17.-18. Yüzyıl Osmanlı Tarihi 2020-2021 Vize

1) Osmanlı tarihinde padişahların hal’ edilmesine ilişkin aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Yeniçeri ağası, sipahiler, vezirler ve ulema gibi grupların padişah değişikliklerinde etkisi vardı.
B) İslam hukukuna aykırı bir uygulamaydı
C) Osmanlı bürokrat ve ulemasının hanedana karşı güçlendiğine işaret ediyordu.
D) Padişahin tahttan indirilmesine çoğu vakit bir isyan eşlik ediyordu.
E) Çoğunlukla şeyhülislam fetvasıyla gerçekleşirdi

Cevap : B) İslam hukukuna aykırı bir uygulamaydı

2) IV. Mehmed’in tahttan indirilmesi hakkinda aşağıda ifade edilenlerden hangisi doğru değildir?

A) IV. Mehmed’in yerine oğlu Mustafa tahta cülus etti.
B) Padişahin hal’ edilmesi için Ayasofya’da bir meşveret meclisi toplandı
C) 1687 Mohaç Bozgunu sonrası çıkan asker isyanları V. Mehmed’in konumunu zorlaştırdı
D) Padişahın Bati Cephesindeki bozgunlara rağmen av gezilerinden vazgeçmemesi tepki çekiyordu
E) Başkente ilerleyen isyancı askerler IV. Mehmed’in tahttan çekilmesini talep ettiler

Cevap : A) IV. Mehmed’in yerine oğlu Mustafa tahta cülus etti.

3) Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı geleneksel siyaset düşüncesi kavramlarından biri değildir?

A) Nizama âlem
B) Ahlak-ı Alâî
C) Daire-i Adliyye
D) Erkan erbaa
E) Adalet

Cevap : E) Adalet

4) Aşağıdaki devletlerden hangisinin 17 yüzyılın İkinci yarsında Ukrayna’daki siyasi ve askeri mücadelelere karıştığı iddia edilemez?

A) Rus Çarlığı
B) Lehistan Krallığı
C) Osmanlı Sultanlığı
D) Venedik Cumhuriyeti
E) Kırım hanı

Cevap : D) Venedik Cumhuriyeti

5) Köprülü Mehmed Paşa’nın 1658’de Fransız elçisi Jean de la Haye ve oğlunu hapsettirmesinin sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Osmanlı ordusunun bu tarihte Erdel seferine çıkması
B) Fransız elçilerin diplomatik görüşmelerde kural ve teamüllere uymayışı
C) Fransa kralı XV. Louis’in St. Gotthard ve Kandiye’de düşman kuşetlerine yardım etmesi
D) Fransız devleti ve Venedikliler arasında şifreli mektuplar ele geçirmesi
E) Köprülü Mehmed Paşanın haşin tabiatı

Cevap : D) Fransız devleti ve Venedikliler arasında şifreli mektuplar ele geçirmesi

6) Aşağıdaki isimlerden hangisi Köprülü Mehmed Paşa’nın sadarette kalabilmek adına mücadele ettiği Osmanlı devlet ricali arasında değildir?

A) Nakkas Hasan
B) Mimar Kasım Ağa
C) Seydi Ahmed Paşa
D) Deli Huseyin Pasa
E) Abaza Hasan Paşa

Cevap : B) Mimar Kasım Ağa

7) Aşağıdakilerden hangisi 17. yüzyılda Osmanlıların Doğu Akdeniz’de uyguladığı temel denizcilik stratejisini daha iyi açıklamaktadır?

A) Ege ve Akdeniz sahillerini korumak
B) İstanbul-Mısır deniz güzergâhını emniyette tutmak
C) Kalyon tarzı yelkeni gemilere karşı tedbir geliştirmek
D) Halkı korsanlık faaliyetlerine karşı korumak
E) Mata Şövalyeleriyle mücadele etmek

Cevap : B) İstanbul-Mısır deniz güzergâhını emniyette tutmak

8) 1603-1612 Osmanlı-Safevi savaşında ilk tayin edilen serdar-ı ekremin ismi aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) Koca Sinan Paşa
B) Cigalazâde Sinan Paşa
C) Nasuh Paşa
D) Kuyucu Murad Paşa
E) Ferhad Paşa

Cevap : B) Cigalazâde Sinan Paşa

9) Aşağıdakiseçeneklerden hangisi Köprülü Mehmed Paşa’nın sadrazamlığı esnasında Erdel’deki Osmanlı nüfuzunun arttığının işareti olarak değerlendirilebilir?

A) II. Rákóczi’nin ardından Erdel tahtında yaşanan değişiklikler
B) İsveç kralı Karl Gustavin İstanbul’a iki elçisini yollaması
C) 1658’de Yanova ve 1660’ta Varat beylerbeyliklerinin kuruluşu
D) Habsburg hükümdarı I. Leopold’ün Rákóczi’yi (Rakoç) teslime yanaşmaması
E) Rákóczi’nin Lehistan seferine çıkması

Cevap : C) 1658’de Yanova ve 1660’ta Varat beylerbeyliklerinin kuruluşu

10) Aşağıdakilerden hangisi Şah I.Abbas’ın Osmanlı gücünü kırmak için başvurduğu tedbirler arasında yer almaz?

A) Benderabbas limanını ipek ticaret merkezi haline getirmek
B) Osman ulemasını Isfahan’a davet etmek
C) Habsburg sarayına elçilik heyet yollamak
D) Kazakları Osmanlı devi etine karsı kışkırtmak
E) Karadeniz’in kuzeyinden yeni bir ticaret yolu açmak

Cevap : B) Osman ulemasını Isfahan’a davet etmek

11) 1683 Viyana bozgunu sonrası Macaristan’daki kayıplardan hangisinin Osmanlı siyasi, askerî ve toplumsal tarihi bakımından diğerlerinden daha derin izler biriktiği söylenebilir?

A) Estergon
B) Uyvar
C) Vişegrad
D) Budin
E) Vaç

Cevap : D) Budin

12) Aşağıdakilerden hangisi tımarlı sipahilerin Celali karışıklıklarına katılmalarını izah eden sebepler arasında sayılamaz?

A) Devşirme sisteminin yaygınlaşması
B) İmparatorluk sınırlarının gün geçtikçe sabitleşmesi
C) Tımar toprağı bekleyenlerin sayısında artış
D) Osmanlı sarayının Tımarlı Sipahiliği kaldırmak istemesi
E) 16. yüzyılda askeri teknolojide olan ilerlemeler

Cevap : E) 16. yüzyılda askeri teknolojide olan ilerlemeler

13) Bağdat’ın 1624’te Safevilerin eline geçişi hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Bekir Subaşı kalenin anahtarlarını Safevilere teslim etti
B) Diyarbakır valisi Hafız Ahmed Paşa Bağdat’ta düzeni kurmakla görevlendirildi
C) Bekir Subaşı önderliğindeki isyan karışıklığı sebebi başlattı

Cevap : A) Bekir Subaşı kalenin anahtarlarını Safevilere teslim etti

Cevap : Anadolu’daki Celali isyanlar

15) Osmanlı idaresinin 1679’da Fransız krallığına geniş imtiyazlar tanıyan bir ticaret sözleşmesini kabul etmesinin sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) XIV. Louis Fransa’sını Hristiyan ittifakından koparmak
B) Fransız diplomatları başlarından savuşturmak
C) Felemenk ve Fransız tacirleri işbirliğine teşvik etmek
D) Fransa’daki Müslüman ahalinin haklarını korumak
E) Osmanlı gümrüklerinden alınan vergi miktarını azaltmak

Cevap : A) XIV. Louis Fransa’sını Hristiyan ittifakından koparmak

16) Orta Macar Krallığı hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Macar soylusu Tököli İmre önderliğinde kuruldu
B) 1682-1685 yılları arasında varlığını korudu
C) Habsburg hükümdarı I. Leopold’ün himayesine girdi
D) Osmanlıların yüksek himayesini tanıdı.
E) Çoğunlukla Protestan Macar soyluları tarafından destekleniyordu.

Cevap : C) Habsburg hükümdarı I. Leopold’ün himayesine girdi

Cevap : Petro Doroşenko

Cevap : Nasiruddin Tüsi

19) 1669 tarihinde Kandiye kalesini fethederek Girit savaşını sona erdiren Osmanlı serdarının ismi aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?

A Köprülü Mehmed Paşa
B) Boynueğri Mehmed Paşa
C) Fazıl Ahmed Paşa
D) Deli Hüseyin Pasa
E) Melek Ahmed Pasa

Cevap : C) Fazıl Ahmed Paşa

20) Ağadakilerden hangisi. 17. yüzyılın ortasında Osmanlı toplumunda daha güçlü ve istikrarlı bir hükümet kurma isteğinin bulunduğunun göstergesinden biri kabul edilemez?

A) Kâtip Çelebi’nin Sahibü’s-seyf kavramını ortaya atışı
B) Sadaret Konağının 1654’te saray dışına taşınması
C) Kitâb-ı Müstetâb yazarının kanuna aykırı olduğunu bildiği halde sadrazamlığa tayindeki silsileyi bozması
D) Koçi Bey in V. Murad’a Sadrazamları uzun yıllar değiştirmemesini tavsiye edişi
E) Halkın IV. Mehmet’i ayak divani toplamaya zorlayışı

Cevap : E) Halkın IV. Mehmet’i ayak divani toplamaya zorlayışı

21) Osmanlı askerî düzeninde paralı askerlerin gelişimi hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Paralı askerler taşrada idarecilik yapan bey ve paşaların hizmetine giriyorlardı
B) Uzun süren savaş yılları paralı askerliğin artısına zemin hazırladı
C) Osmanlı merkez iktidarı paralı askerliği kaldırma çabasında idi
D) 1559’da şehzade Selim ve şehzade Bayezid arasındaki muharebe dönüm noktası kabul eldir
E) Paralı askerler sekban sarıca ve levent isimleriyle anılıyorlardı

Cevap : C) Osmanlı merkez iktidarı paralı askerliği kaldırma çabasında idi

22) Aşağıdakilerden hangisi 17. yüzyılın ortasında Venedik donanmasının Çanakkale boğazını abluka altına almasının yol açtığı sonuçlardan biri değildir?

A) Başkentte kapıkulu ve esnaf isyanları gittikçe arttı
B) Bazı senelerde İstanbul’da kıtlık tehlikesi ortaya çekti
C) IV. Mehmed’in yerine oğlu Süleyman tahta geçirildi
D) Osmanlı sarayının ihtiyaç duyduğu vergi miktarı yükseldi.
E) İstanbul’da yiyecek fiyatları arttı

Cevap : C) IV. Mehmed’in yerine oğlu Süleyman tahta geçirildi

23) Aşağıdakilerden hangisinin Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın 1683 Viyana seferine girişmesinin sebeplerinden biri olduğu iddia edilemez?

A) Fazıl Ahmed Paşa’nın 1664’te Habsburglar karsısında aldığı yenilginin öcünü almak
B) Şanlı bir zafer elde etmek
C) Tököli İmrenin desteği sayesinde Viyana’yı çembere alabileceğine inanmak
D) Ani bir baskınla Habsburgları şaşırtmak
E) Orta Macar Krallığının sınırlarını genişletmek

Cevap : E) Orta Macar Krallığının sınırlarını genişletmek

24) Celali reislerinden Karayazıcı Abdülhalim hakkında aşağıda yazılanlardan hangisi doğru değildir?

A) Padişahlığını ilan etti
B) Osmanlı askeri teşkilatını iyi biliyordu
C) Kardeşi Deli Hasan’ı sadrazamı tayin etti
D) Osmanlı başkentinde destekçileri vardı
E) Anadolu’da geniş bir destek kitlesi buldu

Cevap : C) Kardeşi Deli Hasan’ı sadrazamı tayin etti

25) Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde 1652’de Tarhuncu Ahmed Paşa ve 1656’da Köprülü Mehmed Paşa’nın sadrazamlığa getiriliş süreçlerindeki ortak nokta doğru tarif edilmiştir?

A) Sadrazam olduklarında saraydan ayrı bir konağa yerleşmişleri
B) Şeyhülislamın tavsiyesiyle seçilmişlerdir
C) İran cephesinde kaybedilen topraklar geri almak şartıyla sadrazam ilan edilmişlerdir
D) Başarısız Olmaları halinde infaz edilmeyi kabul etmişlerdir
E) Sadaret makamını üstlenmek için bazı şartlar ileri sürdüler

Cevap : E) Sadaret makamını üstlenmek için bazı şartlar ileri sürdüler

26) Koçi Bey 17. yüzyılda “Küfr ile dünya durur zulmile durmaz” derken Osmanlı siyaset düşüncesindeki hangi ilkeye işaret etmektedir?

A) Adalet
B) Siyaset-i sultani
C) Ancien Régime
D) Nizam-Âlem
E) Erkan-ı Erbaa

Cevap : A) Adalet

27) Aşağıdakilerden hangisi tımarlı sipahilerin Celali karışıklıklarına katılmalarını izah nedeni sayılamaz?

A) İmparatorluk sınırlarının gün geçtikçe sabitleşmesi
B) Devşirme sisteminin yaygınlaşması
C) Tımar toprağı bekleyenlerin sayısının artması
D) 16 yüzyılda askeri teknolojide görülen ilerlemeler
E) Osmanlı sarayının Tımarlı Sipahiliği kaldırmak istemesi

Cevap : D) 16 yüzyılda askeri teknolojide görülen ilerlemeler

28) Osmanlıların 1662 tarihinde donanmada esas savaş gemisi olarak kadırgalara dönme kararının esas nedenin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?

A) Kalyon yapımının Osmanlı maliyesine bindirdiği ağır yük
B) Osmanlı donanmasında yelkenli gemi teknolojisine vâkıf yeterli personel bulunmaması
C) Şeyhülislamın yelkenli gemi kullanımını caiz görmemesi
D) Kâtip Çelebinin Tuhfetu’l-l Kibâr isimli kitabını yazması
E) Melek Ahmed Paşa’ya ait kalyonun 1651’de yan yatması

Cevap : A) Kalyon yapımının Osmanlı maliyesine bindirdiği ağır yük

29) Aşağıdakilerden hangisi İran Şahı I. Abbas’ın uygulamaya koyduğu reformlardan biri değildir?

A) 40.000 kişilik düzenli bir ordu kurmak
B) İdarede Türkmen emirlerin etkinliğini azaltmak
C) Resmi dil Farsçaya çevirmek
D) Top temin etmek için Batılılarla iletişime geçmek
E) İsfahan’ı bir kültür merkezi haline getirmek

Cevap : C) Resmi dil Farsçaya çevirmek

30) Aşağıdakilerden hangisinin 1645 Girit seferinin görünürdeki sebebi olduğu söylenebilir?

A) Kızlar ağası Sümbül Ağa’yı aşiyan geminin Malta korsanları tarafından ele geçirilmesi
B) Deli Hüseyin Paşa’nın Girit’teki faaliyetleri
C) Girit’in kısa sürede Osmanlı topraklarına katılacağı inancı
D) Kösem Sultanın Venedikliler özerine sefer açılması istemesi
E) Malta korsanlarının Girit’e yerleşme isteği

Cevap : A) Kızlar ağası Sümbül Ağa’yı aşiyan geminin Malta korsanları tarafından ele geçirilmesi

31) Aşağıdakilerden hangisinin Şah I. Abbas’ın 1603’te Osmanlara karşı savaş açmasını temel sebebi olduğu söylenebilir?

A) Osmani yönetiminin Kafkasya’da sağlam bir temele kavuşamaması
B) Celali isyanlarının Anadolu’da yarattı kargaşa
C) Kuyucu Murad Paşa’nın faaliyetleri
D) 1578-1590 Osmani Safevi savasın intikamını almak

Cevap : B) Celali isyanlarının Anadolu’da yarattı kargaşa

32) Aşağıdakilerden hangisi Celali önderlerinin affedilerek devlet hizmetine alınmasının sebepleri arasında gösterilemez?

A) İsyancıların ortadan kaldırılması için uygun fırsatı beklemek
B) Celali reislerin emrindeki savacıları Osmanlı sefer ordularına katmak
C) İstanbul’daki bazı vezir ve ulemanın arabuluculuğu
D) İsyanın şiddetini düşürmek
E) Celâlilere karşı halkın desteğini kazanmak

Cevap : A) İsyancıların ortadan kaldırılması için uygun fırsatı beklemek