Kuruluş ve Yükseliş Devri Osmanlı Tarihi 2022-2023 Final Soruları

1. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı askeri komuta heyetinin 1593-1606 Osmanlı-Avusturya savaşında karşılaştığı güçlükler arasında sayılamaz?

A) Osmanlı güçlerinin cok geniş bir cepheye yayılmak zorunda kalması
B) Koca Sinan ve Ferhad paşalar arasındaki rekabet
C) Sefer ordularındaki serdarların sıkça değişmesi
D) Erdel, Eflak ve Boğdan’ın Habsburgların safında savaşa katılması
E) İstvan Bocskai (Boçkay) isyanı

Cevap : E) İstvan Bocskai (Boçkay) isyanı

1593-1606 yılları arasında gerçekleşen Osmanlı-Avusturya Savaşı, 15. ve 17. yüzyıllar arasında devam eden uzun süreli Osmanlı-Habsburg çatışmalarının bir parçasıdır. Bu savaş, özellikle askeri strateji ve iç dinamikler açısından Osmanlı İmparatorluğu için bir dizi zorlukla karakterize edilmiştir. Verilen seçenekleri değerlendirdiğimizde:
A) Osmanlı güçlerinin çok geniş bir cepheye yayılmak zorunda kalması, genellikle Osmanlı savaş stratejilerinde karşılaşılan bir güçlüktür. Osmanlı İmparatorluğu’nun geniş topraklara sahip olması ve birden fazla cephede savaşması gerektiğinden bu durum bir zorluk olarak kabul edilebilir.
B) Koca Sinan Paşa ve Ferhad Paşa arasındaki rekabet, dönemin Osmanlı askeri ve siyasi yapılanmasında karşılaşılan iç çekişmeleri temsil eder. Bu tür rekabetler, komuta zinciri içindeki uyumsuzluklara yol açabilir ve savaş çabalarını olumsuz etkileyebilir.
C) Sefer ordularındaki serdarların sıkça değişmesi, komuta kademesindeki istikrarsızlığın bir göstergesi olarak kabul edilir ve bu da askeri operasyonların sürekliliği ve etkinliği üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilir.
D) Erdel, Eflak ve Boğdan’ın Habsburgların safında savaşa katılması, Osmanlı İmparatorluğu için bir zorluk oluşturmuştur çünkü bu durum, Osmanlı’nın doğu sınırlarında güvenlik sorunları yaratmış ve imparatorluğun askeri kaynaklarını daha da zorlayıcı hale getirmiştir.
E) İstvan Bocskai (Boçkay) isyanı, bu savaş döneminde meydana gelmemiştir. Bocskai isyanı, 1604-1606 yılları arasında meydana gelmiş ve esas olarak Habsburg yönetimine karşı bir isyan olarak başlamıştır. Bu isyan, Osmanlı İmparatorluğu tarafından desteklenmiş olmakla birlikte, Osmanlı-Avusturya savaşının doğrudan bir parçası olarak değil, daha çok Habsburg hâkimiyetine karşı Macaristan ve Transilvanya’daki direnişi temsil eden ayrı bir olaydır. Dolayısıyla, İstvan Bocskai’nin isyanı, bu savaş döneminde Osmanlı askeri komuta heyetinin karşılaştığı bir güçlük olarak sayılamaz. Bu nedenle, doğru yanıt E) İstvan Bocskai (Boçkay) isyanıdır.

2. 1541’de Budin beylerbeyliğinin kurulması hakkında aşağıda yazılanlardan hangisi yanlıştır?

A) Avusturya Arşidükü Ferdinand Macaristan’ üçe bölünmesini hemen kabul etti
B) Bebek Kral Zsigmond annesiyle birlikte Erdel Voyvodası ilan edildi.
C) Osmanlı ordusu 1543’te çıktığı seferle Budin etrafında güvenli bir bölge oluşturdu.
D) J. Szapolyai’nın olumu Macar tahtının kime geçeceğine dair bir tartışma yarattı.
E) Macar krallık toprakları üçe bolundu.

Cevap : A) Avusturya Arşidükü Ferdinand Macaristan’ üçe bölünmesini hemen kabul etti

3. Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Osmanlı Beyliği’nin kuruluşu surecine giden yolda belirleyici olmuştur?

A) Sülemiş isyanı
B) İznikin fethi
C) Kösedağ Savaşı
D) IV. Haclı Seferi
E) Süleyman Şah’ın vefatı

Cevap : A) Sülemiş isyanı

4. Aşağıdakilerden hangisi 15. yuzyıl sonunda Osmanlı ve Memluk saltanatlarını savaşa sürükleyen nedenlerden biri değildir?

A) Dulkadiroğlu Alauddevle’nin Osmanlı-Memluk sınırındaki faaliyetleri
B) Kayıtbay’dan gelen elginin Bayezid’e sultanlık menşuru getirmesi
C) Cem Sultan’ın Kahire’ye sığınması
D) iki devlet arasında İslam dünyasında üstünlük mücadelesi
E) Abbasi halifesi III. Mütevekkil’in Osmanlılara esir düşmesi

Cevap : E) Abbasi halifesi III. Mütevekkil’in Osmanlılara esir düşmesi

5. Osmanlı ve Habsburg sarayları arasında 1547’de imzalanan barış antlaşması hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Antlaşma beş yıl sureyle geçerli olacaktı.
B) I. Ferdinand Osmanlılara senede 30.000 altın demeyi kabul etti.
C) Habsburglar Osmanlı hazinesine yapılan senelik ödemenin haraç olduğunu kabul ederler.
D) Antlaşma Augsburg, Prag ve İstanbul’da tasdik edildi.
E) Kutsal Roma İmparator V. Karl antlaşmanın taraflarından biriydi.

Cevap : D) Antlaşma Augsburg, Prag ve İstanbul’da tasdik edildi.

6. Aşağıdakilerden hangisi I. Murad döneminde Osmanlı idaresinin tesis edildiği yerlerden biri değildir?

A) Filibe
B) İskece
C) Serez
D) Edirne
E) Manastır

Cevap : D) Edirne

7. “Sultan Selim’in tahta çıkısında 16. yüzyıl başında Doğu Anadolu’da yükselen Safevi tehdidi önemli rol oynamıştır.”
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki önermeyi destekleyen örnekler arasında gösterilemez?

A) Ahmed’in Şah Kulu isyanını bastırmada basarîsiz oluşu
B) Selim’in 1507 Erzincan seferi
C) Selim’in Şah İsmail’e karşı doğuda Sünnilerin hamisi olarak görünmesi
D) Yeniçerilerin Şah İsmail’e karşı tutumu nedeniyle Selim’i beğenmeleri
E) Korkut’un Antalya’dan Mısır’a gitmesi

Cevap : E) Korkut’un Antalya’dan Mısır’a gitmesi

8. 16. yüzyılın ilk yarısında yaşanan Osmanlı -Safevi mücadelesi hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) 1555 Amasya Antlaşması iki devlet arasında bir sureliğine barış sağlandı.
B) Osmanlılar, kaleler inşa edip beylerbeylikleri tesis etmek yoluyla bölgede kalıcı olmaya çalıştılar.
C) Safeviler, Osmanlı ordusunu yıpratmayı amaçlayan manevralar yapıyorlardı.
D) I. Süleyman, Elkas Mirza aracılıyla Safevi tahtına Osmanlı yandaşı bir hükümdar geçirdi.
E) Osmanlılar doğu seferleri sırasında güney ticaret yollarına yaklaştılar.

Cevap : D) I. Süleyman, Elkas Mirza aracılıyla Safevi tahtına Osmanlı yandaşı bir hükümdar geçirdi.

9. 1538 Diu seferi hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Osmanlılar Hindistan kıyılarına çıkamadan geri dönmek zorunda kaldılar.
B) Osmanlı güçleri Gucerat hükümdarı Mahmud Şah’tan yeterli desteği göremediler.
C) Diu seferi esnasında Aden ve Zebid’in ele geçirilmesiyle Yemen beylerbeyliği tesis edildi
D) Hindistan’a yönelik bir sefer kararı önceden 1530’da alınmıştır.
E) Portekizliler Diu kalesinde kararlı bir savunma gösterdiler.

Cevap : A) Osmanlılar Hindistan kıyılarına çıkamadan geri dönmek zorunda kaldılar.

10. Aşağıdakilerden hangisi Barbaros Hayreddin Paşa’nın kaptan-i derya olarak giriştiği deniz seferlerinden biri değildir?

A) 1543 Nice Kuşatması
B) 1551 Tunus Seferi
C) 1537 Korfu Seferi
D) 1534 Tunus Seferi
E) 1538 Preveze Muharebesi

Cevap : B) 1551 Tunus Seferi

11. Aşağıdakilerden hangisi I. Mehmed döneminde çıkan dini-siyasi nitelikli bir isyandır?

A) Patrona Halil İsyanı
B) Babailer isyanı
C) Şeyh Bedreddin isyanı
D) Bucuktepe Olayı
E) İskender Bey isyanı

Cevap : C) Şeyh Bedreddin isyanı

12. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlıların 16. yüzyılda Kuzey Afrika’da ele geçirdiği yerler arasında değildir?

A) Bicaye
B) Tukurt
C) Cerbe
D) Bastia
E) Cezayir

Cevap : D) Bastia

13. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin 1578 ila 1606 arasında kesintisiz bicimde savaş halinde bulunmasının Osmanlı asker düzeninde yarattığı değişimlerden biri olarak alınamaz?

A) Kapıkulu ocaklarına kayıtlı kişilerin sayısının artması
B) Osmanlı ordusunda ateşli silahların yaygınlaşması
C) Devşirme sisteminin gevşemesi
D) Sınır boylarındaki garnizonların büyümesi
E) Akçenin tahsis edilmesi

Cevap : D) Sınır boylarındaki garnizonların büyümesi

14. Aşağıdakilerden hangisi Cem Sultan hadisesiyle uğrasan Sultan Bayezid’in bu vesileyle kurduğu diplomatik temaslar arasında değildir?

A) Memlük elçisinin 1484’te Kayıtbay’dan Bayezid’e mektup getirmesi
B) Cem Sultan’ın kontrol altında tutulması karşılığında Batılı hükümdarlara para ödenmesi
C) Pierre d’Aubusson’un Sultan Cem’i Rodos’tan çıkartması
D) Barak Reis’in istihbarat faaliyetleri
E) Mustafa Çavuş’un Roma’ya yollanması

Cevap : A) Memlük elçisinin 1484’te Kayıtbay’dan Bayezid’e mektup getirmesi

15. Aşağıdakilerden hangisi Niğbolu Savaşı’nda Osmanlı ordusunun karsısına çıkan ordunun bileşenlerinden biri değildir?

A) Burgonya Düklüğü
B) Sırp Krallığı
C) Venedik Cumhuriyet
D) Macaristan Krallığı
E) Eflak Prensliği

Cevap : B) Sırp Krallığı

16. Dönemin Osmanlı kaynaklarında Kafkas illeri fatihi ismiyle şöhret kazanan Osmanlı paşası aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) Lala Mustafa Paşa
B) Özdemiroğlu Osman Paşa
C) Ferhad Paşa
D) Koca Sinan Paşa
E) Kuyucu Murad Paşa

Cevap : B) Özdemiroğlu Osman Paşa

17. 23- 16. Yüzyılda Osmanlılar tarafından Doğu Afrika’da kurulan Habeş Beylerbeyliği hakkında aşağıdakilerden hangisi daha doğrudur?

A) Habeşistan’daki Osmanlı egemenliği çoğunlukla kıyı bölgesinde kalmıştır.
B) Habeşistan Portekizlilerin elinden alınmıştır.
C) Osmanlılar Habeş topraklarının ic kesimlerini vergilendirmişlerdir.
D) Osmanlılar Tigre’nin ötesinde kaleler inşa etmişlerdir.
E) Habeş eyaletinin kurucusu Piyale Paşa’dır.

Cevap : A) Habeşistan’daki Osmanlı egemenliği çoğunlukla kıyı bölgesinde kalmıştır.

18. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı sarayının 1578’de Safevilere savaş açmasına yol açan etkenler arasında değildir?

A) Osmanlı -Safevi sınır boylarında yaşanan kargaşa
B) Şah Tahmasp’ın ardından İran’da cıkan ic karışıklıklar
C) II. Selim devrindeki Akdeniz ve Hint seferlerinin imparatorlukta yarattığı yorgunluk
D) Koca Sinan Pasa ve Lala Mehmed Pasa arasında yaşanan çekişme
E) Sokullu Mehmed Paşa’nın iktidarını kaybetmeye başlaması

Cevap : C) II. Selim devrindeki Akdeniz ve Hint seferlerinin imparatorlukta yarattığı yorgunluk

19. 16. yüzyılda Osmanlı ve Açe Sultanlıkları arasındaki ilişkiye dair verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) İki Saltanat arasındaki ilişkiler Sultan Süleyman devrinde başlamıştır.
B) İki Sultanlık Uzakdoğu’daki Hollanda birliklerine karşı işbirliği yapmıştır
C) Ace Sultanı 1565 te İstanbul’a bir elcilik heyeI yolladı
D) Ace ordusunda Osmanlı yapımı toplar kullanılmıştır.
E) 1568 de Osmanlı gemileri Sumatra’ya vardı

Cevap : B) İki Sultanlık Uzakdoğu’daki Hollanda birliklerine karşı işbirliği yapmıştır

20. I. Suleyman’ın son yıllarında şehzadeleri Selim ve Bayezid arasında yaşanan iktidar mücadelesi hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Şehzade Bayezid Safevilere sığındı.
B) Sultan Süleyman iki şehzadesine de eşit mesafede duruyordu.
C) Kardeşiyle mücadele eden Selim Osmanlı merkezi ordusundan birlikleri destekledi
D) Hurrem Sultan, Şehzade Bayezid’in tahta geçmesi gerektiğini düşünüyordu.
E) İki şehzade 1559’da Konya’da çarpıştı.

Cevap : B) Sultan Süleyman iki şehzadesine de eşit mesafede duruyordu.

21. Aşağıdakilerden hangisi 1522’de Osmanlılar Rodos’u zapt etmeye yönelten sebepler arasında değerlendirilemez?

A) I. Süleyman’ın dedesi Mehmed’ den daha şanlı bir padişah olma isteği
B) St. Jean şövalyelerinin Sam’da isyan eden Canbirdi Gazali’ ye yardım etmelerini engellemek
C) Adadaki St. Jean şövalyelerinin hac gemilerine saldırması
D) Adada çok sayıda Müslüman esirin bulunması
E) Rodos’ un Kahire-İstanbul yolu üzerinde stratejik bir konum işgal etmesi

Cevap : A) I. Süleyman’ın dedesi Mehmed’ den daha şanlı bir padişah olma isteği

22. Aşağıdakilerden hangisi 16. yüzyılda Osmanlı ve Portekiz güçlerini Kızıldeniz de karşı karşıya getiren etkenlerden biri değildir?

A) Portekizlilerin Habeş Krallığıyla temasa geçme girişimleri
B) I. Selimin Mısır ve Suriye’yi ele geçirmesi
C) Uzakdoğu’dan gelen ticari mallara sahip olma isteği
D) Venediklilerin Baharat yolu üzerindeki etkisini kırma çabası
E) Osmanlıların İslam’ın kutsal beldelerini koruma arzusu

Cevap : B) I. Selimin Mısır ve Suriye’yi ele geçirmesi

23. Aşağıdakilerden hangisinin Osmanlıların 16. yüzyılda Magrip’e yerleşme sürecinde karşılaştıkları en önemli güçlük olduğu söylenebilir?

A) Yerli aşiretlerin mukavemeleri.
B) İspanyolların Magrip sahillerindeki faaliyetleri
C) Yeterli deniz gücünün bir araya getirilememesi
D) Fas emirlerinin Osmanlı karşıtı tutumları
E) Uzaklığın yaratığı lojistik problemler

Cevap : D) Fas emirlerinin Osmanlı karşıtı tutumları

24. Aşağıdakilerden hangisi şehzade Ahmed’in sultan Beyazıt’ ın ardından Osmanlı tahtının öncelikli adayı görüldüğünün işaretlerinden biri değildir?

A) Sarıgörez Nurettin’in Bayezid ve oğlu Selim arasında arabuluculuk yapması
B) Divanda Ahmedi destekleyen vezirlerin olması
C) Korkud’un sancağının Manisa’dan Antalya’ya kaydırması
D) Selim’in sancak değiştirme taleplerinin kabul edilmemesi
E) Şah kulu isyanını bastırma görevinin Ahmed’e verilmesi

Cevap : D) Selim’in sancak değiştirme taleplerinin kabul edilmemesi

25. Hangisi II. Mehmet döneminde yaşanan askeri hadiseler arasında yer almaz?

Cevap : Mohaç bozgunu