Sosyoloji Tarihi-2 2022-2023 Vize Soruları
Auzef Sosyoloji Tarihi-2 2022-2023 Vize Soruları
#1. Durkheim hakkında aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur?
Cevap : B) Akademik yaşamı boyunca sosyolojinin yanı sıra pedogoji dersleride vermiştir
Émile Durkheim, sosyoloji alanında önemli katkılarda bulunmuş bir Fransız sosyologdur. Akademik kariyeri boyunca sosyoloji alanında temel eserler vermiş ve aynı zamanda eğitim sosyolojisi üzerine de çalışmalar yapmıştır. Durkheim, sosyolojinin akademik disiplin olarak kurumsallaşmasına öncülük etmiş ve birçok üniversitede sosyoloji dersleri vermiştir. Bu bağlamda, B) Akademik yaşamı boyunca sosyolojinin yanı sıra pedogoji dersleri de vermiştir ifadesi doğrudur.
#2. Pareto entelektüel manipülasyonlarla itaat sağlayan yöneticileri nasıl niteler?
Cevap : B) Tilki
Vilfredo Pareto, yöneticileri ve liderleri, toplumsal etkileşimlerde ve yönetim biçimlerinde kullandıkları stratejilere göre sembolik hayvanlarla nitelendiren bir sınıflandırma yapmıştır. Bu sınıflandırmada, entelektüel manipülasyonlarla itaat sağlayan ve zekalarını, kurnazlıklarını kullanarak toplumsal ve politik güç elde eden liderleri “tilkiler” olarak adlandırmıştır. Pareto’nun bu sınıflandırmasında tilkiler, zekaları ve kurnazlıkları ile öne çıkan, dolaylı yollardan ve manipülasyon yoluyla hedeflerine ulaşmaya çalışan liderleri ifade eder. Diğer yandan, aslanlar daha çok güç ve otorite kullanarak yönetimlerini sürdüren liderleri simgeler.
Bu bağlamda, Pareto’nun entelektüel manipülasyonlarla itaat sağlayan yöneticileri nasıl nitelendirdiği sorusunun cevabı B) Tilki dir.
#3. I- Organik dayanışma II- Mekanik dayanışma III- Tanımsız tutarsız homojenlik IV- Tanımlı tutarlı heterojenlik V- Cemiyet VI- Cemaat Yukarıdakilerden hangileri geleneksel toplum yapısını nitelemek üzere geliştirilen kavramlardır?
Cevap : A) II-III-VI
#4. Durkheim modern toplumda artan intaharlara karşı düzensizliği çare olarak aşağıdakilerden hangisini önerir?
Cevap : B) Meslek birliklerinin güçlendirilmesi
Émile Durkheim, modern toplumda artan intihar oranlarını ve toplumsal düzensizliği analiz etmiş ve çeşitli çözüm önerileri sunmuştur. Durkheim, özellikle intihar konusunu detaylı bir şekilde ele aldığı çalışmasında, toplumsal bağların zayıflamasının bireyler üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekmiştir. Bu bağlamda, Durkheim modern toplumda düzensizliğin çözümü olarak B) Meslek birliklerinin güçlendirilmesi ni önerir. Durkheim’a göre, meslek birlikleri, bireyler arasında dayanışma hissini güçlendirecek ve modern toplumun bireyselleşme eğilimlerine karşı bir tampon görevi görecektir. Meslek birlikleri, bireyleri bir araya getiren ve ortak çıkarlar etrafında birleştiren sosyal kurumlar olarak görülür ve bu şekilde toplumsal düzenin ve bütünlüğün sağlanmasına katkıda bulunurlar.
#5. Bir davranış, belli bir toplum için suç iken diğer bir toplum için suç olmayabilir ya da zamanla suç olmaktan çıkabilir. Yukarıdaki açıklamadan hareketle aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılabilir?
Cevap : C) Suç göreceli bir olgudur.
#6. Weber modern kapitalizmin doğuşunda dini-kültürel etkenlerin etkili olduğunu göstererek aşağıdaki kuramlardan hangisini tartışmaya açmıştır?
Cevap : A) Tarihsel materyalizm kuramı
#7. Fransa'da sosyolojinin bilimsel meşruiyet kazanma sürecinde Durkheim'ın en önemli entelektüel rakiplerinden biri olan düşünür aşağidakilerden hangisidir?
Cevap : C) Tarde
#8. Klasik sosyologlar arasında sayılmakla birlikte matematiksel iktisat alanında da önemli çalışmaları olan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap : B) Pareto
#9. Marx ve Pareto hakkındaki aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi doğru değildir?
Cevap : A) Her ikisi de evrimci- ilerlemeci bir tarih düşüncesini benimser
-A) Karl Marx, evrimci-ilerlemeci bir tarih düşüncesini benimserken, Pareto’nun bakış açısı bu kadar lineer ve ilerlemeci değildir. Marx, tarih boyunca sınıf mücadelelerinin toplumun ilerlemesini şekillendirdiğini savunurken, Pareto daha çok toplumsal fenomenlerin döngüsel doğasına ve elitler arasındaki dönüşüme odaklanır.
-B) Marx, toplumsal koşulların meşrulaştırılmasında ideolojinin rolünü vurgularken, Pareto kültürel temsillerin ve toplumsal meşrulaştırmanın önemini kabul eder ama onların vurgusu ve analiz yöntemleri farklıdır.
-C) Her ikisi de iktisadi çıkarların toplumsal dinamiklerde önemli bir rol oynadığını kabul eder.
-D) Marx, kaynakların dağılımındaki eşitsizliklerin toplumsal değişimin itici gücü olduğunu vurgularken, Pareto da toplumsal sistemlerdeki dengesizliklerin ve elitlerin dolaşımının önemini tanır.
-E) Bu ifade genel olarak her iki düşünür için de geçerli olabilir, ancak daha çok metodolojik bir yaklaşımı ifade eder ve her iki teorisyenin de çalışmalarında yer alan toplumsal süreçler arasındaki ilişkileri kabul ettiği varsayılabilir.
Bu bağlamda, A) Her ikisi de evrimci-ilerlemeci bir tarih düşüncesini benimser ifadesi doğru değildir. Pareto, Marx’ın aksine, tarih boyunca ilerlemeci bir evrimin kaçınılmaz olduğu düşüncesini benimsemez. Pareto’nun analizleri, toplumsal ve ekonomik sistemlerdeki döngüsel değişimlere ve elitlerin dönüşümüne odaklanır, bu da onun tarih anlayışının Marx’ınkinden farklı olduğunu gösterir.
#10. Pareto seçkinler olarak adlandırdığı toplumsal kesimi nasıl tanımlar?
Cevap : E) Etkinlik kollarında en yüksek göstergelere sahip bireylerden oluşan toplumsal sınıf
Vilfredo Pareto, toplumsal seçkinleri (elitleri), toplumun çeşitli etkinlik alanlarında en yüksek başarıyı gösteren ve bu nedenle toplumsal, ekonomik veya politik güce sahip bireyler olarak tanımlar. Pareto’nun teorisine göre, seçkinler toplumun her alanında liderlik eden ve o alanda en yüksek performansı sergileyen kişilerdir. Bu, sadece politika veya ekonomi ile sınırlı değil, bilim, sanat, eğitim gibi alanları da kapsar. Pareto, toplumun dinamik yapısını anlamak için seçkinlerin dolaşımını (elit dönüşümü) inceler ve toplumlar arasındaki güç dengesinin bu seçkinler arasındaki dönüşümle şekillendiğini öne sürer.
Bu tanıma en uygun ifade E) Etkinlik kollarında en yüksek göstergelere sahip bireylerden oluşan toplumsal sınıf seçeneğidir. Pareto’nun seçkinler teorisi, toplumsal sınıflandırmayı ve güç dinamiklerini anlamada önemli bir teorik çerçeve sunar.
#11. Araştırmalarımın temel amacı, doğa bilimlerinde parlak sonuçlar veren deneysel yöntemi sosyal bilimlere uygulamak. Yukarıdaki ifadesiyle Pareto, toplum bilimsel yaklaşımının hangi karakteristik özelliğini vurgulamaktadır?
Cevap : B) Pozitivist
#12. Pareto'nun Mussolini tarafından -modern zamanların en sıra dışı sosyolojik kavrayışı- olarak nitelendirilen kuramı aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap : E) Seçkinler Kuramı
#13. Durkheim'in sosyoloji alanında ekolleşmesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanamaz?
Cevap : E) Sosyolojik çözümlemede bireysel özellikleri öne çıkarması
Émile Durkheim, sosyoloji alanında önemli bir ekolün kurucusu olarak kabul edilir. Onun bu alanda ekolleşmesi, çeşitli faktörlere dayanır, ancak E) Sosyolojik çözümlemede bireysel özellikleri öne çıkarması Durkheim’ın sosyolojiye katkılarını açıklamak için uygun bir seçenek değildir. Durkheim, bireyden ziyade toplumsal olguları ve bunların birey üzerindeki etkisini vurgulayan bir yaklaşımı benimsemiştir. Onun çalışmaları, toplumsal yapıların, kurumların ve normların bireyin davranışları ve bilinç durumları üzerindeki etkisine odaklanır. Durkheim için sosyoloji, bireyin ötesindeki toplumsal gerçeklikleri inceleyen bir bilimdir.
Diğer seçenekler Durkheim’ın sosyoloji alanında ekolleşmesine katkıda bulunan önemli faktörlerdir:
A) L’Année sociologique dergisini kurması, sosyolojik araştırmaların yayılmasına ve disiplinin kurumsallaşmasına yardımcı olmuştur.
B) Yöntemsel ve ampirik bakımdan güçlü eserler ortaya koyması, sosyolojinin bilimsel bir disiplin olarak kabul edilmesine katkı sağlamıştır.
C) Öğrenci ve meslektaşlarıyla Fransız üniversitelerinde kolektif çalışmalar yürütmesi, sosyolojik araştırma ve düşünceyi geliştirmiştir.
D) III. Cumhuriyet’in resmi makamlarınca desteklenmesi, sosyolojinin Fransa’da akademik ve toplumsal alanda tanınmasını ve gelişimini teşvik etmiştir.
Bu nedenle, Durkheim’in sosyoloji alanında ekolleşmesi E) Sosyolojik çözümlemede bireysel özellikleri öne çıkarması ile açıklanamaz.
#14. Bir toplumsal olgunun belirleyici nedenini ..... arasında değil, ondan önceki.....arasında aramak gerekir. Durkheim'in sosyolojik teorisi dikkate alındığında, yukarıdaki açıklamada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Cevap : D) bireysel bilinç halleri-toplumsal olgular
#15. Durkheim Comte’un düşüncelerini genel olarak benimsemiş ancak özellikle bir konuda ondan ayrılmıştır. Durkheim in Comte’ tan farklılaştığı konu aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap : E) Modern toplum için yeni yapay bir din kurulması
Émile Durkheim ve Auguste Comte, sosyolojinin temellerini atan düşünürlerdir ve her ikisi de toplumun yapısını ve işleyişini bilimsel yöntemlerle incelemenin önemini vurgulamışlardır. Ancak Durkheim, Comte’un düşüncelerinden önemli bir noktada ayrılır: Comte, modern toplumun sorunlarını çözmek için yeni bir tür -yapay din- oluşturulmasını önermişken, Durkheim bu fikri benimsemez. Durkheim, toplumsal dayanışma ve ahlaki değerlerin önemini vurgulasa da, Comte’un önerdiği gibi yapay bir din oluşturulması gerektiğini savunmamıştır. Onun için din, toplumsal yapının ve dayanışmanın doğal bir ürünüdür ve toplumsal bağların güçlendirilmesinde önemli bir rol oynar, ancak bu, Comte’un önerdiği anlamda yeni bir din yaratılmasını gerektirmez.
Bu nedenle, Durkheim’in Comte’tan farklılaştığı konu E) Modern toplum için yeni yapay bir din kurulması dır.
#16. ........... çok gelişmiş toplumlarda birey kendinin sahibi değildir, tam anlamıyla toplumun istediği gibi bir nesnedir. Durkheime ait bu önermeyi tamamlayan uygun ifade hangisidir?
Cevap : A) Mekanik dayanışmanın
#17. Durkheim’a göre anomik intihar oranları, toplumsal ........... derecesini ölçmek için son derece uygun bir göstergedir. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Cevap : B) düzenleme
Émile Durkheim, sosyolojinin kurucularından biri olarak kabul edilir ve intihar üzerine yaptığı çalışmalar, sosyolojik teorinin temel taşlarından biridir. Durkheim’a göre anomik intihar, toplumsal düzenin veya normların çöküşü durumunda meydana gelir. Anomik intihar, toplumun norm ve değerlerindeki hızlı değişikliklerin bireyler üzerinde yarattığı düzensizlik ve yönsüzlük durumunda ortaya çıkar. Bu bağlamda, Durkheim anomik intihar oranlarını toplumsal düzenin veya normların bozulması ve yetersizliğinin bir göstergesi olarak kullanır.
Bu nedenle, boş bırakılan yere en uygun seçenek “B) düzenleme”dir. Çünkü Durkheim’ın teorisinde vurgulanan, toplumsal düzenin veya normların çöküşü ve bu çöküşün bireyler üzerindeki etkisidir.
#18. Durkheim aynı zamanda doktora tezi olan 1893 tarihli eserinde kendisinden önce daha ziyade ekonomik ve psikolojik faktörlere bağlı olarak ele alınan bir kavramı -toplumsal bir olgu- olarak incelemiştir. Bu kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap : E) iş bölümü
Émile Durkheim, doktora tezi olan 1893 tarihli -İş Bölümünün Sosyolojik Metodu- (De la division du travail social) adlı eserinde, daha önce çoğunlukla ekonomik ve psikolojik faktörlere bağlı olarak ele alınan iş bölümünü toplumsal bir olgu olarak incelemiştir. Bu çalışmada Durkheim, iş bölümünün sadece ekonomik bir gereklilikten çok, toplumsal dayanışmayı sağlayan ve toplumu bir arada tutan temel bir mekanizma olduğunu savunmuştur. Dolayısıyla, Durkheim’ın kendisinden önce ekonomik ve psikolojik faktörlere bağlı olarak ele alınan ancak kendisinin toplumsal bir olgu olarak incelediği kavram E) iş bölümü dür.
#19. Organik dayanışma aşağıdakilerden hangisinde ortaya çıkan bir artışın neticesidir?
Cevap : B) iş bölümü
#20. Bireylerin tutkularını gizlemek ya da akılcı olmayan öneri ya da davranışlarına akılcı bir görünüş vermek için başvurduğu entelektüel doğrulama sistemleridir. Yukarıdaki tanım Pareto nun hangi kavramına aittir?
Cevap : B) Türev
Vilfredo Pareto’nun tortu ve türev kavramlarına ilişkin teorisine atıfta bulunuyor gibi görünse de, en uygun seçenek tortu değil, türev dir. Pareto’nun teorisinde tortular (residues), bireylerin eylemlerini yönlendiren içsel eğilimleri ifade ederken, türevler (derivations), bireylerin bu eylemleri akılcı veya mantıklı bir temele oturtmak için geliştirdikleri açıklamalar, teoriler veya ideolojilerdir. Bu tanım, bireylerin akılcı olmayan davranışlarını mantıklı gibi göstermek için kullandıkları entelektüel doğrulama sistemlerini açıklar, ki bu Pareto’nun türev kavramıyla örtüşmektedir.
#21. İdeal tip kavramını sosyal bilimlere kazandıran sosyolog hangisidir?
Cevap : D) Weber
İdeal tip kavramını sosyal bilimlere kazandıran sosyolog Max Weber’dir. Weber, bu kavramı, sosyal olguları analiz etmek ve anlamak için kullanılan teorik bir araç olarak geliştirmiştir. İdeal tip, gerçek dünyadaki sosyal olguların saf formunu temsil eden, bu olguların en önemli özelliklerini ve ilişkilerini vurgulayan bir modeldir. Weber, ideal tiplerin gerçeklikten soyutlanmış, analiz ve karşılaştırma amacıyla oluşturulmuş kavramsal araçlar olduğunu belirtmiştir. Bu nedenle, doğru cevap D) Weber dir.
#22. I- Weber II- Durkheim III- Pareto a. Ekonomi ve toplum b. Genel sosyoloji üzerine inceleme c. Sosyolojik yöntemin kuralları Yukarıda verilen yazarlar ve eserlerinin doğru eşleştirildiği seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap : D) I-a/II-c/III-b
#23. Durkheim'ın Toplumsal İşbölümü adlı eserinde açıkladığı dayanışma tipleri aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
Cevap : E) Mekanik Dayanışma-Organik Dayanışma
#24. Pareto nun geliştirdiği duygu teorisi hangi temel önermeye dayanmaktadır?
Cevap : A) İnsan sergilediği mantıksız eylemleri mantıksallaştırma eğilimindedir.
Vilfredo Pareto, sosyoloji ve ekonomi alanlarında önemli katkılarda bulunmuş bir düşünürdür ve onun geliştirdiği teorilerden biri, insanların eylemlerinin çoğunlukla duygusal olduğu ve sonradan bu eylemleri mantıksal olarak haklı çıkarmaya çalıştıkları fikrine dayanır. Pareto’ya göre, insanlar genellikle duygusal kararlar alır ve bu kararları sonradan mantıklıymış gibi göstermeye çalışır. Bu, insan davranışının anlaşılmasında önemli bir perspektif sunar ve insanların çoğu zaman duygusal dürtülerle hareket ettiğini, ancak bu hareketlerini akılcı gerekçelerle süslediğini öne sürer.
Bu açıklamaya dayanarak, doğru seçeneğin A) İnsan sergilediği mantıksız eylemleri mantıksallaştırma eğilimindedir. olduğu görülmektedir. Pareto’nun duygu teorisi, insanların mantıksız eylemlerini sonradan mantıklı bir çerçevede açıklama eğilimini vurgular.
SONUÇ
HD Quiz powered by harmonic design
Auzef Sosyoloji Tarihi-2 2022-2023 Vize Soruları
| İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (Auzef) Açık Öğretim Fakültesi Bölümler : Auzef Sosyoloji Lisans Ders : Sosyoloji Tarihi-2 Dönem: Bahar Dönemi |
|---|
Sosyoloji Tarihi-2 2022-2023 Vize Soruları |
Sosyoloji Tarihi-2 2022-2023 Vize Soruları
