Lojistik İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği 2023-2024 Final Soruları

Lojistik sektörü, modern ekonominin bel kemiğini oluşturan kritik bir alan olup, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) açısından önemli riskler barındırmaktadır. Bu makalede, lojistik işlemlerinde iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının önemi ve bu alanda alınması gereken önlemler ele alınacaktır.

1. Paketlemenin Lojistikle İlgili İşlevleri

Lojistik süreçlerinde paketleme, ürünlerin güvenli bir şekilde taşınması ve depolanması için hayati öneme sahiptir. Paketlemenin işlevleri arasında ürünü darbe hasarından, delinmeden ve ezilmeden korumak, sıcaktan, soğuktan, haşarattan ve hırsızlıktan korumak, ve ürünü taşımayı kolaylaştırmak gibi unsurlar bulunur. Ancak, ürüne ait bilgileri sunmak paketlemenin lojistikle ilgili işlevleri arasında yer almaz.

2. Şiddetin Önlenmesi İçin Alınması Gereken Tedbirler

Taşımacılıkta şiddetin önlenmesi için çeşitli önleyici ve koruyucu tedbirler alınmalıdır. Güvenli alanlar ve park alanlarının tercih edilmesi, yollardaki kameralar ve ışıklandırma sistemlerinin artırılması, araçlarda güvenlik önlemlerinin artırılması ve araçların periyodik bakımlarının yapılması bu tedbirler arasında yer alır. Sürücünün aile ve yakın çevresi ile iletişim kurması, şiddetin önlenmesi açısından alınması gereken bir tedbir değildir.

3. Kör Noktaların Önlenmesi

Depo sahası işlemlerinde, araçların etrafındaki kör noktaların önlenmesi için kapalı döngü televizyon (CCTV) kullanımı, araçların yanlarına farklı boyutlarda aynalar takılması ve depo sahasında sürücülere ve araçlara yönlendirmede yardım eden işaretçilerin bulundurulması gibi çözümler uygulanmalıdır. Bu önlemler, sürücülerin görüş alanını iyileştirir ve kör nokta riskini azaltır.

4. Forklift Kullanımında Kazaların Önlenmesi

Depolarda forklift kullanımında meydana gelen kazaları önlemek için çeşitli hususlar dikkate alınmalıdır. Forkliftlerin sırtlık uzatması veya tepe koruması çıkarılmamalıdır ve forkliftler, patika üzerine veya kapı önüne park edilmemelidir. Ayrıca, forklift durdurulduğunda el freni kullanılmalı ve başka araçlar çekilmemeli veya itilmemelidir. Bu önlemler, forklift kullanımında güvenliği artırır.

5. Yükleme Kuralları

Bir yükü araca yüklerken, yüklerin treylerin ortasına yakın ve biraz ileriye doğru düzenlenmesi, taşıma ve boşaltma sırasında yüklerin eşit olarak dağıtılması ve treylerin dingili boyunca dengelenmesi gerekmektedir. Yükleme işlemleri sırasında yüklerin treylerin ön şasesine daha yakın yerleştirilmesi, dengeyi sağlamak için önemlidir.

6. Risk Değerlendirmesi

Lojistik işlemlerinde risk değerlendirmesi yapılması, iş sağlığı ve güvenliği açısından kritik öneme sahiptir. Örneğin, çalışma ortamında gerçekleşme olasılığı orta seviyede (3) ve şiddet seviyesi çok yüksek düzeyde (5) olan bir risk, L Matris (5×5) yaklaşımına göre tolere edilemez risk sınıfına girer. Bu tür risklerin minimize edilmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.

7. Standartlar ve Uyum

Tehlikeli kimyasallara ve mikroorganizmalara karşı koruyucu eldivenler ve kol koruyucular, TS EN ISO 374-1 standardına uymak zorundadır. Bu standart, koruyucu ekipmanların güvenlik seviyesini belirler ve çalışanların tehlikelerden korunmasını sağlar.

8. Drenaj Sistemleri ve Yaya Geçitleri

Depo sahalarında kullanılan drenaj sistemlerinin eğimi maksimum %5 olmalıdır. Ayrıca, tekerlekli sandalye erişim yolu olarak kullanılacak yaya geçitlerinin genişliği minimum 150 cm olmalıdır. Bu tür düzenlemeler, depo alanlarının güvenli ve erişilebilir olmasını sağlar.

9. Römork ve Treyler Bağlama Talimatları

Römork veya treylerin bağlanmasında manuel bağlama için araç geri sürülmeli, park frenleri devrede olmalı ve kilitleme mekanizması manuel olarak takılmalıdır. Römorkun iniş ayağı indirilmeli ve sabitlenmeli, herhangi bir güvenlik klipsi takılmalı ve tüm elektrik beslemesi römorka bağlanmalıdır. Bu talimatlara uyulmaması, ciddi kazalara yol açabilir.

10. Konteyner Yükleme Güvenliği

Konteyner yüklenirken tüm mallar sıkıca istiflenmeli ve sabitlenmelidir. Ağırlık, konteynerde eşit olarak dağıtılmalı ve maksimum ağırlık aşılmamalıdır. Sıvı içeren yükler alt katmanlara, kuru yükler ise üst katmanlara yerleştirilmelidir.

Sonuç

Lojistik sektöründe iş sağlığı ve güvenliği, çalışanların korunması ve operasyonların kesintisiz devamı için hayati öneme sahiptir. Paketlemeden yüklemeye, forklift kullanımından drenaj sistemlerine kadar tüm süreçlerde alınacak önleyici tedbirler, iş kazalarını ve sağlık risklerini minimize edecektir. Standartlara uyum sağlamak ve risk değerlendirmesi yapmak, iş sağlığı ve güvenliği yönetiminde başarının anahtarıdır

1- Aşağıdakilerden hangisi paketlemenin lojistikle ilgili olan işlevlerinden biri değildir?

A) Ürünü darbe hasarından, delinmeden ve ezilmeden korumak
B) Ürünü sıcaktan, soğuktan, haşarattan ve hırsızlıktan korumak
C) Ürüne ait bilgiler sunmak
D) Ürünün tüm unsurlarını bir arada tutmak
E) Ürünün taşınmasını kolaylaştırmak

Cevap: C) Ürüne ait bilgiler sunmak

Açıklama: Paketlemenin lojistikle ilgili işlevleri arasında ürüne ait bilgileri sunmak yer almaz.

2- Aşağıdakilerden hangisi taşımacılıkta şiddetin önlenmesi için alınması gereken önleyici ve koruyucu tedbirlerden biri değildir?

A) Dinlenme yerleri olarak güvenli alanlar ve park alanları tercih edilmelidir.
B) Yollardaki kameralar ve ışıklandırma sistemlerinin artırılması sağlanmalıdır.
C) Araçlarda güvenlik önlemleri artırılmalıdır.
D) Araçların periyodik bakımları yapılmalı ve takip edilmelidir.
E) Sürücünün aile ve yakın çevresi ile iletişim kurması sağlanmalıdır.

Cevap: D) Araçların periyodik bakımları yapılmalı ve takip edilmelidir.

Açıklama: ?

3-

I- Kapalı döngü televizyon (CCTV) kullanmak,

II- araçların yanlarına ek olarak farklı boyutlarda aynalar takmak,

III- Depo sahasında sürücülere ve araçlara yönlendirmede yardım eden işaretçiler bulundurmak,

IV- İşaretçilere depo sahası çalışanları gibi aynı renkte ve özellikte ekipmanlar sağlamak

Yukarıdakilerdem hangisi/hangileri depo sahası işlemlerinde kullanılan araçlarda, aracın etrafında sürücünün göremeyebileceği kör noktaları önlemek ve görüş alanını iyileştirmek için uygulanması gereken çözümlerdendir?

A) I, III ve IV
B) I, II ve III
C) II ve III
D) I ve II
E) III ve IV

Cevap: B) I, II ve III

Açıklama: Kapalı döngü televizyon (CCTV) kullanmak, araçların yanlarına ek olarak farklı boyutlarda aynalar takmak ve depo sahasında sürücülere ve araçlara yönlendirmede yardım eden işaretçiler bulundurmak, kör noktaları önlemek ve görüş alanını iyileştirmek için uygulanması gereken çözümlerdendir.

4- Aşağıdakilerden hangisi depolarda forklift kullanımında meydana gelen kazaları önlemeye yönelik dikkate alınması gereken hususlardan biri değildir?

A) Sırtlık uzatması veya tepe koruması çıkarılmamalıdır.
B) Forklift, bir patika üzerine veya bir kapının önüne park edilmemelidir.
C) Ürünün dumanla lekelenebileceği durumlarda benzinli veya dizel forklift kullanılmamalıdır.
D) Forklift durdurulduğunda el freni kullanılmamalıdır.
E) Risk değerlendirmesi ve eğitimi olmadıkça başka araçlar çekilmemeli veya itilmemelidir.

Cevap: D) Forklift durdurulduğunda el freni kullanılmamalıdır.

Açıklama: Forklift durdurulduğunda el freni mutlaka kullanılmalıdır; bu durum kazaları önlemek için önemlidir.

5- Aşağıdakilerden hangisi bir yükü araca yükleme aşamasında uyulması gereken kurallardan biri değildir?

A) Yükler treylerin ortasına yakın ve biraz ileriye doğru düzenlenmelidir.
B) Yükleme, taşıma ve boşaltma sırasında yükler mümkün olduğunca eşit olarak dağıtılmalıdır.
C) Kullanımları daha kolay ve genellikle daha güvenli hale getirdiği için treyler yüksüz olarak bağlanmalı ve ayrılmalıdır.
D) Yükler, treylerin dingili (veya aksları) boyunca dengelenmelidir.
E) Treylerin ön şasesinden ziyade arkasına yükleme yapılmalıdır.

Cevap: E) Treylerin ön şasesinden ziyade arkasına yükleme yapılmalıdır.

Açıklama: Yükleme işlemi sırasında yükler treylerin ön şasesine daha yakın olmalıdır; bu durum yükün dengesini sağlamak için önemlidir.

6- Çalışma ortamında gerçekleşme olasılığı orta seviyede (3) ve şiddet seviyesi çok yüksek düzeyde (5) olan bir riskin L Matris (5×5) yaklaşımına göre risk skoru aşağıda yer alan hangi sınıftadır?

A) Anlamsız
B) Düşük
C) Orta
D) Tolere edilemez
E) Yüksek

Cevap: E) Yüksek

Açıklama: ?

7- Tehlikeli kimyasallara ve mikroorganizmalara karşı koruyucu eldivenler ve kol koruyucular aşağıdaki hangi standarda uymak zorundadır?

A) TS EN ISO 20471
B) TS EN 397+A1
C) TS EN ISO 374-1
D) TS EN 388+A1
E) TS EN ISO 20345

Cevap: C) TS EN ISO 374-1

Açıklama: Tehlikeli kimyasallara ve mikroorganizmalara karşı koruyucu eldivenler ve kol koruyucular TS EN ISO 374-1 standardına uymak zorundadır.

8- Depo sahalarında kullanılan drenaj sistemlerinin eğimi maksimum hangi değerde olmalıdır?

A) %5
B) %15
C) %25
D) %20
E) %10

Cevap: E) %10

Açıklama: ?

9- Depolardaki bir yaya geçidi eğer tekerlekli sandalye erişim yolu olarak kullanılacaksa genişliği minimum kaç cm olmalıdır?

A) 60 cm
B) 30 cm
C) 150 cm
D) 90 cm
E) 120 cm

Cevap: E) 120 cm

Açıklama: ?

10- Römorklar veya treylerin bağlanmasında takip edilmesi gereken talimatlara ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Manuel bağlama için araç yerine geri sürülmeli, park frenleri devrede olmalı ve kilitleme mekanizması manuel olarak takılmalıdır.
B) Kabinden çıkılmalı ve kilitleme mekanizmasının açık olup olmadığı incelenmelidir.
C) Römorkun iniş ayağı indirilmeli ve sabitlenmelidir.
D) Herhangi bir güvenlik klipsi takılmalı ve tüm elektrik beslemesi römorka bağlanmalıdır.
E) Römork ve treyler için el freni çekilmelidir.

Cevap: B) Kabinden çıkılmalı ve kilitleme mekanizmasının açık olup olmadığı incelenmelidir.

Açıklama: ?

11- Aşağıdakilerden hangisi konteyner yüklenirken dikkate alınması gereken güvenlik tedbirlerinden biri değildir?

A) Tüm mallar sıkıca istiflenmeli ve sabitlenmelidir.
B) Yükler ahşap malzeme ile sabitlenmelidir.
C) Ağırlık konteynerde eşit olarak dağıtılmalıdır.
D) Sıvı içeren yükler üst katmanlara, kuru yükler alt katmanlara yerleştirilmelidir.
E) Konteyner için belirlenen maksimum ağırlık aşılmamalıdır.

Cevap: D) Sıvı içeren yükler üst katmanlara, kuru yükler alt katmanlara yerleştirilmelidir.

Açıklama: Sıvı içeren yükler, konteynerin alt katmanlarına yerleştirilmelidir. Kuru yükler üst katmanlarda olabilir.

12- Aşağıdakilerden hangisi lojistik işlemler için depolarda kullanılan malzeme taşıma ekipmanlarından biri değildir?

A) Konteynerler
B) Otomatik transpaletler
C) Forkliftler
D) Endüstriyel paletler
E) Kafesli yük taşıyıcıları

Cevap: B) Otomatik transpaletler

Açıklama: ?

13- Az tehlikeli işyerlerinde risk değerlendirmesi kaç yılda bir yenilenmelidir?

A) 2
B) 6
C) 4
D) 8
E) 10

Cevap: B) 6

Açıklama: ?

14- Aşağıdakilerden hangisi lojistik işlemlerinde kafesli yük taşıyıcıları kullanırken karşılaşılabilecek iş kazalarının sebeplerinden biri değildir?

A) Kafes tekerleklerinin ayakları ezmesi
B) Yükleme veya boşaltma esnasında kafesin kamyondan veya yükleme platformundan düşmesi
C) Kafes ile duvar arasında veya araç arasında ellerin veya gövdenin diğer kısımlarının sıkıştırılması
D) Düz zeminlerde kafeslerin itilmesi veya çekilmesi
E) Kafeslerin dengede tutulmaya çalışılması

Cevap: D) Düz zeminlerde kafeslerin itilmesi veya çekilmesi

Açıklama: Düz zeminlerde kafeslerin itilmesi veya çekilmesi, kazaların sebeplerinden biri değildir.

15- Aşağıdakilerden hangisi iş sağlığı ve güvenliği açısından oluşabilecek risklere karşı kafesli yük taşıyıcılarında alınması gereken önlemlerden biri değildir?

A) Tekerlekler kafeslerin köşelerine uzak olmalıdır.
B) Maksimum yük yüksekliğini belirten işaretler kullanılmalıdır.
C) Tutacaklar kullanılmalıdır.
D) Büyük çaplı tekerlekler kullanılmalıdır.
E) Tekerlek yataklarının bakımı yapılmalıdır.

Cevap: A) Tekerlekler kafeslerin köşelerine uzak olmalıdır.

Açıklama: Tekerlekler kafeslerin köşelerine yakın olmalıdır; bu, dengenin sağlanması için önemlidir.

16- Aşağıdakilerden hangisi taşımacılıkta sürücülerin hatalarından veya diğer nedenlerden dolayı meydana gelen kazalarda polisin aranması gerektiği durumlardan biri değildir?

A) Diğer sürücünün araçta maddi bir hasara sebep olduğu düşünüldüğünde
B) Diğer sürücünün uyuşturucu kullandığı düşünüldüğünde
C) Diğer sürücünün kasıtlı olarak çarpışmaya neden olduğu düşünüldüğünde
D) Diğer sürücünün olay yerinden kaçması veya bilgi vermeden uzaklaşması durumunda
E) Diğer sürücünün içki içtiği düşünüldüğünde

Cevap: A) Diğer sürücünün araçta maddi bir hasara sebep olduğu düşünüldüğünde

Açıklama: Diğer sürücünün araçta maddi bir hasara sebep olduğu durumda polisin aranması gerekmeyebilir; ancak diğer durumlarda polisin aranması gerekmektedir.

17- Gümrük ve vergi gibi ödemeleri olan ürünlerin saklanması için dizayn edilmiş ve ülkelere göre değişken kuralları olan depo tipi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Açık hava depoları
B) Üçüncü parti lojistik depoları
C) Antrepo depolar
D) İşletmeler tarafından kullanılan depolar
E) Kapalı depolar

Cevap: C) Antrepo depolar

Açıklama: Gümrük ve vergi gibi ödemeleri olan ürünlerin saklanması için dizayn edilmiş ve ülkelere göre değişken kuralları olan depo tipi antrepo depolardır.

18- Depo ortamında risk değerlendirmesi yapılmaması ve gerekli olan önleyici faaliyetlerin uygulanmaması durumunda ciddi kazalar meydana gelebilir. Aşağıdakilerden hangisi depolardaki bu kazalardan kaçınmak için yapılması gereken faaliyetlerden biri değildir?

A) Tekerlek takozu kullanmak
B) Trafik ışıkları kullanmak
C) Yükleme rampalarının kapılarını açık bırakmak
D) Anahtar kontrolü sağlamak
E) Yükleme işlemlerine başlamadan önce aracın önüne koni veya geçici bariyer yerleştirmek

Cevap: C) Yükleme rampalarının kapılarını açık bırakmak

Açıklama: Yükleme rampalarının kapılarını açık bırakmak, kazaların önlenmesine yardımcı olmaz, aksine risk oluşturabilir.

19- Tehlikeli madde taşıyan sürücüler için alınması zorunlu olan mesleki yeterlilik belgesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) SRC5 belgesi
B) A sınıfı sürücü belgesi
C) SRC belgesi
D) B sınıfı sürücü belgesi
E) SRCA belgesi

Cevap: A) SRC5 belgesi

Açıklama: Tehlikeli madde taşıyan sürücüler için alınması zorunlu olan mesleki yeterlilik belgesi SRC5 belgesidir.

20- Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik’e göre yeterli ölçümle tespit edilen haftalık gürültü maruziyet sınır değeri kaç desibeldir?

A) 87 dB(A)
B) 77 dB(A)
C) 90 dB(A)
D) 80 dB(A)
E) 70 dB(A)

Cevap: A) 87 dB(A)

Açıklama: Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik’e göre yeterli ölçümle tespit edilen haftalık gürültü maruziyet sınır değeri 87 dB(A) olarak belirlenmiştir.