Uygarlık Tarihi 2022 – 2023 Vize Soruları

1. Aşağıdakilerden hangisi Arnold Toynbee’nin uygarlıkların doğuş biçimine göre yaptığı sınıflandırmada yer almaz?

A) Kardeş uygarlıklar
B) Başkalarıyla ilişkisi olmayan uygarlıklar
C) Uydu uygarlıklar
D) Akraba olmayan uygarlıklar
E) Akraba uygarlıklar

Cevap : A) Kardeş uygarlıklar

2. Aşağıdaki uygarlıklardan hangisi sosyal bilimlerin ortaya çıkmasında öncü rol oynamıştır?

A) Modern uygarlık
B) Yunan uygarlığı
C) Hind uygarlığı
D) Çin uygarlığı
E) Mısır uygarlığı

Cevap : A) Modern uygarlık

3. Anadolu coğrafyasının fiziki imkânları göz önünde bulundurularak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İklim şartları ve tarım sahaları bakımından sınırlı bir coğrafyadır.
B) En yaygın olarak görülen bitki örtüsü makidir.
C) En yaygın olarak görülen iklim tipi Akdeniz iklimidir.
D) Yükselti bakımından alçak bir coğrafyadır.
E) Yıllık yağış miktarı tarım için elverişlidir.

Cevap : A) İklim şartları ve tarım sahaları bakımından sınırlı bir coğrafyadır.

4. Fernand Braudel’in “kısa ve devrevi zamanı çok çok aşan, yüzyıllık ya da çok yüzyıla yayılan olayların zamanı” olarak tanımladığı kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Uzun süre
B) Konjonktürel zaman.
C) Devrevi zaman
D) Kısa zaman
E) Yavaş zaman

Cevap : A) Uzun süre

5. Aşağıdakilerden hangisi dinin Sümer uygarlığında oynadığı başat rolün bir göstergesi kabul edilemez?

A) Tarihte ilk defa tapınakların Sümerliler tarafından yapılması
B) Tanrı’nın şehrin koruyucusu kabul edilmesi
C) Sümerlilerde Tanrı ve kaderin aynı anlama gelmesi
D) Şehrin ve tarıma elverişli toprakların tümünün Tanrı’ya ait kabul edilmesi
E) Sümer uygarlığının Mezopotamya’da kurulması

Cevap : E) Sümer uygarlığının Mezopotamya’da kurulması

6.
I- Su ve kara yollarının kavşağında yer alması
II- Önemli uygarlıklarla hemhudut olması
III- Topraklarının tarıma elverişli olması
IV- Iliman iklim yaşanması

Anadolu’nun uygarlık tarihi boyunca merkezî bir konum teşkil etmesinin iki temel sebebi aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) ||-|||
B) III-IV
C) I-II
D) I-III
E) ||-|V

Cevap : C) I-II

7. Aşağıdakilerden hangisi uygarlık tarihi çalışmalarının ilgilendiği alanlardan biri değildir?

A) Batı-dışı bölgelerin modernlikle karşılaşmalarını incelemek
B) Siyasi kurumları incelemek
C) Uygarlıklar arasındaki karşılaşmaları kavramak
D) Modern uygarlığın ortaya çıkış koşullarını anlamak.
E) Türk modernleşmesini kavramak

Cevap : B) Siyasi kurumları incelemek

8. Arnold Toynbee’ye göre evrensel devletlerin ortaya çıkmasında etkili olan faktör aşağıdakilerden hangisidir?

A) Uygarlıkların sınırlarının genişlemesi
B) Ulus devletlerin ortaya çıkması
C) Savaşlar
D) Uygarlıkların çöküş sürecine girmesi
E) Uygarlıklar arası etkileşimin artması

Cevap : D) Uygarlıkların çöküş sürecine girmesi

9. Aşağıdakilerden hangisi Fernand Braudel’in anahtar kavramlarından biri değildir?

A) Uzun süre
B) Konjontürel zaman
C) Kısa zaman
D) Mimesis
E) Yapı

Cevap : D) Mimesis

10. İstanbul’un Fethi’nin temel sonuçlarından biri ekonomik ve sosyal açılardan Avrupa’da sıkışmaya yol açmış olmasıdır. Bu sıkışma hâline karşılık olarak Batı’da yeni arayışlar ve girişimler ortaya çıkmıştır. İstanbul’un Fethi’nden sonra ortaya çıkan bu arayışların en önemli iki aktörü aşağıdakilerden hangisinde tam olarak verilmiştir?

A) İngiltere-Portekiz
B) İspanya-Portekiz
C) İspanya-Fransa
D) Rusya-Mısır
E) İngiltere-Fransa

Cevap : B) İspanya-Portekiz

11. Mensubu olduğu Annales Tarih Okulu ile birlikte 20. yüzyıl tarih yazımında yenilenmeyi temsil eden Fransız tarihçi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Émile Durkheim
B) Fernand Braudel
C) Arnold Toynbee
D) Karl Marx
E) Friedrich Hegel

Cevap : B) Fernand Braudel

12. Toynbee’ye göre tabii, tarihî ve sosyal çevrenin meydan okuyucu şartlarına insanın ve toplumların verdikleri karşılıklar uygarlıkları doğurur.

Buna göre Sümer uygarlığının ortaya çıkışı aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir?

A) Büyük göç dalgalarına karşılık
B) Başka uygarlıkların akınlarına karşılık
C) Mezopotamya’nın kurak iklimine ve Fırat ve Dicle’nin düzensiz taşkınlarına karşılık
D) Bölgede yaşanan güç boşluğuna verilen bir karşılık
E) Düzenli tarıma geçişe karşılık

Cevap :C) Mezopotamya’nın kurak iklimine ve Fırat ve Dicle’nin düzensiz taşkınlarına karşılık

13. Aşağıdakilerden hangisi yerleşik tarıma geçişin sonuçlarından biri değildir?

A) Artan iş bölümüne bağlı olarak bürokratik aygıtın doğuşu
B) Tekerleğin icadı
C) İş bölümünün ortaya çıkması
D) Şehir hayatının oluşması
E) Şehrin güvenliğinden sorumlu askerî bir sınıfın ortaya çıkması

Cevap : B) Tekerleğin icadı

14. Aşağıdaki uygarlıklardan hangisi Avrupa’nın “yeni öteki”si kabul edilemez?

A) İnkalar
B) Aztekler
C) Amerika kıtasının göçebe toplulukları
D) Büyük Okyanus adasının yerlileri
E) Hint uygarlığı

Cevap : E) Hint uygarlığı

15. 2. Dünya Savaşı sonrasında uygarlık tarihi alanında ilişkisel bir kavrayışı savunan İngiliz tarihçi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Marcel Mauss
B) Fernand Braudel
C) Oswald Spengler
D) Arnold Toynbee
E) Johann Herder

Cevap : D) Arnold Toynbee

16. Kadim iki uygarlık çevresi olan doğu ve batı uygarlıkları arasında eski zamanlardan beri süregelen çekişmelerin Osmanlı’nın Akdeniz’deki hâkimiyetiyle neticelenmesine ve yeni bir evreye girmesine sebep olan hadise aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yüzyıl Savaşları
B) Aydınlanma
C) İstanbul’un Fethi
D) Rönesans
E) Coğrafi keşifler

Cevap : C) İstanbul’un Fethi

17. ‘Uygarlık’ kavramının Almanya’da, diğer Avrupa ülkelerinden daha farklı bir seyir izlemesinin sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Protestanlığın Almanya’daki yaygınlığı
B) Fransa-Almanya rekabeti
C) Maksizm Almanya’da ortaya çıkması
D) Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Almanya üzerindeki etkisi
E) Almanya’da modenleşmenin gecikmeli olarak yaşanması

Cevap : E) Almanya’da modenleşmenin gecikmeli olarak yaşanması

18. Uygarlık tarihi, siyasi iktidarların en fazla müdahale ettikleri stratejik alanlardan biridir. Tarihe müdahale, salt modern dönemle, modern grup ve aktörlerle sınırlı değildir. Tarihin en eski zamanlarından itibaren tarih bunun örnekleri ile doludur.
Buna göre siyasi iktidarların, uygarlık tarihine ve tarih yazımına müdahale etmelerinin en temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Burjuva sınıfının ortaya çıkması
B) Savaşlarda yaşanan kayıplar
C) Ulus-devletlerin ortaya çıkması
D) Siyasi iktidarların kendi meşruiyet kaynaklarını oluşturma çabası
E) Dini otoritenin gücünü kaybetmesi

Cevap : D) Siyasi iktidarların kendi meşruiyet kaynaklarını oluşturma çabası

19. Aydınlanma Dönemi düşüncesi ile uygarlık kavramının kazandığı anlam aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vatandaş
B) Devlet
C) Politika
D) Kanun
E) Ulaşılmış bir incelik ve düzen durumu

Cevap : E) Ulaşılmış bir incelik ve düzen durumu

20. Fransız tarihçi Fernand Braudel’e göre aşağıdaki bilimlerden hangisinin çalışma alanı kısa zaman ile sınırlandırılmamıştır?

A) Ekonomi
B) Sosyoloji
C) Tarih
D) Sosyal antropoloji
E) Psikoloji

Cevap : C) Tarih