Risk Altında Bulunan Çocuklar Ve Eğitimleri Vize Deneme Sınavı -1 (2024)

Risk Altında Bulunan Çocuklar ve Ergenler Üzerine Bir İnceleme

Giriş

Bu makalede, risk altında bulunan çocuklar ve ergenlerin psikolojik ve eğitimsel durumları üzerine odaklanılacak ve çeşitli teorik yaklaşımlar ışığında bu grupların karşılaştıkları zorluklar ve risk faktörleri ele alınacaktır. Çalışma, Jean Piaget ve Erik Erikson gibi teorisyenlerin bilişsel ve psikososyal gelişim teorileri ile bu konudaki diğer önemli çalışmalara dayanarak, çocuk ve ergenlerin gelişim süreçlerinde karşılaştıkları temel kavramlar ve sorunlar üzerinde duracaktır.

Temel Kavramlar ve Teoriler

Stres ve Çocukların Karşılaştığı Riskler

Stres, bireyin karşılaştığı talepler ile bu zorlukların üstesinden gelmek için mevcut olan gerçek veya algılanan kaynaklar arasındaki dengesizlik olarak tanımlanır. Çocuk ve ergenlerde stres, eğitimsel başarıları ve sosyal uyumları üzerinde doğrudan etkiler yaratabilir. Bu etkileşim, onların gelişim süreçlerini ve psikolojik sağlıklarını derinden etkileyen bir faktördür.

Jean Piaget’in Bilişsel Gelişim Evreleri

Jean Piaget, çocukların bilişsel gelişimini dört aşamada inceler: sensorimotor, ön-operasyonel, somut operasyonlar ve resmi operasyonel. Piaget’e göre, ergenlik dönemi resmi operasyonel aşamaya denk gelir. Bu dönemde ergenler, soyut düşünme yeteneği kazanır ve tümdengelimli düşünmeye başlarlar.

Erik Erikson’un Psikososyal Gelişim Teorisi

Erik Erikson, insan gelişimini sekiz aşamada ele alır ve her aşama, bireyin yaşamındaki temel bir krizi temsil eder. Erikson’a göre, ergenlik dönemi kimlik ve rol karmaşası aşamasıdır. Bu dönemde ergenler, kişisel kimliklerini ve sosyal rollerini sorgularlar.

Risk Altında Bulunan Çocuk ve Ergenlerin Eğitimi

Okul Başarısızlığı ve Riskli Davranışlar

Eğitim sistemi içerisinde risk altında olan çocuklar genellikle düşük akademik performans ve okul devamsızlığı gibi sorunlar yaşarlar. Bu durumlar, onların uzun vadeli eğitim ve kariyer hedeflerine ulaşmalarını zorlaştırabilir.

Dünya Bankası’nın Yaklaşımları

Dünya Bankası, savunmasız çocuklara yönelik politikalar ve programlar geliştirmekte ve bu çocukların eğitim ve sağlık gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmasını amaçlamaktadır. Bu politikalar, sokak çocukları, çocuk işçiler, ve HIV/AIDS’ten etkilenen çocukları kapsar ancak okul devamsızlığına spesifik çözümler sunmamaktadır.

Sonuç

Risk altında bulunan çocuk ve ergenlerin durumları, onların psikolojik, sosyal ve eğitimsel gelişimleri üzerinde derin etkiler yaratmaktadır. Piaget ve Erikson’un teorileri, bu bireylerin karşılaştığı zorlukları anlamada kritik rol oynar. Eğitimciler ve politika yapıcılar, bu teorileri ve bulguları kullanarak daha etkili müdahale stratejileri geliştirebilirler. Bu çalışma, risk altındaki çocuk ve ergenlerin daha iyi anlaşılması ve desteklenmesi için teorik bir çerçeve sunmaktadır.

1- Bir bireyi etkileyen talepler ile bu zorluğun üstesinden gelmek için mevcut olan gerçek veya algılanan kaynaklar arasında bir düzeyde işleyiş dengesini bozan veya organizmanın uyum sağlama kapasitesini tehdit eden bir dengesizlik durumu veya deneyimi. Verilen tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Stres
B) Zorluk
C) Risk
D) Savunmasızlık
E) Gelişimsel görev

Cevap : A) Stres

2- Aşağıdakilerden hangisi Jean Piaget’e göre ergenlik dönemi özelliklerinden biri değildir?

A) Resmi operasyonel aşamadadırlar (11 yaş-yetişkinlik)
B) Kavramlar ve fikirlerle ilgilenirler
C) Soyut düşünmeye başlarlar
D) Tümdengelimli ve kavramsal düşünmeye sahiptirler
E) Kimlik ve rol karmaşası aşamasındadırlar

Cevap : E) Kimlik ve rol karmaşası aşamasındadırlar

Jean Piaget, çocukların bilişsel gelişimini dört aşamada inceleyen bir teorisyendir. Bu aşamalar sensorimotor, ön-operasyonel, somut operasyonlar ve resmi operasyonel aşamalardır. Piaget’e göre, ergenlik dönemi resmi operasyonel aşamaya denk gelir ve bu dönemde bireyler (A) resmi operasyonel aşamadadırlar, yani 11 yaş ve yetişkinlik arasında, (B) kavramlar ve fikirlerle ilgilenir, (C) soyut düşünmeye başlar ve (D) tümdengelimli ve kavramsal düşünmeye sahiptirler.
Bu seçenekler, Piaget’in teorilerine uygun özelliklerdir. Ancak, (E) kimlik ve rol karmaşası aşamasındadırlar ifadesi Erik Erikson’ın psikososyal gelişim teorisine ait bir özelliktir. Erikson, insan ömrünü sekiz aşamada incelemiş ve her bir aşamanın kendi içinde bir kriz barındırdığını öne sürmüştür. Ergenlik dönemi için Erikson, kimlik versus rol karmaşası krizini belirtir. Dolayısıyla, sorulan soruya cevap olarak (E) seçeneği, Jean Piaget’e göre ergenlik dönemi özelliklerinden biri değildir.

3- Aşağıdakilerden hangisi ergenlerin okul perspektifinden riskli davranışlarından biri değildir?

A) Düşük matematik ve okuma puanları
B) Dil becerilerinde eksiklik
C) Yapılandırılmış faaliyetlere tahammül edememe
D) Okulu bırakma
E) İntihar veya intihar düşüncesi

Cevap : E) İntihar veya intihar düşüncesi

Ergenlerin okul perspektifinden riskli davranışları genellikle eğitim başarısını doğrudan etkileyen faktörlerle ilişkilendirilir. Bu bağlamda, düşük matematik ve okuma puanları (A), dil becerilerinde eksiklik (B), yapılandırılmış faaliyetlere tahammül edememe (C) ve okulu bırakma (D) gibi durumlar, okul başarısını negatif yönde etkileyen riskli davranışlar olarak kabul edilir. Bu tür davranışlar, öğrencilerin akademik performansını düşürebilir ve uzun vadede eğitimle ilgili olumsuz sonuçlara yol açabilir.
Buna karşın, intihar veya intihar düşüncesi (E) genel anlamda ergenlerde görülebilecek ciddi bir psikolojik sorun olarak ele alınır ve bu, doğrudan eğitim başarısından ziyade bireyin genel sağlığı ve psikolojik durumuyla ilgilidir. Elbette intihar düşüncesi veya eğilimi olan bir öğrencinin akademik performansı da olumsuz etkilenebilir; ancak bu, okul perspektifinden değerlendirildiğinde, tipik bir riskli davranıştan ziyade ciddi bir sağlık sorunu olarak görülür. Bu nedenle, *Aşağıdakilerden hangisi ergenlerin okul perspektifinden riskli davranışlarından biri değildir?* sorusunun cevabı (E) İntihar veya intihar düşüncesi olacaktır.

4- Dünya Bankası’nın Yetimler ve Savunmasız Çocuklar (OVC) araç setinde aşağıdakilerden hangisi yer almamaktadır?

A) Sokak çocukları
B) Çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerine maruz kalan çocuklar
C) Silahlı çatışmalardan etkilenen çocuklar
D) HIV/AIDS’ten etkilenen çocuklar
E) Okul devamsızlığı olan çocuklar

Cevap : E) Okul devamsızlığı olan çocuklar

Dünya Bankası’nın Yetimler ve Savunmasız Çocuklar (OVC) araç seti, özellikle zorlu yaşam koşullarıyla karşı karşıya kalan çocukların ihtiyaçlarını ele almak üzere tasarlanmış bir dizi kaynak ve politika önerisini içerir. Bu araç seti, genellikle aşağıdaki grupları hedef alır:
-Sokak çocukları (A)
-Çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerine maruz kalan çocuklar (B)
-Silahlı çatışmalardan etkilenen çocuklar (C)
-HIV/AIDS’ten etkilenen çocuklar (D)
Bu gruplar, genellikle savunmasızlıklarının çok katmanlı olması ve ciddi risklerle karşı karşıya kalmaları nedeniyle özel dikkat gerektiren kategoriler arasında yer alır.
Okul devamsızlığı olan çocuklar (E), eğitimle ilgili genel bir sorun olarak kabul edilir ve her ne kadar bu durum savunmasız çocuklar için önemli bir endişe kaynağı olsa da, bu çocuklar genellikle Dünya Bankası’nın OVC araç setinde özel olarak tanımlanan gruplar arasında yer almaz. Okul devamsızlığı, yukarıda belirtilen gruplara dahil olan çocukların karşılaştığı birçok sorundan yalnızca biri olabilir, ancak kendisi bir grup olarak spesifik olarak belirtilmez. Bu nedenle, *Dünya Bankası’nın Yetimler ve Savunmasız Çocuklar (OVC) araç setinde  aşağıdakilerden hangisi yer almamaktadır?* sorusunun cevabı (E) Okul devamsızlığı olan çocuklar olur.

5- Aşağıdakilerden hangisi çocukların savunmasızlığına katkıda bulunan bireysel faktörlerden biri değildir?

A) Çocuğun yaşı
B) Engelli olma durumu
C) Çocuğun mizacı
D) Zihinsel sağlık sorunları
E) Ebeveynlerinin eğitim düzeyi

Cevap : E) Ebeveynlerinin eğitim düzeyi

Çocukların savunmasızlığına katkıda bulunan bireysel faktörler, çocuğun kendisine özgü özellikleri ve durumlarıdır. Bu faktörler arasında çocuğun yaşı (A), engelli olma durumu (B), çocuğun mizacı (C) ve zihinsel sağlık sorunları (D) gibi unsurlar doğrudan çocuğun bireysel koşullarını ve savunmasızlığının potansiyel derecesini etkiler.
Ebeveynlerinin eğitim düzeyi (E), çocuğun bireysel bir özelliği olmaktan ziyade, çocuğun sosyal ve ailevi çevresiyle ilgili bir faktördür. Ebeveynlerin eğitim düzeyi, çocukların eğitim olanaklarına erişimi, ailenin sosyoekonomik durumu ve çocuğun genel refahı üzerinde dolaylı bir etkiye sahip olabilir, ancak bu, çocuğun bireysel bir özelliği olarak kabul edilmez. Bu nedenle, *Aşağıdakilerden hangisi çocukların savunmasızlığına katkıda bulunan bireysel faktörlerden biri değildir?* sorusunun cevabı (E) Ebeveynlerinin eğitim düzeyidir.

6- Aşağıdakilerden hangisi uzak riskle ilişkili demografik özelliklerden biri değildir?

A) Düşük sosyoekonomik statü
B) Zayıf ekonomik fırsat
C) İyi eğitime erişimde yetersizlik
D) Etnik bir azınlık grubuna mensubiyet
E) Az sayıda psikososyal stres etkenine maruz kalma

Cevap : E) Az sayıda psikososyal stres etkenine maruz kalma

Uzak riskle ilişkili demografik özellikler, bireylerin veya toplulukların karşı karşıya kaldığı genel risk faktörlerini ifade eder ve bu faktörler genellikle kişinin doğrudan kontrolü dışındadır. Bu özellikler, bireyin veya grupların karşılaşabileceği risk düzeyini artırabilir ve genellikle sosyal, ekonomik ve çevresel faktörlerle ilgilidir.
-Düşük sosyoekonomik statü (A),
-Zayıf ekonomik fırsat (B),
-İyi eğitime erişimde yetersizlik (C),
-Etnik bir azınlık grubuna mensubiyet (D),
gibi faktörler, riskin artmasına katkıda bulunan demografik özellikler arasında yer alır. Bunlar, bireylerin ve toplulukların karşılaşabileceği çeşitli zorlukları ve dezavantajları ifade eder.
Ancak, *Az sayıda psikososyal stres etkenine maruz kalma* (E) ifadesi, riskle ilişkili bir demografik özellikten ziyade, riskin azaltılmasıyla ilişkilendirilebilecek bir durumu ifade eder. Yani, bu ifade, bireyin veya topluluğun risk durumunu artırmak yerine, potansiyel olarak daha az risk altında olduklarını gösterir. Dolayısıyla, *Aşağıdakilerden hangisi uzak riskle ilişkili demografik özelliklerden biri değildir?* sorusunun cevabı (E) Az sayıda psikososyal stres etkenine maruz kalma olacaktır.

7- Aşağıdakilerden hangisi Erikson’a göre ergenlik dönemi özelliklerinden biridir?

A) Resmi operasyonel aşamadadırlar (11 yaş-yetişkinlik)
B) Kavramlar ve fikirlerle ilgilenirler
C) Soyut düşünmeye başlarlar
D) Tümdengelimli ve kavramsal düşünmeye sahiptirler
E) Kimlik ve rol karmaşası aşamasındadırlar

Cevap : E) Kimlik ve rol karmaşası aşamasındadırlar

Erik Erikson’un psikososyal gelişim teorisine göre, ergenlik dönemi (genellikle 12 ile 18 yaşları arasını kapsar) *Kimlik ve Rol Karmaşası* aşaması ile karakterizedir. Bu aşamada, bireyler kimliklerini keşfetme sürecindedirler; kim olduklarını, hayatta ne olmak istediklerini ve toplum içindeki yerlerini sorgularlar. Başarılı bir şekilde bu süreçten geçen bireyler, kendilerine dair sağlam bir anlayış geliştirirken, başarısız olanlar kimlik karmaşası yaşayabilir. Bu nedenle, Erikson’a göre ergenlik dönemi özelliklerinden biri *E) Kimlik ve rol karmaşası aşamasındadırlar* seçeneğidir.

8- Bir sistemin işlevine veya yaşayabilirliğine yönelik rahatsızlıklardır. Verilen tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Stres
B) Zorluk
C) Risk
D) Savunmasızlık
E) Gelişimsel görev

Cevap : B) Zorluk

9- Bir kişiyi bir tehdide karşı daha duyarlı hale getiren bir özelliktir. Verilen tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Stres
B) Zorluk
C) Risk
D) Savunmasızlık faktörü
E) Gelişimsel görev

Cevap : D) Savunmasızlık faktörü

10- ……………….çocuğun doğrudan deneyimlediği risk faktörleridir. Verilen boşluğu en uygun ifade ile tamamlayınız?

A) Yakın risk
B) Uzak risk
C) Yüksek risk
D) Risk altında aktivite
E) Gelişimsel risk

Cevap : A) Yakın risk