SAĞ104U Temel Sağlık ve Hastalık Bilgisi Ünite -5

Cevap : e. Flotasyon

Bu soru, suyun hijyen ve sanitasyon sürecindeki arıtılma aşamalarını test etmektedir. Su arıtma işlemleri, içme suyu veya atık suyun temizlenmesi için kullanılır ve suyun kullanımı için güvenli ve sağlıklı hale getirilmesini sağlar.

Verilen seçenekler arasında, suyun arıtılma aşamalarından biri olmayan şık “e. Flotasyon” dur. Diğer dört seçenek (a. Koagülasyon, b. Sedimentasyon, c. Filtrasyon, d. Dezenfeksiyon) su arıtma işlemlerinde yaygın olarak kullanılan aşamalardır.

Koagülasyon: Suda bulanıklık oluşturan parçacıkları bir araya getirerek çökertme işlemidir.
Sedimentasyon: Koagülasyon sonucu büyük parçacıkların suyun dibine çökmesi işlemidir.
Filtrasyon: Suyu ince filtrelerden geçirerek daha küçük partiküllerin giderilmesini sağlar.
Dezenfeksiyon: Su üzerinde bulunan mikroorganizmaların (bakteri, virüs vb.) öldürülmesi veya etkisiz hale getirilmesi işlemidir.
Flotasyon ise su arıtma işlemlerinde yaygın olarak kullanılmayan bir süreçtir. Bu nedenle, sorunuzun doğru cevabı “e. Flotasyon” olarak seçeneğin dır.

Cevap : d. Yüksek basınçlı, yüksek derecelerde ısı

Soruya göre, temizlikte aşağıdakilerden hangisinin kullanılmadığı soruluyor, ve doğru cevap “d. Yüksek basınçlı, yüksek derecelerde ısı” olarak verilmiş.

Yani, temizlik işleminde deterjan, sıcak su, buhar ve elle ovma gibi yöntemler kullanılabilirken, yüksek basınçlı ve yüksek sıcaklıkta çalışan bir cihaz kullanmak temizlik için yaygın bir yöntem değildir. Bu tür bir cihazın kullanılması özellikle belirli endüstriyel temizlik uygulamalarında tercih edilebilir, ancak genel temizlik işlemlerinde yaygın olarak kullanılmaz. Bu nedenle, doğru cevap “d. Yüksek basınçlı, yüksek derecelerde ısı” olarak verilmiştir.

Cevap : d. Neisseria gonorrhoeae

Bu soru, hijyen ve sanitasyon ile ilgili gıda kontaminasyonu konusunu test etmektedir. Gıda kontaminasyonu, gıda ürünlerinin zararlı mikroorganizmalar veya yabancı maddelerle kirlenmesi anlamına gelir. Soruda, hangi etkenin gıda kontaminasyonuna sebep olmadığını sormaktadır. İşte seçeneklerin açıklamaları:

a. Salmonella spp.: Salmonella türleri, gıda kontaminasyonunun yaygın nedenlerinden biridir. Salmonella bakterileri, insanları enfekte edebilen ve gıda kaynaklı hastalıklara neden olabilen patojenik organizmalardır.

b. Clostridium botulinum: Clostridium botulinum, gıda kontaminasyonuna sebep olan tehlikeli bir bakteri türüdür. Botulinum toksini üretir ve tüketildiğinde ciddi zehirlenmelere yol açabilir.

c. Streptococcus pyogenes: Streptococcus pyogenes, streptokok grubuna ait bir bakteri türüdür ve gıda kontaminasyonuyla ilişkilendirilmez. Genellikle boğaz enfeksiyonlarına neden olan bir patojen olarak bilinir.

d. Neisseria gonorrhoeae: Neisseria gonorrhoeae, cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon olan gonoreye neden olan bir bakteri türüdür ve gıda kontaminasyonuyla ilgili değildir.

e. Staphylococcus aureus: Staphylococcus aureus, gıda kontaminasyonunun yaygın bir nedenidir. Bu bakteri gıda ürünlerinde çoğalabilir ve toksinler üretebilir, bu da gıda zehirlenmesine yol açabilir.

Sonuç olarak, d seçeneği olan “Neisseria gonorrhoeae,” gıda kontaminasyonuna sebep olan etkenlerden biri değildir. Diğer seçenekler gıda kontaminasyonuna neden olabilen potansiyel patojenlerdir.

Cevap : b. Sanitasyon

Bu soru, temel sağlık ve hastalık bilgisiyle ilgili bir konuyu ele alıyor: Hijyen ve sanitasyon. İnsanların sağlığını korumak ve hastalıkların yayılmasını önlemek için çevre, gıda ve işletmelerle ilgili alınan tedbirleri içeriyor.

Cevaplar şunları içeriyor:

a. Hijyen: Kişisel temizlik ve sağlık önlemlerini içeren bir kavramdır.

b. Sanitasyon: Genellikle çevre, gıda ve işletmelerin temizliği ve sağlığının korunmasıyla ilgilidir.

c. Temizlik: Yüzeylerin veya nesnelerin kirli maddelerden arındırılması anlamına gelir.

d. Sterilizasyon: Tüm mikroorganizmaların öldürüldüğü bir işlemi ifade eder ve genellikle tıbbi ekipman ve malzemelerin dezenfekte edilmesinde kullanılır.

e. Dezenfeksiyon: Mikroorganizmaların büyük bir kısmının öldürüldüğü bir işlemi ifade eder ve yüzeylerin veya nesnelerin temizlenmesinde kullanılır.

Verilen seçenekler arasında, çevre, gıda ve işletmelerin korunması için alınan tedbirleri en iyi açıklayan kavram, “b. Sanitasyon” olarak kabul edilir. Bu nedenle doğru cevap “b. Sanitasyon” olacaktır

Cevap : b. Mikrobiyal popülasyon baskılanır.

Sanitasyonun avantajlarından hangisi olduğunu belirlemek için sorunun seçeneklerini inceleyelim:

a. Ham maddenin işlenmesini kolaylaştırır. – Bu sanitasyonun temel amacı değildir.

b. Mikrobiyal popülasyon baskılanır. – Bu sanitasyonun temel amacıdır, hijyen sağlamak için mikroorganizmaların kontrol altına alınması önemlidir.

c. İşletmelerin kontrol edilme mecburiyetlerini ortadan kaldırır. – Bu doğru bir ifade değildir, sanitasyon işletmelerin daha fazla kontrol edilmesini gerektirebilir.

d. Direk olarak gıda güvenlik sistemlerine dahil olunmasını sağlar. – Bu doğru bir ifadedir, sanitasyon gıda güvenliği için kritik bir faktördür.

e. Reklam yapmaya gereksinim kalmaz. – Bu sanitasyonun avantajları ile ilgili genel bir ifade değildir.

Sonuç olarak, sanitasyonun avantajlarından biri “b. Mikrobiyal popülasyon baskılanır” olacaktır.

Cevap : c. Pestisitler

Gıda kontaminasyonu, gıda ürünlerinin güvenliğini tehdit eden yabancı maddelerin gıda ürünlerine karışması anlamına gelir. Verilen seçenekler arasından doğru cevap “c. Pestisitler”dir. Pestisitler, tarım ürünlerini korumak için kullanılan kimyasal maddelerdir ve bu maddeler gıda ürünlerine bulaşarak insan sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Diğer seçenekler şu şekilde açıklanabilir:

Parazitler: Canlı organizmalar olduğu için kimyasal faktörler değillerdir.
Küf: Mantar türü bir organizmadır ve kimyasal faktörler arasında değildir.
Aşılar: İnsanları korumak için kullanılan biyolojik maddelerdir ve kimyasal faktörler değildir.
Cam kırıkları: Fiziksel kontaminasyona (yabancı cisimlerin varlığına) işaret eder, kimyasal faktörlerle ilgili değildir.
Sonuç olarak, gıda kontaminasyonuna neden olan kimyasal faktörlerden biri pestisitlerdir

Cevap : a. Özel karışımlar hazırlamak

Cevap : c. GGYS

Gıda güvenliği yönetim sistemleri, gıda üretimi ve dağıtımında hijyen ve güvenlik standartlarının sağlanmasına yardımcı olan sistemlerdir. Soruda verilen seçenekler arasında “GGYS” olarak kısaltılan bir gıda güvenliği yönetim sistemi bulunmamaktadır. Diğer seçenekler gıda güvenliği yönetim sistemlerine aittir:

a. HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) – Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları b. HT (Hijyen Takip) – Hijyen takip sistemleri d. GMP (Good Manufacturing Practices) – İyi Üretim Uygulamaları e. HAZOP (Hazard and Operability Study) – Tehlike ve İşleyiş Çalışması

Bu nedenle, doğru cevap “c. GGYS” olarak verilen seçenektir, çünkü bu seçenek gıda güvenliği yönetim sistemlerinden biri değildir

Cevap : d. İyotlu bileşikler

Dezenfeksiyon, mikroorganizmaların (örneğin bakteri, virüs ve mantarlar) çoğalmasını engellemek veya yok etmek amacıyla kullanılan bir işlem veya yöntemdir. Verilen seçenekler arasında dezenfeksiyonda kullanılan maddeyi bulmak için şu seçeneklere bakabiliriz:

a. Sıcak su: Sıcak su, mikroorganizmaları öldürmek için kullanılabilir, ancak bu dezenfeksiyon için en etkili yöntemlerden biri olarak kabul edilmez.

b. Buhar: Buhar, yüksek sıcaklık ve basınç altında kullanıldığında mikroorganizmaları öldürebilir ve dezenfeksiyon için etkili bir yöntem olabilir.

c. Antibiyotik: Antibiyotikler, mikroorganizmaların büyümesini durduran veya öldüren ilaçlardır. Ancak, dezenfeksiyon için genellikle antibiyotikler kullanılmaz.

d. İyotlu bileşikler: İyotlu bileşikler, dezenfeksiyon için sıkça kullanılan maddelerden biridir. İyot, mikroorganizmaları öldürebilir ve suyun veya yüzeylerin dezenfeksiyonunda yaygın olarak kullanılır.

e. Ultraviyole ışın: Ultraviyole (UV) ışınları, mikroorganizmaların DNA’sını zararlı hale getirebilir ve bu nedenle dezenfeksiyon için kullanılabilir.

Bu nedenle, verilen seçenekler arasından dezenfeksiyonda kullanılan maddeyi temsil eden doğru seçenek “d. İyotlu bileşikler”dir.

Cevap : e. Kişisel hijyenin ilk basamağı el ve tırnak temizliğinden başlar.