Adli Sosyal Hizmet Ünite -7 (2024)

Giriş

Adli destek ve mağdur hizmetleri, suç nedeniyle zarar gören bireylerin korunması, desteklenmesi ve yeniden topluma kazandırılması amacıyla yürütülen çalışmaları kapsar. Bu hizmetler, mağdurların adalete erişimini kolaylaştırmak ve ikincil mağduriyetleri önlemek amacıyla sunulmaktadır.

Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığı

Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığı, mağdurların haklarını korumak ve onlara destek sağlamak amacıyla kurulmuştur. Bu başkanlık bünyesinde çeşitli şube müdürlükleri bulunmaktadır:

– Adli Yardım Hizmetleri Şube Müdürlüğü
– Çocuk Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü
– Kadın Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü
– Tanık ve Diğer Mağdur Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü

Kaynak: Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Yönetmeliği, 2021

Adli Destek Görevlilerinin Rol ve Görevleri

Adli destek görevlileri, suç nedeniyle ortaya çıkan kriz durumlarını azaltmak, mağdurları desteklemek ve süreç boyunca mağdura eşlik etmekle sorumludur. Bu görevliler, mağdurlara yönelik psiko-sosyal destek sağlama, bireysel değerlendirme yapma ve gerekli tedbirleri alma gibi görevleri üstlenirler.

– Mağdurların hakları ve yardımlar konusunda bilgilendirilmesi
– Adli desteğe ihtiyaç duyanlara uygun müdahale programları geliştirme
– Psiko-sosyal destek hizmetlerinin geliştirilmesi ve uygulanması
– Mağdurların adalete erişimini güçlendirme

Kaynak: Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Yönetmeliği, 2021

Psiko-Sosyal Destek

Mağdurlara sağlanan psiko-sosyal destek, onların adli süreçte yaşadığı stresi azaltmayı ve yeniden topluma kazandırılmalarını amaçlar. Psiko-sosyal destek kapsamında mağdurlara sunulan hizmetler şunlardır:

– Sorunlarla baş etme kapasitesini artırma
– Sosyal destek potansiyelini güçlendirme
– Stres oluşturan unsurları belirleme ve yönetme
– Sağlık durumu ve davranış problemlerini ele alma

Kaynak: Mağdur Destek Kılavuzu, 2021​

Mağdur Hakları

Mağdurların haklarını korumak ve adalete erişimlerini sağlamak amacıyla çeşitli yasal düzenlemeler yapılmıştır. Mağdur hakları, mağdurlara yönelik bilgilendirme, psiko-sosyal destek, hukuki yardım ve koruyucu tedbirleri içermektedir. Mağdurlara yönelik hizmetlerin etkin bir şekilde sunulabilmesi için çok disiplinli bir yaklaşım benimsenmiştir.

Kaynak: Mağdur Destek Kılavuzu, 2021​

Sonuç

Adli destek ve mağdur hizmetleri, suç mağdurlarının korunması ve desteklenmesi açısından büyük önem taşır. Sosyal hizmet uzmanlarının rolü, mağdurlara psiko-sosyal destek sağlamak, adli süreçte onları bilgilendirmek ve haklarını korumaktır. Bu hizmetlerin etkin bir şekilde sunulabilmesi, mağdurların adalete erişimini ve topluma yeniden kazandırılmalarını sağlar.

1- Adli destek görevlileri tarafından yapılan bireysel değerlendirme sonucunda suçtan daha fazla etkilendiği ve korunması gerektiği tespit edilen mağdurlar ile adli sisteme dâhil olan çocuklardır. Bu durum aşağıdaki kavramlardan hangisini tanımlamaktadır?

a) İkincil (Sekonder) Mağduriyet
b) Mağdur
c) Kırılgan grup
d) Tekrarlanan mağduriyet
e) Adli görüşme

Cevap: c) Kırılgan grup

Açıklama: Kırılgan grup, suçtan daha fazla etkilenen ve korunması gereken mağdurları ve çocukları tanımlar.

2- Suç nedeniyle fiziksel, zihinsel, ruhsal veya ekonomik olarak doğrudan zarar gören kişi veya kişilere ——– Denilmektedir. Boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

a) Kırılgan grup
b) Mağdur
c) Mahdur
d) Mağdır
e) Mazlum

Cevap: b) Mağdur

Açıklama: Suç nedeniyle doğrudan zarar gören kişilere mağdur denir.

3- Türkiye’de mağdur haklarını korumak için Mağdur Hakları Daire Başkanlığı ne zaman kurulmuştur?

a) 1998
b) 2005
c) 2008
d) 2013
e) 2018

Cevap: d) 2013

Açıklama: Türkiye’de mağdur haklarını korumak için Mağdur Hakları Daire Başkanlığı 2013 yılında kurulmuştur.

4- Adli süreçte suç mağdurlarına ve adli desteğe ihtiyaç duyan kişilere sağlanacak hizmetler ile Cumhuriyet başsavcılıkları ve mahkemelere sunulacak hizmetlerin yerine getirilmesine dair görev, yetki ve sorumluluklar ile buna ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Yönetmeliği ne zaman yayımlanmıştır?

a) 2010
b) 2013
c) 2018
d) 2021
e) 2022

Cevap: d) 2021

Açıklama: Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Yönetmeliği 2021 yılında yayımlanmıştır.

5- Aşağıdakilerden hangisini Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığı bünyesinde yer almamaktadır?

a) Adli Yardım Hizmetleri Şube Müdürlüğü
b) Şiddeti Önleme ve İzleme Merkezi
c) Kadın Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü
d) Çocuk Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü
e) Tanık ve Diğer Mağdur Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü

Cevap: b) Şiddeti Önleme ve İzleme Merkezi

Açıklama: Şiddeti Önleme ve İzleme Merkezi, Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığı bünyesinde yer almaz.

6- Aşağıdakilerden hangisini adli destek görevlilerinin görevleri arasında yer almamaktadır?

a) Araştırma raporu hazırlamak
b) Görevlendirildiği dosya kapsamında, ilgili kişileri adli sürece ilişkin olarak bilgilendirmek
c) Müdürlüğe başvuran veya yönlendirilen kişilerle ilgili bireysel değerlendirme yapmak
d) Cumhuriyet savcısı, mahkeme veya hâkimin isteği üzerine sosyal inceleme raporu hazırlamak
e) Mevzuatla ya da müdür tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek

Cevap: a) Araştırma raporu hazırlamak

Açıklama: Araştırma raporu hazırlamak adli destek görevlilerinin görevleri arasında yer almaz.

7- Adli görüşme esasları dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi yanlış olur?

a) Görüşme sırasında görüşme yapılacak kişi ve adli görüşmeci ile gerekmesi hâlinde tercüman dışında görüşme odasına kimse alınmaz.
b) Görüşme sırasında görüşme yapılacak kişi ve adli görüşmeci ile gerekmesi hâlinde tercüman dışında görüşme odasına herkes alınabilir.
c) Cumhuriyet savcısının uygun görmesi hâlinde ifade işlemleri sırasında, seçtiği bir kişi kendisine eşlik edebilir.
d) Alınan beyan ve görüntü kayıtları ilgili Cumhuriyet başsavcılığı veya mahkeme zabıt kâtibi tarafından yazılı tutanağa dönüştürülür.
e) Adli görüşmeci, kendisine iletilen soruyu özünü değiştirmeden, maddi hakikatin ortaya çıkarılabilmesini de sağlayacak şekilde görüşmeyi yapar.

Cevap: b) Görüşme sırasında görüşme yapılacak kişi ve adli görüşmeci ile gerekmesi hâlinde tercüman dışında görüşme odasına herkes alınabilir.

Açıklama: Görüşme sırasında görüşme yapılacak kişi ve adli görüşmeci ile gerekmesi hâlinde tercüman dışında görüşme odasına kimse alınmaz.

8- ——— psikolojik yönü, kişisel olarak mağdura ve onun ihtiyaçlarına, mağdurun iç dünyasında yaşadığı sorunlara ve bunların çözümüne odaklanır. Mağdurun adli süreçle ilgili olarak bilgilendirilmesi, kaygı ve endişelerinin mümkün olduğu kadar giderilmesi bu yaklaşımın psikolojik yönünün bir gereğidir. Boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

a) Psiko-sosyal yaklaşım
b) Krize Müdahale Yaklaşımı
c) Problem Çözme Yaklaşımı
d) Fonksiyonel yaklaşım
e) Hukuki yaklaşım

Cevap: a) Psiko-sosyal yaklaşım

Açıklama: Psiko-sosyal yaklaşım, mağdurun ihtiyaçlarına ve yaşadığı sorunlara odaklanır.

9- Mağdurun kendi özelliklerini, çevresiyle ilişkilerini ve bulunduğu ortamdaki koşulları değerlendirip gerekli kararları vermesinin yanında kendini sürekli olarak yenilemesine de olanak tanınması ve yardım edilmesi esas olan yaklaşımdır. Bu yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?

a) Psiko-sosyal yaklaşım
b) Krize Müdahale Yaklaşımı
c) Problem Çözme Yaklaşımı
d) Fonksiyonel yaklaşım
e) Hukuki yaklaşım

Cevap: d) Fonksiyonel yaklaşım

Açıklama: Fonksiyonel yaklaşım, mağdurun kendini yenilemesine ve gerekli kararları vermesine olanak tanır.

10- Adli destek ve mağdur hizmetleri sunan adli görüşmeciler aşağıdaki hangi seçenekte doğru verilmiştir?

a) SHU- Psikolog- Pedagog
b) Psikolog- Pedagog- SHU- PDR
c) Pedagog- Psikolog
d) PDR-Pedagog- SHU
e) Öğretmen- SHU- Pedagog- Psikolog

Cevap: a) SHU- Psikolog- Pedagog

Açıklama: Adli destek ve mağdur hizmetleri sunan adli görüşmeciler SHU, psikolog ve pedagoglardır.