramı: Robert Sternberg ve Çinli araştırmacı Li-Fang Zhang, ‘Beşgen (Pentagonal) Teorisi’ adında örtük bir kuram geliştirmişlerdir. Örtük kuramlar bir kavramın gerçekte ne olduğundan ziyade insanların bu kavrama yükledikleri anlamla ve bu kavramla ilgili inanışlarıyla ilgilenir. Bu kurama göre bir kişinin üstün zekâlı olabilmesi için, şu beş ölçütü karşılaması gerekmektedir.
1. Mükemmellik: Bu ölçüte göre belirli bir alanda ya da alanlarda akranlarından çok daha mükemmeldir.
2. Nadir olma: Gösterilen mükemmelliğin aynı zamanda akranlarının içinde nadir görülmesi gerekir.
3. Üretkenlik: Kişinin olağanüstü yeteneğinin olduğu alanda üretken olması ya da üretme potansiyelinin olması beklenir.
4. Kanıtlanabilirlik: Geçerliği olan yetenek testleriyle üstün yetenekli olduğunu kanıtlamış olması gerekir.
5. Değerli oluş: Gösterdiği üstün performans kişinin yaşadığı toplumda değerli kabul edilmelidir.

Cevap : e) Müziksel bir eylem, sadece sağ ve sol temporal loblar ile sınırlıdır.
NOT: Bir müzikçinin nota okuması ve çalgı çalması beyinde çok karmaşık işlemler içeren harekettir. Müzik icrası esnasında müziğin temel ögelerinin kullanılması, hızlı ve etkin bir şekilde algılanması ve bu algıların görsel-motor sisteme dönüştürülmesi gerekmektedir. Müziksel bir eylem, sadece sağ ve sol temporal loblar ile sınırlı değildir. Beynimizin sağ ve sol yarı bölgelerinin her ikisinin de işleme katıldığı bir süreç söz konusudur. Müzik pratiği ve görsel-uzamsal beceriler arasında bağlantı bulunmuştur.

Cevap : a) Tannenbaum
NOT: Amerikalı Yahudi araştırmacı Abraham Tannenbaum üstün zekâyı açıklamak için ‘Yıldız Modeli’ ni geliştirmiştir.

Cevap : b) Prefrontal
NOT: Yetenek ve beceri öncelikle beynin motor, bilişsel, duyu, duygusal koordinasyonunu yöneten prefrontal korteksle ilgilidir. Yapılan araştırmalar posterior (arka) temporal korteks ve prefrontal bölgede kalınlıkla zekânın ilişkili olduğunu göstermektedir. Genetik çalışmalar ve kognitif sinirbilim deneyleri, bazı kortikal alanların optimum bilişsel performansın veya zihinsel yeteneğin yapısal temelini sağladığını göstermektedir. Korpus kallozum, frontal-parietal korteksler, bilateral temporal korteksler, insular korteks ve dorsolateral prefrontal korteks bölgeleri hemisferler arası iletişim, uzamsal navigasyon, dikkat, hafıza, duygu, dil ve muhakeme gibi işlevlere olanak sağlayan korteks yapısında bulunurlar.

Cevap : b) Uzamsal zekâ
NOT: Görsel-Uzamsal Zekâ: Uzamsal zekâ, çevreyi görsel olarak isabetli bir şekilde algılama ve görsel deneyimleri yeniden yaratabilme becerisidir.

Cevap : e) Hepsi

Cevap : c) Parietal lob

Cevap : c) Eş zamanlı olmayan gelişim
NOT: Eş zamanlı olmayan gelişim üstün zekâlı ve yetenekli çocuklar arasında gelişimsel bir özellik olarak karşımıza çıkmaktadır (zekâ, psikomotor, duygusal ve sosyal gelişimin senkronize olmayan bir şekilde gelişmesi). Eş zamanlı olmayan gelişimin nedeni kullanılmayan ve tanınmayan (sosyal olarak aile ve / veya okul ve / veya akranlar tarafından) işlevlerin kötüleşmesine veya işleyişin tek, aşırı yatırım yapılan bir alan üzerinde odaklanmasından kaynaklanabilmektedir. Bilişsel alan ön planda tutularak diğer gelişim alanları kritik dönemler veya öğrenme teşviki açısından verimli olan dönemlerde atlanabilmektedir. Dolayısıyla kullanılmayan işlevler, nöro-fizyo-psiko-sosyal alanlarda yeterince gelişmeme riskini taşımaktadır.

Cevap : a) Üstün zekâlı ve yetenekli çocuklarla ilgili ilk boylamsal çalışmayı yaptı
NOT: Terman 1922’den başlayarak 35 yıl boyunca üstün zekâlı ve yetenekli çocuklarla boylamsal bir çalışma yürütmüştür.

Cevap : d) Üçlü Saç Ayağı Modeli
NOT: Sternberg’in Triarşik (Üçlü Saç Ayağı) Kuramı: Amerikalı araştırmacı Robert Sternberg, Gardner’ın çalışmasından iki yıl sonra 1985 yılında üç tip zekâ olduğunu vurgulayan bir kuram geliştirmiştir. Bunlar:
1. Analitik
2. Yaratıcı
3. Pratik zekâdır.
* Analitik zekâsı olan bireyler analiz yapma, eleştirme ve değerlendirme yeteneğine sahiptir. Yaratıcı zekâya sahip olanlar, keşif yapma ve yeni bir ürün ortaya çıkarma konularında başarılıdır. Pratik zekâlı olanlar ise uygulama, yapma ve bir şeyi kullanma konularında yeteneklidir.

Cevap : e) Sternberg ve Renzulli
NOT: *Robert Sternberg, Gardner’ın çalışmasından iki yıl sonra 1985 yılında üç tip zekâ olduğunu vurgulayan bir kuram geliştirmiştir. Bunlar:
1. Analitik
2. Yaratıcı
3. Pratik zekâdır.
* Amerikalı Joseph Renzulli üstün zekâlılıkla ilgili ‘üç halka’ diye isimlendirdiği bir kuram geliştirmiştir. Üç halka kuramına göre, üstün zekâ şu üç öğenin kesişmesiyle oluşur.
1. Ortalamanın üstünde genel ya da özel yetenek,
2. Görev sorumluluğu: İyileştirilmiş veya odaklanmış bir çeşit motivasyondur.
3. Yaratıcılık kavramı

Cevap : a) Thurstone
NOT: Thurstone ’ın Grup Faktörleri Kuramı: Thurstone birbirinden bağımsız olduğunu iddia ettiği yedi temel zihinsel yetenek belirlemiştir:
1) Sözel anlama (sözlü materyali anlama becerisiyle ilgili)
2) Sözel akıcılık (Belirli özelliklere sahip çok sayıda kelimeyi veya kavramı hızlı bir şekilde üretme yeteneği)
3) Sayı (hızlı aritmetik hesaplama da yer alır)
4) Algısal hız (simgelerin hızlı tanınmasıyla ilgili)
5) Tümevarımsal akıl yürütme (özelden genele akıl yürütmede),
6) Uzamsal görselleştirme (nesneleri zihinsel olarak görselleştirme ve döndürme ile ilgili) ve
7) Bellek (bilgileri hatırlamakla ilgili)

Cevap : e) Kardeş sayısının fazlalığı
NOT: Üstün zekâlı ve yetenekli çocukların sosyal ve duygusal gelişiminden bahsederken erken gelişim, eş zamanlı olmayan gelişim, beklenmedik başarısızlık ve mükemmeliyetçilik kavramlarına değinmek gerekmektedir. Üstün zekâlı ve yetenekli çocuklar, akranlarından farklı oldukları kadar birbirlerinden farklılık
gösterebilmektedirler.

Cevap : a) Clark
NOT: Clark, üstün zekânın beyindeki sinir hücreleri arasında yüksek düzeyli bir bütünleşme, hızlanma sonucuyla oluşan biyolojik kökenli bir kavram olduğunu savunmuştur.

Cevap : c) Tannenbaum
NOT: Tannenbaum’ın Deniz Yıldızı Modeli: Amerikalı Yahudi araştırmacı Abraham Tannenbaum üstün zekâyı açıklamak için ‘Yıldız Modeli’ ni geliştirmiştir. Üstün zekâlı olmak için gerekli olduğunu düşündüğü beş faktörden bahsetmiştir. Bunlar:
1. Genel yetenek
2. Özel yetenek
3. Zihinsel olmayan unsurlar
4. Çevresel destek
5. Şans
* Tannenbaum’a göre bu beş faktör yüksek düzeyli bir üretkenlik için etkileşime girmektedir ve bir kişinin üstün zekâlı sayılabilmesi için hepsi gereklidir.

Cevap : e) Bigge
NOT: Bigge için zekâ, bir bireyin eylemlerinin olası sonuçlarını önceden tahmin ederek belirli bir duruma yanıt verme yeteneğidir.

Cevap : d) Şans
NOT: Gardner’in Çoklu Zekâ Teorisi:
1. Sözel-dilsel zekâ
2. Mantıksal-matematiksel zekâ
3. Görsel-uzamsal zekâ
4. Müziksel ritmik zekâ
5. Bedensel-kinestetik zekâ
6. Sosyal-kişiler arası zekâ
7. İçsel-öze dönük zekâ ve
8. Doğacı zekâ
9. Varoluşçu zekâ

Cevap : c) Görev sorumluluğu
NOT: Amerikalı Joseph Renzulli (1978, 2005) üstün zekâlılıkla ilgili ‘üç halka’ diye isimlendirdiği bir kuram geliştirmiştir. Üç halka kuramına göre, üstün zekâ şu üç öğenin kesişmesiyle oluşur.
1. Ortalamanın üstünde genel ya da özel yetenek,
2. Görev sorumluluğu: İyileştirilmiş veya odaklanmış bir çeşit motivasyondur.
3. Yaratıcılık kavramı

Cevap : e) Müzik yeteneği yüksek olan kişilerin yalnızca sol beyin aktiviteleri baskındır.

Cevap : d) İşitme kaybı
NOT: Üstün zekâlı ve yetenekli bir çocuğun duygusal yoğunluğu bedensel olarak gergin bir mide, baş ağrısı, kalp ağrısı, kızarma, mide bulantısı gibi belirtiler olarak ifade edilmektedir.