İlkokula Hazırlık Ünite -2

1- Bebeğin doğumundan itibaren etrafı tanımasıyla ve yazı dilini öğrenmesiyle ifade etmeye başladığı, anaokuluna başlamasından önce kazanılan ve fiziksel, sosyal ve duygusal gelişim alanlarıyla ilişkili olan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Okuryazarlık
B) Hazırbulunuşluk
C) Konuşma
D) Gıgıldama
E) Emekleme

Cevap : A) Okuryazarlık

2- Aşağıdakilerden hangisi erken okuryazarlık kapsamında ele alınabilecek eylem ve davranışlardan 12-24 ay arasında yapılabileceklerdendir?

A) Annesinin elinde en sevdiği kitabını görünce keyifli bir ses çıkarması
B) Araba giderken yolda gördüğü sokak tabelalarını okuması
C) Annesi kitap okurken kitaptaki resimleri göstermesi
D) Annesi ninni veya tekerleme okurken başını sallaması
E) Annesi alışveriş listesi hazırlarken yazı yazma denemeleri yapması

Cevap : C) Annesi kitap okurken kitaptaki resimleri göstermesi

3- Aşağıdakilerden hangisi erken okuryazarlık kapsamında ele alınabilecek eylem ve davranışlardan 3 yaş ve sonrasındaki davranışlar arasında yer almaz?

A) Çevredeki bazı logoları tanır.
B) Sınıfta uydurma hecelemelerle yazdığı ilk resimli öyküyü sunar
C) Annesi alışveriş listesi hazırlarken kendisi yazı yazma denemeleri yapar
D) Adını yazma denemeleri yaptığı bloknotunu gösterir
E) Büyük ablası ve abisinin okuduğu kitaptan belli kelimeleri tekrarlar.

Cevap : E) Büyük ablası ve abisinin okuduğu kitaptan belli kelimeleri tekrarlar.

4- Aşağıdakilerden hangisi erken okuryazarlık becerilerinin okul öncesi dönemde edinilmesindeki avantajlardan biri olamaz?

A) İlkokul 1. sınıfta okuma-yazmanın kolaylaşması
B) İlerleyen yıllarda akademik becerilerin olumlu etkilenmesi
C) İlerleyen yıllarda iyi bir okur-yazar olması
D) Evdeki ve okuldaki kişilerle iyi iletişim kurabilmesi
E) Akranlarından önce okuyabildiğinden onlarla tartışma yaşaması

Cevap : E) Akranlarından önce okuyabildiğinden onlarla tartışma yaşaması

5- Aşağıdakilerden hangisi erken okuryazarlık bileşenlerinden biri değildir?

A) Harf / alfabe bilgisi
B) Cümle bilgisi
C) Yazı/ baskı farkındalığı
D) Ses bilgisel farkındalık
E) Sözcük bilgisi

Cevap : B) Cümle bilgisi
NOT: Erken okuryazarlık bileşenlerinden biri olmayan seçenek:
B) Cümle bilgisi
Erken okuryazarlıkta temel bileşenler harf/alfabe bilgisi, yazı/baskı farkındalığı, ses bilgisel farkındalık ve sözcük bilgisidir. Cümle bilgisi, daha ileri okuryazarlık aşamalarında önem kazanan bir bileşendir, ancak erken okuryazarlıkta temel bileşenler arasında yer almaz.

6- Erken okuryazarlık bileşenlerinden yazı ve baskı farkındalığında aşağıdakilerden hangisi öğrenilmez?

A) Kelimelerin sağdan sola ve yukarıdan aşağıya okunması
B) Kitabın nasıl tutulacağının öğrenilmesi
C) Cümlelerin sonunda noktalama işaretlerinin olduğunun öğrenilmesi
D) Kelime ve cümlelerin nasıl oluştuğunun öğrenilmesi
E) Kitabın dış kapağının olduğunun öğrenilmesi

Cevap : A) Kelimelerin sağdan sola ve yukarıdan aşağıya okunması
NOT: Yazı farkındalığı, çocukların konuşma dilinin bir mesajı içerdiğini anladıkları gibi yazı dilinin de bir anlamı barındırdığını fark etmeleridir. Çocuklar yazı farkındalığında,
-Yazının soldan sağa veya yukarıdan aşağıya doğru okunduğunu,
-Harflerden kelimelerin ve kelimelerden cümlelerin oluştuğunu,
-Cümlenin büyük harfle başladığını ve cümle sonunda noktalama işaretlerinin bulunduğunu,
-Kitabın bir dış kapağının olduğunu,
-Kitabın nasıl tutulacağı ve sayfalarının nasıl çevrileceğini öğrenir

7- Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde yazı farkındalığında kazanılabilecek becerilerden hepsi bir arada verilmiştir?

A) Konuşma kuralları ve sözcük bilgisi
B) Yazı kuralları ve harf bilgisi
C) Sözcük bilgisi, harf bilgisi ve yazı kuralları
D) Sözcük bilgisi ve harf bilgisi
E) Harf bilgisi, konuşma kuralları, yazı kuralları

Cevap : C) Sözcük bilgisi, harf bilgisi ve yazı kuralları
NOT: Yazı farkındalığı kazanmak için sözcük bilgisi (kelimelerin yapısı ve anlamı), harf bilgisi (alfabe, harflerin sesleri) ve yazı kuralları (noktalama, cümle yapıları vb.) gibi becerilerin hepsini içermesi gerekir. Bu yüzden doğru cevap C seçeneğidir.

8- Uluslararası erken okuryazarlık değerlendirme araçlarından hangisi “Yazı Bilgisi, Kelime Tanımlama ve Fonolojik Farkındalık” belirlemeye yöneliktir?

A) PALS
B) DIBELS
C) GTRT
D) TOPEL
E) PPVT-4

Cevap : D) TOPEL
NOT: Test of Preschool Early Literacy (TOPEL), okul öncesi dönemdeki çocukların okuma ve yazma hazırbulunuşluk düzeylerini ölçmek için kullanılan bir değerlendirme aracıdır. TOPEL, çocukların okuma ve yazma becerilerini ölçmek için 15 farklı alt test içermektedir. Bu alt testler, öğrencilerin harfleri tanıma, sesleri eşleştirme, kelime tanıma, kelime farkındalığı, dil farkındalığı ve sözcük bilgisi gibi temel okuma ve yazma becerilerini ölçer. TOPEL, öğretmenlerin çocukların okuma ve yazma becerilerini ölçmek ve öğrencilerin okuma ve yazma hazırbulunuşluk düzeylerini belirlemek için kullanabilecekleri bir araçtır. Değerlendirme, öğrencilerin güçlü yönlerini ve zayıf yönlerini belirlemeye yardımcı olur ve öğretmenlere öğrencilere uygun öğretim stratejileri geliştirme konusunda yol gösterir. Ayrıca, okul öncesi dönemdeki öğrencilerin okuma ve yazma becerilerini geliştirmek için kullanılan müfredat ve programların etkililiğini değerlendirmek için de kullanılabilir

9- Aşağıdaki erken okuryazarlık becerilerinden hangileri ulusal değerlendirme araçlarından biri olan “EROT” ile ölçülemez?

A) İfade edici dilde sözcük bilgisi
B) Alıcı dilde sözcük bilgisi
C) Dinlediğini anlama
D) Genel isimlendirme
E) Öyküyü anlama

Cevap : E) Öyküyü anlama

10- Çocukların erken okuryazarlık yaşantıları kazandığı alanlar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

A) Aile ile tartışma yapma
B) Toplumsal alışveriş
C) Teknoloji
D) Masallar
E) Tekerlemeler

Cevap : A) Aile ile tartışma yapma
NOT: Erken okuryazarlık yaşantıları, genellikle şu şekilde yaşantılarda yer alabilir:
-Şarkılar
-Tekerlemeler
-Bilmeceler
-Masallar
-Toplumsal yaşamada alışveriş yaşantıları
-Resim ve çizim yapma
-Oyun
-Teknoloji ve yazılı çevrede olanlar
-Çocuğa kitap okuma
-Çocukla paylaşımlı kitap okuma