Erken Müdahale Programları Ve Gelişimsel Destek 2023-2024 Final Soruları

Cevap : B) Cinsel İstismarı Önleme Programları

“İyi Dokunuş” ve “Kötü Dokunuş” kavramları, çocukları cinsel istismardan korumak amacıyla tasarlanmış programlarda sıklıkla ele alınan konulardır. Bu kavramlar, çocuklara vücutlarının özel olduğunu ve hangi tür dokunuşların güvenli veya kabul edilebilir olduğunu öğretmek için kullanılır. Bu tür eğitimler, çocukların kendilerini güvende hissetmelerine ve olası tehlikeli veya rahatsız edici durumlarla karşılaştıklarında ne yapmaları gerektiğini bilmelerine yardımcı olur.

Bu bağlamda, “İyi Dokunuş” ve “Kötü Dokunuş” kavramlarının içeriğinde sıklıkla yer aldığı erken müdahale programları:

B) Cinsel İstismarı Önleme Programları.

Cevap : C) Her çocuk birbirine tıpatıp benzerdir.

Küçük Adımlar Erken Eğitim Programı, özel gereksinimli çocukların eğitimi için tasarlanmış bir programdır ve bu program, her çocuğun bireysel öğrenme ihtiyaçlarına ve potansiyeline saygı gösteren bir yaklaşım benimser. Programın temel ilkeleri arasında, her çocuğun öğrenebileceği, özel gereksinimli çocuklara da tipik gelişim gösteren çocuklara öğretilenlerin öğretilmesi gerektiği, ebeveynlerin çocukların öğrenme sürecinde önemli bir rol oynadığı ve programın etkinliğinin değerlendirilmesi gerektiği yer alır.

Bu ilkeler arasında, “Her çocuk birbirine tıpatıp benzerdir.” ifadesi, Küçük Adımlar Erken Eğitim Programı’nın benimsediği bireysellik ve her çocuğun kendi benzersiz gelişim profiline sahip olduğu anlayışıyla çelişir. Program, her çocuğun farklı olduğunu ve her birinin özel ihtiyaçları ve yetenekleri olduğunu kabul eder.

Bu nedenle, Küçük Adımlar Erken Eğitim Programı’nın temel ilkelerinden biri olmayan seçenek:

C) Her çocuk birbirine tıpatıp benzerdir

Cevap : C) Çocukların prososyal davranışlarında düşme

Syracuse Aile Gelişim Araştırma Programı, erken çocukluk döneminde ailelere yönelik destek ve müdahale hizmetleri sunarak çocukların gelişimini olumlu yönde etkilemeyi amaçlayan bir programdır. Bu programın sonuçları genellikle çocukların sosyal, duygusal ve akademik becerilerinde iyileşmeler olarak gözlemlenir. Programın amaçları arasında çocukların suç işleme oranlarını azaltmak, okula devamlılıklarını artırmak ve akademik başarılarını yükseltmek yer alır. Aynı zamanda, çocukların prososyal davranışlarını ve olumlu becerilerini geliştirmek de programın hedefleri arasındadır.

Bu bağlamda, Syracuse Aile Gelişim Araştırma Programı üzerine gerçekleştirilen bilimsel araştırma sonuçları arasında çocukların prososyal davranışlarında bir düşüş bildirilmesi beklenmez. Programın temel amacı, çocukların sosyal becerilerini ve prososyal davranışlarını geliştirmek olduğundan, araştırma sonuçlarının çocukların prososyal davranışlarında artış göstermesi daha olasıdır.

Bu nedenle, Syracuse Aile Gelişim Araştırma Programı üzerine gerçekleştirilen bilimsel araştırma sonuçlarından biri olmayan seçenek:

C) Çocukların prososyal davranışlarında düşme

Cevap : E) Sosyal-duygusal gelişim

İnanılmaz Yıllar Programı, çocukların sosyal-duygusal becerilerini geliştirmeyi hedefleyen bir erken müdahale programıdır. Program, çocukların duygusal düzenlemeyi, empati kurma yeteneklerini, arkadaşlıklarını ve problem çözme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Ayrıca, aile içi iletişimi güçlendirmek ve olumlu ebeveynlik becerilerini desteklemek gibi amaçları da bulunmaktadır. Program, çocukların sosyal etkileşimlerini ve duygusal refahını destekleyerek, davranış sorunlarını azaltmayı ve akademik başarıyı artırmayı amaçlar.

Bu nedenle, İnanılmaz Yıllar Programı çocukların hangi gelişim alanını hedef aldığı sorusunun cevabı:

E) Sosyal-duygusal gelişim

Cevap : D) 1.000 gram ve altında

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve diğer sağlık otoritelerine göre, “aşırı düşük” doğum ağırlığı, doğumda bebeklerin ağırlığının 1.000 gram (1 kg) ve altında olması durumudur. Bu sınıflandırma, bebeklerin doğumda karşılaşabilecekleri riskler ve ihtiyaç duyabilecekleri özel bakım seviyesini belirlemek için kullanılır. Aşırı düşük doğum ağırlığına sahip bebekler, çeşitli sağlık sorunlarına daha yatkındır ve genellikle yoğun bakım ünitelerinde özel bakım gerektirir.

Bu nedenle, “aşırı düşük” doğum ağırlığında değerlendirilen bebeklerin ağırlığı ile ilgili doğru seçenek:

D) 1.000 gram ve altında

Cevap : D) Duyu Gelişimi

Türkiye’de uygulanan okul öncesi eğitim programları, çocukların bilişsel, dil, sosyal-duygusal ve motor gelişim alanlarını kapsar. Bu programlar, çocukların yaşlarına ve gelişim seviyelerine uygun olarak tasarlanmış etkinliklerle, çeşitli becerilerinin gelişimini desteklemeyi amaçlar. Programlar, çocukların çok yönlü gelişimini teşvik ederek, ileriki eğitim hayatlarına sağlam bir temel oluşturmayı hedefler.

Bu gelişim alanları arasında, “Duyu Gelişimi” Türkiye’deki okul öncesi eğitim programlarında spesifik olarak adlandırılan bir gelişim alanı olarak yer almaz. Duyu gelişimi, çocukların çevrelerini algılama ve bu algılarını işleme kapasiteleriyle ilgilidir ve genellikle bilişsel ve motor gelişim alanlarının bir parçası olarak ele alınır. Ancak, Türkiye’deki okul öncesi eğitim programlarında resmi olarak tanımlanan gelişim alanları bilişsel, dil, sosyal-duygusal ve motor gelişimdir.

Bu nedenle, Türkiye’de uygulanmakta olan okul öncesi eğitim programında yer alan gelişim alanlarından biri olmayan seçenek:

D) Duyu Gelişimi

Cevap : E) I ve II

Hemşire Aile Ortaklığı Programı, aileleri destekleyerek çocukların sağlıklı gelişimini teşvik etmeyi amaçlayan bir programdır. Bu program, özellikle yoksulluk ve çocukluk dönemi sağlık sorunları gibi risk faktörlerine odaklanır. Yoksulluk, çocukların fiziksel, duygusal ve bilişsel gelişimini olumsuz etkileyebilecek önemli bir faktördür ve çocukluk obezitesi, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve yetersiz fiziksel aktivite gibi yaşam tarzı faktörleriyle yakından ilişkilidir.

Teknoloji bağımlılığı da çocuklar ve gençler arasında giderek artan bir sorun olmakla birlikte, Hemşire Aile Ortaklığı Programının doğrudan odaklandığı konular arasında genellikle sağlık ve gelişimsel destek konuları yer alır. Bu bağlamda, programın özellikle yoksulluk ve çocukluk obezitesi gibi sağlık ve sosyal refahla doğrudan ilişkili sorunlara odaklandığını söylemek mümkündür.

Bu nedenle, sorunun cevabı “E) I ve II” olarak belirlenebilir, çünkü Hemşire Aile Ortaklığı Programı yoksulluk ve çocukluk obezitesi gibi konulara odaklanır.

Cevap : D) Benmerkezcil oyun becerisi

Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programı (ETEÇOM), çocukların sosyal, duygusal, dil ve bilişsel becerilerini geliştirmeyi amaçlayan bir erken müdahale yaklaşımıdır. Programın odak noktası, çocukların etkileşim becerilerini, öğrenme motivasyonunu ve problem çözme yeteneklerini artırmak üzerinedir. Bu tür programlar, çocukların kendi kendine yetebilirliklerini ve sosyal becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmayı hedefler.

Bu bağlamda, ETEÇOM’un çocuklarda kazandırmak istediği beceriler arasında bireylerle karşılıklı etkileşim başlatma, öğrenmeye dönük davranışlar sergileme, problem çözme ve yeterlik becerileri gibi pozitif ve yapıcı beceriler bulunur. Bunlar, çocukların sosyal uyumlarını ve öğrenme süreçlerindeki başarılarını destekleyen temel becerilerdir.

Benmerkezcil oyun becerisi, çocukların kendi dünyalarına odaklanıp başkalarıyla etkileşimden uzak kalmalarını ifade eder ve genellikle erken çocukluk döneminin normal bir parçası olarak kabul edilse de, ETEÇOM gibi erken müdahale programlarının amaçları arasında yer almaz. Bu programlar, çocukların sosyal becerilerini ve başkalarıyla etkileşimlerini geliştirmeye yöneliktir.

Bu nedenle, ETEÇOM’un çocuklarda kazandırmak istediği becerilerden biri olmayan seçenek:

D) Benmerkezcil oyun becerisi

Cevap : B) Okul öncesi eğitim

Cevap : D) Kuzey İrlanda’da – otizm

Keyhole Erken Müdahale Programı, otizm spektrum bozukluğu (ASD) tanısı yeni konmuş çocuklara sahip ailelere yönelik destek sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. Program, ebeveynlere çocuklarının gelişimini destekleyici stratejiler sunar ve erken yaşta müdahalenin önemine odaklanır. Bu tür programlar, ailelerin çocuklarının ihtiyaçlarına nasıl yanıt vereceklerini anlamalarına yardımcı olmak ve otizm spektrum bozukluğu ile yaşamanın getirdiği zorluklarla başa çıkmaları için gereken becerileri geliştirmelerine destek olur.

Bu bağlamda, yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere doğru bilgiler şunlardır:

D) Kuzey İrlanda’da – otizm

Cevap : A) Pesimistlik

Bebek Sağlığı ve Gelişimi Programı kapsamında ev ziyaretleri yapan ev ziyaretçileri, ailelerle etkili bir şekilde iletişim kurabilmek, onlara destek olabilmek ve bebeklerin sağlık ve gelişim durumlarını değerlendirebilmek için bir dizi beceriye sahip olmalıdır. Bu beceriler arasında destekleyici olma, etkin dinleme, soru sorma ve gözlem yapma gibi pozitif ve yapıcı yaklaşımlar bulunur. Bu beceriler, ailelerin ihtiyaçlarını anlamaya, onlara uygun yönlendirmeler yapmaya ve gelişimi destekleyici bir ortam sağlamaya yardımcı olur.

Bu becerilerin aksine, “Pesimistlik” bir ev ziyaretçisinin sahip olması beklenen bir özellik değildir. Pesimistlik, olumsuz bir tutum sergilemek ve olumlu sonuçlara ulaşma konusunda şüpheci olmak anlamına gelir, bu da ailelerle olan ilişkilerde ve destekleyici bir ortam oluşturmada olumsuz etkilere yol açabilir. Ev ziyaretçilerinden, ailelere umut ve olumlu destek sağlamaları, karşılaşılan zorluklara karşı çözüm odaklı bir yaklaşım sergilemeleri beklenir.

Bu nedenle, Bebek Sağlığı ve Gelişimi Programı kapsamında ev ziyaretleri yapan ev ziyaretçilerinden beklenen beceriler arasında yer almayan seçenek:

A) Pesimistlik

Cevap : C) ABD

İlerleyici Aile Çocuk Programı, ABD’de geliştirilmiş ve uygulanmış bir erken müdahale programıdır. Bu program, özellikle düşük gelirli ailelere yönelik tasarlanmıştır ve erken çocukluk dönemindeki çocukların gelişimini desteklemeyi amaçlar. Program, ailelerin çocuklarına sağlıklı bir başlangıç sağlamalarına yardımcı olacak eğitim ve kaynakları sunar.

Bu nedenle, İlerleyici Aile Çocuk Programı’nın geliştirildiği ve uygulandığı ülke:

C) ABD

Cevap : A) Tanılama aşaması (sınav kitapçığındaki cevabı)

Cevap : C) III ve IV

Carolina Abecedarian Projesi, erken çocukluk döneminde yoğun eğitim müdahaleleri sunarak özellikle sosyoekonomik olarak dezavantajlı çocukların dil, bilişsel ve sosyal becerilerini geliştirmeyi amaçlamış bir araştırma programıdır. Proje, erken yaşlardaki müdahalelerin çocukların uzun vadeli akademik ve sosyal başarıları üzerindeki olumlu etkilerini incelemiştir.

Bu bağlamda, Carolina Abecedarian Projesi’nin hedef kitlesi genel olarak dezavantajlı çocuklardı. Bu grup içerisinde gelişimsel geriliği olan çocuklar ve okul başarısızlığı riski taşıyan çocuklar yer alabilir. Proje, bu çocukların eğitim ve gelişim fırsatlarını artırarak onların yaşam sonuçlarını iyileştirmeyi hedeflemiştir.

Bu açıklama ışığında, Carolina Abecedarian Projesi kapsamında hedef alınan çocuk grupları ile ilgili soruya en uygun yanıt:

C) III ve IV (Gelişimsel geriliği olan çocuklar ve Okul başarısızlığı olan çocuklar).

Bu cevap, projenin dezavantajlı çocuklara odaklanan geniş kapsamlı hedefini yansıtmaktadır.

Cevap : A) Eğitim programındaki her bir etkinlik oyun tabanlı olarak hazırlanmıştır.

Head Start programı, düşük gelirli ailelerin çocuklarına yönelik, onların okul öncesi eğitim, sağlık, beslenme ve ebeveyn katılımı dahil bir dizi hizmeti kapsayan bir federal programdır. Bu programın temel amacı, çocukların ilköğretime hazır bir şekilde başlamalarını sağlamaktır. Program, çocukların sosyal, duygusal, fiziksel ve bilişsel gelişimlerini destekleyecek şekilde tasarlanmıştır.

Head Start programının eğitim yaklaşımı, çocukların aktif öğrenme deneyimleri aracılığıyla keşfetmelerine ve öğrenmelerine olanak tanır. Programdaki etkinliklerin oyun tabanlı olarak hazırlandığı ve çocukların ilgi alanlarına ve öğrenme hızlarına uygun bir şekilde düzenlendiği bilinmektedir. Bu nedenle, çocukların öğrenme süreci içerisinde oyunun önemli bir rol oynadığı, eğitimin ise çocukların bireysel ihtiyaçları ve kültürel çeşitliliklerini dikkate alacak şekilde yapılandırıldığı söylenebilir.

Bu bilgiler ışığında, Head Start programında çocuğa sunulan eğitim programı ile ilgili doğru ifade şudur:

A) Eğitim programındaki her bir etkinlik oyun tabanlı olarak hazırlanmıştır.

Cevap : E) İşitme engeli olan çocuklar hariç diğer tüm çocuklar programa dahil edilmiştir.

Uzan ve Oku Programı, çocukların okul öncesi dönemde dil ve okuma becerilerini geliştirmeyi amaçlayan, özellikle risk altındaki ailelere kitaplar ve okuma alışkanlığı kazandırmayı hedefleyen bir programdır. Program, erken çocukluk döneminden itibaren çocukların dil ve okuma becerilerinin desteklenmesine odaklanır ve çeşitli yaş gruplarındaki çocukları kapsar.

Bu programın temel prensipleri arasında, tüm çocukların erken yaşta kitaplarla ve okuma etkinlikleriyle tanıştırılmasının önemi yer alır. Program, çocukların dil gelişimini desteklemek, okula hazırbulunuşluklarını artırmak ve ebeveyn-çocuk arasındaki etkileşimi güçlendirmek amacıyla tasarlanmıştır. Ayrıca, Uzan ve Oku Programı, bebeklik döneminden itibaren çocuklara ulaşmayı amaçlar ve risk altındaki çocukları özellikle hedefler.

Verilen bilgiler arasında yanlış olan ifade, işitme engeli olan çocukların program dışı bırakıldığı yönündedir. Gerçekte, Uzan ve Oku Programı kapsayıcı bir yaklaşıma sahip olup, çeşitli ihtiyaç ve yeteneklere sahip çocukları dahil eder. İşitme engeli olan çocuklar da dahil olmak üzere, programın sunduğu faydalardan yararlanabilirler. Bu nedenle, doğru yanıt şudur:

E) İşitme engeli olan çocuklar hariç diğer tüm çocuklar programa dahil edilmiştir.

Cevap : B) Rehberlik ve araştırma merkezindeki uzmanlar

Bir çocuğun eğitsel tanılama işlemi, çocuğun öğrenme yetenekleri, akademik performansı ve eğitim ihtiyaçları hakkında ayrıntılı bilgi sağlamak amacıyla yapılan bir değerlendirme sürecidir. Bu süreç, genellikle çocuğun öğrenme güçlükleri, dikkat eksikliği, üstün yeteneklilik gibi özel eğitim gereksinimlerini belirlemek için kullanılır.

Eğitsel tanılama işlemini yapma yetkisi ve uzmanlığı genellikle rehberlik ve araştırma merkezlerindeki uzmanlara aittir. Bu merkezler, öğrencilerin eğitsel ve psikolojik değerlendirmelerini yapmak, özel eğitim gereksinimlerini belirlemek ve uygun eğitim programlarına yönlendirme yapmak için donanımlıdır. Rehberlik ve araştırma merkezlerindeki uzmanlar, çeşitli testler ve gözlemler yoluyla çocukların bireysel öğrenme profillerini detaylı bir şekilde analiz eder ve bu bilgilere dayanarak özel eğitim veya diğer destek hizmetleri için önerilerde bulunur.

Bu nedenle, bir çocuğun eğitsel tanılama işlemini aşağıdakilerden hangisi yapar sorusunun cevabı:

B) Rehberlik ve araştırma merkezindeki uzmanlar.

Cevap : A) Çember saati

Cevap : E) Porteus Labirentleri Testi

Zekâ puanını ölçmek için kullanılan değerlendirme araçları, çocukların bilişsel yeteneklerini ve problem çözme becerilerini ölçmek üzere tasarlanmıştır. 7 yaşındaki bir çocuğun zekâ puanını ölçmek amacıyla kullanılabilecek araçlar arasında, genel zekâ seviyesini değerlendirmek için özel olarak tasarlanmış testler bulunmaktadır.

Listelenen seçenekler arasında, Porteus Labirentleri Testi, bireyin planlama yeteneği, problem çözme becerileri ve dürtü kontrolünü ölçen, zekâ testlerinden biridir. Bu test, çocukların zihinsel yeteneklerini dolaylı bir şekilde değerlendirir ve genellikle bireyin zekâ seviyesi hakkında fikir edinmek için kullanılır. Porteus Labirentleri, çocuğun labirentleri çözme sürecinde gösterdiği problem çözme stratejileri ve hızı üzerinden zekâ seviyesine dair ipuçları sunar.

Diğer seçenekler arasında, Metropolitan Okul Olgunluğu Testi ve Ankara Gelişimsel Tarama Envanteri gibi araçlar daha çok okul öncesi ve ilkokul başlangıç döneminde çocukların gelişimsel durumlarını ve okula hazır bulunuşluklarını değerlendirmek için kullanılır. Frostig Görsel Algı Testi, görsel algı becerilerini; Denver II ise genel gelişimsel durumu değerlendirmek için kullanılır.

Bu nedenle, 7 yaşındaki Zeynep’in zekâ puanını ölçmek isteyen çocuk gelişimci Gönül için doğru seçenek:

E) Porteus Labirentleri Testi olacaktır.

Cevap : B) Aile Sistemleri Kuramı

Bowen (1974) tarafından geliştirilen kuram, Aile Sistemleri Kuramıdır. Bu kuram, aileyi bir bütün olarak ele alır ve aile üyeleri arasındaki etkileşimlerin, aile içi dinamiklerin ve bireylerin davranışlarının anlaşılmasına odaklanır. Aile Sistemleri Kuramı, bireylerin davranışlarını sadece içsel faktörlerle değil, aynı zamanda aile içindeki ilişkiler ve etkileşimler bağlamında da değerlendirir. Bu kuram, ailelerin yapısal karmaşıklığını ve aile içi etkileşimleri yönlendiren etkileşimsel örüntüleri anlamaya yardımcı olur ve terapi veya müdahalelerde sistemik bir yaklaşımı savunur.

Bu nedenle, Bowen tarafından geliştirilen ve açıklanan kuram:

B) Aile Sistemleri Kuramı