Risk Altında Bulunan Çocuklar Ve Eğitimleri Vize Deneme Sınavı -4 (2024)

Cevap : A) Arkadaşlarla ilişkiler

Cevap : B) Ayrılık/boşanma, özellikle yüksek ihtilaflı boşanma

Ebeveyn veya aile risk faktörleri, çocukların gelişimini ve davranışlarını etkileyebilecek aile içi durumları ve dinamikleri içerir. Bu tür faktörler, çocuğun çevresindeki yetişkinlerin davranışlarından kaynaklanır ve genellikle ailenin genel yapısını, işlevselliğini veya içinde bulunduğu sosyal koşulları yansıtır.
Ayrılık/boşanma, özellikle yüksek ihtilaflı boşanma (B), ebeveyn veya aile risk faktörlerinden biridir. Boşanma veya ayrılık süreçleri, özellikle çocuklar üzerinde stres yaratabilir ve uzun vadeli psikolojik etkileri olabilir. Yüksek ihtilaflı boşanma durumları, çocukların duygusal ve psikolojik sağlığını daha da olumsuz etkileyebilir ve onların sosyal ilişkilerini, akademik başarılarını ve genel iyi oluşlarını tehlikeye atabilir.
Diğer seçenekler ise daha çok bireysel risk faktörlerini temsil eder ve genellikle bir çocuğun kendi içsel özellikleri veya davranışları ile ilgilidir:
-Heyecan arama yönelimi (A)
-Dikkat eksikliği (C)
-Hiperaktivite (D)
-Zayıf dürtü kontrolü (E)
Bu nedenlerle, B) Ayrılık/boşanma, özellikle yüksek ihtilaflı boşanma seçeneği, ebeveyn/aile risk faktörlerinden biri olarak kabul edilir. Bu tür çevresel ve sosyal faktörler, çocuğun yaşamındaki değişiklikler ve stres kaynakları olarak değerlendirilir ve bireysel özellikler veya eğilimlerden ziyade ailenin durumuna odaklanır.

Cevap : E) Megasistem

E) Megasistem, Ekolojik Sistem Modeli’ne göre ailenin ekolojik katmanlarını oluşturan sistemlerden biri değildir. Urie Bronfenbrenner tarafından geliştirilen Ekolojik Sistem Teorisi, bireyin gelişimini etkileyen çeşitli katmanları tanımlar:
Mikrosistem: Bireyin doğrudan etkileşimde olduğu ortamları (aile, okul, iş yeri) içerir.
Mezosistem: Bir bireyin mikrosistemlerinin birbirleriyle olan etkileşimlerini içerir.
Egzosistem: Bireyin doğrudan bir parçası olmadığı, ancak onu etkileyen daha geniş sosyal sistemleri içerir (ebeveynlerin iş yeri, mahalle).
Makrosistem: Kültür, ekonomi, sosyal politikalar gibi geniş toplumsal değerler ve inanç sistemlerini içerir.
*Megasistem* terimi, Bronfenbrenner’ın Ekolojik Sistem Teorisinde tanımlanan katmanlardan biri değildir.

Cevap : E) Zayıf dürtü kontrolü

Ebeveyn/aile risk faktörleri, çocukların gelişimini ve davranışlarını olumsuz yönde etkileyebilecek aile içi durumları ve dinamikleri içerir. Bu faktörler, çocuğun psikolojik ve sosyal gelişimi üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir.
E) Zayıf dürtü kontrolü, bireyin kendi davranışlarını kontrol etme kapasitesinin düşük olması durumudur. Bu, daha çok bireysel bir özellik olarak kabul edilir ve genellikle bireyin kendi risk davranışlarını artırabilir, ancak doğrudan bir ebeveyn/aile risk faktörü olarak değerlendirilmez. Ebeveyn veya aile risk faktörleri, çocukların gelişimi üzerinde bir etkiye sahip olan ebeveyn veya aileye özgü koşulları ifade ederken, zayıf dürtü kontrolü gibi bireysel özellikler, bireyin kendisiyle ilgilidir ve doğrudan ebeveyn/aile kategorisine girmez.

Cevap : B) Kulüplere katılım

Yılmazlık (rezilyans) bağlamında topluma ait koruyucu faktörler, bireylerin sosyal çevrelerinden ve topluluklarından elde ettikleri destek ve kaynakları ifade eder. Bu tür faktörler, bireylerin zorluklarla başa çıkma kapasitesini artırır ve olumsuz koşulların etkilerini hafifletmeye yardımcı olur.
Seçenekler arasında, B) Kulüplere katılım, yılmazlık bağlamında topluma ait koruyucu faktörlerden biridir. Kulüp veya topluluk faaliyetlerine katılım, bireylere sosyal destek sağlar, yeni beceriler öğrenme ve geliştirme fırsatları sunar, aidiyet duygusunu güçlendirir ve bireylerin toplum içindeki bağlarını kuvvetlendirir. Bu tür sosyal etkileşimler ve faaliyetlere katılım, özellikle gençlerin kişisel ve sosyal gelişimleri için önemli koruyucu etkiler sağlar.
Diğer seçenekler daha çok aile içi dinamikler veya bireysel faktörlerle ilgilidir:
A) Ebeveynlik faktörleri ve D) Ebeveyn faktörleri, ebeveynlerin çocuklarına karşı tutumları ve davranışları ile ilgilidir.
C) Çocuğun/genç kişinin ebeveynleri/aile üyeleri ile ilişkileri, aile içindeki ilişkilerin kalitesine odaklanır. Akademik başarıya ilişkin faktörler ise genellikle bireysel başarı ve motivasyonla ilgili olup, doğrudan topluma ait koruyucu faktörler kategorisine girmez.
Bu nedenle, B) Kulüplere katılım, yılmazlık bağlamında topluma ait koruyucu faktörlerden biridir.

Cevap : B) Küçük gruplar (bakıcı başına en fazla 7-8 çocuk)

Cevap : C) Güvensiz bağlanma

Sosyal/çevresel risk faktörleri, bireylerin çevresindeki koşullar ve sosyal yapılar ile ilgilidir. Bu faktörler, bireylerin sağlığı, gelişimi ve davranışları üzerinde etkili olabilir.
A) Evsizlik, güvenli ve istikrarlı bir yaşam alanının eksikliği ile karakterize edilen ciddi bir sosyal/çevresel risk faktörüdür. Bu durum, bireylerin fiziksel ve psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilir.
B) Yetersiz çocuk bakımı, çocukların gelişim ihtiyaçlarının karşılanmadığı durumları ifade eder ve çocukların duygusal, sosyal ve akademik gelişimleri üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilir.
D) Yoksul okullar, yeterli kaynaklara, öğretmenlere ve eğitim materyallerine sahip olmayan eğitim kurumlarını ifade eder. Bu durum, öğrencilerin eğitim alması ve potansiyellerini geliştirmesi üzerinde olumsuz bir etki yaratabilir.
E) Irkçılığa, ayrımcılığa maruz kalma, bireylerin ırk, etnik köken, cinsiyet, cinsel yönelim, din gibi çeşitli sebeplerle maruz kaldığı olumsuz muameleleri ifade eder. Bu, bireylerin psikolojik sağlığını, sosyal ilişkilerini ve genel yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
C) Güvensiz bağlanma ise, bireyin bakım verenlerine karşı geliştirdiği güvensiz ve istikrarsız ilişki modellerini ifade eder. Bu durum, bireyin çocukluk dönemindeki yakın ilişkilerinden kaynaklanır ve daha çok bireysel bir özellik olarak kabul edilir. Güvensiz bağlanma, çocuğun bakım verenleriyle olan ilişkisinin kalitesine ve bu ilişkilerin çocuğun duygusal gelişimine olan etkisine odaklanır.
Bu bilgiler ışığında, C) Güvensiz bağlanma seçeneği, sosyal/çevresel risk faktörlerinden biri değildir ve daha çok bireysel ve psikolojik bir risk faktörü olarak kabul edilir.

Cevap : A) Yakın risk

Cevap : D) Kaynaklar

Cevap : E) Mizaç faktörleri

Yılmazlık (rezilyans) bağlamında aileye ait koruyucu faktörler, genellikle aile yapısının ve dinamiklerinin bireylerin zorluklar karşısında direnç gösterme kapasitesine nasıl katkıda bulunduğuna odaklanır. Bunlar arasında ebeveynlik ve aile faktörleri, çocuğun veya gencin ebeveynleri/aile üyeleri ile olan ilişkileri gibi unsurlar yer alabilir. Bu faktörler, çocukların ve gençlerin stres ve zorluklar karşısında uyum sağlama yeteneklerini destekler.
A) Ebeveynlik faktörleri ve D) Ebeveyn faktörleri, ebeveynlerin çocuklarına nasıl yaklaştıklarını, onları nasıl desteklediklerini ve onlarla nasıl etkileşim kurduklarını ifade eder. İyi ebeveynlik uygulamaları, çocukların yılmazlık geliştirmesine yardımcı olabilir.
B) Aile faktörleri, aile yapısını, aile içi iletişimi ve aile üyeleri arasındaki ilişkilerin niteliğini kapsar. Sağlıklı aile ilişkileri, çocukların zorluklarla başa çıkma becerilerini geliştirebilmesi için önemlidir.
C) Çocuğun/genç kişinin ebeveynleri/aile üyeleri ile ilişkileri, çocukların ve gençlerin aile üyeleriyle olan bağlarını ve bu ilişkilerden aldıkları desteği ifade eder. Güçlü ve pozitif ilişkiler, çocukların ve gençlerin zor zamanlarda dayanıklılık göstermelerine yardımcı olabilir.
E) Mizaç faktörleri, ise bireyin doğuştan gelen kişilik özelliklerini ve davranışsal eğilimlerini ifade eder. Bu, daha çok bireysel bir özellik olup, doğrudan aileye ait koruyucu faktörlerden biri olarak kabul edilmez. Mizaç, çocuğun çevresiyle nasıl etkileşime girdiğini ve stres veya zorluklar karşısında nasıl tepkiler verdiğini etkileyebilir, ancak bu doğrudan bir aile faktörü değildir.
Bu nedenle, E) Mizaç faktörleri seçeneği, yılmazlık bağlamında aileye ait koruyucu faktörlerden biri değildir.

Cevap : E) Gelişimsel destek

E) Gelişimsel destek, çocuğa yönelik kötü muamele örüntüsünü oluşturan unsurlardan biri değildir. Aksine, gelişimsel destek, çocuğun fiziksel, duygusal, sosyal ve entelektüel gelişimine olumlu katkıda bulunan ve çocuğun sağlıklı bir şekilde büyümesine yardımcı olan destekleyici bir unsurdur. Diğer seçenekler (Fiziksel istismar, Duygusal istismar, Cinsel istismar ve İhmal), çocuğa yönelik kötü muamele örüntüsünü oluşturan zararlı ve kabul edilemez davranışlardır.

Cevap : A) Zayıf dürtü kontrolü

Bireysel risk faktörleri, bir kişinin kendi özellikleri, davranışları ve psikolojik durumlarıyla ilgilidir ve olumsuz sonuçlara yol açabilecek durumları veya davranışları daha olası kılar. Bu bağlamda, A) Zayıf dürtü kontrolü, bireyin anlık isteklerine veya dürtülerine karşı koyma kapasitesinin düşük olması anlamına gelir ve kişinin riskli veya zararlı davranışlara daha yatkın olmasına neden olabilir. Bu nedenle, zayıf dürtü kontrolü bir bireysel risk faktörüdür.
Diğer seçenekler, daha çok aile veya çevresel faktörleri temsil eder ve bireyin kendi içsel özellikleriyle doğrudan ilgili olmayabilir:
B) Ebeveyn: güvensiz yetişkin bağlanma modeli ve E) Güvensiz bağlanma, çocukluk döneminden itibaren bireyin bakım verenleriyle kurduğu ilişkinin niteliğiyle ilgilidir ve bu durumlar kişinin gelecekteki ilişkilerini etkileyebilir. Ancak, bunlar daha ziyade kişinin gelişimini etkileyen çevresel faktörler olarak değerlendirilebilir.
C) Bekâr ebeveynlik (destek eksikliği ile) ve D) Sert ebeveynlik, kötü muamele, bir bireyin sosyal ve aile çevresine ilişkin durumlarıdır ve bu koşullar altında büyüyen çocuklar için risk faktörleri oluşturabilir.
Bu bilgilere dayanarak, A) Zayıf dürtü kontrolü, bireysel risk faktörlerinden biri olarak kabul edilir ve bireyin kendi davranışsal ve psikolojik özelliklerini doğrudan yansıtır.

Cevap : E) Siyah Bayrak/Beyaz Bayrak Programı

Cevap : A) Irkçılığa, ayrımcılığa maruz kalma

A) Irkçılığa, ayrımcılığa maruz kalma seçeneği, sosyal/çevresel risk faktörlerinden biridir. Bu tür risk faktörleri, bireylerin sosyal çevrelerindeki yapısal ve toplumsal koşullardan kaynaklanır. Irkçılık ve ayrımcılık, bireylerin psikolojik sağlığına, eğitim ve iş fırsatlarına erişimine, sosyal ilişkilerine ve genel yaşam kalitesine olumsuz etkilerde bulunabilir. Toplumda karşılaşılan bu tür ayrımcı tutum ve davranışlar, bireylerin maruz kaldığı stres seviyesini artırabilir ve çeşitli psikolojik sorunlara yol açabilir.

Cevap : A) Bronfrenbrenner

………..çocukların gelişiminin ekolojik bir çerçevede gerçekleştiğini öne süren ilk kişidir. Boşluğu en uygun ifade ile tamamlayınız?
A) Bronfenbrenner
Urie Bronfenbrenner, bireyin gelişimini etkileyen bir dizi birbiriyle bağlantılı çevresel sistemler tarafından etkilendiğini öne süren Ekolojik Sistemler Teorisini geliştirmiştir. Bu sistemler, doğrudan çevreden (örneğin, aile) geniş toplumsal yapıları (örneğin, kültür) içeren Mikrosistem, Mezosistem, Ekzosistem, Makrosistem ve Kronosistem gibi farklı çevresel seviyeleri temsil eder​.

Cevap : B) Kendi kendine zarar veren davranışlar

İhmalin Çocuk Üzerindeki Davranışsal Göstergeleri: Kendi kendine zarar veren davranışlar, dilenme, yiyecek çalma, okulda bulunma süresinin uzaması, sürekli yorgunluk, halsizlik, derste uyuyakalma, yetişkin sorumluluklarını ve ilgilerini yüklenme, sık sık okula devamsızlık yapma veya gecikme…

Cevap : D) Savunmasızlık faktörü

Cevap : E) Sosyal ihmal

E) Sosyal ihmal, çocuk ihmalinin genellikle bahsedilen alt türlerinden biri değildir. Çocuk ihmalinin yaygın olarak kabul edilen alt türleri şunlardır:
-Fiziksel ihmal: Çocuğun temel fiziksel ihtiyaçlarının (yemek, barınma, uygun giysiler) karşılanmaması.
-Duygusal ihmal: Çocuğun duygusal ihtiyaçlarının ve duygusal destek sağlanmaması.
-Tıbbi ihmal: Çocuğun sağlık hizmetlerine ve tıbbi bakıma erişiminin engellenmesi veya ihmal edilmesi.
-Eğitim ihmali: Çocuğun eğitime erişiminin engellenmesi veya eğitiminin ihmal edilmesi.

Cevap : D) Teşvik edici/ destekleyici faktör

Cevap : E) Ayrılık/boşanma, özellikle yüksek ihtilaflı boşanma

Bireysel risk faktörleri genellikle kişinin davranışsal, psikolojik ve biyolojik özelliklerini içerir. Bu faktörler, bireyin belirli zararlı veya riskli davranışlara yönelme olasılığını artırabilir.
Heyecan arama yönelimi, bireylerin yeni, farklı ve heyecan verici deneyimlere yönelik güçlü bir istek duymasını ifade eder. Bu yönelim, bazı durumlarda riskli davranışlara katılma olasılığını artırabilir.
Zayıf dürtü kontrolü, bireyin dürtülerini ve isteklerini yönetme kapasitesinin düşük olması durumunu belirtir. Bu, özellikle stresli veya provokatif durumlarda yanlış kararlar alınmasına neden olabilir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite, genellikle Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ile ilişkilendirilen durumlar olup, bireyin odaklanma ve sakin durma kapasitesini etkiler. Bu durumlar, özellikle eğitim ve sosyal etkileşimlerde zorluklara yol açabilir.
Ayrılık/boşanma, özellikle yüksek ihtilaflı boşanma, ise daha çok çevresel veya sosyal bir risk faktörü olarak kabul edilir. Bu durum, bireyin yaşamındaki önemli değişiklikler ve stres kaynakları arasında yer alır ve özellikle çocuklar ve gençler üzerinde uzun vadeli psikolojik etkilere neden olabilir.
Bu bağlamda, E) Ayrılık/boşanma, özellikle yüksek ihtilaflı boşanma seçeneği, bireysel risk faktörleri kategorisine doğrudan girmez. Bu, daha çok bireyin çevresel veya sosyal koşullarına ilişkin bir faktördür ve bireyin içsel özellikleri veya eğilimleriyle doğrudan ilgili değildir. Bu nedenle, bu seçenek, verilen listede bireysel risk faktörlerinden biri olmayan seçenektir.