Göktürkler Final Deneme Sınavı -3

Cevap : d) Ölen Kardeşin Dul Kalan Karısıyla evlenme

Cevap : a) Semerkant, Buhara, Taşkent, Fergana
NOT: Eftalit Devleti böylece İstemi’nin tazyiki altında yıkılmış bulunuyordu. Fakat bu meselede aslan payını Anuşirvan almıştır. Eftalit toprakları taksim edildi ve büyük kısmı İran hükümdarına geçti. İstemi ise şu bölgeleri almıştı: Semerkant, Buhara, Taşkent, Fergana sahası.

Cevap : c) Meclis

Cevap : b) Sasanilerin İpek Ticaretini Engellemeleri
NOT:  İstemi aradaki ticaretin kesilmesi üzerine İran şehinşahına heyet gönderdi. ‘‘Biz iki komşuyuz ve
müttefikiz. Sogd halkının ticaretine mani olmayınız. İran’dan geçip Bağdat yolu ile Suriye’ye nakledilmesine müsaade edin’’ dedi. İranlılar da bu ticaretten hisselerini alacaktı. Ta Suriye kıyılarına kadar bütün yol İranlıların elinde bulunuyordu. 566’da giden bu heyetinin başında Maniakh vardı. Bu sebeple Maniakh İran’a gidince ipek ticaretinin münakaşasını yapabilecekti. Lakin İran hükümdarı bunu kabul etmedi, zira o da kendi bakımından, yani yabancıların ticaret yapmalarını önlemekte haklı idi. Fakat bu işin Göktürkler tarafından mutlaka halledilmesi lazımdı. Anuşirvan bunu önlerse Göktürkleri iktisadi bakımdan zayıf düşecekti. Anuşirvan’ın bu ticarete engel olmasını başka sebeplere bağlayanlar da var. Mesela Anuşirvan’ın yanında bir akıllı Eftalit varmış onun telkini ile müsaade etmemiş. Ligeti’ye göre Anuşirvan’ın direnmesinin en mühim sebebi kendi topraklarında Göktürklerin dolaşmalarını istememesidir. Zira ticaret için gelenlerin propagandaları ilerde bir istilaya sebep olabilirdi. Neticede Maniakh eli boş döndü.

Cevap : c) 12

Cevap : a) Oguş, Urug, Bod, Bodun, İl

Cevap : a) Dıştan Evlenme

Cevap : e) Göktürk Abideleri

Cevap : d) 47

Cevap : a) II.Justinos
NOT: İstemi Yabgu tarihte ilk defa olarak Orta Asya’dan bir elçilik heyetini Bizans’a yolladı. Bu Bizans-Göktürk menfaatlerinin birleşmesi, Sasanilerin ortadan kaldırılacağı bir siyasetin başlangıcı idi. Göktürk elçilerinin Orta Asya’dan İstanbul’a gelmeleri Bizans’da derhal bir alaka uyandırmış ve İmparator II.Justinos (565-578) derhal müzakerelere girişilmesini emretmişti.

Cevap : a) Tengri, Türk ve Kül Tigin
NOT: Danimarkalı Türkolog Wilhem Thomsen 1893 yılında yazılarda çok geçen “Tengri, Türk ve Kül Tigin” kelimelerini çözdükten sonra kitabelerin tamamını okumayı başarmıştır.

Cevap : d) Beceriksiz Devlet Adamlarının Göreve Getirilmesi

Cevap : d) Sağdan Sola, Yukarıdan Aşağıya
NOT: Göktürk yazısında harfler birbirleri ile birleştirilmez, kelimeler de birbirinden üst üste konmuş iki nokta ile ayrılırdı. Yazı sağdan sola, istenirse yukarıdan aşağıya doğru yazılırdı.

Cevap : e) İlteriş

Cevap : a) Tarih ül-Ümem ve’l-Mülûk
NOT: Göktürklerden bahseden İslam kaynaklarından ilki Taberȋ’dir. Tarih ül-Ümem ve’l-Mülûk eserinde İslam öncesi devrini yazdığı Peygamberler Tarihi kısmında Göktürklerle ilgili bilgi vardır.

Cevap : b) At’a Sahip Olma ve Gök

Cevap : b) 1893, Wilhem Thomsen
NOT: 1890 yılında Heickel başkanlığında bir fen ilim heyeti, 1891’de de bir Rus ilim heyeti abidelerin
bulunduğu bölgeye giderek incelemelerde bulunmuşlar ve ilim dünyasına tanıtmışlardır. Danimarkalı Türkolog Wilhem Thomsen 1893 yılında yazılarda çok geçen “Tengri, Türk ve Kül Tigin” kelimelerini çözdükten sonra kitabelerin tamamını okumayı başarmıştır.

Cevap : e) Oğuzlar

Cevap : a) Anuşirvan
NOT: İran-Bizans arasında 590’a kadar devam eden bu savaş iki imparatorluğu da sarstı. Anuşirvan 579’da öldükten sonra yerine geçen oğlu IV. Hürmüz (İstemi’nin kızından doğmuştu-) de bu savaşı devam ettirdi. İstemi Yabgu kızını Sasani hükümdarı Anuşirvan ile evlendirerek, Akhunlara karşı Göktürk – Sasani ittifakının kurulmasını sağladı.

Cevap : a) Kansu Bölgesi
NOT: Çin’deki Kansu bölgesinden başlayan İpek Yolu küçük krallıkların bulunduğu İç Asya’ya geliyor, burada kuzey ve güney olmak üzere ikiye ayrılıyordu.