Çalışma Alanlarında İş Sağlığı ve Güvenliğ -2 2023-2024 Final Soruları

İş Güvenliği Uzmanının Şantiye Organizasyonundaki Sorumlulukları

İş güvenliği uzmanları, şantiyelerde çalışanların güvenliğini sağlamak ve iş kazalarını önlemek için çeşitli sorumluluklar üstlenirler. Bu sorumluluklar arasında düzenli güvenlik eğitimleri vermek, potansiyel tehlikeler hakkında bilgili olmak, düzenli güvenlik denetimleri yapmak ve güvenlik prosedürlerini oluşturmak yer alır. Ancak, kalifiye bir güvenlik uzmanı istihdam etmek iş güvenliği uzmanının doğrudan sorumlulukları arasında yer almaz.

Deneyimli İşçi Tanımı

Ocak içindeki işçiler, belirli bir süre boyunca çalıştıktan sonra deneyimli işçi olarak kabul edilirler. Bu süre, işçilerin güvenlik ve çalışma koşullarına uyum sağlayıp sağlayamadıklarının yetkililerce değerlendirilmesi sonucunda belirlenir. Ocak içinde, işçiler herhangi bir işte en az altı ay çalıştıktan sonra deneyimli işçi olarak kabul edilirler.

Maden İşyerlerinde Havalandırma

Maden işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından havalandırma büyük önem taşır. Madenlerde havalandırma esas itibariyle aşağıdan yukarıya doğru yapılmalıdır. Bu yöntem, zararlı gazların ve tozların etkin bir şekilde tahliye edilmesini sağlar, böylece işçilerin solunum yolları korunur.

Yüksek Çalışmalarda Emniyet Kemeri Kullanımı

Yapı işlerinde, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü’ne göre belirli bir yükseklikten daha yüksekte çalışan işçilere emniyet kemeri verilmesi zorunludur. Bu yükseklik 300 santimetre olarak belirlenmiştir. İşçilerin yüksekten düşmelerini önlemek ve güvenliklerini sağlamak için emniyet kemeri kullanımı şarttır.

Patlama Tehlikesi Bulunan Çalışma Alanları

Boya fabrikaları ve benzin tankları gibi çalışma alanlarında patlama tehlikesi yüksek olduğu için özel önlemler alınması gereklidir. Bu tür çalışma alanlarında, patlayıcı maddelerin varlığı ve kullanım koşulları göz önünde bulundurularak özel güvenlik tedbirleri uygulanmalıdır.

İnşaat İşyerlerinde İdarenin Sorumlulukları

İnşaat işyerlerinde idarenin sağlık ve güvenlik ile ilgili sorumlulukları vardır. Bu sorumluluklardan biri, sağlık ve güvenlikle ilgili şirketin taahhüdünü tesis etmek ve yürütmektir. Bu, şirketin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki politikalarını belirlemek ve uygulamak anlamına gelir.

Kaynak İşlerinde Emniyet Tedbirleri

Kaynak işlerinde alınacak emniyet tedbirleri arasında kaynakçının eğitiminin tam olması ve kullandığı araç ve gereçleri iyi tanıyıp kullanabilmesi yer alır. Kaynakçının güvenli çalışması için bu iki unsur kritik öneme sahiptir.

Motorlu Araç ve İş Makinesi Operatörleri İçin Sürücü Belgeleri

İş makineleri kullanan operatörler için G sınıfı sürücü belgesi, çekici kullanan operatörler için ise D sınıfı sürücü belgesi verilir. Bu sürücü belgeleri, operatörlerin kullanacakları araç ve makinelerle ilgili yeterliliğe sahip olduklarını gösterir.

Ekranlı Araçlarla Çalışma Yönetmeliği

Ekranlı araçlarla çalışmada iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yönetmelik, Türkiye’de 2013 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik, ekranlı araçlarla çalışanların sağlık ve güvenliğini korumayı amaçlar.

Onarım İşlerinde Kilitlenme

Onarım işlerinde iş sağlığı ve güvenliği için kilitlenme, elektrikli cihazlar, hidrolik sistemler ve havalı sistemler gibi yerlerde kullanılır. Bu uygulama, makinelerin yanlışlıkla çalışmasını önleyerek işçilerin güvenliğini sağlar.

Güvenlik Tedbirleri ve Ekipmanları

Çelik halatlar, yük kaldırma kabiliyetleri ve ömürleri açısından kendir halatlara göre daha avantajlıdır. Bu nedenle, güvenlik tedbirleri alınırken çelik halatların tercih edilmesi önerilir. Ayrıca, yüksekte çalışmalarda emniyet kemerlerinin sağlam yapı elemanlarına ve çelik konstrüksiyon elemanlarına sabitlenmesi gereklidir.

Özel Gaz Karışımları ve Kullanım Alanları

Özel gaz karışımları, belirli endüstriyel ve bilimsel uygulamalarda kullanılır. Ancak plutonyum, özel gaz karışımlarında kullanılan gazlardan biri değildir. Bu tür karışımların güvenli kullanımı için özel önlemler alınmalıdır.

Tehlikeli Yerlerin Sınıflandırılması

Tehlikeli yerlerin sınıflandırılmasında, belirli bölgeler ve temsil ettiği renkler kullanılır. Bu sınıflandırma, tehlikeli alanların belirlenmesi ve gerekli güvenlik önlemlerinin alınması açısından önemlidir.

Tutuşturma Kaynakları

Tutuşturma kaynakları arasında elektromanyetik dalgalar ve soğuk yüzeyler yer alır. Bu tür kaynaklar, yangın ve patlama riskini artırabileceğinden, bu alanlarda özel önlemler alınmalıdır.

Kapatılmış Boşluklar

Kapatılmış boşluklar, genellikle güvenlik açısından riskli alanlardır. Silolar, boru hatları ve kanalizasyon tesisleri gibi alanlar kapatılmış boşluklar olarak nitelendirilir. Ancak, emniyetli seviyede oksijene sahip alanlar bu kategoride yer almaz.

Aletlerin Materyali

Çekiç, varyoz, soğuk keskiler ve kesiciler gibi aletlerin sert çelikten yapılması önerilir. Bu materyal, aletlerin dayanıklılığını artırır ve iş güvenliğini sağlar.

Maden İşyerlerinde Merdiven Kullanımı

Maden işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği için kuyularda en az 50 metreden sonra işçilerin çıkabileceği sağlam ve bakımlı bir merdiven bulunması zorunludur. Bu önlem, işçilerin güvenli bir şekilde çalışma alanlarına ulaşmalarını sağlar.

1- Aşağıdakilerden hangisi bir şantiye organizasyonu için iş güvenliği uzmanının sorumluluklarından değildir?

A) Düzenli güvenlik eğitimleri vermek
B) Potansiyel tehlikeler hakkında bilgili olmak
C) Düzenli güvenlik denetimleri yapmak
D) Kalifiye bir güvenlik uzmanı istihdam etmek
E) Güvenlik prosedürlerini oluşturmak

Cevap: D) Kalifiye bir güvenlik uzmanı istihdam etmek

Açıklama: İş güvenliği uzmanının sorumlulukları arasında kalifiye bir güvenlik uzmanı istihdam etmek yoktur.

2- Ocak içinde, işçiler herhangi bir işte, en az kaç ay çalıştıktan sonra bu işi yalnız başına yapabileceklerine ve ocağın güvenlik ve çalışma koşullarına uyum sağladıklarına yetkililerce kanaat getirilerek deneyimli işçi sayılırlar?

A) 5 ay
B) 12 ay
C) 6 ay
D) 3 ay
E) 9 ay

Cevap: C) 6 ay

Açıklama: Ocak içinde, işçiler herhangi bir işte en az 6 ay çalıştıktan sonra deneyimli işçi sayılırlar.

3- Maden işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği için madende havalandırma esas itibariyle hangi yönde yapılmalıdır?

A) Her yöne
B) Aşağıdan yukarıya
C) Sağdan sola
D) Soldan sağa
E) Yukarıdan aşağıya

Cevap: B) Aşağıdan yukarıya

Açıklama: ?

4- Yapı işlerinde, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü’nün 13. maddesine göre kaç santimetreden yüksekte çalışanlara emniyet kemeri verilmesi zorunludur?

A) 300 cm
B) 150 cm
C) 200 cm
D) 100 cm
E) 250 cm

Cevap: A) 300 cm

Açıklama: ?

5- I. Cam endüstrisi
II. Boya fabrikaları
III. Benzin tankları
Yukarıda verilen çalışma alanların hangisi ya da hangilerinde patlama tehlikesini ortadan kaldırmak için özel önlemler alınması gereklidir?

A) Yalnız I
B) II ve III
C) I ve III
D) Yalnız II
E) I ve II

Cevap: B) II ve III

Açıklama: Boya fabrikaları ve benzin tanklarında patlama tehlikesini ortadan kaldırmak için özel önlemler alınması gereklidir.

8- Aşağıdakilerden hangisi inşaat işyerlerinde idarenin sorumluluklarından biridir?

A) Periyodik güvenlik toplantılarına, eğitimlerine ve münazaralarına katılmak
B) Tehlikeli şartlar olduğunda denetçi ve güvenlik uzmanının dikkatini çekmek
C) Sağlık ve güvenlikle ilgili şirketin taahhüdünü tesis etmek ve yürütmek
D) Şirketin ekipmanlarına zarar geldiğinde denetçiye zararı bildirmek
E) Tüm kazaları ve ramak kala kazaları denetçi ve güvenlik uzmanına bildirmek

Cevap: C) Sağlık ve güvenlikle ilgili şirketin taahhüdünü tesis etmek ve yürütmek

Açıklama: İnşaat işyerlerinde idarenin sorumluluklarından biri, sağlık ve güvenlikle ilgili şirketin taahhüdünü tesis etmek ve yürütmektir.

9- I. Kaynakçının, kaynakta alınacak emniyet tedbirleri konusunda eğitimi tam olmalıdır.
II. Kaynakçı kaynak esnasında kullandığı araç ve gereçleri iyi tanımalı ve kullanabilmelidir.
III. Alınacak tedbirler konusunda en büyük görev işyeri hekimine düşmektedir.
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri kaynakta alınacak emniyet tedbirleri arasında yer alır?

A) Yalnız I
B) I ve III
C) I ve II
D) Yalnız II
E) II ve III

Cevap: C) I ve II

Açıklama: Kaynakçının eğitimi tam olmalı ve araç gereçleri iyi tanımalı ve kullanabilmelidir.

5- I. G: İş makineleri kullananlar için verilir.
II. C: Engelli sürücüler için verilir.
III. D: Çekici kullananlar için verilir.
Yukarıdan verilen motorlu araç ve iş makinesi operatörlerinin sürücü belgeleri ile ilgili eşleştirmelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız I
B) I ve III
C) Yalnız II
D) II ve III
E) I ve II

Cevap: B) I ve III

Açıklama: G belgesi iş makineleri kullananlar için, D belgesi ise çekici kullananlar için verilir.

6- Ekranlı araçlarla çalışmada, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yönetmelik ülkemizde hangi yılda yürürlüğe girmiştir?

A) 2018
B) 2015
C) 2010
D) 2020
E) 2013

Cevap: E) 2013

Açıklama: Ekranlı araçlarla çalışmada, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yönetmelik 2013 yılında yürürlüğe girmiştir.

10- I. Elektrikli cihazlar
II. Sabit makine parçaları
III. Hidrolik sistemler
IV. Havalı sistemler
Onarım işlerinde iş sağlığı ve güvenliği için kilitlenme yukarıda verilen hangi yerlerde kullanılır?

A) II, III ve IV
B) I, III ve IV
C) I, II ve IV
D) I, II ve III
E) II ve IV

Cevap: B) I, III ve IV

Açıklama: Elektrikli cihazlar, hidrolik sistemler ve havalı sistemlerde kilitlenme kullanılır.

11- Tambur, zincir ve halatlarda güvenlik ile ilgili verilen aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Flanş genişliği sarılan halatın çapının 2,5 katı olmalıdır.
B) Kaldırma makinelerinin üzerine tel sarılan tamburlarının yanları flanşlı olmalıdır.
C) Çelik halatların kendir halatlara göre dezavantajı yük kaldırma kabiliyetleri ve ömürleri daha az süreli olmasıdır.
D) Kaldırma makinelerinde yüklerin kaldırılmasında halkalı ve levhalı zincirler kullanılır.
E) Levhalı zincirlere GALL zinciri denilmektedir.

Cevap: C) Çelik halatların kendir halatlara göre dezavantajı yük kaldırma kabiliyetleri ve ömürleri daha az süreli olmasıdır.

Açıklama: Çelik halatların kendir halatlara göre yük kaldırma kabiliyetleri ve ömürleri daha uzun sürelidir.

12- I. Klavye yüzeyinin rahat görülebilmesi için çok parlak olmalıdır.
II. Klavye tuşları üzerindeki semboller, kolaylıkla okunabilir olmalıdır.
III. Çalışanın elleri ve kolları için klavyenin önünde yeterli boşluk olmalıdır.
Yukarıda verilenden hangisi ya da hangileri ekranlı araçlarla çalışmalarda klavye için aranacak asgari gereklerdendir?

A) I ve III
B) Yalnız II
C) I ve II
D) Yalnız I
E) II ve III

Cevap: E) II ve III

Açıklama: Klavye tuşları üzerindeki semboller okunabilir olmalı ve çalışanın elleri ve kolları için klavyenin önünde yeterli boşluk olmalıdır.

13- I. Belirlenmiş hareketli bağlantı noktalarına
II. Sağlam yapı elemanlarına (kiriş, kolon)
III. İçinden tehlikeli sıvı geçen ince borulara
IV. Çelik konstrüksiyon elemanlarına
Yüksekteki çalışmalarda emniyet kemerleri yukarıda verilen bölgelerden hangilerine sabitlenebilir?

A) I ve II
B) III ve IV
C) I ve III
D) II ve IV
E) I, II ve III

Cevap: D) II ve IV

Açıklama: Emniyet kemerleri sağlam yapı elemanlarına (kiriş, kolon) ve çelik konstrüksiyon elemanlarına sabitlenebilir.

14- Aşağıdakilerden hangisi Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük’te yer alan bilgilerden değildir?

A) Her vardiyada bir kez ocağın bütün bölümlerinin nezaretçi tarafından denetlenme zorunluluğu
B) Tatil günlerinden sonra ocağın güvenli olduğunun nezaretçi tarafından denetlendikten sonra ocağa işçi sokulabileceği
C) Fenni nezaretçinin en az 5 yıllık deneyime sahip maden yüksek mühendisi veya mühendis olması
D) Gücü 100 kilovoltun üstünde motorlar bulunan işyerleri için en az 3 yıl deneyimli bir elektrik mühendisi bulundurulması
E) Daimi nezaretçinin sürekli ocakta bulunması

Cevap: A) Her vardiyada bir kez ocağın bütün bölümlerinin nezaretçi tarafından denetlenme zorunluluğu

Açıklama: ?

15- Aşağıdakilerden hangisi özel gaz karışımlarında kullanılan gazlardan biri değildir?

A) Plutonyum
B) Azot
C) Metan
D) Propan
E) Asetilen

Cevap: A) Plutonyum

Açıklama: Plutonyum, özel gaz karışımlarında kullanılan gazlardan biri değildir.

16- I. Pembe bölge: Bölge 0
II. Sarı bölge: Bölge 1
III. Kahverengi bölge: Bölge 2
Tehlikeli yerlerin sınıflandırılmasına göre (IEC 60079-10 kodu) bölgeler ve temsil ettiği renkler eşleştirmesinde yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) II ve III
B) I ve III
C) Yalnız II
D) Yalnız I
E) Yalnız III

Cevap: D) Yalnız I

Açıklama: ?

17- Maden işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği için kuyularda en az kaç metreden sonra işçilerin çıkabileceği, sağlam ve bakımlı bir merdiven bulunması zorunludur?

A) 80
B) 90
C) 60
D) 70
E) 50

Cevap: E) 50

Açıklama: ?

18- I. Elektromanyetik dalgalar
II. Statik elektrik
III. Soğuk yüzeyler
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri tutuşturma kaynakları arasında yer alır?

A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve II
D) Yalnız II
E) I ve III

Cevap: E) I ve III

Açıklama: ?

19- Aşağıdaki ortamlardan hangisi kapatılmış boşluklar (confined space) olarak nitelendirilmez?

A) Silolar ve diğer kompartimanlı tanklar
B) Boru hatları ve kanalizasyon tesisleri
C) Faydasız ve terkedilmiş boşluğa sahip alanlar
D) Emniyetli seviyede oksijene sahip alanlar
E) Derin çukur ve oyuk gibi üzeri açık boşluklar

Cevap: D) Emniyetli seviyede oksijene sahip alanlar

Açıklama: Emniyetli seviyede oksijene sahip alanlar kapatılmış boşluklar olarak nitelendirilmez.

20- Çekiç ve varyozlar, soğuk keskiler, kesiciler gibi aletlerin hangi materyalden yapılması önerilir?

A) Sert çelik
B) Yumuşak çelik
C) Sert plastik
D) Yumuşak plastik
E) Yumuşak bakır

Cevap: A) Sert çelik

Açıklama: Çekiç ve varyozlar, soğuk keskiler, kesiciler gibi aletlerin sert çelikten yapılması önerilir.