Adli Sosyal Hizmet Ünite -10 (2024)

Adli sosyal hizmet alanında çalışan sosyal hizmet uzmanları, toplumun adalet sistemi içindeki en savunmasız bireylerine hizmet ederler. Bu uzmanlar, çocuk ve aile mahkemeleri, denetimli serbestlik, çocuk eğitimevleri, ceza infaz kurumları, çocuk izlem merkezleri ve mağdur hakları gibi çeşitli alanlarda önemli görevler üstlenirler. Bu ünitede, adli sosyal hizmet uzmanlarının rol ve görevleri detaylı bir şekilde ele alınmaktadır.

Adli Sosyal Hizmet Uzmanlarının Görev Alanları

Sosyal hizmet uzmanları, adli sosyal hizmet alanında birçok farklı rolde çalışırlar. Mahkemelerde bilirkişi olarak görev alabilir, suç vakalarını araştırarak mahkemelere rapor sunabilir ve duruşma esnasında arabuluculuk yapabilirler. Ayrıca, sosyal hizmet uzmanları suç mağdurlarına ve suça sürüklenen çocuklara destek sağlar, onların adli süreçler boyunca korunmalarını ve desteklenmelerini temin ederler.

Ceza İnfaz Kurumlarında Sosyal Hizmet

Ceza infaz kurumlarında sosyal hizmet uzmanları, hükümlülerin bedensel ve zihinsel sağlıklarını korumalarına ve iyileştirmelerine yardımcı olurlar. Psiko-sosyal yardım servislerinde görev alarak, hükümlülerin sosyal uyum süreçlerini desteklerler. Bu süreçte, hükümlülerin ihtiyaçlarını ve risk faktörlerini belirler, bireysel ve grup temelli müdahale planları hazırlarlar. Hükümlülerin topluma yeniden kazandırılması sürecinde önemli bir rol oynayan sosyal hizmet uzmanları, bu süreçte eğitim ve meslek edindirme programlarını da yürütürler.

Denetimli Serbestlikte Sosyal Hizmet

Denetimli serbestlik uygulamaları, suç işlemiş bireylerin cezaevine girmeden veya kısa süreli cezaevi süresinden sonra toplum içinde denetlenmelerini sağlayan bir uygulamadır. Bu süreçte sosyal hizmet uzmanları, bireylerin topluma uyum sağlamalarına yardımcı olur, ihtiyaçlarını belirler ve uygun destek hizmetlerini planlarlar. Denetimli serbestlik sürecinde, bireylerin yeniden suç işlememeleri ve sosyal hayata entegrasyonları için gerekli desteği sağlarlar.

Çocuk İzlem Merkezlerinde Sosyal Hizmet

Çocuk izlem merkezleri, cinsel istismar mağduru çocukların adli süreçlerinin çocuk dostu bir ortamda yürütülmesini sağlar. Sosyal hizmet uzmanları, bu merkezlerde çocukların beyanlarının alınmasında ve psikolojik destek sağlanmasında görev alırlar. Çocuk izlem merkezlerinde çalışan sosyal hizmet uzmanları, çocukların ikincil mağduriyet yaşamalarını önlemek için gerekli tedbirleri alırlar.

Sonuç

Adli sosyal hizmet alanında çalışan sosyal hizmet uzmanları, toplumun en savunmasız bireylerine adalet sistemi içinde destek sağlarlar. Mahkemelerde, ceza infaz kurumlarında, denetimli serbestlikte ve çocuk izlem merkezlerinde görev alarak, bireylerin adil yargılanma, korunma ve rehabilitasyon süreçlerinde önemli rol oynarlar. Bu uzmanlar, bireylerin ihtiyaçlarını belirleyerek onlara uygun müdahale planları hazırlar ve uygulamalarını izlerler.

1- 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda belirtilen “Sosyal Çalışma Görevlisi” olarak aşağıda hangi meslek yer almamaktadır?

a) Sosyal hizmet uzmanı
b) Sosyolog
c) Psikiyatrist
d) Psikolog
e) Aile ve tüketici bilimleri uzmanı

Cevap: c) Psikiyatrist

Açıklama: Psikiyatrist, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununda belirtilen “Sosyal Çalışma Görevlisi” olarak yer almamaktadır.

2- Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmeliğine göre sosyal hizmet uzmanları aşağıdaki belirtilen hangi birimde çalışmaktadır?

a) Tıbbi sosyal hizmet birimi
b) Sosyal servis
c) Sosyal araştırma birimi
d) Sosyal hizmet merkezi
e) Psiko-sosyal yardım servisi

Cevap: e) Psiko-sosyal yardım servisi

Açıklama: Sosyal hizmet uzmanları, ceza infaz kurumlarında psiko-sosyal yardım servisinde çalışmaktadır.

3- Hükümlülerin, kuruma girişinden salıverilmesine kadar geçen süre içerisinde, bedensel ve zihinsel sağlıklarını sürdürmeleri veya bunlara yeniden kavuşmaları için gerekli önlemlerin alınması, suçluluk duygusundan arınması, kişisel ve toplumsal gelişiminin sağlanması amacıyla uygulanacak, eğitim-öğretim, sağlık, psiko-sosyal hizmetler ile meslek edindirme, bireyselleştirilme, toplum yaşamıyla uyumlaşmasını ve geliştirilmesini sağlayacak programların tümüdür. Söz konusu durum aşağıdakilerden hangisini tanımlamaktadır?

a) Güçlendirme
b) İyileştirme
c) Koruma
d) Destekleme
e) Yönlendirme

Cevap: b) İyileştirme

Açıklama: Hükümlülerin yeniden topluma kazandırılması amacıyla yapılan çalışmalar iyileştirme olarak tanımlanır.

4- Aşağıdakilerden hangisi sosyal hizmet uzmanları tarafından ceza infaz kurumlarında uygulanan bazı grup çalışmaları arasında yer almamaktadır?

a) Sigara Alkol Madde Bağımlılığı Programı (SAMBA)
b) Öfke kontrol programı
c) Terapi grupları programı
d) Salıverilme öncesi mahkûm gelişim programı
e) Ardıç programı

Cevap: c) Terapi grupları programı

Açıklama: Ceza infaz kurumlarında sosyal hizmet uzmanları tarafından uygulanan grup çalışmaları arasında terapi grupları programı yer almaz.

5- Aşağıdakilerden hangisi sosyal hizmet uzmanları tarafından adli alanda doldurulan formlar arasında yer almamaktadır?

a) ARDEF
b) Sosyal inceleme raporu
c) Adli görüşme raporu
d) Grup terapisi raporu
e) Bilir kişi raporu

Cevap: d) Grup terapisi raporu

Açıklama: Sosyal hizmet uzmanları tarafından adli alanda doldurulan formlar arasında grup terapisi raporu yer almaz.

6- Çocuk Eğitimevleri aşağıdaki hangi bakanlığa bağlıdır?

a) Sağlık Bakanlığı
b) Adalet Bakanlığı
c) İçişleri Bakanlığı
d) Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
e) Yüksek Öğretim Kurumu

Cevap: b) Adalet Bakanlığı

Açıklama: Çocuk Eğitimevleri Adalet Bakanlığına bağlıdır.

7- Çocuk İzlem Merkezleri aşağıdaki hangi bakanlığa bağlıdır?

a) Sağlık Bakanlığı
b) Adalet Bakanlığı
c) İçişleri Bakanlığı
d) Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
e) Yüksek Öğretim Kurumu

Cevap: a) Sağlık Bakanlığı

Açıklama: Çocuk İzlem Merkezleri Sağlık Bakanlığına bağlıdır.

8- İç İşleri Bakanlığında çalışan sosyal hizmet uzmanları çocuklarla çalışırken aşağıdaki hangi birimde görev yapmaktadırlar?

a) Sosyal servis
b) Psiko-sosyal servis
c) Sosyal destek
d) Mağdur destek birimi
e) Sosyal hizmet büro / Kısım amirliği

Cevap: e) Sosyal hizmet büro / Kısım amirliği

Açıklama: İç İşleri Bakanlığında çalışan sosyal hizmet uzmanları çocuklarla çalışırken Sosyal hizmet büro / Kısım amirliğinde görev yapmaktadırlar.

9- Adli sosyal alanında suça sürüklenen çocuklarla ilgili işlemler aşağıdaki hangi yasaya göre yürütülür?

a) Çocuk Koruma Kanunu
b) Aile Mahkemeleri Kanunu
c) Denetimli Serbestlik Kanunu
d) Çocuk Hakları Sözleşmesi
e) Türk Ceza Kanunu

Cevap: a) Çocuk Koruma Kanunu

Açıklama: Adli sosyal alanında suça sürüklenen çocuklarla ilgili işlemler Çocuk Koruma Kanunu’na göre yürütülür.

10- Aşağıdakilerden hangisi çocuk adalet sisteminde sosyal hizmet uzmanlarının rol ve görevleri arasında yer almamaktadır?

a) Yakalama anında çocuğa destek olma
b) Adli muayeneye katılma
c) Hapis cezası süresince destek sağlamak
d) Salıverilme için hazırlık çalışmaları yapmak

Cevap: c) Hapis cezası süresince destek sağlamak

Açıklama: Hapis cezası süresince destek sağlamak, çocuk adalet sisteminde sosyal hizmet uzmanlarının rol ve görevleri arasında yer almamaktadır.