Ekonomik Coğrafyaya Giriş 2022-2023 Final Soruları

Küreselleşmenin Ekonomik Coğrafya Üzerindeki Etkisi

Küreselleşme, tarihin her döneminde farklı şekillerde kendini göstermiş, ancak 1880-1914 yılları arasında demir yolları, buharlı gemiler ve telgraf gibi iletişim teknolojilerinin etkisiyle daha da belirginleşmiştir. Bu dönem, ekonomik coğrafyanın bugünkü yüzünün şekillenmeye başladığı bir dönemdir.

Sanayileşme ve Ekonomik Faaliyetler:

Sanayi devrimi, ham maddelerin işlenerek yeni ürünler haline getirilmesi sürecini hızlandırmıştır. İkincil ekonomik faaliyetler grubuna ait bu süreç, coğrafi alanların ekonomik değerlerini de önemli ölçüde etkilemiştir. Tarım sektörü de bu süreçte önemli bir rol oynamış, birincil ürünlerin işlenmesiyle ikincil sektöre katkıda bulunmuştur.

Ekonomik Coğrafya ve Küreselleşme:

Ekonomik coğrafyacılar, 1960’lardan itibaren küresel üretim ağlarını, yerel kümelenmeleri ve dış firmaları incelemeye başlamışlardır. Bu dönemde, coğrafyanın ekonomi üzerindeki etkileri ve ekonomik yapıların coğrafi dağılımı konuları daha fazla önem kazanmıştır.

Küreselleşmenin Yükselişi ve Etkileri:

1970’lerden itibaren dünya ekonomisinde mekânsal değişimler göze çarpmıştır. Küreselleşme, teknolojik gelişmeler ve global finansal sistemlerin gelişimi ile birlikte, uluslararası ticaret ve kalkınma kurallarının yeniden şekillenmesine yol açmıştır. Ancak bu süreç, dünya genelinde eşit ve dengeli bir sistem yaratmamıştır.

Sanayileşme ve Ekonomik Politikalar:

Türkiye örneğinde, 1980’lerde yaşanan ekonomik politika değişiklikleri, ihracata yönelik sanayileşme stratejilerine geçiş yapılmasına yol açmıştır. Bu dönemde Turgut Özal, ekonomik politikaları değiştirerek Türkiye’nin küresel ekonomiye entegrasyon sürecini hızlandırmıştır.

Küreselleşme, ekonomik coğrafyanın sürekli değişim içinde olmasına neden olmuştur. Teknolojik ilerlemeler, ekonomik politikalar ve uluslararası ilişkiler, coğrafi alanların ekonomik yapılarını sürekli olarak yeniden şekillendirmektedir. Bu süreç, gelecekte de ekonomik coğrafyanın temel dinamiklerini etkilemeye devam edecektir.

@lolonolo_com

1. Küreselleşme; demir yolları, buharlı gemi ve telgraf gibi döneminin iletişim teknolojileri tarafından desteklenen ….. döneminde daha belirginleşmiştir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) 1945-1999
B) 1918-1939
C) 1880-1914
D) 1699-1789
E) 1800-1850

Cevap : C) 1880-1914

2. Ham maddenin veya yarı işlenmiş maddelerin işlenip yeni ürünlere ve insanların kullanabileceği şekle dönüştürüldüğü faaliyetlerdir. Kısacası sanayi faaliyetleri ….. ekonomik faaliyetler grubundadır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) birincil
B) ikincil
C) üçüncül
D) beşincil
E) dördüncül

Cevap : B) ikincil

3. Ekonomik coğrafya ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Ekonomik coğrafya, çok uluslu ekonomi süreçleri ile ilgili çok sayıda devam eden ve heyecan verici araştırmaları da incelemekte ve değerlendirmektedir.
B) Ekonomik coğrafyadaki son gelişmelerin küresel ekonomik coğrafyanın geliştirme olanaklarını ortaya çıkardığı gibi pek çok konu ve sorunları da beraberinde getireceği açıktır.
C) Brezilya’da coğrafi olanakların kullanılmasına bağlı olarak yaratılan tarımsal faaliyetler nedeniyle yaşanan ticaret ekonomik coğrafyacıların önerileri doğrultusunda gerçekleştirilmiştir.
D) Ekonomik coğrafyanın, Kuzey Amerika, Batı Avrupa ve Avustralya’nın sanayi dışı ticaret ülkelerinden kaynaklanan, ekseriyetle ezici bir konumda bulunan ve çağdaş küresel ekonomik değişimin hızına ayak uydurmak için mücadele eden bir alt disiplin olarak da ortaya çıktığını görmekteyiz.
E) Çin’in Afrika’da geniş kaynak araması bölgenin coğrafi özelliklerinden bağımsız olarak gerçekleşmiştir.

Cevap : E) Çin’in Afrika’da geniş kaynak araması bölgenin coğrafi özelliklerinden bağımsız olarak gerçekleşmiştir.

4. Tarım sektörü ülkelerin ekonomik hayatına katkı sağlarken aynı zamanda önemli istihdam olanağı da ortaya koymaktadır. Bu ekonomik faaliyetler sonucu elde edilen ürünler başta ….. olmak üzere doğrudan veya dolaylı olarak başka ekonomik faaliyetlerde de kullanılmaktadır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) üçüncül (tersiyer)
B) ikincil (seconder)
C) beşincil (kuiner)
D) dördüncül (kuaterner)
E) birincil (primer)

Cevap : B) ikincil (seconder)

5. Ekonomik coğrafyacılar 1960’lı yıllarda aşağıdakilerden hangisi üzerinde hâkimiyet kuramamışlardır?

A) Global üretim ağları
B) Ara süreçler
C) Dış firma
D) Ürün zincirleri
E) Yerel kümelenmeler (gruplanmalar)

Cevap : C) Dış firma

6. Coğrafya kaç inceleme alanına ayrılmıştır?

A) 3
B) 6
C) 4
D) 5
E) 2

Cevap : E) 2

7. Ekonomik coğrafyada dört temel teorik bakış açılarından biri olarak kabul edilen neoklasik konum teorisi hangi yıllarda başlamıştır?

A) 1970
B) 1980
C) 1950
D) 1960
E) 1990

Cevap : C) 1950

8. 1960’ların sonundan ve 1970’lerin başından itibaren dünya ekonomisinin mekânlardaki değişimi dikkat çekmiştir. Bu anlamda beş başlangıç noktasından söz edilebilir. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi bu başlangıç noktalarından biri değildir?

A) Milyarlarca doları dünyaya elektronik ortamda anında hareket ettiren küresel bir finansal sistemin ortaya çıkışını yansıtmaktadır.
B) Yeni küresel yönetim sistemlerini oluşturma girişimiyle ve uluslararası ticaret ve kalkınma kurallarıyla ilişkilidir.
C) Küreselleşme, sahip olduğu dramatik teknolojik değişikliklerle insanların ve yerlerin daha hızlı ve düzenli bağlantıları kuran internet ve küresel iletişimlerin ortaya çıkışıyla ilişkilendirilir.
D) Küreselleşme dünyada eşit ve dengeli bir sistem ortaya çıkarmıştır.
E) Dünyanın gelişmiş ekonomilerinde birçok insan için küreselleşme, Hindistan ve Çin gibi uzak ülkelerdeki düşük ücret ekonomilerinden gelen rekabeti ayrıca ülkedeki sanayileşmeyi ve yurt dışına iş transferine ilişkin süreçleri simgelemektedir.

Cevap : D) Küreselleşme dünyada eşit ve dengeli bir sistem ortaya çıkarmıştır.

9. I. Giyim
II. Otomotiv
III. Dokuma
IV. Gıda
V. Uçak
Yukarıdakilerden hangileri hafif sanayi grubu içerisinde yer almaktadır?

A) II ve III
B) I, II ve III
C) I, III ve IV
D) III ve IV
E) I ve II

Cevap : C) I, III ve IV

10. Ekonomik coğrafyacılar …..’lerin başından itibaren yeni ve güçlü pazarları keşfettikleri için dünyada üretim daha da artmıştır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) 1950
B) 1970
C) 1985
D) 1980
E) 1920

Cevap : D) 1980

11. Yoğun-modern şekilde, ihtiyaç duyulan eksik unsurlara takviyeler yapılarak birim alandan elde edilen verimin çok yüksek olduğu tarım metodu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nöbetleşe
B) Ekstansif
C) Nadas
D) Topraksız
E) Entansif

Cevap : E) Entansif

12. Niteliksel devlet anlayışıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Devletin kendisinin her zaman çok uluslu şirketler ve finansal piyasalar gibi daha güçlü güçler tarafından hareket ettirildiğini varsayar.
B) Çağdaş devleti yeniden yapılandırma süreçlerinin analizinde bilgi sağlamak için kullanılabilir.
C) Avustralyalı ekonomik coğrafyacı Philip O’Neill nitel devlet kavramı üzerinde durmuştur.
D) Devletin kendisinin küreselleşme ve ekonomiyi yeniden yapılandırma süreçlerinde bir aktör olarak önemini vurgular.
E) Küreselleşmenin ve neoliberal reformun birbiriyle ilişkili süreçlerinde devletin değişen biçim ve işlevlerine odaklanmaya yardımcı olur.

Cevap : A) Devletin kendisinin her zaman çok uluslu şirketler ve finansal piyasalar gibi daha güçlü güçler tarafından hareket ettirildiğini varsayar.

13. Uluslararası finansal ilişkilerde uygulanan “…..” kavramı, coğrafi konumun artık önemli olmadığını veya olmayacağını ifade etmektedir. Ortaya çıkan gelişmeler ve değişmeler bu durumun nedeni olarak gösterilmiştir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) zaman sınırlaması
B) ortak çevre
C) zaman genişlemesi
D) mekânın sonu
E) mekân sınırı

Cevap : D) mekânın sonu

14. Dünyada 1970’li yıllarda yaşanan ekonomik krizler Türkiye’de de hissedilmiş, siyasi anlamda olumsuz etkiler ortaya çıkarmıştır. Buna bağlı olarak 12 Eylül 1980’de meydana gelen askerî darbe sonrası yapılan seçimlerde sivil iktidarın gelmesiyle ekonomik politikalarda büyük değişimler yaşanarak ihracata yönelik sanayileşme (Export Oriented Industrialization – EOI) stratejisine geçilmiştir.
Yukarıdaki ifadeye göre ekonomik politikaları değiştiren siyasetçi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Süleyman Demirel
B) Mesut Yılmaz
C) Bülent Ecevit
D) Turgut Özal
E) Tansu Çiller

Cevap : D) Turgut Özal

15. I. Mekânsal düzeltme
II. Alansal iş bölümleri
III. Zaman yönetimi
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri kapitalist sistemi ayakta tutan etmenlerdendir?

A) I ve II
B) Yalnız II
C) Yalnız I
D) II ve III
E) Yalnız III

Cevap : A) I ve II

16. 1930’lu yıllarda büyük güçlerin hâkimiyetleri ortaya çıkmış ve politika tartışmalarında odak noktası ….. ve ….. olmuştur.
Yukarıdaki cümlede verilen boşluklara aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) işsizlik – yoksulluk
B) zenginlik – güvensizlik
C) zenginlik – işsizlik
D) zenginlik – yoksulluk
E) işsizlik – güvensizlik

Cevap : A) işsizlik – yoksulluk

17. Dünyada en gelişmiş olan, siyasi bütünleşmeyi ve büyük ekonomik birlikteliği sağlayan örgüt aşağıdakilerden hangisidir?

A) Avrupa Birliği
B) BM
C) OPEC
D) Şangay İş Birliği
E) NAFTA

Cevap : A) Avrupa Birliği

18. I. Kosova
II. Slovenya
III. Vatikan
IV. Estonya
Yukarıdaki ülkelerden hangileri Avrupa Birliğine üye olmadıkları hâlde Euro’yu kullanmaktadır?

A) II ve IV
B) I ve II
C) III ve IV
D) I ve IV
E) I ve III

Cevap : E) I ve III

19. İş bölümünün gücünü ve bundan elde edilebilecek verimliliği açıklayan bir fabrika örneği kullanarak, evde yalnız çalışan tek bir işçinin günde bir iğne üretmesinin şans olduğunu, bunun yanında 20 iğneyi üretemeyeceğini; diğer taraftan iğne yapım fabrikasında 10 işçinin iş bölümüyle çok fazla iğne üreteceğini ortaya koyan İskoç ekonomist aşağıdakilerden hangisidir?

A) Christopher Blattman
B) Adam Smith
C) Paul Krugman
D) David Harvey
E) Karl Marx

Cevap : B) Adam Smith

20. Küreselleşme, ekonomik birimler olarak belirli bölgelerin yeniden canlanmasıyla ilişkili görülmektedir. Buna göre aşağıdaki yerlerden hangisi bu duruma örnek verilemez?

A) New York, Paris, Londra
B) Dubai
C) Tokyo ve Şangay
D) Silikon Vadisi
E) Güney Almanya

Cevap : B) Dubai