Fair Play 2023-2024 Final Soruları

Fair Play: Sporun Ahlaki ve Etik Boyutu

Fair play, sporun sadece fiziksel bir aktivite olmanın ötesinde, ahlaki ve etik değerlerle de iç içe olduğunu vurgular. Bu kavram, kazanmanın önemli olduğu spor dünyasında, saygı, dürüstlük ve eşitlik ilkelerini ön plana çıkarır. lolonolo.com olarak hazırladığımız bu makalede, açıköğretim ve meslek sınavlarına hazırlanan öğrenciler için fair play’in önemi, tarihçesi ve uygulama alanlarına dair temel bilgileri sunmayı amaçlıyoruz.

Finansal Fair Play ve Spor Ahlakı

Finansal Fair Play (FFP), spor kulüplerinin sağlıklı bir finansal yapı içinde faaliyet göstermelerini sağlamak amacıyla UEFA tarafından geliştirilmiş bir düzenlemedir. Bu düzenleme, kulüplerin gelirleriyle orantılı harcama yapmalarını, borçlarını zamanında ödemelerini ve bütçe denkliğini korumalarını zorunlu kılar. FFP’nin temel amacı, spor kulüpleri arasında adil bir rekabet ortamı yaratmak ve finansal istikrarı teşvik etmektir.

Spor ve Toplumsal Değerler

Fair play, sporcuların yalnızca sahada değil, hayatın her alanında uyması gereken etik kuralları içerir. Cumhuriyet öncesi dönemden günümüze, ciritçilerin kin gütmemeleri gibi, sporcuların uyması gereken davranış kuralları, toplumsal değerlerin bir yansımasıdır. Fair play anlayışı, karşılıklı saygı ve anlayışı teşvik ederek, sporun birleştirici ve eğitici gücünü ön plana çıkarır.

Spor Müsabakalarında Eşitlik ve Adalet

Türkiye’de Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi (TMOK) bünyesinde oluşturulan Türkiye Dopingle Mücadele Komisyonu gibi yapılar, spor müsabakalarında eşitlik ve adaletin sağlanmasında önemli bir rol oynar. Bu komisyonlar, doping gibi sporun fair play ruhuna aykırı davranışlarla mücadele ederek, sporcular arasında sağlıklı ve adil bir rekabet ortamı yaratmayı amaçlar.

Fair Play ve Sporcu Davranışları

Sporcuların, antrenörlerin ve tüm spor paydaşlarının fair play ilkelerine göre hareket etmeleri, sporun toplumsal etkisini olumlu yönde artırır. Hoşgörü, saygı ve eşitlik, fair play kavramının temel taşlarıdır. Sporcuların ve takımların bu değerlere bağlı kalmaları, sporun toplum üzerindeki olumlu etkilerini güçlendirir.

Fair Play’in Teşviki ve Eğitimi

Fair play ruhunun yayılması ve özendirilmesinde aileler, eğitim kurumları ve medya kuruluşları gibi çeşitli aktörler önemli bir rol oynar. Özellikle ailelerin çocuklarına spor yaparken adil davranışlar sergilemenin önemini aşılamaları, fair play anlayışının gelecek nesillere aktarılmasında kritik bir öneme sahiptir. Ayrıca, medya kuruluşlarının spor haberlerini öğretici ve özendirici bir şekilde yapmaları, fair play olgusunun toplumda daha geniş bir kabul görmesine katkıda bulunur.

Sonuç

Fair play, sporun sadece fiziksel bir mücadele olmadığını, aynı zamanda ahlaki ve etik değerlere dayalı bir etkinlik olduğunu hatırlatır. lolonolo.com olarak, spor bilimleri ve fair play ile ilgili konularda öğrencilere yol göstermeyi ve onların bu değerleri anlamalarını sağlamayı amaçlıyoruz. Sporun fair play ilkeleriyle donatılmış bir şekilde yapılması, toplumsal uyumu ve karşılıklı saygıyı teşvik eder.

@lolonolo_com

1. Aşağıdakilerden hangisi finansal fair play kriterleri arasında yer almaz?

A) Kulüp üzerinden oyunculara yönelik yapılacak ödemeler, sahip olunan toplam gelir kaleminin yüzde 70’ini geçmeyecektir.
B) Kulüpte oynayan futbolculara ya da ilgili kamu kuruluşlarına olan borçlar vadesinde ödenecektir.
C) Kulüpler sahip oldukları transfer işlemlerinden elde ettikleri gelirlerin fazlasını harcama konusu yapamayacaktır ve bütçede denkliği esas alacaktır.
D) Finansal tablolarda futbol dışında diğer gelirlerin olması halinde, bu tutarlar kulüp gelirleri olarak kabul edilmeyecektir.
E) Kulüp üzerinden oyunculara yönelik yapılacak ödemeler tek seferde yapılacaktır.

Cevap : E) Kulüp üzerinden oyunculara yönelik yapılacak ödemeler tek seferde yapılacaktır.

2. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet öncesi dönemde ciritçilerin uyması zorunlu olan sporcu davranışlarına örnek gösterilebilir?

A) İyi birer ciritçi olmaları
B) Her şeye rağmen galip gelmeleri
C) Kin gütmemeleri
D) Cirit araç ve gereçlerini iyi muhafaza etmeleri
E) Ustasından öğrendiği teknik ve taktikleri doğru uygulamaları

Cevap : C) Kin gütmemeleri

3. Türkiye’de Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi (TMOK) bünyesinde spor müsabakalarında bireysel ve takım oyunlarında eşitsizlik oluş dopinge karşı oluşturulan komisyon aşağıdakilerden hangisidir?

A) Türkiye Dopingle Savaş Komisyonu
B) Türkiye Dopingle Mücadele Komisyonu
C) Türkiye Fair Play Komisyonu
D) Türkiye Sağlık Komisyonu
E) Türkiye Sağlıklı Yaşam Komisyonu

Cevap : B) Türkiye Dopingle Mücadele Komisyonu

4. Sportif fair playe karşı olmayan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Irkçılık
B) Hoşgörü
C) Doping
D) Saldırganlık
E) Şiddet

Cevap : B) Hoşgörü

5. Aşağıdakilerden hangisi fair play kavramını içermez?

A) Sporda centilmenlik
B) Doğrudan yana olma becerisi
C) Vicdanın sesini duyma
D) Hırslara göre hareket etme
E) Dürüst oyun

Cevap : D) Hırslara göre hareket etme

6. Türkiye’de fair playe ilişkin Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi tarafından oluşturulan ilk kurumsal yapılanma aşağıdakilerden hangisidir?

A) Türkiye Fair Play Derneği
B) Türkiye Fair Play Şurası
C) Türkiye Adil Oyun Derneği
D) Türkiye Millî Fair Play Merkezi
E) Fair Play Komisyonu

Cevap : E) Fair Play Komisyonu

7. Fair play anlayışının aşılanmasında en etkili rolü üstlenen yapı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hakemler
B) Sporcular
C) Kulüp yöneticileri
D) Aileler
E) Antrenörler

Cevap : D) Aileler

8. Türkiye’de örnek teşkil etmiş ve ödüle layık görülmüş fair play örnekleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) 2000 yılında Tuncer Can (binicilik), İstanbul Classis Golf&Coontry Club’da yapılan binicilik şampiyonasında Maxi Shopping City Kupası’nda yarışan Can, en büyük rakibi Aldo Baldini’nin parkuru şaşırdığını görünce onu uyararak yarışı başarılı bir şekilde tamamlamasını sağlaması nedeniyle ödüle layık görülmüştür.
B) 1995 yılında Oğuz Çetin (futbol), futbol hayatı boyunca hem millî takımlarda hem kendi takımında ve aile yaşamında örnek davranışları nedeniyle fair play büyük ödülüne layık görülmüştür.
C) 1998 senesinde Aykut Canik (futbol), Göztepe Zonguldak maçında rahatsızlanan maçın hakemi için örnek davranışta bulunması nedeniyle fair play ödülüne layık görülmüştür.
D) 2001 yılında Mehmet Özdilek (futbol), jübile maçının tüm hasilatını eğitime bağışlaması nedeniyle ödüle layık görülmüştür.
E) 2003 yılında Harun Erdenay (basketbol antrenörü), takımının kural dışı kazandığı sayıları iptal ettirmesi nedeniyle ödüle layık görülmüştür.

Cevap : E) 2003 yılında Harun Erdenay (basketbol antrenörü), takımının kural dışı kazandığı sayıları iptal ettirmesi nedeniyle ödüle layık görülmüştür.

9. Aşağıdakilerden hangisi FFP temel amaçları arasında yer almaz?

A) Yeni nesil sporcuların kazanımına yönelik uzun vadeli yatırımları teşvik etmek
B) Kulüplerin ekonomik ve finansal şeffaflığını ve güvenilirliğini arttırmak
C) Sahip olunan gelirlerin hızlı bir şekilde tüketimini sağlamak
D) Maaş ve transfer ücretleri üzerindeki baskıyı azaltmak ve enflasyon etkisini sınırlamak
E) Finansal yönden, futbol kulüplerini daha disiplinli ve rasyonel davranmaya, rekabetçi yönlerini geliştirmeye çalışmak

Cevap : C) Sahip olunan gelirlerin hızlı bir şekilde tüketimini sağlamak

10. Sözlük anlamı olarak …..; ahlaki onay veya onaylamamayı içeren veya ifade eden, kabul edilen davranış standartlarına uygun anlamına gelmektedir.
Yukarıdaki cümlede noktalı yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) adalet
B) etik
C) fair play
D) ahlak
E) felsefe

Cevap : B) etik

11. 1924 Olimpiyat Oyunları nerede yapılmıştır?

A) Amsterdam
B) Los Angeles
C) Tokyo
D) Paris
E) Madrid

Cevap : D) Paris

12. I. Tarafsızlık ilkesine sahip olmak
II. Sorumluluk sahibi olmak
III. Güçlünün yanında olmak
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri “etik ve ahlaki kurallara uyan” insanlarda görülmesi gereken özelliklerdendir?

A) II ve III
B) Yalnız I
C) Yalnız II
D) I ve II
E) I ve III

Cevap : D) I ve II

13. Fair Play Komisyonu kaç yılından itibaren Uluslararası Fair Play Konseyi’ne sporcu göndermeye başlamıştır?

A) 1983
B) 1993
C) 2013
D) 2003
E) 2017

Cevap : A) 1983

14. Aşağıdakilerden hangisi, fair play olgusunun yayılmasında ve etkili bir şekilde kitlelere ulaştırılmasında yönlendirici ve öğretici rol üstlenmektedir?

A) Futbol Okulları
B) Kütüphaneler
C) Etüt Merkezleri
D) Sosyal Çevre
E) Spor Basını

Cevap : E) Spor Basını

15. 1682’de kabul edilen ve uygulanmaya başlayan ilk sporcu yasası aşağıdakilerden hangisidir?

A) Atıcılar Yasası
B) Cündiler Yasası
C) Kabza Yasası
D) Pehlivanlar Yasası
E) Sporda Eşitlik Yasası

Cevap : A) Atıcılar Yasası

16. Millî futbolcu…..1996 Avrupa Futbol Şampiyonası’nda Hırvatistan’a karşı oynanan müsabakada gole giden rakibini düşürmeyerek 1-0 geriye düşmemize sebep olmasına rağmen önemli bir fair play örneği olarak tarihte yerini almıştır.
Yukarıdaki cümledeki boşlukta ifade edilen millî futbolcumuz kimdir?

A) Yıldıray Baştürk
B) Bülent Korkmaz
C) Alpay Özalan
D) Hamit Altıntop
E) Rüştü Reçber

Cevap : C) Alpay Özalan

17. Türklerde toplumsal olarak inşa edilmiş olan ve sportif değerlere de erdemlik olarak yansıyan davranış biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kararlı olma
B) Güçlü, kuvvetli olma
C) Hoşgörülü olma
D) Azimli olma
E) Disiplinli olma

Cevap : C) Hoşgörülü olma

18. “TMOK Fair Play Komisyonu ….. yılından başlayarak Türkiye’de fair play ödülü kazanan sporcuları Uluslararası Fair Play Komitesine bildirmeye başlamıştır.”
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) 1990
B) 1983
C) 1998
D) 1982
E) 1981

Cevap : B) 1983

19. UEFA kaç yılında kurulmuştur?

A) 1954
B) 1924
C) 1934
D) 1944
E) 1914

Cevap : A) 1954

20. Fair play ruhunun kitlelere yayılması ve özendirilmesi için, medya kuruluşları sportif haberleri hangi şekilde yapmalıdır?

A) Öğretici ve Özendirici
B) Bilgilendirici
C) Heyecanlandırıcı
D) Öğretici ve Tanımlayıcı
E) Öğretici ve Heyecanlandırıcı

Cevap : A) Öğretici ve Özendirici