İnfeksiyöz Hastalıklar 2023-2024 Final Soruları

Cevap : D) Hücre duvarına sahiptir.

Parazitik protozoonların ortak özellikleri arasında, A) Heterotrof beslenirler, B) Eukaryotik canlılardır, C) Genellikle tek hücrelidirler, ve E) Hareketlidirler yer alır. Ancak, D) Hücre duvarına sahiptir ifadesi parazitik protozoonlar için doğru değildir. Protozoonlar, genellikle hücre duvarından yoksun, esnek ve hareketli hücre yapısına sahip eukaryotik mikroorganizmalardır. Bu esneklik, onların çeşitli ortamlarda hareket etmelerini ve konakçı hücrelere girmelerini kolaylaştırır. Dolayısıyla, parazitik protozoonların ortak özelliklerinden olmayan D) Hücre duvarına sahiptir.

Cevap : B) Morexella bovis- Böbrek

Aşağıdaki hastalık etkeni ve yerleştiği organ eşleştirmeleri arasından yanlış olanı B) Morexella bovis- Böbrek’tir. Morexella bovis, esas olarak sığırlarda göz enfeksiyonlarına (örneğin, enfeksiyöz bovine keratokonjonktivit veya pinkeye olarak bilinen) neden olan bir bakteridir, böbreklere yerleşmesiyle bilinen bir patojen değildir. Diğer seçenekler, mikroorganizmaların tipik olarak yerleştikleri organları doğru bir şekilde yansıtmaktadır; örneğin, Listeria monocytogenes beyinde listeriyozise, Rhodococcus equi akciğerde ve bazen bağırsaklarda enfeksiyonlara, ve Actinomyces bovis kemikte aktinomikozise (genellikle çene osteomyeliti) neden olabilir. Dolayısıyla, yanlış eşleştirme B seçeneğidir.

Cevap : C) Tanıda sadece virüs izolasyon yöntemi kullanılır.

Atların viral arteriti ile ilgili yanlış olan ifade C) Tanıda sadece virüs izolasyon yöntemi kullanılır’dır. Atların viral arteriti (Equine Viral Arteritis – EVA), Arteriviridae familyasına ait RNA virüsü tarafından neden olunan bulaşıcı bir hastalıktır. Tanı için virüs izolasyonunun yanı sıra serolojik testler (örneğin, virüse karşı antikorların tespiti için ELISA testi) ve moleküler teknikler (örneğin, PCR) de kullanılmaktadır. Bu nedenle, tanıda sadece bir yönteme başvurulması yanlıştır. Diğer ifadeler, atların viral arteriti ile ilgili doğru bilgileri yansıtmaktadır.

Cevap : A) Köpek Monositik Ehrlihyozu

Yukarıda verilen bilgiler, etkeni “Ehrlichia canis” olan hastalığa aittir. Bu, özellikle köpeklerde görülen, keneler tarafından bulaşan ve monositik hücrelerde enfeksiyona neden olan bir riketsiyal hastalıktır. Tanı, klinik bulguların yanı sıra hematolojik değişiklikler, periferal monositlerde morulaların (mikro kolonilerin) saptanması, serumda antikorların saptanması ve moleküler tekniklerle yapılmaktadır. Bu açıklamalar doğrultusunda, doğru cevap A) Köpek Monositik Ehrlihyozu’dur. Diğer seçeneklerde adı geçen hastalıkların etkenleri ve tanı yöntemleri farklıdır.

Cevap : A) Sarcoptes cinsi uyuz etkenleri puro veya kurtçuk şeklindedir.

Yanlış bilgi içeren seçenek A) Sarcoptes cinsi uyuz etkenleri puro veya kurtçuk şeklindedir. Sarcoptes cinsi, uyuz hastalığının etkeni olan ve mikroskobik düzeyde olan küçük akarları (mite) içerir. Bu akarlar, mikroskop altında incelendiğinde yuvarlak, sırtta dorsal kabartıları olan ve oldukça küçük olan organizmalar olarak görülürler, ancak “puro veya kurtçuk” şeklinde tanımlamak doğru değildir. Bu tarif, genellikle parazitlerin morfolojik yapısını tarif etmek için kullanılmaz. Sarcoptes akarları derinin altına girerek ciddi kaşıntı ve cilt sorunlarına neden olabilirler, fakat morfolojik olarak “puro veya kurtçuk” şeklinde değildirler. Dolayısıyla, doğru cevap A) Sarcoptes cinsi uyuz etkenleri puro veya kurtçuk şeklindedir.

Cevap : A) Karaciğer safra yollarına yerleşerek sarılık yapar.

Giardia ile ilgili olarak yanlış olan ifade A) Karaciğer safra yollarına yerleşerek sarılık yapar’dır. Giardia, ince bağırsakta yerleşen ve genellikle absorbsiyon bozukluğuna bağlı olarak yağlı dışkılamaya neden olan bir kamçılı protozoondur. Karaciğer safra yollarına yerleşme ve sarılık yapma özelliği Giardia’ya ait değildir. Bu protozoon, genellikle su yoluyla bulaşan ve özellikle genç hayvanlarda ve insanlarda gastrointestinal semptomlara neden olan bir parazittir. Dolayısıyla doğru cevap A seçeneğidir.

Cevap : E) Zarfsız bir virüstür.

Köpek herpesvirus infeksiyonu ile ilgili olarak, bu virüs Alfaherpesvirinae alt grubunda yer alır, dezenfektan ve lipid solventlerden etkilenir, immunolojik olarak tek tiptir ve çift iplikçikli linear bir DNA’ya sahiptir. Bu nedenle, bu özellikler köpek herpesvirus’unun karakteristikleridir. Ancak, E) Zarfsız bir virüstür ifadesi köpek herpesvirusu için doğru değildir. Köpek herpesvirusu, zarflı bir virüstür. Herpesviridae ailesindeki virüsler genellikle zarflı yapıdadır ve bu zarf virüsün hücrelere girişinde ve bağışıklık sisteminden kaçınmada önemli roller oynar. Dolayısıyla, doğru cevap E) Zarfsız bir virüstür.

Cevap : C) Aşısı bulunmadığı için kontrolde hastaların izolasyonuna dikkat edilir.

Köpeklerde görülen adenovirus infeksiyonları ile ilgili yanlış olan ifade C) Aşısı bulunmadığı için kontrolde hastaların izolasyonuna dikkat edilir’dir. Gerçekte, köpeklerde adenovirus infeksiyonlarına karşı etkili aşılar bulunmaktadır. Köpek adenovirusu tip 1 (CAV-1), bulaşıcı hepatit hastalığına neden olurken; köpek adenovirusu tip 2 (CAV-2), solunum yolu hastalıklarıyla ilişkilidir ve aynı zamanda köpeklerde kennel öksürüğüne neden olan diğer patojenlere karşı da koruma sağlayan aşılarda kullanılır. Bu nedenle, köpek adenovirus infeksiyonları için aşılama, hastalığın kontrolünde önemli bir yöntemdir.

Cevap : B) Pullorum hastalığı

Sinir sistemini etkilemeyen hastalık seçenekler arasında B) Pullorum hastalığı’dır. Pullorum hastalığı, Salmonella Pullorum tarafından neden olunan bulaşıcı bir bakteriyel hastalıktır ve özellikle genç kanatlılarda görülür. Hastalık, yüksek ölüm oranlarına ve büyümede geriliğe neden olabilir ancak doğrudan sinir sistemini etkileyen bir hastalık değildir. Diğer seçenekler; Avian ensefalomyelitis, Newcastle hastalığı, Avian influenza ve Marek hastalığı gibi, kanatlıların sinir sistemini etkileyebilen viral hastalıklardır. Dolayısıyla, doğru cevap B) Pullorum hastalığı’dır.

Cevap : C) Sindirim ve solunum

Newcastle hastalığı, özellikle kanatlılarda görülen bulaşıcı ve yüksek oranda ölümcül bir viral hastalıktır. Bu hastalığın virüsü, enfekte hayvanların dışkıları, salgıları ve solunum yolu salgıları yoluyla yayılır. En yaygın bulaşma yolları solunum ve sindirim sistemleri üzerinden gerçekleşir, çünkü virüs solunum yoluyla havadan ve sindirim yoluyla enfekte dışkı ile kontamine olmuş yem veya su tüketimi yoluyla bulaşabilir. Bu bilgilere dayanarak, doğru seçenek C) Sindirim ve solunum’dur.

Cevap : E) Strongylus vulgaris

Tek tırnaklılarda kızıl kurt sancısına (kolik) sebep olan nematod türü E) Strongylus vulgaris’tir. Strongylus vulgaris, atların bağırsaklarında yaşayan ve özellikle larvalarının neden olduğu ciddi sağlık sorunlarıyla bilinir. Bu parazitin larvaları, atların bağırsak duvarına yerleşerek ciddi iltihaplanmalara ve bazen de ölümcül olabilen bağırsak tıkanıklıklarına yol açabilir. Diğer seçeneklerden Strongyloides westeri ve Strongylus edentatus da tek tırnaklılarda parazitizm yapar ancak kızıl kurt sancısına (kolik) Strongylus vulgaris’in neden olduğu spesifik etkileriyle tanınır. Dolayısıyla, doğru cevap E) Strongylus vulgaris’tir.

Cevap : D) Prosthogonimus ovatus

Yukarıdaki ifadede bahsedilen parazit, kanatlılarda yumurta kalitesini bozarak yumurta şeklinin bozulmasına, yumuşak kabuk oluşumuna, albümin kaybına ve yumurta kanalının zarar görmesine neden olan D) Prosthogonimus ovatus’tur. Prosthogonimus ovatus, kanatlıların en patojen trematodlarından biri olarak bilinir ve özellikle tavuklar gibi yumurtlayan kuşları etkiler. Diğer seçeneklerdeki parazitler farklı konakçı türlerinde veya farklı hastalık semptomlarına neden olan trematodlardır. Dolayısıyla, doğru cevap D) Prosthogonimus ovatus’tur.

Cevap : A) Etken; Paramyxoviridae familyasında yer alan morbilli virüstür.
Bulaşma; vücut sıvılarıyla direk ve indirekt temas ile olur.

Peste des petits ruminants (PPR), koyun ve keçilerde görülen bulaşıcı bir viral hastalıktır. Hastalığın etkeni, Paramyxoviridae familyasında yer alan morbilli virüstür. PPR virüsü, vücut sıvılarıyla direkt ve indirekt temas yoluyla bulaşır. Bu, hasta hayvanların solunum damlacıkları, salya, idrar ve dışkı gibi vücut sıvılarıyla sağlıklı hayvanların teması sonucu hastalığın yayılmasına yol açar. Bu bilgiler ışığında, doğru seçenek A) Etken; Paramyxoviridae familyasında yer alan morbilli virüstür. Bulaşma; vücut sıvılarıyla direk ve indirekt temas ile olur.

Cevap : E) Diphyllobothrium latum

Yukarıda tarif edilen özellikler Diphyllobothrium latum’a aittir. Bu parazit, Dünya’nın en uzun sestodlarından biri olup, erişkinleri 20 metre uzunluğa kadar büyüyebilir. Köpek, kedi, tilki, domuz, kutup ayısı gibi balık yiyen memelilerde ve insanlarda ince bağırsakta yaşar. Diphyllobothrium latum’un yaşam döngüsü, birinci ara konak olan suda yaşayan Cyclops cinsi su pirelerini ve ikinci ara konak olarak tatlı su balıklarını (örneğin, somon, alabalık, turna, levrek) içerir. Bu nedenle, doğru cevap E) Diphyllobothrium latum’dur.

Cevap : B) Retroviridae familyasındaki lentivirus cinsinde RNA’lı bir virüstür.

Maedi-Visna virüsü, koyunlarda görülen kronik ve ilerleyici bir hastalığa neden olan bir virüstür. Bu virüs, Retroviridae familyasına ait lentivirus cinsinden bir RNA virüsüdür. Dolayısıyla, soruda verilen seçenekler arasından doğru cevap B) Retroviridae familyasındaki lentivirus cinsinde RNA’lı bir virüstür.

Cevap : E) O, A, Asia 1 serotipleri

Şap hastalığı, sığırlar başta olmak üzere birçok toynaklı hayvanda görülebilen ve viral bir etken tarafından neden olunan bulaşıcı bir hastalıktır. Türkiye gibi birçok ülkede, şap hastalığının kontrolü için aşı programları uygulanmaktadır. Bu aşılar, hastalığın yayılmasını önlemek ve hayvan sağlığını korumak amacıyla belirli serotiplere karşı koruma sağlar.

Ülkemizde şap hastalığına karşı kullanılan aşılar, özellikle virüsün en yaygın görülen serotiplerine yönelik olarak formüle edilmiştir. Bu bağlamda, E) O, A, Asia 1 serotiplerinden hazırlanan aşılar sığırlara uygulanır. Bu serotipler, bölgede en sık rastlanan şap virüsü serotipleri arasında yer almakta ve aşı programları bu serotiplere yönelik koruma sağlamayı amaçlamaktadır.

Cevap : B) Ancylostoma

Karnivorların ince bağırsaklarında yaşayıp “kancalı kurt” olarak isimlendirilen nematod cinsi B) Ancylostoma’dır. Ancylostoma cinsi, karnivorlar (özellikle köpekler ve kediler) ince bağırsaklarında yerleşen ve kan emerek beslenen parazitlerdir. Bu parazitler, konaklarında anemiye ve diğer ciddi sağlık sorunlarına neden olabilirler. Diğer seçenekler arasında Dirofilaria kalp kurtlarını, Ostertagia ruminantların midesinde yer alan parazitleri, Trichinella et yoluyla bulaşan parazitleri ve Trichuris ise “kamçı kurt” olarak bilinen parazitleri temsil eder. Dolayısıyla, doğru cevap B) Ancylostoma’dır.

Cevap : C) Tetanoz

Yukarıda tarif edilen hastalık özellikleri, Tetanoz (C) ile en iyi şekilde eşleşir. Tetanoz, Clostridium tetani isimli bakterinin ürettiği bir toksin sonucu gelişen akut ve potansiyel olarak ölümcül bir hastalıktır. Bu toksin, merkezi sinir sistemini etkileyerek aşırı kas kasılmalarına yol açar. Atlar ve insanlar bu toksine karşı özellikle duyarlıdır, ancak ruminantlar, domuzlar ve karnivorlar daha dirençli olabilir. Kanatlılarda tetanoz enfeksiyonu görülmez, bu bilgi de tetanozun tanımlanmasında önemli bir ipucudur. Dolayısıyla, doğru cevap C) Tetanoz’dur.

Cevap : D) Oestrus ovis / koyun, keçilerde

Zorunlu myiasis etkenlerinden Oestrus ovis larvaları koyun ve keçilerde burun boşluğuna ve sinüslere yerleşir. Bu durum, hayvanlarda ciddi rahatsızlıklara ve bazen de sağlık sorunlarına neden olabilir. Oestrus ovis, özellikle koyun ve keçilerde görülen ve burun myiasisi olarak bilinen bir duruma yol açar. Dolayısıyla, boşlukları dolduracak doğru seçenek D) Oestrus ovis / koyun, keçilerde’dir.

Cevap : D) Epidermophyton floccosum

Epidermophyton floccosum, insanlar için özgü bir patojendir ve seçenekler arasında sadece insanlar için patojen olan mantar D) Epidermophyton floccosum’dur. Bu mantar, özellikle tinea pedis (ayak mantarı), tinea cruris (kasık mantarı) ve tinea corporis (vücut mantarı) gibi deri enfeksiyonlarına neden olabilir. Diğer seçeneklerde adı geçen mantarlar ise hem insanlarda hem de hayvanlarda enfeksiyonlara yol açabilir, bu nedenle bu sorunun doğru cevabı D) Epidermophyton floccosum’dur.