Göktürkler Final Deneme Sınavı -2

Cevap : c) Tarih-i Cihângûşa
NOT: Orhun Abidelerinden ilk defa Cüveyni, Tarih-i Cihângûşa adlı eserinde söz etmiştir. Çin yıllıklarında da adı geçmesine rağmen abideler 18. ve 19. yy’lara kadar ilim âleminde meçhul kalmıştır.

Cevap : c) Kilikya
NOT: Önceden Saka olarak adlandırılan Türkler Justin’e bir barış elçiliği gönderdikten sonra, İmparator da Türklere bir elçilik göndermeye karar verdi. Nitekim Doğu eyaletlerinin yönetiminden sorumlu komutan Kilikyalı Zemarkhos’a elçiliğe hazırlanmasını emretti. Zemarchus (Zemerkos) uzun yolculuk için her şeyi hazırladıktan sonra – bu yolculuk Justin’in (Burada kastedilen 565-578 yılları arası imparatorluk yapmış olan II. İustinos’dur ve söz konusu olan yıl miladi 568 senesidir.) hükümdarlığının dördüncü yılının sonuna doğru oldu – 15 yıllık Endiksiyon’un ikinci yılında (Miladi 568), Latinler’in Ağustos dedikleri ayın başlarında, bizzat Maniakh ve refakat edenlerle beraber Bizans’tan yola çıktı.

Cevap : c) Yollug Tigin
NOT: Abidedeki kitabeleri Bilge Kagan ve Kül Tigin’in yeğeni Yollug Tigin yazmıştır. Bilge Kagan abidesi hem devrilmiş, hem de parçalanmıştır. Onun için tahribat ve silinti bunda çok fazladır. Bu abideyi de yeğeni Yollug Tigin yazmıştır. Her iki abide de Bilge Kagan’ın sözlerinin dışında Yollug Tigin’in kitabe kayıtlan ve ilaveleri yer almaktadır.

Cevap : a) II.Justinos
NOT: Göktürk elçilerinin Orta Asya’dan İstanbul’a gelmeleri Bizans’da derhal bir alaka uyandırmış ve
İmparator II.Justinos (565-578) derhal müzakerelere girişilmesini emretmişti. Bu arada Bizans tarihçisi Menandros’un ifadesine göre Maniakh İmparatora bir mektup takdim etmiştir. İstemi’nin yazdığı bu mektup Menandros’un ifadesine göre İskitçe yani Türkçe idi. Mektubun tercümesini de Maniakh yapmıştır.

Cevap : c) Karluklar

Cevap : e) Devlet Müşavirini

Cevap : c) Tactica
NOT: Göktürklerden bahseden diğer bir müellifin adı Maurikios olup harp şekilleri, muharebe usulleri
hakkındaki eserinin adı “Tactica”dır.

Cevap : a) Ölüm

Cevap : a) Hüen Çang Seyahatnamesi
NOT: Bizim için mühim bir seyahatname Hüen Çang Seyahatnamesi’dir. Çin’den Türk Devletine seyahat eden bu seyyahın notları toplumun iç durumunu belirtmek bakımından önemlidir.

Cevap : c) Hüdavengidar

Cevap : c) Pederî

Cevap : b) 571
NOT: Bu karşılıklı münasebetler ve Göktürk Devleti’nin baskısı Bizans’ta kendini gösterdi. Bizans’la Sasanilerin arası açıldı. Bizans aradaki münasebetleri kesmek için bahaneler aramaya başladı. Sasani İmparatoru Anuşirvan’a ağır ithamlarda bulundu: ‘‘Siz bizim müttefikimiz olan Arabistan’daki Himyerlere tecavüz ediyorsunuz. Para vererek bir takım serserilere elçilerimizin yolunu kestiriyor, Bizans elçisini öldürmek istiyorsunuz” dedi. Bizans İmparatoru’nun bu ağır ithamları iki devletin arasını gerginleştirdi. Cevap olarak Bizans’ın Kafkaslardaki Ermenileri İran’a karşı isyana teşvik ettiklerini söylediler. Anuşirvan bununla kalmadı, Bizans’tan yıllık vergi istedi. Bütün bu hadiseler Bizans ile İran’ın arasını iyice açtı ve 571’de Bizans ile İran arasında savaş başladı.

Cevap : c) 17

Cevap : e) Zemerkos, Valentinos
NOT: Göktürklerin ilk defa Bizans’la münasebet kurması ve özellikle Göktürk ülkesine gelen Zemerkos ile Valentinos isimli Bizans elçilerinin Türklere dair anlattıkları tarihimiz ve kültürümüz açısından büyük önem taşımıştır. Bu elçilerin notları VI. yüzyıl Bizans tarihçisi Menandros’un eseri vasıtasıyla günümüze intikal etmiştir.

Cevap : a) Maniakh
NOT: Türk elçilik heyeti yine Maniakh‘ın başkanlığında olup, 567’de yola çıkmıştır. 568’de İstanbul’a vararak hediye olarak da bol miktarda ipek getirmişlerdir. Bunları ve demiri gelişlerinden şaşıran Bizanslılara hediye etmişlerdi. Göktürk elçilerinin Orta Asya’dan İstanbul’a gelmeleri Bizans’da derhal bir alaka uyandırmış ve İmparator II.Justinos (565-578) derhal müzakerelere girişilmesini emretmişti.

Cevap : e) 38
NOT: Orhun Abideleri Göktürk alfabesi ile kaleme alınmıştır. Orhun alfabesi de denilen Göktürk alfabesi 38 harflidir. 4’ü sesli 34’ü sessiz harftir.

Cevap : c) Apo Tarkan

Cevap : d) Hükümdarın En Küçük Oğlu

Cevap : d) Kut

Cevap : b) Sağ Kanat Sad’ı