Adli Sosyal Hizmet Ünite -8 (2024)

Giriş

Çocuk İzlem Merkezleri (ÇİM), çocuğa yönelik cinsel istismar vakalarında mağdurların travmalarını en aza indirmek ve adli süreçlerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla kurulmuştur. Bu merkezler, çocuk dostu bir ortamda uzman ekipler tarafından yürütülen adli ve tıbbi işlemleri içerir.

Çocuk İzlem Merkezlerinin Tanımı ve Kuruluşu

Çocuk İzlem Merkezleri, cinsel istismara maruz kalan çocukların beyanlarının alındığı, adli ve tıbbi muayenelerinin yapıldığı, sosyal hizmet desteği ve aile danışmanlığı hizmetlerinin verildiği, gerekli raporların hazırlandığı merkezlerdir. Çocuk İzlem Merkezlerinin temel amacı, çocukların ikincil örselenmesini asgariye indirmektir​“

Fiziksel Altyapı ve Personel Durumu

ÇİM’ler, hastane bünyesinde, çocukların kendilerini rahat ve güvende hissetmelerini sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Merkezde adli tıp uzmanı, sosyal hizmet uzmanı, psikolog, çocuk gelişimci ve hemşire gibi profesyoneller çalışmaktadır. Ayrıca, adli görüşmeciler ve aile görüşmecileri de bulunmaktadır​.

Çocuk İzlem Merkezlerinde Yürütülen İşlemler

ÇİM’lerde çocuklarla yapılan görüşmeler, ses ve görüntü kaydının yapıldığı özel odalarda gerçekleştirilir. Adli görüşmeci çocukla, sosyal hizmet uzmanı veya diğer adli görüşmeci ise aile ile ön görüşme yapar. Çocuğun adli ve tıbbi muayenesi, gerekli görülen durumlarda adli örneklerin alınması ve psikiyatrik değerlendirmeler yapılır. Elde edilen tüm bilgiler raporlanarak ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir​.
Sosyal hizmet uzmanları, çocukların ve ailelerinin psiko-sosyal öykülerini alır, ihtiyaç duyulan destek hizmetlerini planlar ve uygular. Bu süreçte aile yapısını, dinamiklerini, sosyo-ekonomik durumunu ve ilişkilerini değerlendirirler. Ayrıca, çocukların ve ailelerin süreç boyunca izlemlerini yaparlar​.

Sonuç

Çocuk İzlem Merkezleri, çocuk istismarı vakalarında mağdurların korunması ve desteklenmesi açısından büyük önem taşır. Bu merkezler, çocuk dostu bir ortamda, uzman ekipler tarafından yürütülen adli ve tıbbi işlemlerle, çocukların ikincil örselenmesini en aza indirmeyi amaçlar. Sosyal hizmet uzmanlarının rolü, çocukların ve ailelerinin psiko-sosyal ihtiyaçlarını karşılamak ve süreç boyunca destek sağlamaktır​.

1- Çocuğa yönelik kötü muamele, fiziksel, cinsel, duygusal istismar ve ……….. olmak üzere dört ana başlık altında ele alınmaktadır. Boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

a) Sosyal
b) İhmal
c) Ekonomik
d) Bilişsel
e) Nörolojik

Cevap: b) İhmal

Açıklama: Çocuğa yönelik kötü muamele, fiziksel, cinsel, duygusal istismar ve ihmal olmak üzere dört ana başlık altında ele alınmaktadır.

2- Çocuğun sağlığını, yaşamını ve gelişmesini tehlikeye atacak şekilde bir yetişkin, toplum veya ülkesi tarafından bilerek veya bilmeyerek yapılan davranışlar, haklarını ihlal eden her türlü eylem ve eylemsizliklerin tümüdür. Çocuğa yönelik istismarı tanımlayan bu tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?

a) Dünya Sağlık Teşkilatı
b) Sağlık Bakanlığı
c) Çocuk Koruma Derneği
d) Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği
e) Uluslararası Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği

Cevap: a) Dünya Sağlık Teşkilatı

Açıklama: Çocuğa yönelik istismarı tanımlayan bu tanım Dünya Sağlık Teşkilatı’na aittir.

3- Cinsel istismar şüphesi olan çocuğun beyanının çocuk dostu bir ortamda alınmasının ardından adli ve tıbbi muayenesi sosyal hizmet desteği ve aile danışmanlığı verilerek adli mercilere gereken raporların hazırlandığı bir birimdir. Söz konusu birim aşağıdakilerden hangisidir?

a) Çocuk evleri sitesi
b) Çocuk koruma birimi
c) Çocuk değerlendirme merkezi
d) Çocuk izlem merkezi
e) Çocuk hizmetleri birimi

Cevap: d) Çocuk izlem merkezi

Açıklama: Çocuk izlem merkezi, cinsel istismar şüphesi olan çocuğun beyanının alındığı ve adli raporların hazırlandığı birimdir.

4- Çocuğun korunmasıyla ilgili olarak, çocuğun menfaati ve gelişmesi tehlikeye düştüğü takdirde, ana ve baba duruma çare bulamaz veya buna güçleri yetmez ise hakimin, çocuğun korunması için uygun önlemleri aldırabileceğini hükme bağlamıştır. Söz konusu bu yasal düzenleme aşağıdakilerden hangisinde geçmektedir?

a) Türk Medeni Kanunu
b) Türk Ceza Kanunu
c) Çocuk Koruma Kanunu
d) Denetimli Serbestlik Kanunu
e) Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun

Cevap: a) Türk Medeni Kanunu

Açıklama: Türk Medeni Kanunu, çocuğun korunması için hakimin gerekli önlemleri aldırabileceğini hükme bağlamıştır.

5- Ülkemizde ilk kurulan “Çocuk Koruma Merkezi” aşağıdaki kurumların hangisinde kurulmuştur?

a) Gazi Üniversitesi
b) Sağlık Bakanlığı
c) Hacettepe Üniversitesi
d) Adalet Bakanlığı
e) Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu

Cevap: a) Gazi Üniversitesi

Açıklama: Ülkemizde ilk kurulan “Çocuk Koruma Merkezi” Gazi Üniversitesi’nde kurulmuştur.

6- Aşağıdakilerden hangisi “Çocuk İzlem Merkezi Koordinasyon Kurulu”nda yer almamaktadır?

a) Sağlık Bakanlığı
b) Adalet Bakanlığı
c) İçişleri Bakanlığı
d) Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
e) Yüksek Öğretim Kurumu

Cevap: e) Yüksek Öğretim Kurumu

Açıklama: Yüksek Öğretim Kurumu, “Çocuk İzlem Merkezi Koordinasyon Kurulu”nda yer almamaktadır.

7- Aşağıdaki meslek gruplarından hangisi Çocuk İzlem Merkezlerinde adli görüşmeci olarak çalışmamaktadır?

a) Sosyal Hizmet Uzmanı
b) Psikolog
c) Sosyolog
d) Çocuk Gelişim Uzmanı
e) Psikiyatrist

Cevap: c) Sosyolog

Açıklama: Sosyologlar, Çocuk İzlem Merkezlerinde adli görüşmeci olarak çalışmamaktadır.

8- Çocuk izlem merkezleri aşağıdaki kurumlardan hangisine bağlı olarak hizmet vermektedir?

a) Sağlık Bakanlığı
b) Adalet Bakanlığı
c) İçişleri Bakanlığı
d) Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
e) Yüksek Öğretim Kurumu

Cevap: a) Sağlık Bakanlığı

Açıklama: Çocuk izlem merkezleri Sağlık Bakanlığına bağlı olarak hizmet vermektedir.

9- Çocuk izlem merkezlerinde çocukla görüşme yapan, görüşme esnasında aldığı bilgileri çocuğun gelişimini, psikolojik özelliklerini ve yaşadığı travmanın çocuktaki etkilerini dikkate alarak değerlendirme ve çocuğun bu süreçte örselenmesini mümkün olan en üst düzeyde önleyebilme becerisine sahip olan kişidir. Söz konusu bu durum aşağıdakilerden hangisini tanımlamaktadır?

a) Sosyal Hizmet Uzmanı
b) Savcı
c) Adli Görüşmeci
d) Avukat
e) Çocuk Gelişim uzmanı

Cevap: c) Adli Görüşmeci

Açıklama: Adli görüşmeci, çocuk izlem merkezlerinde çocukla görüşme yapan ve çocuğun travmasını en aza indiren kişidir.

10- Aşağıdakilerden hangisi çocuk izlem merkezlerinde yürütülen işlemlerden değildir?

a) Adli görüşme
b) Adli muayene
c) Aile görüşmesi
d) Fizyolojik muayene
e) Sosyal inceleme

Cevap: d) Fizyolojik muayene

Açıklama: Fizyolojik muayene, çocuk izlem merkezlerinde yürütülen işlemler arasında yer almaz.