Türk Dili-2 Vize Final Bütünleme Soruları
Türk Dili-2 Vize Final Bütünleme
1. Bu, ele alınan bir konu üzerinde zihin yorma işidir. Bizi başkalarına benzemekten kurtaracak yeni duygu ve düşünceleri keşfetmektir. Olayları, kişileri, toplumu, varlıkları diğer insanlardan farklı olarak algılayıp yorumlamaktır. Konunun anlatımına uygun düşen en güzel ifadesini bulmaktır. Parçada sözü edilen özellik, aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılabilir? a) Düşünme b) Okuma c) Gözlem d) Yaratma e) Buluş Cevap: e) Buluş |
2.Sanatın amacı aşağıdakilerden hangisidir? a) Yaratı b) Kesinlik c) Adalet d) Fayda e) Eşitlik Cevap: a) Yaratı |
3. “Vaktiyle Türkistan’da üç kardeş varmış. İsimlerine ‘Sungur, Kaya, Aytekin’ derlermiş. Sungur ile Kaya son derece merhametsiz imişler. Kardeşi Aytekin’i eziyetleriyle kasıp kavururlarmış. Aytekin ise henüz on üç, on dört yaşlarında olduğu için ağabeylerinin karşısında hiçbir şey yapamazmış. Bu üç kardeşin büyük bir ovası varmış. Bir tarafı yüksek dağlarla sınırlıymış. Bir tarafında billur gibi çağlayarak akan su da ovanın ortasından geçermiş. Ova baharda yemyeşil, yazın ise altın sarısı imiş, bundan dolayı ortasından geçen çaya da ‘Altın Çay’ derlermiş.” Yukarıda verilen parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Tartışmacı anlatımdan yararlanma b) Tasvir edici anlatımdan yararlanma c) Öyküleyici anlatımdan yararlanma d) Çeşitli duyulardan yararlanma e) Benzetmeden yararlanma Cevap: a) Tartışmacı anlatımdan yararlanma |
4. Türk milletinin şimdiki sınırlarının dışında gözü yoktur. Fakat şimdiki topraklarının da bir zerresini feda edecek değildir. Yukarıda verilen cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır? a) Dolaylı tümleç eksikliği b) Cümlede yalın anlatım olmaması c) Nesne eksikliği d) Yüklem eksikliği e) Özne eksikliği Cevap: e) Özne eksikliği |
5. İletişim işi bir aracıyla gerçekleşir. Bunlar sesler, yazılar, hareketler yerine göre başka işaretler de olabilir. Yukarıda tanımı yapılan öge aşağıdakilerden hangisidir? a) Bağlam b) Kanal c) Mesaj d) Kod e) Alıcı Cevap: b) Kanal |
6. Bir sanat eserinde konu, duygu, düşünce ve hayalde başkalarının etkisinden sıyrılarak bunların işlenişinde yeni bir yol tutmadır. Orijinal olmanın en önemli gerekçesidir. Sanatta buluş konu, tema, motif ve üslup yeniliğinde olur. Parçada sözü edilen özellik, aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılabilir? a) Gözlem b) Yaratma c) Buluş d) Düşünme e) Okuma Cevap: c) Buluş |
7. Bir cümlede yer alan bildirinin eksiksiz olarak algılanması için insan zihninin belli şartlar etrafında anlam çözme yeteneğinin oluşması gerekir. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi bu yeteneği olumlu yönde destekleyen etmenlerden biri değildir? a) Deneyimler b) İnsanın dünya bilgisi c) Analitik problem çözme yeteneğine sahip oluş d) İçinde bulunulan koşulların yardımı e) Eğitim birikimleri Cevap: c) Analitik problem çözme yeteneğine sahip oluş |
8. Dilde kelimeler, dilbilimde “…………….” olarak nitelendirilen, konuşma veya yazı yoluyla belli bir kavramı yansıtan anlamlı birimlerdir. Yukarıdaki boşluğa getirilmesi gereken ifade aşağıdakilerden hangisidir? a) Gösterge b) Kelime c) Ünlem d) Tümleç e) Zamir Cevap: a) Gösterge |
9. Bir cümle ya da sözce, yerine göre bir neden açıklama, yerine göre bir uyarmadır. Aşağıda verilen örneklerin hangisinde neden-sonuç ilişkisi yoktur? a) Kardeşini görmek için gelmiş. b) Kar yağdığı için yolculuğa çıkamadı. c) Okulda bütün arkadaşlarıyla arası iyidir D) İyi hazırlanamadığı için sınavlarda başarısız oldu. e) Rahatsızlandığı için derse gelemedi. Cevap: c) Okulda bütün arkadaşlarıyla arası iyidir |
10. Bir dilde anlam ve işlev bakımından farklı, ama aynı ses değerine sahip kelimeler de vardır. Yukarıda bahsedilen kelimelere ne ad verilir? a) Zıt anlamlı kelime b) Çok anlamlı kelime c) Eş anlamlı kelime d) Ortak kelime e) Eş sesli kelime Cevap: e) Eş sesli kelime |
Türk Dili-2 Vize Final Bütünleme
1. Yaratış; düşündürücü, soruncu, güdümcü olmayanlara yöneltilen alay, küçümseme, görmemezlikten gelme gibi zorlamalarla kurumaya yüz tuttu. Yukarıda verilen cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır? a) Akıl ve mantığa uymama b) Açık bir anlatım olmaması c) Noktalama işaretlerini yerinde kullanmama d) Duru bir anlatımın olmaması e) Bir fiile gereksiz yere olumsuzluk eki getirilmesi Cevap: e) Bir fiile gereksiz yere olumsuzluk eki getirilmesi |
2. Bütün heyecanıyla Zübeyde Hanım’ın ellerine sarılarak üst üste birkaç defa öptükten sonra yerine oturdu. Yukarıda verilen cümledeki anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir? a) Yüklem eksikliği b) Bir tamlamada tamlayan eksikliği c) Dolaylı tümleç eksikliği d) Özne eksikliği e) Nesne eksikliği Cevap: e) Nesne eksikliği |
3. “Eski Türklerin vezni hece vezniydi. Kaşgarlı Mahmut’un lügatindeki Türkçe şiirler hep hece veznindedir. Sonraları Çağatay ve Osmanlı şairleri taklit yoluyla İranlılardan aruz veznini aldılar. Türkistan’da Nevaî, Anadolu’da Ahmet Paşa aruz veznini yükselttiler. Sarayda bu vezne kıymet verdiler. Fakat halk, aruz veznini bir türlü anlayamadı. Bu sebeple halk şairleri eski hece vezniyle şiirler söylemekte devam ettiler. Ahmet Yesevi, Yunus Emre, Kaygusuz gibi tekke şairleri ve Âşık Ömer, Dertli, Karacaoğlan gibi saz şairleri hece veznine sadık kaldılar.” Yukarıda verilen parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi ağır basmaktadır? a) Açıklama – tanımlama b) Açıklama – sayısal veri c) Açıklama – örnek gösterme d) Açıklama – kişileştirme e) Açıklama – kanıtlama Cevap: c) Açıklama – örnek gösterme |
4. “Otuz yaşlarında, hafif sarı, esmer, tıknazlığa doğru gidebilecek yapıda uzun boylu genç bir adamdı. Büyük dolgun bakışlı çok siyah gözleri vardı. Bununla beraber ilk bakışta insan ne bu gözleri ne de düzgün sayılacak yüzünü görebiliyordu. Ramiz Beğ, kendisiyle ilk karşılaşan insan üzerinde daha ziyade anlaması güç bir aksaklık duygusu bırakıyordu. Sonradan kendisine iyice alışınca bu duygunun ileriye doğru çıkık alnı ve kemikli yüzün düzgün mimarisiyle bütün çizgileri kaçmak istiyormuş gibi birdenbire bitiren çenenin arasındaki uygunsuzluktan geldiğini anladım.” Yukarıdaki metinde hangi betimleme türünden yararlanılmıştır? a) Kişi betimlemesi b) Hayvan betimlemesi c) Dekor betimlemesi d) Çevre betimlemesi e) Sahne betimlemesi Cevap: a) Kişi betimlemesi |
5. Mor dağların eteğinde çatısı kırmızı bir ev vardı. Duvarlarına sarmaşıklar tırmanmıştı. Bacasından döne döne bir mavi duman yükseliyordu. Yukarıdaki cümleler hangi paragraf türünün bir örneği olabilir? a) Olay paragrafı b) Tahlil paragrafı c) Deneme paragrafı d) Fikir paragrafı e) Tasvir paragrafı Cevap: e) Tasvir paragrafı |
6. Türk milletinin şimdiki sınırlarının dışında gözü yoktur. Fakat şimdiki topraklarının da bir zerresini feda edecek değildir. Yukarıda verilen cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır? a) Yüklem eksikliği b) Cümlede yalın anlatım olmaması c) Nesne eksikliği d) Özne eksikliği e) Dolaylı tümleç eksikliği Cevap: d) Özne eksikliği |
7. Türk sineması, 2004 yılını rekorlarla bitirdi. Bu sene Türk filmlerine giden seyirci sayısı, bir önceki yıla göre %115 oranında arttı. 1991 yılında 272 sinema ve 10 milyon seyirciyle yaşama savaşı veren Türk sineması, bugün sinema sayısını %28 oranında artırarak 349’a yükseltti. 2004 yılında 207 yerli ve yabancı yapıma 29 milyon 500 kişi gitti ve büyük hasılatlar elde edildi. Yukarıda verilen parçanın anlatımında aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarının özellikle hangilerinden yararlanılmıştır? a) Tartışma – sayısal veri kullanma b) Tasvir etme – karşılaştırma c) Açıklama – tanımlama d) Tartışma – örnekleme e) Açıklama – sayısal veri kullanma Cevap: e) Açıklama – sayısal veri kullanma |
8. Bir sözcüğün …………………………, önceden anlatmış olduğu nesne veya hareketin bir kısmını anlatır duruma gelmesidir. Yukarıdaki boşluğa getirilmesi gereken ifade aşağıdakilerden hangisidir? a) Anlamlılaşması b) Anlamsızlaşması c) Anlam değeri kazanması d) Anlam gücü kazanması e) Anlam alanının daralması Cevap: e) Anlam alanının daralması |
9. Bir cümlede yer alan bildirinin eksiksiz olarak algılanması için insan zihninin belli şartlar etrafında anlam çözme yeteneğinin oluşması gerekir. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi bu yeteneği olumlu yönde destekleyen etmenlerden biri değildir? a) İçinde bulunulan koşulların yardımı b) İnsanın dünya bilgisi c) Analitik problem çözme yeteneğine sahip oluş d) Deneyimler e) Eğitim birikimleri Cevap: c) Analitik problem çözme yeteneğine sahip oluş |
10. Herkes şair olabilir, diyorlar. Asla! Şiir yazan insan öncelikle ne yaptığını ne yapmakta olduğunu bilmek zorundadır. Eğer bir şiir zekasına ve bir şiir yazma yeteneğine sahip değilse bu işe kalkışmamalıdır bile. Şiir yazmak, kolay bir uğraş olarak görüldüğü sürece ortaya çıkacak yapıtlar da o derece şiirden uzak olacaktır. Oktay Akbal bir deneme yazısında aynen şunları söylüyor: “Şairlik heveslilerinin ilk başta yapacakları şey, kendinden önce neler yazılmış, hangi gerekçelerle, duygulanmalarla, düşüncelerle yazılmış bunları bilmek ve incelemektir. Şair diye ortaya atılmak bir yürekliliktir. Saygı duyulmalı bu yürekliliğe çünkü herkes şair olamaz.” Yukarıda verilen parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangilerine başvurulmuştur? a) Tasvir etme- benzetme b) Tartışma- tanık gösterme c) Açıklama- tanımlama d) Açıklama- karşılaştırma e) Tartışma – örnekleme Cevap: a) Tasvir etme- benzetme |
Türk Dili-2 Vize Final Bütünleme
1. Türkçe ile bilim yapılamaz diyenler var. Bunu iddia etmek öğrenimini Türkçe yapan üniversitelerimizin çalışmalarını inkâr etmektir. Bunlardan yetişip devletin her kademesinde görev alan hâkim, hekim, öğretmen ve mühendislerin yetersizliğini iddia etmek gibi gülünç bir duruma düşmektir. Ayrıca ülkemizde Türkçeden başka bir dille öğretim yapmak dilimize dolayısıyla millî kültürümüze saygısızlıktır. Dilimizi ilmin ışığında geliştirip korumak ve ona layık olduğu değeri vermek varlığımızı ilgilendiren millî bir görevdir. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur? Hikâye edici anlatıma b) Kanıtlayıcı anlatıma c) Tasvir edici anlatıma d) Tartışmacı anlatıma e) Açıklayıcı anlatıma Cevap: d) Tartışmacı anlatıma |
2. Özgüven, şahsiyetimizin önemli bir parçasıdır. İki önemli boyutu vardır özgüvenin: Kendimizle olan iletişimimiz, hayatımız hakkındaki düşüncelerimiz. Her iki özgüven, kişide birbirini destekler niteliktedir. Bütün bunlar insanın kendi kişiliğini kabul etmesine ve bunun sonucunda da kendisi ve çevresiyle barışık yaşamasına yardımcı olur. Yukarıda verilen parçanın anlatımında yazar aşağıdakilerin hangisinden daha çok yararlanmıştır? a) Örneklendirme b) Hikâyelendirme c) Açıklama d) Tartışma e) Tasvir etme Cevap: c) Açıklama |
3. Aşağıdaki tanımlardan hangisi eksiksiz ve doğru bir cümle tanımına karşılık gelmektedir? a) Cümle, bir duyguyu ve bir düşünceyi ifade etmek için kullanılan söz dizisine denir. b) İnsanlar arasında iletişimin gerçekleşmesini sağlayan söz öbekleridir. c) Bir haberi iletmek için kurulan söz dizimine cümle denir. d) Kendi içinde anlam ve yargı bütünlüğü olan sözcüklere cümle denir. e) Cümle, bir anlam ifade etmek üzere, anlamlı kelime ve kelime gruplarının bir kurala göre uygun Cevap:e) Cümle, bir anlam ifade etmek üzere, anlamlı kelime ve kelime gruplarının bir kurala göre uygun |
4. biçimde düzenlenmesine denir. Hem yurt dışına çıkmayı istiyor hem de yalnız başına cesaret edemiyordu. Yukarıda verilen cümledeki anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir? a) Cümlede yalın anlatım olmaması b) Nesne eksikliği c) Yüklem eksikliği d) Özne eksikliği e) Dolaylı tümleç eksikliği Cevap: e) Dolaylı tümleç eksikliği |
5. Dilin belli bir zaman dilimindeki durumunu, tarihsel değişme ve gelişmelere girmeden inceleyen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? a) Radyoloji b) Fonetik c) Fonoloji d) Senkronik semantik e) Morfoloji Cevap: d) Senkronik semantik |
6. Olayları, varlıkları incelemek, denetlemek ve bazı sonuçlara varmaktır. Bir şeyi iyi anlamak için onun belirtilerini gözden geçirmektir. Görülen şeylerin kendine özgü ayrıntılarını metotlu bir şekilde belirlemektir. Duygu ve varlıklara, sanatçı gözüyle bakıp onlara yeni biçim ve değerler kazandırmaktır. Parçada sözü edilen özellik aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılabilir? a) Okuma b) İnandırıcılık c) Gözlem d) Yaratma e) Düşünme Cevap: c) Gözlem |
7. Cümleler, kimi zaman yansıttıkları bildirilerin, bilgilerin yanı sıra başka bilgileri de içerebilir. Ön varsayım adı verilen bu ögeyi taşıyan cümlelere aşağıda verilen örneklerden hangisinin ön varsayımı yanlıştır? a) Ayşe’nin kocası askere gitmiş. (Ayşe evlidir) b) Babam sigarayı bıraktı. (Eskiden içiyordu) c) Kayınvalidesini İstanbul’a götürmüş. (Kayınvalidesi var) d) Çocukken çok haşarıydı. (Hâlâ çok şımarık) e) Hasan Bey artık denize girmiyor. (Eskiden denize girerdi) Cevap: d) Çocukken çok haşarıydı. (Hâlâ çok şımarık) |
8. İstenilen, tasarlanan bir eylemi, eylemler hakkındaki bir niyet ve duyguyu ifade eden cümlelere dilekistek cümleleri denir. Aşağıdaki cümlelerin hangisi dilek-istek cümlesidir? a) Yarın orada bulunmayı çok istiyor. b) Havalar böyle giderse çok mutlu olacak. c) Ne muhteşem bir manzara, ah orada yaşayabilsem! d) Başarmak için çok çalışmalıyım. e) Salondaki konuşmacıyı dinlemelisin. Cevap: c) Ne muhteşem bir manzara, ah orada yaşayabilsem! |
9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde özne-yüklem uyumsuzluğundan doğan bir anlatım bozukluğu vardır? a) İnsan, bilmeyeni kınayıp küçük görmemeli, bu gibilere acımalıdırlar. b) Seveni, sev; sevmeyene sakın düşman olma! c) Kuşlar bilinmez diyarlardan gelir, masal iklimlerine göç eder. d) Dağlar beyaz tüllerini sıyırıyor, güneşin ilk ışıklarıyla yıkanıyordu. e) Küçük yavru, korkudan nasıl titriyor, nasıl ağlıyordu? Cevap: a) İnsan, bilmeyeni kınayıp küçük görmemeli, bu gibilere acımalıdırlar. |
10. Yazılı ya da sözlü bir dil iletişiminin gerçekleşmesi için altı temel ögeye ihtiyaç vardır. Aşağıdakilerden hangisi bu ögelerden biri değildir? a) Kod b) Frekans c) Kaynak d) Kanal e) Mesaj Cevap: b) Frekans |
Türk Dili-2 Vize Final Bütünleme
1. “Kaynağını ve alıcısını insanların oluşturduğu iletişime” ne ad verilir? a) Kitle iletişimi b) Tüzel iletişim c) Özel iletişim d) Genel iletişim e) Kişiler arası iletişim Cevap: e) Kişiler arası iletişim |
2. Başlangıçta iyi bir anlamı yansıtan kelime, sonradan kötü bir anlam yansıtır duruma gelebilmektedir. Bu durum aşağıdakilerden hangisidir? a) Ek anlam kazanma b) Anlam değerlenmesi c) Anlam kötüleşmesi d) Anlam iyileşmesi e) Genelleşme Cevap: c) Anlam kötüleşmesi |
3. Dil göstergeleri gerçek dünyada var olan durumları, nesneleri, varlıkları gösterirler. Bu gerçek varlık veya nesnelere ne ad verilir? a) Gizlence b) Bildirge c) Gönderge d) İzlence e) Yönerge Cevap: c) Gönderge |
4. Cümle anlam biliminin görevi aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru ve eksiksiz bir biçimde verilmiştir a) Cümle anlam bilimi, sadece cümlede söz dizimini inceler. b) Cümle anlam bilimi, cümlelerin ve sözcelerin yapısal özelliklerini inceler. c) Cümle anlam bilimi, cümlede kelimelerin birbirleriyle olan bağıntılarını inceler. d) Cümle anlam bilimi, anlaşmayı sağlayan cümlelerin ve sözcelerin anlam açısından incelenmesini üstlenir. e) Cümle anlam bilimi, söz diziminin gramatikal özelliklerinin incelenmesi görevini yüklenir. Cevap: d) Cümle anlam bilimi, anlaşmayı sağlayan cümlelerin ve sözcelerin anlam açısından incelenmesini üstlenir. |
5. Birbirine karşıt iki görüşten birini doğrulamaya veya benzetmeye yönelik bir anlatım yöntemidir. Bu yöntemde tez ve anti-tez olmak üzere iki görüş vardır. Yukarıda belirtilenler hangi anlatım yöntemine ait bir bilgidir? a) Karşılaştırma yöntemi b) Tanık gösterme yöntemi c) Betimleme yöntemi d) Kanıtlama yöntemi e) Tartışma yöntemi Cevap: e) Tartışma yöntemi |
6. Aşağıdaki cümlelerden hangisi biçim bakımından olumsuz olduğu hâlde anlam bakımından olumludur? a) Çekirge bir zıplar iki zıplar. b) Tarihin dilinden düşmez bu destan. c) Yaptıklarının yanına kâr kalacağını zannediyor. d) Söylediklerinizi anlamıyor değilim. e) Dereyi görmeden paçaları sıvama. Cevap: d) Söylediklerinizi anlamıyor değilim. |
7. “Kasabanın her yönünden gelen elleri sepetli, sırtları zembilli, karnı acıkmış, aceleci bir halk, önüne gelen tezgâha eğilerek, rast geldiği balığı kavrayıp koklayarak, her dükkâncıdan fiyat sorarak uzun uzun, zevkli zevkli dolaşırken balık kızartan bakkalların mangalları çevreye ve insanların üzerine zeytinyağı ve deniz kokularına karışmış iştah verici bir duman, bir tütsü yayardı.” Yukarıda verilen parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi ağır basmaktadır? a) Kişileştirme sanatından yararlanma b) Dış gözlemden yararlanma c) Bitirilmemiş cümleler kullanma d) İşitsel ögelere yer verme e) Karşılaştırmalara başvurma Cevap: b) Dış gözlemden yararlanma |
8. “Hasta olduğum günlerde hislerimin, fikirlerimin izah edilemez, karanlık bir şiir gibi gözüken tarafı vardı. İnsanları sevmemekliğimin sebeplerini buluverirdim. Nefret, kin içindeydim. Her güzellik beni normal zevklerin ötesine çeker, dudaklarım başka dudağa değdiği zaman bir ölümün, bir enerjisizliğin adımlarını duyardım. İnsanlar ölürken böyle mi ölürlerdi? Son nefes denilen şey ne müthiş bir şeydi öyle ise. Hiçbir taarruz kabiliyeti kalmamış bir adamın feveranı ile başkasına sarılırdım… Yeniden yepyeni bir insan olmak için zaman zaman bir volkan hâliyle bir şeyler püskürüyordum.” Yukarıda verilen parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi ağır basmaktadır?a) İç gözlemden yararlanma b) Tanımlamalara yer verme c) Önceki düşüncelere aykırı şeyler söyleme d) Karşılaştırmalara başvurma e) Varlıkları ayırıcı özellikleriyle anlatma Cevap: a) İç gözlemden yararlanma |