Bilimsel Araştırma Teknikleri 2023-2024 Vize Soruları

1. “Bir şeyin veya konunun eleştirel bir şekilde incelenmesi neticesinde yeni durumları keşfetmek, yeni ilişkiler ortaya koymak veya yeni sonuçlara ulaşmak için yapılan arayış ve sorgulamalar bütünüdür.”
Yukarıda verilen tanım aşağıdaki terimlerden hangisine aittir?

A) Gözlem
B) Tez
C) Hipotez
D) Değişken
E) Antitez

Cevap : C) Hipotez

2. Bir olgunun eleştirel bir biçimde incelenmesi sonucunda olgu hakkında yeni durumları keşfetmek ve yeni ilişkiler ve sonuçlara ulaşmak adına yapılan arayış ve sorgulamalar bütününe …….. denir.
Yukarıda verilen ifadede aşağıdaki kavramlardan hangisinin tanımı yapılmıştır?

A) araştırma
B) geliştirme
C) çıkarım
D) tümevarım
E) gözlem

Cevap : A) araştırma

3. Aşağıdakilerden hangisi “sözde bilim’’ (pseudo science) terimine karşılık gelmez?

A) CERN araştırmaları
B) Güzellik uzmanları
C) İsviçreli bilim insanları
D) Beslenme araştırmacıları
E) Kırık çıkıkçılar

Cevap : A) CERN araştırmaları

4. Bilimsel bilgiyi büyü, fal, din, edebiyat ve sanat gibi diğer bilgi türlerinden ayıran en önemli ölçüt bilimin konusunun ….. olmasıdır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) sezgisel ve nesnel
B) ampirik ve öznel gerçeklik
C) sezgisel ve öznel gerçeklik
D) septik ve nesnel
E) ampirik ve nesnel gerçeklik

Cevap : E) ampirik ve nesnel gerçeklik

5. ‘’Eleştirellik, bilimselliğin ……….. boyutlarıyla çok yakından ilgilidir.’’
Yukarıda cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) sezmek ve objektif yargılardan kaçınmak
B) şüphe etmek ve sübjektif yargılardan kaçınmak
C) kuşkulanmak ve öznelliğe bağlı olmak
D) sezmek ve bireysel hareket etmek
E) kuşku duymak ve nesnelliğe bağlı olmak

Cevap : B) şüphe etmek ve sübjektif yargılardan kaçınmak

6. Aşağıdakilerden hangisi yazın incelemenin araştırmacıya katkılarından sayılamaz?

A) Belirlenen araştırma konusunda daha önce ne tür çalışmalar yapıldığı konusunda bilgi sahibi olmak ve böylece aynı çalışmaları yapmak
B) Araştırmanın yürütülmesinde, daha önce benzeri çalışmalarda kullanılmış araştırma stratejileri, modeller, süreçler, ölçekler ve ölçüm araçları, çözümleme teknikleri hakkında bilgi sahibi olarak bunların uygun olanlarından yararlanmak, yetersiz olanlarını ise eleştirmek
C) Araştırmacının zihnindeki genel araştırma konusunu daha özele indirgeyerek araştırılabilir duruma getirmek
D) Yazındaki eksikliklerden hareketle araştırma problemini ve sorularını netleştirmek ve bu yolla araştırmanın özgün katkısını artırmak
E) Araştırmanın bulgularını yazındaki benzeri çalışmalar ile karşılaştırmak ve böylece sağlıklı bir biçimde yorumlamak

Cevap : A) Belirlenen araştırma konusunda daha önce ne tür çalışmalar yapıldığı konusunda bilgi sahibi olmak ve böylece aynı çalışmaları yapmak

7. Aşağıdakilerden hangisi iyi bir araştırma konusu için söylenemez?

A) Genel bir konu olmalı
B) Jürinin/değerlendiricinin beklentileriyle uyumlu olmalı
C) Uygulama veya kuram açısından katkı niteliğinde olmalı
D) Potansiyel sonuçlarda simetri olmalı
E) Araştırılabilir olmalı, hakkında veri toplanabilmeli

Cevap : A) Genel bir konu olmalı

8. Aşağıdakilerden hangisi tipik bir araştırma sürecinde görülmez?

A) Araştırma probleminin seçimi ve araştırma önerisinin oluşturulması
B) Eleştirel kaynak incelemesi yaparak araştırma stratejisi ve hipotezlerinin belirlenmesi
C) Verilerin raporlanması
D) Araştırma sorularının veya hipotezlerinin sınanabileceği verilerin toplanması
E) Araştırmanın konu aldığı ana kütlenin ve örnek kütlenin belirlenmesi

Cevap : C) Verilerin raporlanması

9. Aşağıdakilerden hangisi sosyal kuramların işleyişiyle alakalı gerçekliklerin ortaya koyulmasında fayda sağlamaz?

A) Deneysel ortamda gözlem
B) Gözlem
C) Yapay ortamda gözlem
D) Doğal gözlem
E) Aktif gözlem

Cevap : E) Aktif gözlem

10. Belli varsayım, yasa ve hipotezleri içeren ve ele aldığı olgunun işleyişine dair tutarlı açıklamalar getiren sistematik savlar topluluğudur.
Yukarıda tanımı yapılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tasarımlar
B) Deneyler
C) Bilgi
D) Kuramlar
E) Gözlem

Cevap : D) Kuramlar

11. Aşağıdakilerden hangisi araştırma önerisinin içeriğinde bulunmaz?

A) Araştırmanın arka planı
B) Maddi kaynaklar
C) Araştırmanın sabitliği
D) Araştırma başlığı
E) Araştırmanın yöntemi

Cevap : C) Araştırmanın sabitliği

12. Bilim insanı terimi ilk kez kim tarafından kullanılmıştır?

A) Karl Popper
B) Thomas Kuhn
C) William Whewell
D) Immanuel Wallerstein
E) J. Urry

Cevap : C) William Whewell

13. “Araştırma yapılacak alanı en geniş sınırlarıyla da olsa belirlemek için o konuda bir birikime sahip olmak, yani çok dar kapsamlı da olsa bir kaynak taraması yapmak gerekmektedir. Bu ön taramadan sonra, araştırma boyunca kaynak taramasının sürekli yapılması ve geliştirilmesi gerekir. Bahsedilen bu sürece ……….. denir.”
Yukarıdaki paragrafta boş bırakılan yere gelmesi gereken kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) eski kaynak taraması
B) eleştirel kaynak çalışması
C) eski kaynakların geliştirilmesi
D) eleştirel kaynak problemi
E) eleştirel kaynak incelemesi

Cevap : E) eleştirel kaynak incelemesi

14. Aşağıda verilenlerden hangisi değişken türlerinden biri değildir?

A) Bağımlı – bağımsız
B) Yapay – sanal
C) Aracı – düzenleyici
D) Kategorik – sürekli
E) Nicel – nitel

Cevap : B) Yapay – sanal

15. Bir kuramın doğruluğunun ölçüsü, ampirik yönden ne ölçüde desteklendiği değil, hangi görgül bulgu karşısında yanlışlanabileceğinin önceden bilinip bilinmemesidir.
Yukarıdaki ifade aşağıdaki bilim insanlarından hangisine aittir?

A) Thomas Kuhn
B) William Whewell
C) Auguste Comte
D) Paul Feyerabend
E) Karl Popper

Cevap : E) Karl Popper

16. I. Bilimsel düşünce sadece bazı durumlarda nesnel (objektif) olabilir.
II. Bilim, soru sormaya, sorgulamaya dayanır.
III. Bilim, insana belli sınırlar içerisinde doğayı ve yaşamı denetleme imkânı sağlar.
IV. Bilimsel faaliyetin amacı incelenen konudaki olguları tanımlamak, olgular arasında nedensellik ilişkisi kurmak ve bunları genelleştirip, kuramlar içinde toplayarak kanunlara ulaşmaktır.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) I ve II
B) II, III ve IV
C) I, II ve IV
D) II ve III
E) Yalnız I

Cevap : B) II, III ve IV

17. “….. şüphe, memnuniyetsizlik, reddetme, daha iyisini arama ile başlar.”
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere gelmesi gereken kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bilimsel yapıcılık
B) Bilimsel etkinlik
C) Bilimsel aktiflik
D) Bilimsel eğitim
E) Bilimsel tasarımcılık

Cevap : B) Bilimsel etkinlik

18. Bilimsel çalışmalar daha önce yapılmış araştırmalar üzerine inşa edilirler.
Yukarıdaki ifadeye göre bilimsel bir araştırma yaparken araştırmacının kaçınması gereken bir durumdur?

A) Konu ile ilgili benzer kaynakları toplamak
B) Konu ile ilgili benzer kaynakları incelemek
C) Konu ile ilgili benzer kaynakları sınıflandırmak
D) Konu ile ilgili benzer kaynakları kopyalamak
E) Konu ile ilgili benzer kaynakları değerlendirmek

Cevap : D) Konu ile ilgili benzer kaynakları kopyalamak

19. Araştırma sürecinin başlangıç noktasını aşağıdakilerden hangisi oluşturur?

A) İnceleme yapılması
B) Araştırma sorularının toplanması
C) Veri toplanması
D) Araştırma konusunun formüle edilip netleştirilmesi
E) Bulguların raporlanması

Cevap : D) Araştırma konusunun formüle edilip netleştirilmesi

20. Bilimle ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Bilim, insana belli sınırlar içerisinde doğayı ve yaşamı denetleme imkânı sağlar.
B) Bilimsel faaliyet uzun çağlar boyunca felsefe ile iç içe olmuştur.
C) Bilim, Latince bilmek kökünden (scire) türemiş ve bilinen şey (scientia) ya da bilgi anlamına gelen bir kelimedir.
D) Bilim, felsefe ve sosyoloji gibi bilim dalları dışında kalan ampirik süreçlerdir.
E) Bilim, her şeyden önce, bir sistematik bilgiler kümesidir.

Cevap : D) Bilim, felsefe ve sosyoloji gibi bilim dalları dışında kalan ampirik süreçlerdir.