Türk Anayasa Düzeni Ünite -9

1. Aşağıdakilerden hangisi milletvekili seçilebilmek için 1982 Anayasası’nda yer alan koşullardan biri değildir?

A) 18 yaşını doldurmuş olmak
B) Askerlikle ilişiği olmamak
C) Kısıtlı olmamak
D) En az ilkokul mezunu olmak
E) Taksirli suçlardan hüküm giymemiş olmak

Cevap : E) Taksirli suçlardan hüküm giymemiş olmak

2. Yasama dokunulmazlığının amacı nedir?

A) Milletvekillerini keyfi veya asılsız ceza kovuşturmaları ve tutuklamalardan korumak
B) Milletvekillerinin başka görevlerde yer almalarını engellemek
C) Milletvekillerinin görevleriyle ilgili bazı hak­lar tanımak
D) Milletvekillerinin görevleri dışında bir iş ile ilgilenmelerini engellemek
E) Milletvekillerinin Genel Kurulda karar ver­melerini kolaylaştırmak

Cevap : A) Milletvekillerini keyfi veya asılsız ceza kovuşturmaları ve tutuklamalardan korumak

3. Yasama dokunulmazlığı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Yasama dokunulmazlığı TBMM üyeleri hakkında hukuk davası açılmasına engel olur
B) Geçici bir koruma sağlar
C) Üyelik süresince zamanaşımı işlemez
D) Yasama dokunulmazlığı kaldırılabilir
E) Nispidir

Cevap : A) Yasama dokunulmazlığı TBMM üyeleri hakkında hukuk davası açılmasına engel olur

4. Aşağıdakilerden hangisi 2010 Anayasa değişiklikleriyle milletvekilliğini düşüren nedenler arasından çıkarılmıştır?

A) Milletvekilinin Cumhurbaşkanı seçilmesi
B) Milletvekilinin mahkeme kararıyla kısıtlanması
C) Milletvekilinin bir ay içinde toplam beş birleşime mazeretsiz olarak katılmaması
D) Milletvekilinin partisinin kapatılmasına beyan ve eylemleriyle sebep olduğuna dair Anayasa Mahkemesi kararının Resmi Gazete’de yayımlanması durumu
E) Milletvekilliğiyle bağdaşmayan bir işi yapmada ısrar etmesi durumu

Cevap : D) Milletvekilinin partisinin kapatılmasına beyan ve eylemleriyle sebep olduğuna dair Anayasa
Mahkemesi kararının Resmi Gazete’de yayımlanması durumu

5. Aşağıdaki durumlardan hangisinde milletvekilliği TBMM Genel Kurulu kararıyla düşer?

A) Milletvekilinin istifa etmesi
B) Milletvekilinin Cumhurbaşkanı seçilmesi
C) Kişinin hileyle milletvekili seçildiğinin sonradan anlaşılması
D) Kişinin milletvekili seçilmeye engel oluşturacak bir suçtan hüküm giymesi
E) Milletvekili hakkında verilen kısıtlama kararının kesinleşmesi

Cevap : A) Milletvekilinin istifa etmesi

Cevap : Milletvekili seçimlerimde aday olabilmek için belirli şartlar gerekmektedir. Bunlar;
-T.C Vatandaşı olmak
-18 yaşını doldurmuş olmak (Seçilme yaşı 1982 Anayasası’nın ilk halinde 30 idi. 2006 yılında yapılan değişiklikle 25’e indirilmiştir. 2017 de yapılan değişiklikle de 18’indirilmiştir ve hüküm yürürlüğe girmiştir. Ancak bu kural yapılacak ilk seçimde uygulanacaktır.)
-Askerlikle ilişiği olmamak (2017 değişikliği. Daha önceki hüküm askerlik hizmetini yapmış olmak şeklindeydi.)
-En az ilkokul mezunu olmak
-Kısıtlı olmamak
-Kamu hizmetinden yasaklı olmamak
-Taksirli suçlar hariç kasti suçlardan toplam 1 yıl ve daha fazla hapis cezası almamış olmak
-Ve bazı suçlardan hüküm giymemiş olmak gerekir:
-Zimmet, hırsızlık, rüşvet, kaçakçılık vb. yüz kızartıcı suçlardan;
-Devlet sırlarını açığa vurma, terör eylemlerine katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik suçlarından hüküm giymiş olanlar affa uğramış olsalar bile milletvekili seçilemezler. Bu kişilerin aldıkları mahkumiyetin
süresi de önemli değildir.

Cevap : Yasama sorumsuzluğu

8. TBMM dokunulmazlığın kaldırılması kararı vermişse, kaç gün içinde, dokunulmazlığı kaldırılan milletvekili veya bir diğer milletvekili kararın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurabilir?

A) 5
B) 10
C) 9
D) 7

Cevap : D) 7
NOT: TBMM dokunulmazlığın kaldırılması kararı vermişse, 7 gün içinde, dokunulmazlığı kaldırılan milletvekili veya bir diğer milletvekili kararın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurabilir.Anayasa Mahkemesi iptal istemini 15 gün içinde kesin karara bağlar.