Bilişim hukuku

Bilişim teknolojilerinin hızla geliştiği günümüzde, bilişim hukuku alanı, teknoloji ile hukukun kesişim noktasında önemli bir yere sahiptir. Bu makale, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (Auzef) Bilgisayar Programcılığı ve diğer ilgili bölümlerde okuyan öğrencilere yönelik olarak hazırlanmıştır. Bilişim hukuku, bilgisayar programlarının fikri mülkiyet koruması, hukuki işlemler, tüketici hakları, internet hukuku, alan adı uyuşmazlıkları, bilişim suçları, reklam hukuku ve kişisel verilerin korunması gibi çeşitli konuları kapsar. Lolonolo.com olarak, bu makalenin öğrencilere bilişim hukukunun temel kavramlarını ve uygulamalarını anlamalarında yardımcı olmasını hedefliyoruz.

Bilgisayar Programlarının Fikri Mülkiyet Koruması

Bilgisayar programlarının fikri mülkiyet hukuku kapsamında korunabilmesi için, programcının kişisel yaratıcılığını yansıtması gerekmektedir. Bu koruma, programın özgünlüğüne ve yaratıcılığa dayanır.

Hukuki İşlemler

Hukuki işlem, belirli bir hukuki sonuç doğurmayı amaçlayan ve hukuk düzeni tarafından tanınan irade beyanını ifade eder. Bu kavram, sözleşmeler ve diğer tüm hukuki anlaşmalar için temel bir ilkedir.

Tüketici Hakları ve Mesafeli Sözleşmeler

Tüketici hakları kapsamında, mesafeli sözleşmelerde tüketicilere belirli bir süre içinde cayma hakkı tanınmaktadır. Bu hak, tüketicinin korunmasını amaçlayan önemli bir mekanizmadır.

Internet Hukuku ve Sosyal Ağ Sağlayıcılarına Yükümlülükler

İnternet hukuku, sosyal ağ sağlayıcılarına çeşitli yükümlülükler getirmektedir. Bunlar arasında, kullanıcıların kişilik haklarını koruma, reklam süreçlerine dair şeffaflık ve Türkiye’de temsilci bulundurma gibi yükümlülükler bulunmaktadır.

Alan Adı Uyuşmazlıkları

Alan adı uyuşmazlıkları, marka hakları ve internetin kullanımı ile ilgili sorunları içerir. Bu uyuşmazlıkların çözümünde, alan adının ticari etki yaratacak şekilde kullanılıp kullanılmadığı önemli bir kriterdir.

Bilişim Suçları

Bilişim suçları, internet ve diğer dijital platformlar üzerinden işlenen suçları ifade eder. Bu suçlar arasında, banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması önemli bir yer tutmaktadır.

Reklam Hukuku

Reklam hukuku, ticari reklamların genel ahlak kurallarına, insan onuru ve kişilik haklarına uygun şekilde yapılmasını düzenler. Karşılaştırmalı reklamların yapılması belirli kurallara bağlıdır.

Kişisel Verilerin Korunması

Kişisel verilerin işlenmesi sürecinde şeffaflık ilkesi ön plana çıkar. Bu ilke, veri sahibinin süreç hakkında bilgilendirilmesini ve verileri üzerinde kontrol sahibi olmasını sağlar.

Bu makalede ele alınan konular, bilişim hukuku alanının geniş yelpazesini yansıtmaktadır. Lolonolo.com olarak, bu makalenin Auzef öğrencilerinin bilişim hukukuna dair bilgilerini pekiştirmelerine ve sınavlara daha iyi hazırlanmalarına yardımcı olacağını umuyoruz. Bilişim hukuku, teknolojinin hızla geliştiği çağımızda her zamankinden daha fazla önem kazanmıştır ve bu alanda bilgi sahibi olmak, hem bireysel hem de profesyonel yaşamda büyük avantajlar sağlamaktadır.

@lolonolo_com

1. Bir bilgisayar programının fikri mülkiyet hukuku kapsamında korunabilmesi açısından aşağıdakilerden hangisi gerekli bir unsurdur?

A) Bir bilgisayar programının patent hukuku kapsamında korunabilmesi için yeni olması yeterlidir, ayrıca buluş basamağını aşması gerekmez, çünkü bilgisayar programlarında bu koşul işin niteliği gereği önemsizdir.
B) Bir bilgisayar programının fikir ve sanat eserleri hukukunda korunabilmesi için diğer koşullar yanında programcının hususiyetinin taşıması da gerekir.
C) Bilgisayar programının eser olarak korunabilmesi için her yönüyle özgün (orijinal) olması ve ortalamanın üstünü belirgin şekilde aşması gerekir.
D) Bilgisayar programının muhakkak en yeni programlama dilinde yazılmış olması gerekir, çünkü ancak yeni programlar korunabilirler.
E) Bir programcının her yönüyle kurguladığı ve kafasında bütün ayrıntılarını oluşturduğu program, henüz dışarıdan algılanabilir şekilde açıklanmamış/ortaya konulmamış olsa bile FSEK kapsamında korunan bir üründür.

Cevap : B) Bir bilgisayar programının fikir ve sanat eserleri hukukunda korunabilmesi için diğer koşullar yanında programcının hususiyetinin taşıması da gerekir.

2. “Belirli bir hukuki sonuç doğurmaya yönelik ve hukuk düzeni tarafından tanınan irade açıklaması.”
Yukarıda yer alan cümle tam olarak aşağıdakilerden hangisini tanımlamaktadır?

A) Hukuki işlem
B) Haksız fiil
C) E-ticaret
D) Vekaletsiz iş görme
E) Tüketici işlemi

Cevap : A) Hukuki işlem

3. Tüketicinin Korunmasına Dair Kanunda mesafeli sözleşmeler için getirilmiş cayma hakkı itibariyle aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Cayma hakkı açısından getirilmiş olan süre normalde otuz iki gündür.
B) Mesafeli sözleşmeler itibariyle cayma hakkının bir istisnası yoktur ve her durumda uygulanmalıdır.
C) Tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanmak için kanunda belirtilen cayma hakkı süresiyle bağlı değildir.
D) Cayma hakkının kullanıldığına dair her zaman noter üzerinden yapılması zorunlu olan bildirimin süresi içinde satıcı veya sağlayıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir.
E) Cayma hakkını kullanabilmek için asıl olarak bir gerekçe gösterilmesi gerekir.

Cevap : C) Tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanmak için kanunda belirtilen cayma hakkı süresiyle bağlı değildir.

4. Aşağıdakilerden hangisi İnternet Kanununda özellikle yurt dışı kaynaklı ve erişimi yüksek sosyal ağ sağlayıcılara getirilen yükümlülüklerden değildir?

A) Kendi üzerinden gerçekleştirilen reklam ve reklam süreçlerine dair (reklam veren, reklam süresi hedef kitle gibi bilgileri içeren) bir reklam kütüphanesi oluşturarak bunu internet sitesi üzerinden yayınlama ve reklam raporu verme yükümlülüğü
B) Küçüklere özgü ayrıştırılmış hizmet sunma konusunda gerekli tedbirleri alma yükümlülüğü
C) Kendi ağları üzerinde sürekli ve her konuda iç denetim yapacak şekilde en son teknikle geliştirilmiş yapay zekalı program filtreleri kullanma yükümlülüğü
D) Özel hayatın korunması başta olmak üzere kişilik hakkı ihlallerine dair kendisine yapılan başvurulara zamanında cevap verme yükümlülüğü
E) Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları yurt içinde temsilci bulundurma yükümlülüğü

Cevap : C) Kendi ağları üzerinde sürekli ve her konuda iç denetim yapacak şekilde en son teknikle geliştirilmiş yapay zekalı program filtreleri kullanma yükümlülüğü

5. Hukukumuzda alan adı sistemi açısından aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Alan adlarının verilmesi ve sistemin yürütülmesi açısından hukukumuzda güncel olarak yetkili kurum ODTÜ nic.tr’dir.
B) Alan adlarına dair temel çerçeveyi düzenlemek ve uyuşmazlıkları çözmek için hukukumuzda Alan Adları Kanunu kabul edilmiştir.
C) Türkiye’de verilen alan adları (com.tr, edu.tr, net.tr vs.) ICANN ve onun bir kuruluşu olan IANA tarafından doğrudan verilmektedir.
D) Alan Adları Yönetmeliğinde alan adları belgeli ve belgesiz alan adları diye ikiye ayrılmıştır.
E) Alan adlarına dair yönetmelikte belgeli alan adları için ilk gelen ilk alır kuralı açıkça düzenlenmiştir.

Cevap : D) Alan Adları Yönetmeliğinde alan adları belgeli ve belgesiz alan adları diye ikiye ayrılmıştır.

6. Aşağıdakilerden hangisi TCK’da “bilişim alanındaki suçlar” başlığı altında düzenlenen suçlardandır?

A) Bir mağazadan bilgisayar ve bilgisayar programı çalmak
B) Kaçakçılık yapmak için internet üzerinden haberleşmek
C) Bir kişinin evine gizlice kamera yerleştirilip kişinin izlenmesi
D) Banka soymak için internetten silah satın almak
E) Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu

Cevap : E) Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu

7. “Menfaat teorisi, hangi tür çıkarın (genelin, kamunun veya özelin, kişilerin) dikkate alındığına bakarken, bazı alanlarda yeterince ikna edici değildir. Örneğin aile hukukunda kamunun çıkarının da korunduğu bir alan mevcuttur. Buna karşılık özne teorisi, hukuki ilişkinin taraf ya da taraflarını esas almakta ve buna göre hukuka dair bir tasnif gerçekleştirmektedir.”
Yukarıda yer alan metindeki açıklama, şıklarda belirtilen hangi hususa dair bir açıklamadır?

A) Kamu adaleti ve sosyal adalet ayrımı
B) Hukuk düzeninin karmaşık yapısı
C) Kurallar hiyerarşisi
D) Maddi hukuk şekli hukuk ayrımı
E) Kamu hukuku ve özel hukuk ayrımı

Cevap : E) Kamu hukuku ve özel hukuk ayrımı

8. Ticaret, iş, zanaat veya bir meslekle bağlantılı olarak, bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla reklam verenler tarafından herhangi bir mecrada yazılı, görsel, işitsel ve benzeri yollarla gerçekleştirilen pazarlama iletişimi niteliğindeki duyurular.
Yukarıda yer alan ifadede aşağıdakilerden hangisi anlatılmaktadır?

A) Multimedya tipi reklam
B) Toplu reklam
C) Ticari reklam
D) Siyasi reklam
E) Duyurum niteliğindeki reklam

Cevap : C) Ticari reklam

9. İnternet ortamında başkasının içeriğine link vererek bağlantı sağlayan kişi için özel hukuk sorumluluğu açısından aşağıdakilerden hangisi geçerlidir?

A) Link vermek internet açısından olağan ve hatta neredeyse vazgeçilmez bir durum olduğundan ticari amaçla hareket edilse dahi link vermek sorumluluk doğurmaz.
B) Başkasının içeriğine derin link vermek için her zaman izin almak gerekirken ana sayfaya link vermek ise serbesttir.
C) Başkasının içeriğine link veren ticari amaçla hareket etmese dahi normalde sorumlu olur.
D) Başkasının içeriğine link veren bağlantı sağladığı içeriği benimsediği ve kullanıcının söz konusu içeriğe ulaşmasını amaçladığı açıkça belli ise genel hükümlere göre sorumlu olur.
E) Başkasının içeriğine frame (çerçeve) link veren her durumda sorumlu olurken normal link veren kişi sorumlu olmaz.

Cevap : D) Başkasının içeriğine link veren bağlantı sağladığı içeriği benimsediği ve kullanıcının söz konusu içeriğe ulaşmasını amaçladığı açıkça belli ise genel hükümlere göre sorumlu olur.

10. Aşağıdakilerden hangisi reklam hukuku kapsamında geçerli ilkelerden değildir?

A) Reklamların genel ahlak kurallarına aykırı ifade ve görüntüler içermemesi
B) Her türlü iletişim aracında sesli, yazılı ve görsel olarak örtülü reklam yapılmasının yasak olması
C) Küçükleri koruyucu, bunları şiddete itecek ve farklı şekillerde sömürülmelerini engelleyecek tarzda reklam yapılması
D) Reklamların karşılaştırma içermemesi ilkesi
E) Reklamların insan onuru ve kişilik haklarını zedeleyici biçimde yapılmaması

Cevap : D) Reklamların karşılaştırma içermemesi ilkesi

Bilişim hukuku 2023-2024 Bütünleme Soruları

11. Bilişim ceza hukukundaki koruma tedbirleri açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) CMK m. 134’de öngörülen koruma tedbirlerini almaya asıl yetkili organ cumhuriyet savcısıdır.
B) 5651 Sayılı Kanun’da (kısaca İnternet Kanunu) diğer bazı tedbirler yanında erişime engelleme tedbiri de öngörülmüştür.
C) Ceza Yargılaması Hukukunda düzenlen (CMK m. 134) ve bilişim ceza hukuku kapsamına giren koruma tedbirlerinden en önde geleni bilgisayarlarda, bilgisayar programlarında ve kütüklerinde arama ve kopyalama yapma veya bunlara el koymayla ilgilidir.
D) Ceza Muhakemeleri Kanunu m. 134 çerçevesinde bilgisayar veya bilgisayar kütüklerine el koyma işlemi sırasında, sistemdeki bütün verilerin yedeklemesi yapılır.
E) 5651 Sayılı Kanunda öngörülen ve ceza hukukuna dair koruma tedbiri kararları, ilgili suçun işlenmeye devam edilmesini engellemeye yöneliktirler.

Cevap : A) CMK m. 134’de öngörülen koruma tedbirlerini almaya asıl yetkili organ cumhuriyet savcısıdır.

12. Aşağıdakilerden hangisi bir link verme türü değildir?

A) Çatı link
B) Embedding (gömülü) link
C) İç link (inpagelink)
D) Frame (çerçeve) link
E) Derin link

Cevap : A) Çatı link

13. Ceza hukuku kapsamında, kanunda suç ve cezanın belirtilmiş olmasını, suç tanımlamalarının ve ceza belirlenmesinin açık (belirli, net) olmasını ifade eden ilke aşağıdakilerden hangisidir?

A) Suçta ve cezada kanunilik ilkesi
B) Somut ceza ilkesi
C) Şeffaflık ilkesi
D) Suçun maddi ve manevi unsuru ilkesi
E) Kusura dayalı ceza ilkesi

Cevap : A) Suçta ve cezada kanunilik ilkesi

14. Alan adı uyuşmazlıklarına da uygulanabilen Sınai Mülkiyet Kanunu m. 7 III hükmü açısından aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Bu hükümde patent hakkı sahibine patentine aykırı alan adlarını engelleme yetkisi verildiğinden, bu hüküm patent hakkı ve alan adı uyuşmazlıklarını da düzenlemektedir.
B) Bu maddeyle aynı zamanda eser koruması ve eser sahibinin hakları düzenlendiğinden eser sahibi bu hükme dayanarak eseriyle örtüşen alan adlarını engelleme yoluna gidebilir.
C) Bu hükme göre bir kişinin markasıyla örtüşen işareti alan adı olarak ilk önce kaydettiren diğer kişi üstün bir hakka bulunmasa bile her durumda ve hukuka uygun şekilde alan adının sahibi olur.
D) Bu hükmün bir alan adı uyuşmazlığına uygulanması için öncelikle markayla örtüşen ibarenin internet ortamında ticari etki yaratacak şekilde alan adı olarak kullanılması gerekir.
E) Bu hüküm, bir kişinin isminin bir başkası tarafından alan adı olarak kaydettirilip kullanılması nedeniyle ortaya çıkan bir uyuşmazlığa da doğrudan ve birebir uygulanır.

Cevap : D) Bu hükmün bir alan adı uyuşmazlığına uygulanması için öncelikle markayla örtüşen ibarenin internet ortamında ticari etki yaratacak şekilde alan adı olarak kullanılması gerekir.

15. Aşağıdakilerden hangisi bir mesafeli sözleşme örneği değildir?

A) A’nın tam da bu amaçla programladığı ve internetten program çerçevesinde sipariş verebilen bilgisayarının A’nın istediği gibi bir ürünü pazarlayan bir web sitesine gece A uyurken sipariş vermesi
B) A’nın kullanılmış cep telefonunu bit pazarında B’ye C’nin aracılığıyla 2000 TL’ye satıp parasını peşin alması
C) İki yapay zeka sisteminin programlanma şekillerine uygun olarak sözleşme yapmaları
D) A’nın evinde bulunan akıllı buzdolabının, buzdolabındaki sütün çok az kaldığını fark edip internet üzerinden otomatik olarak anlaşmalı marketten süt siparişi vermesi
E) A’nın değerli bir kol saatini WhattsApp üzerinden görüşerek B’ye satması

Cevap : B) A’nın kullanılmış cep telefonunu bit pazarında B’ye C’nin aracılığıyla 2000 TL’ye satıp parasını peşin alması

16. Kişisel verilerin işlenmesi süreci açısından, bu sürecin, verisi işlenen kişi penceresinden (işleme sürecinin, neyin ve kim tarafından işlendiğinin vs.) açık/belirli olmasını, bu süreçte veri üzerindeki hakimiyetinin korunmasını ve sürece dair bilgilenme imkânı verilmesini ifade eden ilke aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kişisel verilerin doğru ve gerektiğinde güncel olması ilkesi
B) Şeffaflık ilkesi
C) Amaca bağlılık ilkesi
D) Hukuka ve dürüstlük kuralına uygunluk ilkesi
E) Güvenilirlik ve gizlilik ilkesi

Cevap : B) Şeffaflık ilkesi

17. 5651 Sayılı Kanun’da (kısaca İnternet Kanunu) yer alan ve şu cümle “İnternet ortamı üzerinden kullanıcılara sunulan her türlü bilgi veya veriyi üreten, değiştiren ve sağlayan gerçek veya tüzel kişi.” aşağıdakilerden hangisini tanımlamaktadır?

A) Yer sağlayıcı
B) İçerik sağlayıcı
C) Toplu kullanım sağlayıcı
D) Aracı hizmet sağlayıcı
E) Erişim sağlayıcı

Cevap : B) İçerik sağlayıcı

18. Aşağıdakilerden hangisi fikir ve sanat eserleri hukukunda korunan bir eser üzerindeki fikri haklardan değildir?

A) Umuma iletim hakkı
B) Yayma hakkı
C) İşletme hakkı
D) Çoğaltma hakkı
E) Eser sahibi olarak anılma hakkı

Cevap : C) İşletme hakkı

19. “Kişinin doğumla kazandığı bağımsız varlığını ve bütünlüğünü oluşturan; hayat, beden ve ruh tamlığı, vicdan, din, düşünce ve çalışma özgürlüğü, onuru, ismi, resmi, sırları ile aile bütünlüğü, sosyal ve duygusal değerlerinin tümü ….. oluşturur.”
Yukarıda yer alan ve bir Yargıtay kararından alınan cümledeki boş olan yere aşağıdaki şıklardan hangisi gelmelidir?

A) Mutlak değerleri
B) Fikri hakları
C) Temel hak ve özgürlükleri
D) Kısmi mutlak hakları
E) Kişilik haklarını

Cevap : E) Kişilik haklarını

20. Sunuş biçiminden, bağlantı sağladığı içeriği benimsediği ve kullanıcının söz konusu içeriğe ulaşmasını amaçladığı açıkça belli olma.
Sosyal medya üzerinden gerçekleşen paylaşımların hukuken değerlendirilmesi çerçevesinde önem taşıyacak olan bir ölçütü ifade eden yukarıdaki cümle aşağıdakilerden hangi ölçüte karşılık gelmektedir?

A) Dönüştürme ölçütü
B) Çok amaç gütme ölçütü
C) Ulaştırma ölçütü
D) Hedef kitle ölçütü
E) Benimseme ölçütü

Cevap : E) Benimseme ölçütü

Bilişim Hukuku: Dijital Çağın Hukuki Meseleleri

Bilişim hukuku, teknolojinin hızla geliştiği modern dünyada, özellikle internet ve dijital teknolojilerle ilgili hukuki konuları ele alır. 2023-2024 Bilişim Hukuku final sınavı soruları, bilişim hukukunun çeşitli yönlerini ve bu alandaki güncel sorunları yansıtmaktadır. Bu makalede, sınav sorularında ele alınan başlıca temalar üzerinden bilişim hukukunun ana hatlarını inceleyeceğiz.

Reklam Hukuku ve Bilişim Suçları

Bilişim hukuku, reklam hukuku ile de kesişmektedir. İnternet üzerindeki reklamlar, özellikle e-ticaret ve dijital pazarlama alanında önemli hukuki sorunlar doğurabilir. Ayrıca, bilişim suçları konusu da bu alanda önemli bir yer tutmaktadır. Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) bilişim alanındaki suçlar, banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması, bilişim sistemlerine izinsiz erişim ve bu sistemlerin işleyişini bozma gibi eylemleri kapsar.

Suçun Maddi Unsuru ve Tüketici Hakları

Bilişim hukuku açısından suçun maddi unsuru, kanunda belirtilen fiil veya fiillerin gerçekleştirilmesini ifade eder. Bu alandaki bir diğer önemli konu ise tüketicilerin haklarıdır. Mesafeli sözleşmelerde tüketicilere tanınan cayma hakkı, dijital platformlarda önemli bir koruma mekanizması sunar.

Elektronik Ticaret ve İnternet Kanunu

Bilişim hukuku, elektronik ticaretin çeşitli yönlerini de kapsar. Elektronik ticaretin hukuki çerçevesi, İnternet Kanunu, Elektronik Haberleşme Kanunu ve E-Ticaret Kanunu gibi mevzuatla düzenlenmiştir. Bu kanunlar, elektronik ticaretin temel unsurlarını, internet üzerindeki içerik sağlayıcıların sorumluluklarını ve elektronik haberleşme ile ilgili düzenlemeleri içerir.

Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku

Bilişim hukuku, fikir ve sanat eserleri hukukunu da içerir. Bu alanda, eserlerin internet üzerinden korunması ve yayılması, telif hakları ve bağlantılı haklar gibi konular ön plana çıkar. İnternette eser paylaşımı ve bu eserlere link verilmesi, fikir ve sanat eserleri hukukunun temel meselelerinden biridir.

Sosyal Medya ve İnternet Hukuku

Sosyal medya, bilişim hukukunun en dinamik ve sürekli gelişen alanlarından biridir. Kişisel verilerin korunması, özel hayata saygı, sosyal medya hesaplarının hukuki niteliği ve sosyal medyada yapılan paylaşımların hukuki sonuçları, bu alandaki temel konulardır. İnternet Kanunu, sosyal ağ sağlayıcıları ve internet üzerinden gerçekleştirilen çeşitli hukuki işlemler için temel düzenlemeleri içerir.

Alan Adları ve Fikri Mülkiyet Hukuku

Alan adları, bilişim hukukunun önemli bir parçasıdır. Alan adlarının tescili, kullanımı ve bunlarla ilgili uyuşmazlıklar, hem ticari hem de fikri mülkiyet hukuku açısından önem taşır. Bilgisayar programlarının korunması, patent hukuku ve telif hakları, bilişim hukukunun fikri mülkiyetle ilgili diğer önemli konularıdır.

Sonuç

Bilişim hukuku, dijital çağın getirdiği yeniliklerle sürekli gelişen ve değişen bir hukuk dalıdır. Reklamdan tüketici haklarına, elektronik ticaretten sosyal medya düzenlemelerine kadar geniş bir yelpazeyi kapsayan bu alan, teknoloji ve hukukun kesiştiği noktada yer alır. Bilişim hukuku, hem bireylerin hem de işletmelerin dijital ortamda karşılaştıkları hukuki sorunlara çözümler sunar ve bu dinamik ortamda hukukun nasıl uygulanacağını belirler.

@lolonolo_com

1. Aşağıdakilerden hangisi doğrudan bilişim hukuku kapsamına giren bir reklam hukuku sorunu doğurma potansiyeline sahip değildir?

A) Web sitesini başka kişilerin reklam vermesine imkan verecek şekilde yapılandırarak web sitesinde reklam verilmesini sağlamak
B) Bir reklam filmi yaptırmak/ürettirmek üzere film şirketine e-posta göndermek
C) Arama motoru üzerinden anahtar sözcük reklamı yapmak
D) Bir elektronik alışveriş platformunda, platform işletenin, platformdaki mağazalara kendi reklamının yapılmasını zorunlu kılması
E) Önceden olurunu/iznini almadan bir kişiye reklam e-postaları göndermek

Cevap : B) Bir reklam filmi yaptırmak/ürettirmek üzere film şirketine e-posta göndermek

2. Aşağıdakilerden hangisi TCK’da “bilişim alanındaki suçlar” başlığı altında düzenlenen suçlardan değildir?

A) Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu
B) TCK’da bilişim suçları olarak düzenlenen suçları işlemek çerçevesinde kullanmak üzere yasak cihaz ve programların imal edilmesi suçu
C) Bir bilişim sistemindeki veriler bozma, yok etme veya değiştirme suçları
D) Bir kişinin arabasına gizlice kamera yerleştirilip kişinin izlenmesi suçu
E) Bilişim sistemini engelleme veya bozma suçu

Cevap : D) Bir kişinin arabasına gizlice kamera yerleştirilip kişinin izlenmesi suçu

3. Aşağıdakilerden hangisi suçun maddi unsurunu ortaya koyan bir açıklamadır?

A) Bir suç ancak aktif bir hareketle işlenebileceğinden, maddi unsurla kastedilen bu durumdur.
B) Kanunda suç olarak belirtilen fiil ya da fiillerin birebir ve kanunda öngörüldüğü şekilde gerçekleştirilmesi maddi unsuru ifade eder.
C) Bir suçu bilerek işlemek gerektiğinden, buradaki “bilerek işlemek” maddi unsuru ifade eder.
D) Bir fiilin suç olabilmesi için hukuka aykırılığı olması gerektiğinden, işte bu hukuka aykırılık yönüne maddi unsur denir.
E) Suçla bir maddiyat elde edilmesi hedeflenmiş ise buna maddi unsur denir.

Cevap : B) Kanunda suç olarak belirtilen fiil ya da fiillerin birebir ve kanunda öngörüldüğü şekilde gerçekleştirilmesi maddi unsuru ifade eder.

4. Bilişim suçları açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Klasik denebilecek suçların bilişim ortamında işlenmesi de bir bilişim hukuku (suçu) sorunu oluşturduğundan, bilişim suçlar kapsamında bunlar da değerlendirilir.
B) Kişilik hakkı ihlalleri bilişim suçları kapsamında kalan en önemli konu olduğundan, bilişim suçları kısmen TMK’da düzenlenmiştir.
C) FSEK gibi bazı özel kanunlarda düzenlenmiş bilişim suçları vardır.
D) Bilişim hukuku alanındaki ilk yasal düzenlemeler genellikle bilişim suçlarına ilişkin olmuştur.
E) Bilişim suçlarının asıl olarak düzenlendiği kanun TCK’dır.

Cevap : B) Kişilik hakkı ihlalleri bilişim suçları kapsamında kalan en önemli konu olduğundan, bilişim suçları kısmen TMK’da düzenlenmiştir.

5. Tüketicilerin Korunması Hakkındaki Kanun’da (TKHK) mesafeli sözleşmeler itibariyle tüketiciye tanınan ve tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin kullanabileceği hakka ne denir?

A) Ön bilgilendirme isteme hakkı
B) Cayma hakkı
C) Geri alım hakkı
D) Caydırma hakkı
E) Sözleşmeyi dönüştürme hakkı

Cevap : B) Cayma hakkı

6. Aşağıdakilerden hangisi bilişim hukuku alanındaki temel kanunlarda (İnternet Kanunu, Elektronik Haberleşme Kanunu, E-Ticaret Kanunu gibi) düzenlenen süjelerden değildir?

A) Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı
B) İçerik sağlayıcı
C) Toplu kullanım sağlayıcı
D) Erişim geliştirmeyi sağlayıcı
E) Yer sağlayıcı

Cevap : D) Erişim geliştirmeyi sağlayıcı

7. Fikir ve sanat eserleri hukukumuzda, hukukun uygulanması çerçevesinde ABAD kararlarının da dikkate alınması açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Her ne kadar Türkiye-AB ilişkileri sorunlu şekilde ilerlemekte ise de ABAD kararları bu ilişkinin vardığı düzey itibariyle Türk hukuku için önem taşırlar.
B) Türkiye’nin taraf olduğu bazı uluslararası düzenlemeler kural olarak AB hukukunda da geçerli olduklarından bu yön itibariyle ABAD kararları, Türk hukuku açısından yardımcı kaynak olarak önem taşırlar.
C) ABAD kararları, AB hukukunda nihayetinde en üst yargı kararı niteliğinde olduklarından Türk hukuku için de doğrudan bağlayıcıdırlar ve her durumda dolaysız şekilde uygulanırlar.
D) Fikir ve sanat eserleri hukukumuzda umuma iletime dair hükümler genel hatlarıyla AB hukukuyla uyumlu olduklarından, ABAD kararları bu hükümlerin anlaşılması ve yorumlanması itibariyle Türk hukuku açısından da önemlidirler.
E) TMK m. 1 hükmüne göre mahkeme içtihatları yardımcı kaynak olarak hakime yardımcı olabileceklerinden ve FSEK hükümlerini uygulayan bir hakim bu hükmü de dikkate almak zorunda olduğundan, ABAD kararları üst düzey yargı kararı olarak hukukumuz açısından önemlidir.

Cevap : C) ABAD kararları, AB hukukunda nihayetinde en üst yargı kararı niteliğinde olduklarından Türk hukuku için de doğrudan bağlayıcıdırlar ve her durumda dolaysız şekilde uygulanırlar.

Bilişim hukuku 2023-2024 Final Soruları

8. Doğa gezisi tutkunu A, gezilerinde çektiği fotoğraflarını web sitesinde yayınlamaktadır. Bu şekilde Van gölünün bir kesitinin fotoğraflayan A, buna Van Gölü Canavarı adını vermiştir. FSEK kapsamında korunan eser olarak nitelenebilecek bu fotoğraf, internette çok sayıda paylaşılmaya ve/veya buna çok sayıda link verilmeye başlanmıştır. A, bu durumun hukuki alt yapısını öğrenmek istemektedir. Aşağıdaki şıklarda A’ya verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) A, söz konusu fotoğrafları herhangi bir teknik önlem ve uyarı oluşturmadan kendi web sitesine koyduğundan, hangi alandan olursa olsun normal (ticari amaçla hareket etmeyen) internet kullanıcıları her durumda, bunu indirip kendi web sitelerinde veya sosyal medya hesaplarında sorunsuz şekilde paylaşabilirler.
B) Bu olayın soru kısmındaki kurgusu itibariyle A’nın fotoğraflarına normal link verilmesi ile frame tekniğiyle link verilmesi, umuma iletim hakkına yönelik hukuki değerlendirme açısından kural olarak önem taşıyan bir husus değildir.
C) A’nın web sitesinde link vermeyi engellemeye yönelik herhangi bir teknik önlem yer almadığından, normal (ticari amaçla hareket etmeyen) internet kullanıcıları buna kural olarak serbestçe link verebilirler.
D) A’nın fotoğrafları iradesi hilafına internette yayınlanmış olsaydı, bunlara normal kullanıcıların link vermesi kural olarak hukuka uygun olurdu.
E) A’nın fotoğrafları iradesi hilafına internete konulmuş olsaydı, ticari amaçlarla hareket edenlerin normalde bu durumu bildikleri veya bilmeleri gerektiğinden (bu yöndeki karineden) hareket etmek gerekecekti.

Cevap : A) A, söz konusu fotoğrafları herhangi bir teknik önlem ve uyarı oluşturmadan kendi web sitesine koyduğundan, hangi alandan olursa olsun normal (ticari amaçla hareket etmeyen) internet kullanıcıları her durumda, bunu indirip kendi web sitelerinde veya sosyal medya hesaplarında sorunsuz şekilde paylaşabilirler.

9. İnternette özel hayatına dair görüntüleri hukuka aykırı şekilde yayınlanan bir kişi, kişilik hakkının korunması kapsamında, aşağıdaki imkanlardan hangisinden hukuken yararlanamaz?

A) Sona ermiş saldırı açısından hukuka aykırılığın tespitini talep etmek
B) Görüntülerin yayından kaldırılmasını talep etmek
C) Görüntüleri yayınlayandan, vekaletsiz iş görme çerçevesinde elde ettiği kazancın kendisine verilmesini talep etmek
D) Manevi zararının giderilmesini istemek
E) Görüntülerin dijital filtrelemeden/dönüştürülmeden geçirilerek olduğundan daha güzel görünmesini talep etmek

Cevap : E) Görüntülerin dijital filtrelemeden/dönüştürülmeden geçirilerek olduğundan daha güzel görünmesini talep etmek

10. Aşağıdakilerden hangisi fikri mülkiyet hukuku kapsamında kalan bir hak değildir?

A) Bir bilgisayar programının yazılması sürecinde ilgili bilimsel kaynakları bulup, fotokopi yapıp çalışanlara sunan işyeri çalışanının işverenden ücret talep etme hakkı
B) Bir şiir kitabı yazarının eserini çoğaltma hakkı
C) Bir bilgisayar programının temelinde yatan bir algoritmayı geliştiren ve/veya bu algoritmanın uygulanmasını gerçekleştiren, bu yolla önemli bir teknik sorunu, yeni ve geliştirici şekilde çözerek bu alanda buluş yapan bir kişinin, buluş sahibi olarak anılma hakkı
D) Eser sahibinin eser sahibi olarak anılma hakkı
E) Bir roman yazarının eserinin çoğaltılmış nüshalarına ilişkin yayma hakkı

Cevap : A) Bir bilgisayar programının yazılması sürecinde ilgili bilimsel kaynakları bulup, fotokopi yapıp çalışanlara sunan işyeri çalışanının işverenden ücret talep etme hakkı

11. Sosyal ağ sağlayıcıların tanımlandığı kanun aşağıdakilerden hangisidir?

A) Türk Borçlar Kanunu
B) Evrensel Hizmet Kanunu
C) Elektronik Ticaret Kanunu
D) İnternet Kanunu (5651 Sayılı Kanun)
E) Sosyal Medya Kanunu

Cevap : D) İnternet Kanunu (5651 Sayılı Kanun)

12. Hukuki işleme dair aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Bir hukuki işlemin içerdiği koşulların tamamının genel işlem koşulu şeklinde olması mümkündür
B) Hukuki işlemin temel unsuru, hukuki sonuç doğurmaya yönelik irade açıklamasıdır
C) Hukukumuzda hukuki işlemler iki taraflı olduklarında şekle bağlıdırlar
D) Hukuki işlemlerin en temel görünümü sözleşmelerdir
E) Hukuki işlemlere dair temel unsurlar bilişim hukuku alanındaki sözleşmeler açısından kural olarak aynı şekilde geçerlidir

Cevap : C) Hukukumuzda hukuki işlemler iki taraflı olduklarında şekle bağlıdırlar

13. Bilişim hukuku hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) E-ticaret, alan adları, kişisel verilerin elektronik ortamda korunması gibi hususlar bilişim hukukunun kapsamında kalan konulardır.
B) Bilişim hukuku, kapsamına aldığı konular itibariyle hem özel ve hem de kamu hukukuna dahil edilebilecek yönler içermektedir.
C) Bilişim hukuku kişilerin bu alana dair hukuki pozisyonlarını (haklarını) da düzenlediğinden ve/veya bunları belirlediğinden aynı zamanda bir maddi hukuktur.
D) Elektronik ortamda işlenen suçlara dair hukuki rejim veya elektronik alandaki ticari faaliyetlerin vergilendirilmesi gib hususlar, tamamen ayrı hukuk alanlarının kapsamında kalan konular olduklarından, bilişim hukukunun kapsamına dahil değildirler.
E) Bilişim hukuku kapsamında bazı hukuki koruma imkanlarının nasıl ve nerede ileri sürülebileceği, nasıl karar verileceği gibi hususlar da düzenlendiğinden, bu hukuk alanı, bu yönler itibariyle şekli hukuk kapsamında görülebilir.

Cevap : D) Elektronik ortamda işlenen suçlara dair hukuki rejim veya elektronik alandaki ticari faaliyetlerin vergilendirilmesi gib hususlar, tamamen ayrı hukuk alanlarının kapsamında kalan konular olduklarından, bilişim hukukunun kapsamına dahil değildirler.

14. Hukukumuzdaki alan adı sistemi açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Hukukumuzda güncel alan adı sistemine dair temel hususların ayrıntıları Alan Adları Yönetmeliğinde düzenlenmiştir.
B) Alan adı sisteminde arka planda yer alan programsal yapı hissedilmeyecek derece çok kısa bir sürede IP adresi ve alan adı eşleşmesini her iki yönde yapmaktadır.
C) Özellikle işletmeler açısından, alan adları sadece bir tür adres işlevi görmezler, bunlar aynı zamanda önemli birer tanıtım aracı haline gelmişlerdir.
D) Hukukumuzda alan adlarına dair sistem güncel olarak TRABİS tarafından işletilmektedir.
E) www.istanbul.edu.tr alan adındaki .tr ibaresi üst düzey alan adı olup jenerik üst düzey alan adını ifade etmektedir.

Cevap : E) www.istanbul.edu.tr alan adındaki .tr ibaresi üst düzey alan adı olup jenerik üst düzey alan adını ifade etmektedir.

15. Tüketicilerin Korunması Hakkındaki Kanun’da (TKHK’da) düzenlenen mesafeli sözleşmelerin ifası açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Satıcı veya sağlayıcının kanunda öngörülen süreler içinde edimini yerine getirmemesi durumunda tüketici sözleşmeyi feshedebilir.
B) Sipariş konusu mal ya da hizmet ediminin yerine getirilmesinin imkansızlaştığı hallerde, satıcı veya sağlayıcının, bu durumu öğrendiği tarihten itibaren üç gün içinde tüketiciye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bildirmesi ve varsa teslimat masrafları da dâhil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri bildirim tarihinden itibaren en geç on dört gün içinde iade etmesi zorunludur.
C) Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin siparişinin kendisine ulaştığı andan itibaren taahhüt edilen süre (örneğin beş gün içinde ifa edileceği taahhüt edilmişse bu süre) içinde edimini yerine getirmelidir.
D) Tüketicinin isteği veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallara ilişkin sözleşmeler haricinde mal satışlarında sözleşmenin ifa süresi, siparişin ulaştığı andan itibaren her hâlükârda otuz günü geçemez.
E) Bu sözleşmelerde kanunda öngörülen süreler içinde edim ifa edilmediğinde, tüketici, ancak diğer tarafa 14 günlük bir ek süre verdikten sonra sözleşmeyi sonlandırabilir.

Cevap : E) Bu sözleşmelerde kanunda öngörülen süreler içinde edim ifa edilmediğinde, tüketici, ancak diğer tarafa 14 günlük bir ek süre verdikten sonra sözleşmeyi sonlandırabilir.

16. A’nın kurduğu ve deprem konusunda bilimsel ve güncel yayınlar yapan elektronik deprem dergisi, www.depremhaberleri.com.tr alan adı altında 2012 yılından beri faaliyette bulunmaktadır. Bu arada B tarafından, 2020 yılında “deprem ve bilim” adıyla yayınlanmaya başlayan dergi, 2022 yılında www.depremhaberleri.com alan adının boş olduğunu görünce bunu kendi adına kaydettirir. A, B’nin yaptığının hukuka aykırı olduğunu, B’nın bu alan adına dayanak olan bir hukuki pozisyonunun bulunmadığını ve bu yüzden alan adını kullanılmasının bırakılması gerektiğini iddia etmektedir. Bu alan adı uyuşmazlığı açısından aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Olaydaki verilere göre A’nın dergisinin adı meşhur marka haline geldiğinden, bu uyuşmazlıkta B’nin A’ya karşı herhangi bir şansı yoktur.
B) A’nın iddiası doğru değildir, çünkü bu konuda ilk gelen alır kuralı geçerlidir. İlk alan B olduğuna göre hukuken bir sorun yoktur.
C) Uyuşmazlığa konu her iki alan adı da doğrudan Türkiye’de tescil edilen alan adlarıdır.
D) A’nın iddiası doğru değildir, çünkü ilgili alan adı B tarafından alınmadan önce zaten boştadır.
E) A’nın elektronik dergisinin adı jenerik ibarelerden oluşmasına rağmen uzun yıllardır bu şekilde kullanıldığı ve yerleştiği hukuken korunur ve bu nedenle A, başkaları (burada B) tarafından yapılabilecek hak ihlallerine karşı hukuki yollara başvurabilir.

Cevap : E) A’nın elektronik dergisinin adı jenerik ibarelerden oluşmasına rağmen uzun yıllardır bu şekilde kullanıldığı ve yerleştiği hukuken korunur ve bu nedenle A, başkaları (burada B) tarafından yapılabilecek hak ihlallerine karşı hukuki yollara başvurabilir.

Bilişim hukuku 2023-2024 Final Soruları

17. Aşağıdakilerden hangisi sosyal medya ve buna dair muhtemel hukuki sorunlar kapsamında değerlendirilmez?

A) İnternetten elektronik imza kullanarak bir işlem yapmak
B) Sosyal hesaplarının hukuki niteliği
C) Bir sosyal medya hesabında bir arkadaşının yazdığı şiirini izinsiz paylaşmak
D) Sosyal medya fenomeninin hesabında arka planda bir markanın reklamını yapması
E) Sosyal medyada gerçekte yaşanmamış bir deneyimi yaşanmış gibi göstererek rakip firmanın ürününü kötülemek

Cevap : A) İnternetten elektronik imza kullanarak bir işlem yapmak

18. Bilgisayar programlarının fikri mülkiyet hukuku kapsamında korunması açısından aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Bir bilgisayar programı gerekli koşulları taşımak kaydıyla, duruma göre hem FSEK ve hem de SMK kapsamında korunabilir.
B) Bir bilgisayar programının FSEK kapsamında eser korumasından yararlanabilmesi için yeni olması gerekir.
C) Hukukumuzda bilgisayar programları patent hukukunda her durumda korunmazlar, çünkü bunlar kanunda buluş sayılmamışlardır.
D) Bir bilgisayar programı FSEK çerçevesinde korunabilir, ama bunun birden çok programcı tarafından birlikte yazılması gerekir.
E) Hukukumuzda fikir ve sanat eserleri hukukunun temel kanunu olan FSEK’de bilgisayar programlarının korunması ayrıca düzenlenmemiş olup, bu durum yargı kararlarıyla benimsenerek zamanla yerleşmiştir.

Cevap : A) Bir bilgisayar programı gerekli koşulları taşımak kaydıyla, duruma göre hem FSEK ve hem de SMK kapsamında korunabilir.

19. Aşağıdakilerden hangisi reklam hukuku açısından önem taşıyan yasal kaynaklardan sayılmaz?

A) İnternet Kanunu
B) E-Ticaret Kanunu
C) Düzensiz Reklamları İzleme Kanunu
D) RTÜK Kanunu
E) Tüketicilerin Korunması Hakkında Kanun

Cevap : C) Düzensiz Reklamları İzleme Kanunu

20. Kişilik hakkının hukuki temeli, kapsamı ve hukuki niteliği açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Kişinin özel hayatı, kişilik hakkı kapsamında kalan kişilik değerlerinden biridir.
B) Hukukumuzda kişilik hakkına ve korunmasına dair temel düzenlemeler TMK’da yer almaktadır.
C) Kişilik hakkı bir nispi haktır.
D) Kişilik hakkının korunmasına yönelik koruma tedbiri mahiyetindeki bazı imkanlar İnternet Kanununda öngörülmüştür.
E) Bu hakkın anayasal dayanakları bulunmaktadır.

Cevap : C) Kişilik hakkı bir nispi haktır.