Yöneylem Araştırması 2022-2023 Bütünleme Soruları

Yöneylem Araştırması: Karar Verme Sürecinde Bilimsel Bir Yaklaşım

Giriş: Yöneylem Araştırması, karar verme süreçlerinde karmaşık problemleri analiz etmek ve en iyi çözümü bulmak için matematiksel modeller, istatistiksel analizler ve algoritmalar kullanır. İkinci Dünya Savaşı sırasında askeri operasyonların etkinliğini artırmak amacıyla geliştirilen bu disiplin, günümüzde işletme, mühendislik, ekonomi ve hatta sağlık hizmetleri gibi çeşitli alanlarda uygulanmaktadır.

Ana Bölüm: Yöneylem araştırmasının temel amacı, belirli hedeflere ulaşmak için kaynakların en etkili şekilde nasıl tahsis edileceğini belirlemektir. Bu süreçte kullanılan temel yöntemler arasında doğrusal programlama, tamsayılı programlama, ağ analizi, simülasyon ve oyun teorisi bulunmaktadır.

Doğrusal Programlama:

Bu yöntem, kısıtlar altında bir hedef fonksiyonunu maksimize veya minimize etmek için kullanılır. Özellikle kaynak tahsisi ve maliyet optimizasyonu problemlerinde etkilidir.

Tamsayılı Programlama:

Karar değişkenlerinin tam sayı olması gereken durumlar için uygundur. Özellikle planlama ve zamanlama problemlerinde önem taşır.

Ağ Analizi:

Taşıma, dağıtım ve lojistik gibi alanlarda kullanılan bu yöntem, en kısa yol, maksimum akış ve minimum maliyet problemlerini çözmek için kullanılır.

Simülasyon:

Gerçek dünya durumlarını modellemek ve farklı senaryolar altında sonuçları tahmin etmek için kullanılır. Özellikle belirsizlik içeren durumlar için idealdir.

Oyun Teorisi:

Karar vericiler arasındaki etkileşimi ve rekabeti analiz eder. Stratejik karar alma süreçlerinde kullanılır.

Sonuç: Yöneylem Araştırması, karmaşık karar verme problemlerine bilimsel ve analitik bir yaklaşım sunar. Bu yöntemler, verimliliği artırmak, maliyetleri düşürmek ve stratejik planlama yapmak için işletmeler ve organizasyonlar tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Gelecekte, bu disiplinin uygulama alanlarının genişleyerek daha fazla sektörde etkili çözümler sunması beklenmektedir.

@lolonolo_com

1. Aşağıdakilerden hangisi kriterlerin karar probleminde etkisinin hesaplanabilmesi için sahip olması gereken özelliktir?

A) Yeterlilik
B) Ölçülebilirlik
C) Geçerlilik
D) Kapsayıcılık
E) Doğrusallık

Cevap : B) Ölçülebilirlik

2. Aşağıdakilerden hangisi karar probleminde incelenen alternatiflerin sonlu sayıda olduğu ve açıkça tanımlandığı kesikli durumlarda kullanılabilecek yöntemlerden birisidir?

A) Hedef Programlama
B) Step Metodu
C) Çok Amaçlı Doğrusal Programlama
D) AHP
E) SEMOPS

Cevap : D) AHP

3. Aşağıdakilerden hangisi tamsayılı programlama (TP) türlerinden biri değildir?

A) Karma TP
B) Doğrusal TP
C) Karma Sıfır Bir TP
D) Saf TP
E) Saf Sıfır Bir TP

Cevap : B) Doğrusal TP

4. Aşağıdaki doğrusal programlama varsayımlarından hangisi tamsayılı programlama modelleri ile çelişmektedir?

A) Bölünebilirlik
B) Doğrusallık
C) Kesinlik
D) Sabit amaç fonksiyonu
E) Sınır Kaynak

Cevap : A) Bölünebilirlik

5. Aşağıdakilerden hangisi Markov analizinde geçiş matrisi üzerinde her bir durumdan diğer her bir duruma geçiş doğrudan veya dolaylı olarak yapılabildiğinde kullanılan kavramdır?

A) Beklenen Değer
B) Ergodik zincir
C) Denge durumu
D) Başlangıç olasılıkları
E) Sıfır toplamlı zincir

Cevap : B) Ergodik zincir

6.
Verilen geçiş matrisine göre iki adım sonraki periyotta A seçeneğinden A seçeneğine geçme olasılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) 0,48
B) 0,52
C) 0,61
D) 0,39
E) 1,00

Cevap : A) 0,48

7. Aşağıdaki oyun teorisinde kullanılan kavramlardan hangisi oyuncuların strateji seçimlerinin türlü bileşiminden sonuçlanan kazanç veya kayıpları gösterir?

A) Ödemeler Matrisi
B) Beklenen Değer
C) Oyunlar
D) Tam Strateji
E) Ari Strateji

Cevap : A) Ödemeler Matrisi

8. Aşağıdakilerden hangisi Oyun Teorisinde bir oyunun analizi için bilinmesi gereken hususlardan biri değildir?

A) Oyuncuların kimler olduğu
B) Oyuncunun duygu durumu
C) Oyuncular için hangi eylemlerin mevcut olduğu
D) Her oyuncunun her bir sonuca ne kadar değer biçtiği
E) Her bir oyuncunun ne bildiği

Cevap : B) Oyuncunun duygu durumu

9. Aşağıdakilerden hangisi Analitik Hiyerarşi Prosesi modellerinde tutarlılık incelemesinde kullanılan kavramlardan biri değildir?

A) Duyarlılık
B) Tutarlılık İndeksi
C) Özdeğer
D) Tutarlılık Oranı
E) Rasgele İndeksi

Cevap : A) Duyarlılık

10. y = 12+3x
Verilen denklem sistemine göre çizilecek doğrunun Y eksenini kestiği nokta aşağıdakilerden hangisidir?

A) 3
B) 0
C) 4
D) 12
E) 1

Cevap : D) 12

11. Aşağıdaki Belirsizlik Halinde Karar Verme yaklaşımlarından hangisi iyimserlik ve kötümserlik kriterlerinin belirli bir ağırlıklandırma ile bütünleşik kullanılması esasına dayanır?

A) Laplace Kriteri
B) Pişmanlık Kriteri
C) Bilgi Kriteri
D) Hurwicz Kriteri
E) Maximin Kriteri

Cevap : D) Hurwicz Kriteri

12. Aşağıdakilerden hangisi bir karar ağaçlarında karar düğümlerini göstermek üzere kullanılan semboldür?

A) Üçgen
B) Çember
C) Kare
D) Elips
E) Daire

Cevap : C) Kare

13. Aşağıdakilerden hangisi bir Hedef Programlama modelinde sağ taraf sabitlerinden sapmalara müsaade eden kısıt türüdür?

A) Doğrusal kısıtlar
B) İşlevsel kısıtlar
C) Fonksiyonel kısıtlar
D) Hedef kısıtları
E) Sistem kısıtları

Cevap : D) Hedef kısıtları

14. Aşağıdakilerden hangisi bir Hedef Programlama modelinde istenilen hedefin aşılması durumunu gösteren kavramdır?

A) Sistem kısıtı
B) Amaç fonksiyonu
C) Pozitif sapma
D) Negatif sapma
E) Hedef kısıtı

Cevap : C) Pozitif sapma

15. Aşağıdakilerden hangisi Analitik Hiyerarşi Prosesinde ikili karşılaştırma matrislerinin oluşturulmasından sonra karşılaştırılan her elemanın önceliğinin (göreli öneminin) hesaplanmasına verilen isimdir?

A) Tutarlılık incelemesi
B) Gruplama
C) Tekilleştirme
D) Normalizasyon
E) Sentezleme

Cevap : E) Sentezleme

16. Aşağıdakilerden hangisi Hedef Programlama modelindeki sapmaların önem dereceleri birbirinden farklı olduğunda kullanılan yaklaşımdır?

A) Önceliklendirme
B) Eşit önemli kabul etme
C) Negatif olmama
D) Doğrusallık
E) Ağırlıklandırma

Cevap : E) Ağırlıklandırma

17. Aşağıdakilerden hangisi yöneylem araştırmasının ilk kullanıldığı alandır?

A) Hukuk
B) Uzay Çalışmaları
C) Askeri
D) Kalite Kontrol
E) Yer Bilimleri

Cevap : C) Askeri

18. 
Aşağıdakilerden hangisi primali verilen modelin dual kısıtlarından biri değildir?

A) u₁+5u₂+3u₃,≤2
B) u₁,u₂,u₃≥0
C) 9u₁+2u₂+7u₃≤1
D) u₁+2u₂+3u₃,≤6
E) 2u1+1u2+6u3≤10

Cevap : E) 2u1+1u2+6u3≤10

19. Aşağıdakilerden hangisi amaçlara ulaşmada alternatiflerin değerlendirilmesinde kullanılan karar bileşenleridir?

A) Ağırlıklar
B) Amaç
C) Alternatif
D) Karar Verici
E) Kriter

Cevap : E) Kriter

20. Aşağıdaki kavramlardan hangisi Analitik Hiyerarşi Prosesi yönteminin temelini oluşturmaktadır?

A) Kriterler
B) Çok amaçlılık
C) İkili karşılaştırmalar
D) Doğrusallık
E) Alternatifler

Cevap : C) İkili karşılaştırmalar