Çalışmanın Seyri ve Sağlık Ünite-12

1- Aşağıdakilerden hangisi emeğin yabancılaşmasına neden olan faktörlerden biri değildir?

A) Üretim sürecinin mekanizasyonu

B) Ücretler üzerindeki artan denetim

C) İşçileri hayatta kalmak için emeklerini satması

D) İşçilerin özgür üretken faaliyetlere katılamamaları

E) Emeğin karşılığının çalışana verilmesi

Cevap: E) Emeğin karşılığının çalışana verilmesi

Emeğin karşılığının çalışana verilmesi, yabancılaşmayı azaltan bir faktördür, çünkü işçiler emeklerinin değerini aldıklarında işlerine daha fazla anlam yüklerler.

2- Çalışanların yabancılaşma yaşayabilmesinde etkili olan faktörlerden biri değildir?

A) İhtiyaçlarından fedakarlık etmeleri

B) Kendi çıkarlarından fedakarlık etmeleri

C) Kısa süreli ve yavaş tempoda çalışmaları

D) Özgür iradelerinden vazgeçmeleri

E) Yaptıkları iş üzerindeki kontrollerinden vazgeçmeleri

Cevap: C) Kısa süreli ve yavaş tempoda çalışmaları

Kısa süreli ve yavaş tempoda çalışmak, yabancılaşma yaratmaz, aksine işçinin iş üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmasına ve işini daha anlamlı bulmasına yardımcı olabilir.

3- I. İşe anlam katamama II. İş süreci üzerinde söz sahibi olma III. Bireyin becerilerinin iş sırasında kullanılmaması

Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri yabancılaşmanın öncül faktörleri arasındadır?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) I ve III

D) II ve III

E) I,II ve III

Cevap: C) I ve III

İşe anlam katamama ve bireyin becerilerinin iş sırasında kullanılmaması, yabancılaşmanın öncül faktörleri arasında yer alır.

4- Marx’a göre yabancılaşmadan sorumlu koşullar hakkında verilenlerden hangisi yanlış bir ifadedir?

A) İşçilerin, ürünün niteliğini veya kalitesini etkileyemezler

B) İş işçinin dışındadır, onun doğasının bir parçası değildir.

C) İşçi mecburen değil, gönüllü çalışmaktadır.

D) İşçinin görevi yalnızca makinelerin bakımı ve düzenli çalışması ile sınırlıdır.

E) İşçiler kendi çalışma süreçleri hakkında söz sahibi değildir.

Cevap: C) İşçi mecburen değil, gönüllü çalışmaktadır.

Marx’a göre, işçiler gönüllü değil, hayatta kalmak için mecburen çalışmaktadırlar. Bu da yabancılaşmanın temel nedenlerinden biridir.

5- Marx’a göre yabancılaşmadan sorumlu koşullar hakkında verilenlerden hangisi yanlış bir ifadedir?

A) İşçilerin, ürünün niteliğini veya kalitesini etkileyemezler

B) İş işçinin dışındadır, onun doğasının bir parçası değildir.

C) İşçi mecburen değil, gönüllü çalışmaktadır.

D) İşçinin görevi yalnızca makinelerin bakımı ve düzenli çalışması ile sınırlıdır.

E) İşçiler kendi çalışma süreçleri hakkında söz sahibi değildir.

Cevap: C) İşçi mecburen değil, gönüllü çalışmaktadır.

Bu soru ve cevap, 4. soru ve cevap ile aynı olup, Marx’ın işçilerin mecburen çalıştığını ve gönüllü olmadıklarını vurgulayan görüşünü pekiştirmektedir.

6- İşe yabancılaşan işçi için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) İşinde kendini gerçekleştirmediğini hisseder.

B) Kendini iyi hissetmekten çok mutsuz hisseder.

C) Zihinsel ve fiziksel enerjilerini özgürce geliştirdiğini düşünür.

D) Fiziksel olarak bitkin olduğunu hisseder.

E) Zihinsel olarak alçaldığını düşünür.

Cevap: C) Zihinsel ve fiziksel enerjilerini özgürce geliştirdiğini düşünür.

Yabancılaşan işçi, zihinsel ve fiziksel enerjilerini özgürce geliştiremez; aksine, kendini mutsuz ve fiziksel olarak bitkin hisseder.

7- Seeman yabancılaşmanın çok boyutlu bir yapı olduğunu öne sürmüştür. Aşağıda verilenlerden hangisi Seeman tarafından belirtilen bileşenlerden biri değildir?

A) Sürece dahil olma

B) Güçsüzlük

C) Anlamsızlık

D) Sosyal izolasyon

E) Kendine yabancılaşma

Cevap: A) Sürece dahil olma

Seeman, yabancılaşmanın bileşenleri olarak güçsüzlük, anlamsızlık, sosyal izolasyon ve kendine yabancılaşmayı belirtmiştir. Sürece dahil olma bu bileşenler arasında yer almaz.

8- Aşağıda verilen tanımlardan hangisi yanlıştır?

A) Bağımsızlık: Çalışanların kendi başlarına çalışıp, karar verebilmeleri.

B) Yaratıcılık: Çalışanların kendi fikirlerini deneyebilmeleri.

C) Özerklik: Çalışanların işlerini çok az dış denetimle planlayabilmeleri.

D) Karmaşık problem çözme: Yaptıkları işin çalışanlara denetim olmaksızın sunduğu karar verme özgürlüğünün boyutu.

E) Akıl yürütme, bilgiyi analiz etme ve karar verme: Çalışanların en iyi çözümü seçmek ve sorunları çözmek için bilgiyi analiz edebilme ve sonuçları değerlendirebilmeleri.

Cevap: D) Karmaşık problem çözme: Yaptıkları işin çalışanlara denetim olmaksızın sunduğu karar verme özgürlüğünün boyutu.

Karmaşık problem çözme, işin çalışanlara sunduğu karar verme özgürlüğü değil, karmaşık sorunların çözümünde bilgi analiz etme ve en iyi çözümü bulma yeteneğidir.

9- Karasek, görevlerin üç temel yolla yapılandırarak verimliliğin arttırılabileceğini ileri sürmüştür. Aşağıda verilenlerden hangisi bu yollar ile ilgili yanlış bir ifadedir?

A) Görev çeşitliliği sağlayarak işi zenginleştirme

B) Takım çalışması yoluyla toplu başa çıkmanın mümkün kılınması

C) Takım çalışması yoluyla beraber karar vermenin mümkün kılınması

D) Otonom üretim gruplarının kullanımı

E) Yönetici ve iş arkadaşı desteğine duyulan ihtiyacın azaltılması

Cevap: E) Yönetici ve iş arkadaşı desteğine duyulan ihtiyacın azaltılması

Karasek, verimliliğin artırılmasında yönetici ve iş arkadaşı desteğinin azaltılmasını önermemektedir. Aksine, bu tür desteklerin verimlilik üzerinde olumlu etkileri vardır.

10- I. İşletme felsefesini içselleştirmiş işçiler ve çalışma gruplarının kurulması. II. Kararların ihtiyatla ve konsensusla alınması. III. Alternatifler hızlıca gözden geçirilmeli ama karar uzun sürede ve detaylı değerlendirilerek uygulanmalı. IV. Hiç tükenmeyen reflekslerle ve sürekli iyileşme ile öğrenen bir organizasyona dönüşmek.

Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri Toyotizm’i Fordizm’den ayıran unsurlardandır?

A) I ve II

B) III ve IV

C) I,II ve IV

D) II,III ve IV

E) I,II ve III

Cevap: C) I,II ve IV

Toyotizm, işletme felsefesini içselleştirmiş işçiler, kararların konsensusla alınması ve sürekli iyileşme odaklı bir organizasyon anlayışı ile Fordizm’den ayrılır.