Sosyal-Duygusal Gelişim 2022-2023 Bütünleme Soruları

Cevap : D) Bilişsel Gelişim Teorisi

Bebeğin tanıdık bakıcılarını yabancılardan ayırt edebilmesi, bilişsel gelişimle ilişkilendirilen bir konsepttir. Bu süreç, bebeklerin sosyal çevrelerini anlamaları ve çevrelerindeki insanları tanıma yeteneklerinin bir parçasıdır. Bu kapsamda, D) Bilişsel Gelişim Teorisi, bebeklerin ve çocukların dünyayı nasıl algıladıklarını ve anladıklarını açıklamaya yönelik bir çerçeve sunar. Jean Piaget’nin bilişsel gelişim teorisi, çocukların düşünme yeteneklerinin nasıl geliştiğini ve çevreleriyle nasıl etkileşime girdiklerini detaylı bir şekilde inceler. Piaget’ye göre, çocuklar aktif öğrenenlerdir ve çevreleriyle etkileşimleri yoluyla bilişsel yapılarını (şemalarını) geliştirirler.

Diğer seçenekler farklı psikolojik süreçlere odaklanır:

– A) Psikanalitik Teori, Sigmund Freud’un geliştirdiği ve insan davranışlarının büyük ölçüde bilinçdışı güçler, istekler ve geçmiş deneyimler tarafından şekillendirildiğini öne süren teoridir.

– B) Öğrenme Teorisi, davranışın öğrenilmiş tepkiler ve çevresel etkileşimler yoluyla nasıl geliştiğini inceler. Klasik ve operant koşullanma bu teori altında incelenir.

– C) Etolojik Teori, davranışın evrimsel kökenlerini ve hayvanlar ile insanlar arasındaki davranışsal benzerlikleri araştırır. Konrad Lorenz ve Niko Tinbergen gibi bilim insanları tarafından popüler hale getirilmiştir.

-E) Çoklu Zekâ Teorisi, Howard Gardner tarafından geliştirilmiş ve insanların farklı zekâ türlerine sahip olduğunu öne süren bir eğitim teorisidir.
Bu nedenle, bebeklerin tanıdık bakıcılarını yabancılardan ayırt edebilmesini vurgulayan teori, D) Bilişsel Gelişim Teorisi’dir

Cevap : E) 1-2 yaş – Sevgi ve güven gibi soyut düşüncelere dayanan ilişki kurabilme

Çocukların yaşlarına göre gösterdikleri bağlanma davranışları, onların gelişim evrelerine ve bağlanma figürleriyle olan ilişkilerinin doğasına bağlı olarak değişir. Verilen seçenekler, çocukların farklı yaşlarda gösterdikleri tipik bağlanma davranışlarına işaret etmektedir. Ancak, bu seçeneklerden biri, gelişim psikolojisi açısından genellikle beklenen davranışlara uymamaktadır:

A) 7-9 ay – Nedeni açıklanırsa bekleyebilime: Bu yaş aralığında bebekler, bağlanma figürlerine karşı açık bir tercih göstermeye başlar ve ayrılık kaygısı geliştirebilirler. Ancak, “nedeni açıklanırsa bekleyebilme” ifadesi bu yaş grubu için tipik bir davranış olarak kabul edilmez çünkü bu yaşlardaki çocuklar henüz neden-sonuç ilişkilerini tam olarak anlayacak ve sözel açıklamaları kavrayacak düzeyde değildirler.

B) 5 ay – Ayrılık protestosu ve yakınlık arayışı: Bu yaşta bebekler, bağlanma figürleriyle güçlü bir bağ kurmaya başlarlar ve onlardan ayrıldıklarında rahatsızlık hissedebilirler, ancak ayrılık protestosu daha çok 7-9 aylıkken belirginleşir.

C) 3-4 yaş – Bakıcının planını ve motivasyonunu anlayabilme: Bu yaş grubundaki çocuklar sosyal ve duygusal açıdan daha olgunlaşmıştır ve bakıcılarının niyetlerini ve planlarını anlama kapasitesine sahiptirler.

D) Doğum sonrası – Bir kişiye tercihli yönelim: Doğumdan sonraki ilk aylarda bebekler, tanıdık yüzleri ve sesleri tercih etmeye başlarlar.

E) 1-2 yaş – Sevgi ve güven gibi soyut düşüncelere dayanan ilişki kurabilme: Bu ifade, tipik bir gelişim evresini yanlış temsil eder. 1-2 yaşındaki çocuklar, soyut kavramları tam olarak anlama ve ifade etme yeteneğine sahip değillerdir. Bu yaş grubundaki çocukların ilişkileri daha çok somut etkileşimlere, güvenlik ve konfor gibi doğrudan deneyimlere dayanır.

Bu nedenle, gelişim psikolojisi açısından en az uygun olan ve yanlış kabul edilebilecek seçenek E) 1-2 yaş – Sevgi ve güven gibi soyut düşüncelere dayanan ilişki kurabilme’dir.

Cevap : D) Çocuklarına her konuda rehberlik ve eşlik ederler.

Yetkili veya demokratik ebeveynlik stili, ebeveynlerin çocuklarına rehberlik ederken aynı zamanda duyarlı ve destekleyici olmalarını içerir. Bu ebeveynlik stili, çocukların bağımsızlık duygusunu geliştirmelerine yardımcı olurken, onlara sınırlar ve yapı sağlar. Bu stilde, ebeveynler çocuklarının fikirlerini ve duygularını değerlendirir, karşılıklı saygı üzerine bir ilişki kurarlar ve çocuklarını sosyal beceriler konusunda teşvik ederler.

Seçenekler içerisinde,

D) Çocuklarına her konuda rehberlik ve eşlik ederler. ifadesi, yetkili/demokratik ebeveynlik stilinin temel özelliklerinden birini en iyi şekilde yansıtır. Bu stilde, ebeveynler çocuklarının gelişimine destek olur, onları cesaretlendirir ve uygun davranışlar konusunda yol gösterir.
Diğer seçenekler ise farklı ebeveynlik stillerini yansıtır:

A) Sözleri hukuktur. ve C) Tartışmasız itaat etmeye değer verirler., daha çok otoriter bir ebeveynlik stilini yansıtır.
B) Anlaşmazlık ifadelerini hoş görmezler. ve E) Kontrolcü, cezalandırıcı, katı ve soğuktur., otoriter ebeveynlik stilinin özelliklerine işaret eder ve çocukların duygusal ve sosyal ihtiyaçlarına duyarlı olmayı içermez.
Bu nedenle, yetkili/demokratik ebeveynlik stiliyle ilgili doğru seçenek D) Çocuklarına her konuda rehberlik ve eşlik ederler. olacaktır.

Cevap : D) Sosyal olgunluk

Verilen tanım, bir bireyin toplumunun yetişkin üyeleri tarafından genellikle kabul edilen anlayış, duygu, tutum ve becerileri kazanarak belli bir olgunluk düzeyine ulaşması durumunu ifade eder. Bu, bireyin sosyal olarak kabul edilebilir davranışları sergileme ve toplumsal beklentilere uyum sağlama yeteneğini kapsar. Bu açıklama en iyi şekilde D) Sosyal olgunluk kavramı ile örtüşür.

– A) Kişilik, bireyin sürekli düşünce, duygu ve davranış kalıplarını ifade eder ve bu tanım kişiliğin genel yapısını tanımlamaktan ziyade, kişinin sosyal bağlamda olgunlaşma sürecine odaklanır.

– B) Sosyalleşme, bireyin toplumunun norm ve değerlerini öğrenme sürecidir. Sosyalleşme süreci, sosyal olgunluğa ulaşmada önemli bir rol oynasa da, verilen tanım daha çok bu sürecin sonucunu açıklar.

– C) İç denetim, bireyin kendi davranışlarını içsel motivasyonlar ve değerler doğrultusunda kontrol edebilme yeteneğidir ve bu tanım iç denetimi direkt olarak ifade etmez.

– E) Sosyalleştirme, genellikle sosyalleşme ile eş anlamlı olarak kullanılır ve bireyin toplumsal değerler, normlar ve becerileri öğrenme sürecini ifade eder.
Bu nedenle, verilen tanıma en uygun terim D) Sosyal olgunluk’tur.

Cevap : C) Bütün çocuklar bağlanma gerçekleştirmiş olsa da bağlanma ilişkilerinin kalitesi farklıdır.

John Bowlby’nin Bağlanma Teorisi, çocukların gelişimindeki bağlanma figürlerine olan ihtiyacını ve bu bağların çocukların psikolojik gelişimi üzerindeki etkisini vurgular. Bu teori, çocukların güvenli bir şekilde bağlanmanın önemini ve bu bağların bireyin gelecekteki ilişkilerini nasıl etkilediğini açıklar.

A) Doğru. Bowlby, bir bağlanma figüründen kısa süreli ayrılmanın çocukta kaygı ve stres tepkilerine yol açabileceğini belirtmiştir.

B) Doğru. Bowlby’ye göre çocuklar doğuştan itibaren bir veya birkaç ana bağlanma figürüne (genellikle anne veya ana bakıcı) bağlanma ihtiyacı içindedirler.

D) Doğru. Bowlby, özellikle hayatın ilk yıllarında sürekli bakımın ve duyarlı bir bağlanma figürünün varlığının çocuğun sağlıklı psikolojik gelişimi için kritik olduğunu vurgulamıştır.

E) Doğru. Bowlby, çocuğun birincil bakıcı ile olan bağlanma ilişkisinin, gelecekteki ilişkileri anlamlandırma ve yönlendirme biçimini etkileyen içsel çalışan modellerin gelişimine katkıda bulunduğunu belirtmiştir.

C) Hatalı. Bowlby, tüm çocukların bağlanma ilişkisi geliştirdiğini ve bu bağların kalitesinin (güvenli, güvensiz kaçınan, güvensiz ambivalent, düzensiz/düzensiz) farklı olabileceğini belirtmiştir. Ancak, C seçeneği “Bütün çocuklar bağlanma gerçekleştirmiş olsa da bağlanma ilişkilerinin kalitesi farklıdır.” ifadesiyle Bowlby’nin teorisinin doğru bir özeti gibi görünmektedir. Bu açıklama, Bowlby’nin bağlanma teorisinin temel prensiplerinden birini ifade eder ve yanlış bir bilgi içermez. Soruda istenen yanlış bilgiyi belirleme bağlamında, verilen seçeneklerin hepsi Bowlby’nin teorisinin doğru yansımalarıdır. Burada yanlış bir bilgi yoktur; tüm ifadeler Bowlby’nin Bağlanma Teorisinin temel prensiplerini doğru bir şekilde yansıtmaktadır. Bu durumda, sorunun amacına uygun olarak yanlış bir seçenek belirtmek gerekirse, verilen bilgilerin hepsi genel olarak doğru prensipleri yansıttığı için, Bowlby’nin teorisinin yanlış yorumlanmasına yönelik spesifik bir yanlış seçenek sunulmamıştır. Bu nedenle, soruda bir karışıklık olabilir veya yanıtlayıcıdan beklenen, Bowlby’nin teorisine ilişkin genel bir anlayışa dayanarak herhangi bir yanlışı düzeltmek olabilir.

Cevap : E) Bowlby

Bu ifade, John Bowlby’nin bağlanma teorisine atıfta bulunmaktadır. Bowlby, bebeklerin bağlanma hiyerarşisine sahip olduklarını ve bu hiyerarşinin zirvesinde genellikle birincil bir bakıcının yer aldığını ileri sürmüştür. Bunu “monotropi hipotezi” olarak adlandırmıştır, bu hipotez bebeklerin hayatlarının ilk aylarında ve yıllarında özellikle tek bir bakıcıya güçlü bir bağlanma eğilimi gösterdiklerini öne sürer. Bowlby’ye göre, bu güçlü bağlanma ilişkisi, bebeklerin güvenli bir bağlanma temeli geliştirmeleri ve sağlıklı psikolojik gelişim için kritik öneme sahiptir.

Diğer seçenekler, bağlanma teorisiyle ilgili diğer önemli figürler olsa da, bu özel hipotezi formüle eden E) Bowlby’dir.

Cevap : C) Lorenz

Etolojik Bağlanma Teorisi, hayvanlar üzerinde yapılan gözlemlere dayanarak geliştirilmiş ve bu teoriyi özellikle kuşlar üzerindeki çalışmalarıyla tanınan Avusturyalı etolog C) Lorenz başlatmıştır. Konrad Lorenz, özellikle ördek yavruları üzerinde yaptığı gözlemlerle ünlüdür; bu gözlemler, yavru ördeklerin doğumdan hemen sonra gördükleri ilk hareketli nesneye (genellikle anneleri veya Lorenz kendisi) takip etme eğilimi gösterdikleri “izleme” davranışını içerir. Lorenz’in çalışmaları, bağlanma davranışlarının biyolojik temelleri üzerine önemli içgörüler sağlamış ve bağlanma teorisinin gelişimine katkıda bulunmuştur.

Diğer seçenekler bağlanma ve psikolojik gelişim teorileriyle ilişkilidir, ancak etolojik bağlanma teorisinin hayvanlarla yapılan araştırmalarla başlatılması konusunda Lorenz kadar merkezi bir rol oynamamışlardır:

A) Erikson psikososyal gelişim teorisini geliştirmiştir.
B) Spitz insan bebeklerindeki bağlanma ve gelişim üzerine çalışmıştır.
D) Harlow maymunlar üzerindeki bağlanma araştırmalarıyla tanınır.
E) Freud psikoanalitik teoriyi geliştirmiştir.
Bu nedenle, doğru yanıt C) Lorenz’dir.

Cevap : D) Doğuma giderken çocuğu çok iyi tanımadığı komşuya bırakmak

Yeni bir bebeğin aileye katılmasıyla büyük çocuktaki kıskançlığı azaltmaya yönelik ebeveyn önlemleri, çocuğun duygusal güvenliğini sağlamak ve ona ailenin önemli bir üyesi olduğunu hissettirmek üzerine kurulmalıdır. Bu bağlamda, çocuğun sevildiğini ve istendiğini güvence altına almak (A), çocuğu yeni bebeğin gelişine hazırlamak (B), ve çocuğu bağımsızlığa teşvik etmek (E) gibi önlemler, olumlu ve destekleyici yaklaşımlardır. Annenin bebek için hastaneye gideceğini açıklamak (C) da, çocuğu olacak değişikliklere hazırlamak adına önemli olabilir.

Ancak, D) Doğuma giderken çocuğu çok iyi tanımadığı komşuya bırakmak, çocukta terkedilmişlik hissi uyandırabilir ve kıskançlık duygularını daha da artırabilir. Bu, çocuğun güvensizlik hissetmesine ve aile içindeki yerini sorgulamasına neden olabilir. Bu nedenle, ebeveynlerin alacağı önlemlerden biri olarak bu seçenek, yeni bebeğe karşı büyük çocuktaki kıskançlığı azaltmaya yardımcı olmaz. Doğru önlem, çocuğun duygusal ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak güvenli ve tanıdık bir ortamda kalmasını sağlamaktır. Bu sebeple, sorunun cevabı D) Doğuma giderken çocuğu çok iyi tanımadığı komşuya bırakmak olacaktır.

Cevap : E) Aşırı ağlama

Bağlanma süreci, anne ve bebek arasındaki yakın ve duygusal bir bağın gelişimini ifade eder. Bu süreç, bir dizi davranış ve etkileşim yoluyla kolaylaştırılır.

– A) Bedensel temas:

Anne ve bebek arasındaki fiziksel yakınlık, güven duygusunun gelişimini destekler ve bağlanmayı kolaylaştırır.

– B) Beslenme zamanı:

Beslenme, hem fiziksel ihtiyaçların karşılanması hem de duygusal bağın kuvvetlenmesi için önemli bir zamandır.

– D) İlk temas zamanı ve süresi:

Doğum sonrası ilk saatlerde ve günlerde gerçekleşen ilk temaslar, anne-bebek bağının güçlenmesine yardımcı olur.

– C) Doğuştan etkenler:

Bağlanma sürecinde önemli bir role sahip olabilir çünkü bebekler doğuştan gelen bağlanma davranışları gösterirler; ancak, bu seçenek doğrudan bir anne-bebek davranışı olarak değerlendirilemez. Doğuştan gelen eğilimler, bebeklerin bağlanma figürlerine yakınlık aramasını içerir, ancak bu süreçteki aktif davranışlar arasında sayılmaz.

– E) Aşırı ağlama:

Aşırı ağlama, özellikle eğer bebek rahatlatılamıyorsa, ebeveyn ve bebek arasındaki stresi artırabilir ve bağlanmayı zorlaştırabilir. Bu, bağlanmayı kolaylaştıran bir davranış değildir; aksine, ebeveynlerin bebeklerinin ihtiyaçlarını anlamalarını ve onlara duyarlı bir şekilde yanıt vermelerini zorlaştırabilir.

Bu nedenle, soruya doğru yanıt E) Aşırı ağlamadır, çünkü bu, bağlanmayı kolaylaştıran anne-bebek davranışlarından biri değildir.

Cevap : A) birlikte hareket etme becerisi

Yukarıdaki oyun tanımı, katılımcıların bir yetişkinin komutları doğrultusunda belirli hareketleri eş zamanlı olarak yapmalarını içerir. “Denizde bir öne adım, karada bir geri adım ve arafta elleri sallama hareketleri yapmak” gibi eylemler, katılımcıların birlikte ve uyum içinde hareket etmelerini gerektirir. Bu tür oyunlar, bireylerin bir grup içinde uyumlu bir şekilde hareket edebilme yeteneklerini geliştirmeye yöneliktir. Bu nedenle, oyunun amacı en çok A) birlikte hareket etme becerisi ile uyum gösterir.

B) Kendine güven becerisi, bireyin kendi yeteneklerine olan inancını ifade eder ve bu oyunun ana odak noktası değildir.
C) İşbirliği yapma becerisi, bireylerin ortak bir hedefe ulaşmak için birlikte çalışmalarını gerektirir. Bu oyun işbirliğini içerse de, spesifik olarak birlikte hareket etmeyi vurgular.
D) Özdenetim becerisi, bireyin impulsif tepkilerini kontrol altında tutabilme yeteneği ile ilgilidir. Bu oyun özdenetimi gerektirse de, direkt olarak bu beceriyi hedef almaz.
E) Problem çözme becerisi, zorluklar karşısında etkili çözümler üretebilme yeteneğidir. Bu oyunun açıklamasında direkt bir problem çözme durumu bulunmamaktadır.
Bu bağlamda, boş bırakılan yere en uygun ifade A) birlikte hareket etme becerisidir.

Cevap : A) Nesnelerin özelliklerini araştırarak keşfedebilmesi

Bu soru, çocuğun sosyal gelişimine oyunun katkıları ile ilgili yanılgıya yer veren bir seçeneği belirlemenizi istiyor. Oyun, çocukların sosyal becerileri geliştirmelerine yardımcı olan önemli bir araçtır. Bu beceriler arasında duygularını kabul edilebilir bir şekilde ifade etme, iş birliği yapma, oyuncaklarını paylaşma ve arkadaşlarıyla yardımlaşma gibi sosyal etkileşim becerileri yer alır. Bu seçenekler, oyunun çocukların sosyal gelişimine nasıl olumlu katkılar sağladığını gösterir.

Bununla birlikte, “A) Nesnelerin özelliklerini araştırarak keşfedebilmesi” seçeneği, çocuğun sosyal gelişimi yerine daha çok bilişsel gelişimle ilgili bir yarardır. Oyun sırasında çocuklar çevrelerindeki nesneleri kullanarak dünya hakkında bilgi edinirler, bu da onların nesnelerin özelliklerini keşfetmelerine ve anlamalarına olanak tanır. Bu nedenle, sorulan soruya doğru yanıt “A) Nesnelerin özelliklerini araştırarak keşfedebilmesi”dir, çünkü bu, çocuğun sosyal gelişimine değil, bilişsel gelişimine sağladığı bir yarardır.

Cevap : C) Bebeklerinin ihtiyaçlarına duyarlı, duygularına açık olan otoriter anneler

Mary Ainsworth’un “Yabancı Durum” çalışmasında tanımladığı annelik stilleri, bebeklerin güvenli veya güvensiz bağlanma stillerini geliştirmelerinde önemli bir rol oynar. Bu çalışmada, annelerin bebeklerine karşı gösterdikleri duyarlılık ve tutarlılık düzeyleri, bebeklerin bağlanma kalitesini etkileyen ana faktörler olarak belirlenmiştir.

Ainsworth’un çalışmaları sonucunda öne çıkan annelik stilleri şunlardır:

A) Bebeğinin ihtiyaçlarını gidermeyen, reddeden kayıtsız anneler: Bu tarz anneler, bebeklerinin ihtiyaçlarına duyarsızdırlar ve güvensiz bağlanma stillerinin gelişimine yol açabilirler.
B) Bebeğinin bakımında tutarlı olmayan, bazen yok olup bazen de bebeklerine yapışan ikircikli anneler: Bu annelerin davranışları tutarsızdır; bazen duyarlı, bazen duyarsızdırlar. Bu durum, güvensiz-ambivalent bağlanma stilinin gelişimine katkıda bulunabilir.
D) Bebeklerinden korkan ve onları korkutan travma ve yas yaşantısına sahip dağınık anneler: Bu ifade, Ainsworth’un tanımlamalarına tam olarak uymamakla birlikte, güvensiz-dağınık bağlanma stilini tanımlayan çalışmalarda yer alan faktörleri yansıtabilir. Ainsworth doğrudan bu terimleri kullanmasa da, daha sonra yapılan çalışmalarda güvensiz-dağınık bağlanma, çocuklarının ihtiyaçlarına karşı tutarsız tepkiler veren ebeveyn davranışlarıyla ilişkilendirilmiştir.
Ancak, C) Bebeklerinin ihtiyaçlarına duyarlı, duygularına açık olan otoriter anneler ifadesi, Ainsworth’un çalışmalarının sonuçlarına dayalı annelik stilleri arasında yer almaz. Ainsworth’un bağlanma teorisi bağlamında, “otoriter” terimi genellikle Diana Baumrind’in ebeveynlik tarzları bağlamında kullanılır ve bağlanma çalışmalarıyla doğrudan ilişkilendirilmez. Ainsworth, duyarlı ve tutarlı annelik davranışlarını güvenli bağlanmanın gelişimi ile ilişkilendirir, ancak “otoriter” terimini bu bağlamda kullanmaz.

E) Bebeklerinin ihtiyaçlarına duyarlı, duygularına açık olan özerk anneler seçeneği, güvenli bağlanma stilini destekleyen annelik davranışlarını tanımlar, ancak “özerk” terimi Ainsworth tarafından kullanılan bir kategorizasyon değildir.

Bu nedenle, Ainsworth’un anne bebek çiftlerini gözlem çalışmalarının sonuçlarına dayalı annelik stillerinden biri olmayan seçenek C) Bebeklerinin ihtiyaçlarına duyarlı, duygularına açık olan otoriter anneler’dir.

Cevap : B) Düzenli beslenme ve uyku programlarına sahiptirler.

Yavaş ısınan mizaç özellikleri gösteren bebekler, genellikle yeni durumlar ve insanlar karşısında çekingen davranırlar, ancak zamanla ve tekrar tekrar aynı deneyimlerle karşılaştıkça uyum sağlarlar. Bu bebeklerin mizaç özellikleri, sabırlı ve anlayışlı bir yaklaşımla desteklendiğinde, onların yeni durumlara uyum sağlama kapasitelerini gösterir.

A) Aktivite düzeyi oldukça düşüktür. Yavaş ısınan bebekler, genellikle yüksek enerjili veya aşırı hareketli olmayabilirler, bu nedenle bu ifade doğru olabilir.
C) Yeni durumlara olumsuz tepki gösterir. Yavaş ısınan mizaç özellikleri gösteren bebekler, başlangıçta yeni durumlara tereddütlü veya olumsuz tepki verebilirler, bu da doğru bir ifadedir.
D) Diğer bebeklerden daha az olumlu/olumsuz duygusal aşırılıkları vardır. Bu bebekler, genellikle daha dengeli duygusal tepkiler sergilerler, bu yüzden bu ifade de doğrudur.
E) Tekrar tekrar yeni deneyimlerle karşılaştıklarında ilgi göstermeye başlarlar. Bu, yavaş ısınan mizaç özelliklerinin bir başka doğru tanımıdır; bu bebekler, zamanla ve tekrarlanan pozitif deneyimlerle yeni durumlara ilgi göstermeye başlarlar.
Bununla birlikte,

B) Düzenli beslenme ve uyku programlarına sahiptirler. ifadesi, yavaş ısınan bebeklerin mizaç özellikleriyle doğrudan ilişkilendirilemez. Mizaç, genel olarak bir bireyin dünyaya tepkisini ve yeni durumlarla nasıl başa çıktığını ifade ederken, düzenli beslenme ve uyku programları daha çok çocuğun çevresel düzenlemeleri ve ebeveynlerin tutarlı rutinleri ile ilgilidir. Mizaç özelliklerinin, beslenme ve uyku düzenliliği ile doğrudan bir ilişkisi yoktur; bu, bebekten bebeğe değişen bir durum olabilir ve yavaş ısınan mizaçla otomatik olarak ilişkilendirilemez.
Bu nedenle, verilen seçenekler arasında yanlış olan B) Düzenli beslenme ve uyku programlarına sahiptirler. olacaktır, çünkü bu, mizaçtan ziyade ebeveynlik pratikleri ve çocuğun bireysel ihtiyaçları ile ilişkilidir.

Cevap : C) Somut nesneleri içeren problemlere bilişsel işlemler uygulayabilir.

Jean Piaget’in bilişsel gelişim teorisi, çocukların düşünsel gelişimini dört aşamada açıklar. Bu aşamalardan biri olan somut işlemler dönemi, genellikle 7 ila 11 yaşları arasındaki çocukları kapsar. Bu dönemde çocuklar, daha önceki ön-operasyonel döneme göre daha mantıklı ve sistematik düşünme yetenekleri geliştirmeye başlarlar. Somut işlemler döneminin karakteristik becerileri arasında, somut nesneler üzerinde mantıklı düşünme yeteneğinin gelişimi yer alır.

– C) Somut nesneleri içeren problemlere bilişsel işlemler uygulayabilir. Bu seçenek, somut işlemler döneminin en belirgin özelliklerinden birini açıkça ifade eder. Bu dönemdeki çocuklar, somut nesnelerle ilişkili problemleri çözme ve bu nesneler arasında ilişkiler kurma yeteneğine sahip olurlar. Örneğin, sayılar, miktarlar ve uzayla ilgili kavramları anlayabilir ve bu tür somut bilgilerle mantıklı sonuçlara varabilirler.
Diğer seçenekler farklı gelişim dönemlerine ait özellikleri yansıtır:

– A) Taklit etmeye ve yaratıcı oyuna katılmaya başlar.
ve
-E) Nesne sürekliliğini kazanır. Bu beceriler, daha çok Piaget’nin ön-operasyonel döneminin (yaklaşık 2-7 yaş) özellikleridir.

– B) Kendini nesnelerden ve diğer insanlardan ayırır. Bu, bebeklik döneminin (sensör-motor dönem) sonlarına doğru gelişen bir özelliktir.

– D) Temel nedensellik anlayışı gelişir. Bu, ön-operasyonel dönemde gelişmeye başlar, ancak somut işlemler döneminde daha sistemli ve mantıklı bir şekilde işlenir.

Bu nedenle, somut işlemler döneminin karakteristik becerilerinden biri olarak en doğru seçenek C) Somut nesneleri içeren problemlere bilişsel işlemler uygulayabilir.’dir.

Cevap : A) Etolojik Teori

Bu açıklama, A) Etolojik Teori’ye işaret eder. Etoloji, hayvanların doğal ortamlarındaki davranışlarını inceleyen bilim dalıdır, ve etolojik teori, davranışların evrimsel kökenlerine ve bunların türlerin hayatta kalması üzerindeki etkilerine odaklanır. Etolojik bağlanma teorisi, özellikle Konrad Lorenz ve John Bowlby gibi bilim insanları tarafından geliştirilmiştir. Bu teori, insanlar da dahil olmak üzere tüm canlıların, evrimsel süreç boyunca hayatta kalabilmelerine yardımcı olan doğuştan gelen davranışsal eğilimlerle doğduğunu öne sürer. Bağlanma teorisi, özellikle John Bowlby tarafından ileri sürülmüş olup, bebeklerin bakım verenlere doğal bir eğilim gösterdiğini ve bu bağlanmanın bireyin hayatta kalması ve gelişimi için temel bir rol oynadığını belirtir.

Cevap : A) Kimlik bozulması

James Marcia’nın ergen kimliği gelişimi teorisinde tanımladığı dört kimlik statüsü vardır. Bu statüler, ergenlerin ve genç yetişkinlerin kimliklerini nasıl keşfettikleri ve taahhüt ettikleri temelinde sınıflandırılır. Marcia’nın tanımladığı dört statü şunlardır:

Kimlik Moratoryumu: Bireyin kimlik krizi yaşadığı, ancak henüz belirli bir kimlik taahhüdünde bulunmadığı bir araştırma dönemidir.
Kimlik Başarısı: Bireyin çeşitli alternatifleri keşfettikten sonra kendi değerleri ve inançları doğrultusunda bilinçli bir kimlik taahhüdünde bulunduğu durumdur.
İpotekli Kimlik: Bireyin kendi araştırmasını yapmadan, genellikle aile veya toplum tarafından sunulan değer ve inançları kabul ettiği durumdur.
Kimlik Dağınıklığı: Bireyin ne kimlik arayışında ne de herhangi bir kimlik taahhüdünde bulunduğu bir durumdur, bu da kararsızlık ve belirsizlik durumunu ifade eder.
Bu seçenekler arasında, A) Kimlik bozulması ve D) Başarılı kimlik, Marcia’nın orijinal tanımlarında yer almayan terimlerdir. Ancak, Marcia’nın teorisinde yer alan bir terimle en yakın eşleşmeyi bulmak gerektiğinde, “Başarılı kimlik” ifadesi, Marcia’nın tanımladığı “Kimlik Başarısı” statüsüne atıfta bulunur gibi görünse de, soruda verilen seçenekler arasında bu ifade doğrudan yer almaz. “Kimlik bozulması” ifadesi, Marcia’nın kimlik statüleri modelinde bulunmayan bir terimdir ve genellikle kimlikle ilgili teorilerde kullanılmaz. Bu nedenle, Marcia’nın tanımladığı ergen kimliği statülerinden biri olmayan seçenek A) Kimlik bozulmasıdır.

Cevap : B) Tutarlı bir davranış örüntüsünün olmaması

Güvensiz-düzensiz (veya dağınık) bağlanma stili, Ainsworth’un “Yabancı Durum” değerlendirme prosedürü sırasında gözlemlenen bebeklerin davranışlarını sınıflandırırken tanımladığı bağlanma stillerinden biridir. Bu bağlanma stilini gösteren bebekler, genellikle bakıcılarının yokluğunda ve sonrasındaki yeniden birleşme durumlarında tutarsız ve çelişkili davranışlar sergilerler. Bu bebekler, hem yakınlık arayışı gösterirken hem de bakıcılarına karşı direnç veya öfke sergileyebilirler, bu da onların duygusal durumlarının öngörülememesine yol açar.

– A) Yabancı tarafından rahatlatılmaya direnç gösterme, güvensiz bağlanma stillerinden herhangi birinde görülebilir ancak özellikle güvensiz-düzensiz bağlanma stilini tanımlamaz.

– B) Tutarlı bir davranış örüntüsünün olmaması, güvensiz-düzensiz bağlanma stilinin karakteristik bir özelliğidir. Bu bebekler, bakıcının varlığı ve yokluğu arasında değişen tutarsız tepkiler gösterebilir.

– C) Yakınlık arayışı karışımı ile yeniden bir araya gelme esnasında direnç veya öfke, güvensiz-düzensiz bağlanma stilinin tipik bir davranışıdır ve bu bebeklerin bakıcılarına karşı çelişkili duygularını yansıtır.

– D) Yakınlık arayışı karışımı ile yeniden bir araya gelme esnasında rahatlamada zorluk, güvensiz bağlanma stillerinin genel bir özelliği olabilir, ancak özellikle güvensiz-düzensiz bağlanma stiline özgü bir davranış olarak kabul edilebilir.

– E) Bakıcının gidişinden büyük sıkıntı duyma, farklı bağlanma stillerinde de gözlemlenebilir, ancak bu tek başına güvensiz-düzensiz bağlanma stilini tanımlamak için yeterli değildir.
Bu bağlamda, güvensiz-düzensiz bağlanma stilini en net şekilde tanımlayan ve yabancı bir ortamdaki davranış örneklerinden biri olarak kabul edilen seçenek B) Tutarlı bir davranış örüntüsünün olmamasıdır.

Cevap : B) Uyuşturucu bağımlılığı

Albert Bandura’nın sosyal öğrenme teorisine göre, bireyler kendi davranışlarını gözlemleyerek ve sonuçlarına göre değerlendirerek öğrenirler. Kendini cezalandırma, bireyin kendi davranışlarını olumsuz bir şekilde değerlendirmesi ve bunun sonucunda olumsuz duygusal durumlar veya kaçınma davranışları geliştirmesi sürecidir. Kaçış, olumsuz durumlar veya duygularla başa çıkmak için kullanılan bir strateji olup, bireyin stresli, kaygılı veya rahatsız edici durumlarından uzaklaşma çabasıdır.

Bandura’ya göre kendini cezalandırmanın sonuçlarından biri olan kaçış ile ilgili göstergelerden biri:

B) Uyuşturucu bağımlılığı, kaçış davranışının bir örneği olarak değerlendirilebilir. Bireyler, olumsuz duygusal durumlarından veya kendilerini cezalandırdıkları durumlardan kaçmak için uyuşturucu kullanımına yönelebilirler. Bu, gerçek problemlerden geçici bir “kaçış” sağlar, ancak uzun vadede sorunları daha da kötüleştirebilir.
Diğer seçenekler de kendini cezalandırmanın sonuçlarıyla ilişkilendirilebilir, ancak doğrudan kaçış davranışıyla ilişkilendirilen bir gösterge olarak:

– A) Depresyon, kendini cezalandırmanın bir sonucu olarak ortaya çıkabilir, ancak bu, kaçış davranışı yerine daha genel bir duygusal durum olarak kabul edilir.

– C) Sıkılma, özgüllükten yoksun genel bir durum olup, kaçış davranışıyla doğrudan ilişkili değildir.

– D) Yön eksikliği
ve
-E) İlgisiz hissetme, bireyin genel duygusal veya motivasyonel durumlarıyla ilgili olabilir, ancak kaçış davranışının spesifik göstergeleri olarak tanımlanmaz.
Bu nedenle, Bandura’ya göre kendini cezalandırmanın sonuçlarından biri olan kaçış ile ilgili göstergelerden biri olarak en uygun seçenek B) Uyuşturucu bağımlılığı’dır.

Cevap : B) Duygu düzenleme

Yukarıdaki cümle, bir bireyin kendi duygusal tepkilerini yönetme yeteneğini tarif etmektedir. Bu tanım, kişinin amaçlarına ulaşmak için duygularını kontrol altında tutma, duygusal tepkilerini izleme, değerlendirme ve gerektiğinde değiştirme sürecini ifade eder. Bu açıklama B) Duygu düzenleme ile en iyi şekilde eşleşir.

Duygu düzenleme, bireyin duygusal durumunu, duygusal tepkilerini ve bu tepkilerin dışa vurumunu bilinçli olarak kontrol etme ve yönetme sürecidir. Bu, kişinin hem kendi duygusal deneyimlerini hem de duygusal ifadelerini etkili bir şekilde yönetebilmesini içerir.
Diğer seçenekler bu tanımla doğrudan eşleşmez:

A) Duyguların ifade edilmesi, duyguların açık bir şekilde dışa vurulmasını ifade eder, ancak bu süreç duyguların nasıl yönetildiği veya değiştirildiği hakkında bir bilgi vermez.
C) Duygusal okur yazarlık, duyguları tanıma, anlama ve bunlar hakkında uygun bir şekilde iletişim kurma yeteneğidir.
D) Duygusal gelişim, bireyin yaşamı boyunca duygusal kapasitesinin nasıl genişlediğini ve olgunlaştığını ifade eder.
E) Duygu sosyalleştirme, çocukların duygusal ifadeleri ve duygusal deneyimleri hakkında sosyal normlar ve beklentiler öğrenme sürecidir.
Bu nedenle, boşluğa en uygun ifade B) Duygu düzenlemedir.

Cevap : E) Güvenli / Güvensiz

Ainsworth’un bağlanma teorisinde ele alınan ebeveyn davranışları boyutları çerçevesinde, E) Güvenli / Güvensiz ifadesi, çocuğun bağlanma stilleriyle ilişkili anne davranışları boyutlarından biri olarak sınıflandırılmaz. Bu ifade, çocukların geliştirdiği bağlanma stillerinin bir sonucunu tanımlar ve Ainsworth’un anne davranışlarıyla ilişkili kategorizasyonuna doğrudan dahil edilmez. Ainsworth, ebeveyn davranışlarının çocukların bağlanma stilleri üzerindeki etkisini incelemiş, ancak “güvenli” veya “güvensiz” terimleri çocukların bağlanma stillerini tanımlamak için kullanılırken, ebeveyn davranışları doğrudan bu şekilde etiketlenmemiştir.

Dolayısıyla, Ainsworth’un çocuğun bağlanma stilleriyle ilişkili anne davranışları boyutlarından biri olmayan doğru seçenek E) Güvenli / Güvensiz’dir, çünkü bu, çocukların bağlanma stillerini sonuç olarak tanımlayan bir terimdir, anne davranışı boyutu değildir.