Risk Altında Bulunan Çocuklar Ve Eğitimleri Final Deneme Sınavı -11 (2024)

Cevap : E) Megasistem

E) Megasistem, Ekolojik Sistem Modeli’ne göre ailenin ekolojik katmanlarını oluşturan sistemlerden biri değildir. Urie Bronfenbrenner tarafından geliştirilen Ekolojik Sistem Teorisi, bireyin gelişimini etkileyen çeşitli katmanları tanımlar:
Mikrosistem: Bireyin doğrudan etkileşimde olduğu ortamları (aile, okul, iş yeri) içerir.
Mezosistem: Bir bireyin mikrosistemlerinin birbirleriyle olan etkileşimlerini içerir.
Egzosistem: Bireyin doğrudan bir parçası olmadığı, ancak onu etkileyen daha geniş sosyal sistemleri içerir (ebeveynlerin iş yeri, mahalle).
Makrosistem: Kültür, ekonomi, sosyal politikalar gibi geniş toplumsal değerler ve inanç sistemlerini içerir.
*Megasistem* terimi, Bronfenbrenner’ın Ekolojik Sistem Teorisinde tanımlanan katmanlardan biri değildir.

Cevap : A) Çocuklar sosyalleşmek, iletişim kurmak, eğlenmek gibi amaçlarla teknoloji kullanabilmektedirler.

Çocukların teknoloji kullanımı üzerine yapılan raporlar, çocukların çeşitli amaçlarla teknolojiyi aktif olarak kullandıklarını göstermektedir. Bu amaçlar arasında sosyalleşme, iletişim kurma, bilgi edinme ve eğlence gibi önemli faktörler yer almaktadır.

Cevap : B) Zorluk

Cevap : A) Özel eğitim hizmetleri, özel eğitim gerektiren bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden ayrı olarak planlanmalı ve yürütülmelidir.

Özel eğitimin temel ilkeleri, bireyin ihtiyaçlarına uygun, erişilebilir, bireyselleştirilmiş ve kapsayıcı bir eğitim ortamı sağlamayı amaçlar. Bu ilkeler arasında bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden izole etmek yerine, onların topluma entegrasyonunu ve katılımını teşvik etmek önemli bir yer tutar. Ayrıca, özel eğitim hizmetlerinin erken yaşta başlaması, bireyin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda planlanması, ve bu süreçte uzmanlarla iş birliği yapılması gerektiği vurgulanır.
Bu doğrultuda, özel eğitimin temel ilkelerinden birisi olmayan seçenek:
A) Özel eğitim hizmetleri, özel eğitim gerektiren bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden ayrı olarak planlanmalı ve yürütülmelidir.

Cevap : E) Gelişimsel destek

E) Gelişimsel destek, çocuğa yönelik kötü muamele örüntüsünü oluşturan unsurlardan biri değildir. Aksine, gelişimsel destek, çocuğun fiziksel, duygusal, sosyal ve entelektüel gelişimine olumlu katkıda bulunan ve çocuğun sağlıklı bir şekilde büyümesine yardımcı olan destekleyici bir unsurdur. Diğer seçenekler (Fiziksel istismar, Duygusal istismar, Cinsel istismar ve İhmal), çocuğa yönelik kötü muamele örüntüsünü oluşturan zararlı ve kabul edilemez davranışlardır.

Cevap : B) Zeka puanı

Öğrenme güçlüğü olan bireyler ile zihinsel yetersizliği olan bireyler arasındaki en belirgin ve ayırt edici özellik genellikle zeka puanıdır.
B) Zeka puanı
Öğrenme güçlüğü olan bireyler, genellikle ortalama veya ortalamanın üstünde bir zeka puanına sahiptirler, ancak belirli akademik becerilerde (okuma, yazma, matematik gibi) önemli ölçüde zorluk yaşarlar. Bu, öğrenme güçlüğünün, zekayla değil, belirli öğrenme alanlarında bilgiyi işleme şekliyle ilgili olduğunu gösterir. Öte yandan, zihinsel yetersizliği olan bireylerde genel zeka düzeyi ve adaptif beceriler (günlük yaşam becerileri, sosyal beceriler, iş becerileri gibi) ortalama düzeyin altındadır ve bu durum genel bir öğrenme kapasitesinin sınırlılığını ifade eder.
Bu nedenle, zeka puanı, bu iki grubu ayırt etmede önemli bir kriterdir ve öğrenme güçlüğü ile zihinsel yetersizlik arasındaki temel farklardan birini temsil eder.

Cevap : E) Küçük Adımlar Erken Müdahale Programı

Cevap : E) Çocuğun okulunun ve arkadaş çevresinin kesinlikle değiştirilmesi

Bu öneri, teknoloji bağımlılığı olan çocukların ailelerine genel bir tavsiye olarak önerilemez. Çünkü okulun veya arkadaş çevresinin değiştirilmesi, çocuğun sosyal ilişkilerini ve mevcut destek sistemlerini kesintiye uğratabilir ve her durumda faydalı olmayabilir. Diğer seçenekler, çocukların teknoloji bağımlılığı ile başa çıkmak için ailelerin uygulayabileceği pratik ve destekleyici yöntemler arasında yer alır.

Cevap : C) İleride yetersizlik gösterme olasılığının fazla olmasıdır.

*Risk altındaki birey olma* terimi, ileride bir veya birden fazla gelişim alanında yetersizlik gösterme olasılığının yüksek olmasını ifade eder. Bu tanım, bireyin şu an bir yetersizlik gösterip göstermediğinden bağımsız olarak, gelecekte yetersizlik gösterme riskinin olması durumunu kapsar. Bu nedenle, sunulan seçenekler arasında bu tanımı en iyi şekilde açıklayan seçenek:
C) İleride yetersizlik gösterme olasılığının fazla olmasıdır.
Bu seçenek, risk altındaki bireyin tanımının özünü yansıtan, gelecekteki potansiyel yetersizliklere odaklanan bir açıklamadır. Diğer seçenekler ya mevcut durumu (D ve E), özel eğitim programına gereksinimi (B), veya yetersizliğin çevresel kaynakları (A) ele alırken, seçenek C risk altında olma durumunun geleceğe yönelik bir öngörü olduğunu belirtir.

Cevap : E) Okul devamsızlığı olan çocuklar

Dünya Bankası’nın Yetimler ve Savunmasız Çocuklar (OVC) araç seti, özellikle zorlu yaşam koşullarıyla karşı karşıya kalan çocukların ihtiyaçlarını ele almak üzere tasarlanmış bir dizi kaynak ve politika önerisini içerir. Bu araç seti, genellikle aşağıdaki grupları hedef alır:
-Sokak çocukları (A)
-Çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerine maruz kalan çocuklar (B)
-Silahlı çatışmalardan etkilenen çocuklar (C)
-HIV/AIDS’ten etkilenen çocuklar (D)
Bu gruplar, genellikle savunmasızlıklarının çok katmanlı olması ve ciddi risklerle karşı karşıya kalmaları nedeniyle özel dikkat gerektiren kategoriler arasında yer alır.
Okul devamsızlığı olan çocuklar (E), eğitimle ilgili genel bir sorun olarak kabul edilir ve her ne kadar bu durum savunmasız çocuklar için önemli bir endişe kaynağı olsa da, bu çocuklar genellikle Dünya Bankası’nın OVC araç setinde özel olarak tanımlanan gruplar arasında yer almaz. Okul devamsızlığı, yukarıda belirtilen gruplara dahil olan çocukların karşılaştığı birçok sorundan yalnızca biri olabilir, ancak kendisi bir grup olarak spesifik olarak belirtilmez. Bu nedenle, *Dünya Bankası’nın Yetimler ve Savunmasız Çocuklar (OVC) araç setinde  aşağıdakilerden hangisi yer almamaktadır?* sorusunun cevabı (E) Okul devamsızlığı olan çocuklar olur.

Cevap : C) İlaçlı tedavi uygulanmadığında teknoloji bağımlılığı azalmaz.

*C* şıkkında bulunan ifade yanlıştır. Teknoloji bağımlılığının tedavisi için mutlaka ilaçlı tedavi uygulanması gerekmez. Psikolojik danışmanlık, davranışsal terapiler ve ailenin desteği gibi yöntemlerle de teknoloji bağımlılığı üzerinde çalışılabilir ve azalma sağlanabilir. Bağımlılığın şiddetine ve bireyin özel durumuna göre çeşitli tedavi yöntemleri uygulanabilir.

Cevap : E) Kimlik ve rol karmaşası aşamasındadırlar

Jean Piaget, çocukların bilişsel gelişimini dört aşamada inceleyen bir teorisyendir. Bu aşamalar sensorimotor, ön-operasyonel, somut operasyonlar ve resmi operasyonel aşamalardır. Piaget’e göre, ergenlik dönemi resmi operasyonel aşamaya denk gelir ve bu dönemde bireyler (A) resmi operasyonel aşamadadırlar, yani 11 yaş ve yetişkinlik arasında, (B) kavramlar ve fikirlerle ilgilenir, (C) soyut düşünmeye başlar ve (D) tümdengelimli ve kavramsal düşünmeye sahiptirler.
Bu seçenekler, Piaget’in teorilerine uygun özelliklerdir. Ancak, (E) kimlik ve rol karmaşası aşamasındadırlar ifadesi Erik Erikson’ın psikososyal gelişim teorisine ait bir özelliktir. Erikson, insan ömrünü sekiz aşamada incelemiş ve her bir aşamanın kendi içinde bir kriz barındırdığını öne sürmüştür. Ergenlik dönemi için Erikson, kimlik versus rol karmaşası krizini belirtir. Dolayısıyla, sorulan soruya cevap olarak (E) seçeneği, Jean Piaget’e göre ergenlik dönemi özelliklerinden biri değildir.

Cevap : C) Müdahale ve destek programlarının gereksinim temelli olarak planlanması

Erken müdahale ve destek programları, özel gereksinimli çocukların gelişimsel, eğitimsel ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanır. Bu programların ana hedefi, çocukların mevcut potansiyellerini en üst düzeye çıkararak, onlara mümkün olan en iyi başlangıcı sağlamaktır. Bu programlar genellikle çok yönlüdür ve çocukların yanı sıra ailelerini de desteklemeyi amaçlar. Bununla birlikte, her çocuğun ve ailenin ihtiyaçları farklı olduğundan, programların bireyselleştirilmesi ve çocuğun özgül gereksinimlerine dayandırılması esastır.
Bu bağlamda, erken müdahale ve destek programlarının ortak noktası:
C) Müdahale ve destek programlarının gereksinim temelli olarak planlanması
Bu seçenek, programların her bireyin benzersiz ihtiyaçlarını dikkate alarak tasarlandığını ve uygulandığını vurgular. Diğer seçenekler, programların kapsamı ve uygulama biçimleri açısından daha kısıtlayıcı veya spesifik durumları ifade ederken, gereksinim temelli planlama, erken müdahale ve destek programlarının evrensel bir özelliğidir.

Cevap : E) Az sayıda psikososyal stres etkenine maruz kalma

Uzak riskle ilişkili demografik özellikler, bireylerin veya toplulukların karşı karşıya kaldığı genel risk faktörlerini ifade eder ve bu faktörler genellikle kişinin doğrudan kontrolü dışındadır. Bu özellikler, bireyin veya grupların karşılaşabileceği risk düzeyini artırabilir ve genellikle sosyal, ekonomik ve çevresel faktörlerle ilgilidir.
-Düşük sosyoekonomik statü (A),
-Zayıf ekonomik fırsat (B),
-İyi eğitime erişimde yetersizlik (C),
-Etnik bir azınlık grubuna mensubiyet (D),
gibi faktörler, riskin artmasına katkıda bulunan demografik özellikler arasında yer alır. Bunlar, bireylerin ve toplulukların karşılaşabileceği çeşitli zorlukları ve dezavantajları ifade eder.
Ancak, *Az sayıda psikososyal stres etkenine maruz kalma* (E) ifadesi, riskle ilişkili bir demografik özellikten ziyade, riskin azaltılmasıyla ilişkilendirilebilecek bir durumu ifade eder. Yani, bu ifade, bireyin veya topluluğun risk durumunu artırmak yerine, potansiyel olarak daha az risk altında olduklarını gösterir. Dolayısıyla, *Aşağıdakilerden hangisi uzak riskle ilişkili demografik özelliklerden biri değildir?* sorusunun cevabı (E) Az sayıda psikososyal stres etkenine maruz kalma olacaktır.

Cevap : E) Karar verildiği zaman dijital aygıtlardan uzak durmayı başarmak

Bu seçenek, teknoloji bağımlılığı belirtileri arasında yer almaz; aksine, bireyin teknoloji kullanımı üzerinde kontrol sahibi olduğunu ve kullanımını sınırlayabileceğini gösteren bir durumu ifade eder. Teknoloji bağımlılığı belirtileri arasında yer alan maddeler, kullanımın kontrolünü kaybetme, yalan söyleme, fiziksel ve sosyal sorunlar yaşama gibi olumsuz sonuçlardır.

Cevap : B) 3 yaşını tamamladıktan sonra çocuğun aileye ait tableti değil kişisel tabletini kullanması gerekir.

Bu öneri, çocukların teknoloji bağımlılığı riskinden korunmaları için dikkat edilmesi gerekenler arasında yer almaz. Çocukların erken yaşta kişisel dijital cihazlara sahip olmaları, bağımlılık riskini artırabilir. Bu nedenle, çocukların teknoloji kullanımını sınırlamak ve denetlemek, aile içi ortamın teknoloji kullanımı konusunda sağlıklı alışkanlıklar geliştirmek önemlidir. Çocuklara erken yaşta kendi kişisel dijital aygıtlarını vermek yerine, teknoloji kullanımı konusunda ailece sağlıklı sınırlar koymak ve bu sınırlar içerisinde teknolojiyi kullanmalarını sağlamak daha uygun bir yaklaşım olacaktır.

Cevap : B) Kendi kendine zarar veren davranışlar

İhmalin Çocuk Üzerindeki Davranışsal Göstergeleri: Kendi kendine zarar veren davranışlar, dilenme, yiyecek çalma, okulda bulunma süresinin uzaması, sürekli yorgunluk, halsizlik, derste uyuyakalma, yetişkin sorumluluklarını ve ilgilerini yüklenme, sık sık okula devamsızlık yapma veya gecikme…

Cevap : E) Sosyal ihmal

E) Sosyal ihmal, çocuk ihmalinin genellikle bahsedilen alt türlerinden biri değildir. Çocuk ihmalinin yaygın olarak kabul edilen alt türleri şunlardır:
-Fiziksel ihmal: Çocuğun temel fiziksel ihtiyaçlarının (yemek, barınma, uygun giysiler) karşılanmaması.
-Duygusal ihmal: Çocuğun duygusal ihtiyaçlarının ve duygusal destek sağlanmaması.
-Tıbbi ihmal: Çocuğun sağlık hizmetlerine ve tıbbi bakıma erişiminin engellenmesi veya ihmal edilmesi.
-Eğitim ihmali: Çocuğun eğitime erişiminin engellenmesi veya eğitiminin ihmal edilmesi.

Cevap : E) Siyah Bayrak/Beyaz Bayrak Programı