Erken Çocuklukta Fen Ve Matematik Eğitimi Ünite-3 (2024)

1- Çocuklar, sayıların hangi sayılardan oluştuğunu bilir ve sayılar arasındaki parça-bütün ilişkilerini fark eder” ifadesi aşağıdakilerden hangi sayı bileşeninin tanımıdır?

A) Sayı tanıma
B) Sayı ilişkilerini anlama
C) Sayı büyüklüğü
D) Tahmin etme
E) Miktarları karşılaştırma

Cevap : B) Sayı ilişkilerini anlama
“Çocuklar, sayıların hangi sayılardan oluştuğunu bilir ve sayılar arasındaki parça-bütün ilişkilerini fark eder” ifadesi, sayıların içerdikleri bileşenleri ve bu bileşenler arasındaki ilişkileri anlamayla ilgilidir. Bu tanım, sayıların yapısını ve bir sayının nasıl daha küçük sayıların toplamı olarak görülebileceğini kavrama yeteneğini vurgular. Bu açıklama doğrudan:
B) Sayı ilişkilerini anlama
ile ilişkilendirilebilir. Sayı ilişkilerini anlamak, çocukların sayıları bölümlere ayırma, bir sayının diğer sayılarla nasıl ilişkilendirilebileceğini ve sayılar arasındaki parça-bütün ilişkisini kavrama yeteneklerini içerir. Bu, matematiksel düşünmenin temel bir bileşenidir ve çocukların matematikte daha karmaşık kavramları anlamaları için gerekli bir temeldir.

2- Aşağıdakilerden hangisi sayı duyusu etkinliklerinde karşılaşılan yanılgılardan değildir?

A) sıralama yapmada hata
B) karşılaştırma yapmada hata
C) sayının korunumunda hata
D) çokluk belirlemede hata
E) saymadan kaç nesne olduğunu bilmede hata

Cevap : B) karşılaştırma yapmada hata
Sayı Duyusu Etkinliklerinde Karşılaşılan Bazı Yanılgılar:
1. Sayının Korunumunda Hata
2. Saymadan Kaç Nesne Olduğunu Bilememe
3. Verimsiz Sayma Stratejileri Kullanma
4. Çokluk Belirleme ve Sıralama Yapmada Hata

3- Çocukların sayı duyusu becerilerinin geliştirilmesi için aşağıdakelerden hangisi yapılmamalıdır?

A) amaçlı etkinlikler oluşturmak
B) çocuklara etkili sorular sormak
C) gündelik yaşama yansıtmak
D) etkinlik adımlarına dikkat etmek
E) problem durumları geçiştirmek

Cevap : E) problem durumları geçiştirmek
Çocukların sayı duyusu becerilerinin geliştirilmesi için yapılmaması gereken şey, E) problem durumları geçiştirmektir.
Sayı duyusu becerilerinin geliştirilmesi sırasında çocukların karşılaştığı problemler, onların anlayışlarını derinleştirmek ve matematiksel düşünme yeteneklerini geliştirmek için önemli fırsatlardır. Problem durumlarını geçiştirmek yerine, öğretmenlerin bu durumları öğrenme deneyimlerine dönüştürmeleri ve çocukları bu problemleri çözmeleri için teşvik etmeleri önemlidir. Bu yaklaşım, çocukların problem çözme, eleştirel düşünme ve yaratıcı düşünme gibi becerilerini geliştirir.

4- Sayıların farklı tipleri hangi şıkta bir arada verilmiştir?

A) ordinal, minimal, kardinal
B) kardinal, maximal, ordinal
C) nominal, kardinal, ordinal
D) kardinal, minimal, nominal
E) nominal, kardinal, maximal

Cevap : C) nominal, kardinal, ordinal
Sayıların farklı tipleri arasında en yaygın olarak bilinen ve kullanılanlar şunlardır:
Nominal: Nesneleri veya olayları sadece isimlendirmek veya kategorilere ayırmak için kullanılan sayılardır. Bu sayılar, büyüklük veya sıralama belirtmez.
Ordinal: Nesnelerin veya olayların bir sırasını veya pozisyonunu belirtmek için kullanılan sayılardır. Bu sayılar, sıralama bilgisi taşır ancak aralarındaki farkın büyüklüğü hakkında bilgi vermez.
Kardinal: Nesnelerin miktarını veya sayısını belirtmek için kullanılan sayılardır. Bu sayılar, nesnelerin sayılabilir özelliklerini ifade eder ve matematiksel işlemler için kullanılır.
Buna göre, sayıların farklı tiplerini bir arada veren şık:
C) nominal, kardinal, ordinal
şıkıdır. Bu seçenek, sayıların sınıflandırılmasında kullanılan temel türleri doğru bir şekilde bir araya getirir.

5- Çocuklar, 2 ile 4 rakamlarını toplarken 2’nin üstüne 3, 4, 5, 6 şeklinde 4 rakamını eklemesi aşağıdakilerden hangi yanılgı kapsamında yer almaktadır?

A) sayının korunumunda hata
B) çokluk belirlemede hata
C) verimsiz sayma stratejileri kullanma
D) sıralama yapmada hata
E) saymadan kaç nesne olduğunu bilememe

Cevap : C) verimsiz sayma stratejileri kullanma
Çocukların, 2 ile 4 rakamlarını toplarken “2’nin üstüne 3, 4, 5, 6” şeklinde sayarak 4 rakamını eklemesi, verimsiz sayma stratejileri kullanma yanılgısıyla ilgilidir. Bu durum, çocukların sayma işlemini ve toplama işlemini nasıl yapacaklarını tam olarak kavrayamamalarından kaynaklanır. Doğru bir sayma ve toplama işlemi yapılırken, eklenen sayıdan (bu durumda 4’ten) başlanarak saymaya başlanmalıdır. Ancak çocuklar bazen eklenen sayıyı da tekrar saymaya dahil ederler, bu da verimsiz bir sayma stratejisi ve sonucun yanlış hesaplanmasına neden olur.
Bu tür bir hata, çocukların sayma becerilerinin ve sayı kavramlarının gelişim sürecinde yaygın olarak karşılaşılan bir durumdur ve sayma sırasında hangi numaradan başlayıp nasıl ilerlemesi gerektiğini tam olarak anlamamalarından kaynaklanır.
Bu bağlamda doğru yanıt:
C) verimsiz sayma stratejileri kullanma
şıkıdır. Bu seçenek, çocukların sayma ve toplama işlemleri sırasında karşılaşabilecekleri spesifik bir yanılgı türünü açıklar.

6- Sayı duyusu kavramının bir diğer ismi nedir?

A) sayı anlamı
B) sayı hissi
C) sayı farkı
D) sayı dokusu
E) sayı durumu

Cevap : B) sayı hissi
Sayı duyusu kavramının bir diğer ismi B) sayı hissi dir. Sayı hissi, bireylerin sayılar, sayılar arasındaki ilişkiler ve sayılarla yapılan işlemler hakkında içsel bir anlayışa sahip olmalarını ifade eder. Bu kavram, matematiksel kavramları ve sayılarla ilgili problemleri anlama ve çözme yeteneğiyle doğrudan ilişkilidir.

7- Aşağıdaki şıklardan hangisinde şipşak saymanın türleri bir arada verilmiştir?

A) algısal-kavramsal
B) tanımsal-görsel
C) algısal-sayısal
D) görsel-sayısal
E) kavramsal-tanımsal

Cevap : A) algısal-kavramsal
Şipşak sayma (subitizing), bireylerin çok az bir çaba ile ve saymadan küçük sayıdaki nesnelerin miktarını hemen anlayabilmesi yeteneğidir. Bu yetenek, genellikle iki ana türe ayrılır:
-Algısal Şipşak Sayma: Bireylerin nesneleri anında ve doğrudan algılaması yoluyla miktarı tanımasıdır. Bu tür, çok küçük sayılar için (genellikle 4 veya daha az) uygulanır ve nesnelerin düzenine bakılmaksızın çalışır.
-Kavramsal Şipşak Sayma: Daha büyük sayılarda, bireylerin nesneleri gruplar halinde algılayıp toplamak suretiyle miktarı hızlı bir şekilde anlamasıdır. Bu, daha fazla bilişsel işlem gerektirir ve genellikle nesnelerin belli bir düzende (örneğin, beşli düzen) olması durumunda kullanılır.
Bu bilgilere dayanarak, şipşak saymanın türlerini bir arada veren şık:
A) algısal-kavramsal
şıkıdır. Bu seçenek, şipşak saymanın iki temel türünü doğru bir şekilde yansıtmaktadır.

8- Kavramsal şipşak saymanın tanımı aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) üç veya daha az nesnenin kaç adet olduğunu hızlı bir şekilde bilme yeteneği
B) 4 veya daha çok kümenin kaçar elemandan oluştuğunu saymadan belirleme yeteneği
C) 2 veya 4 elemanlı bir kümenin büyüklüğünü saymadan belirleme yeteneği
D) 4 veya daha çok elemanlı bir kümenin büyüklüğünü saymadan belirleme yeteneği
E) 3 veya daha az kümenin kaçar elemandan oluştuğunu saymadan belirleme yeteneği

Cevap : D) 4 veya daha çok elemanlı bir kümenin büyüklüğünü saymadan belirleme yeteneği
-Kavramsal şipşak sayma (conceptual subitizing), bireylerin 4 veya daha çok elemanlı bir kümenin büyüklüğünü saymadan, genellikle grupları algılayarak ve bu grupların sayılarını hızlı bir şekilde toplayarak belirleme yeteneğidir. Bu tanım, bireylerin daha büyük sayılardaki nesneleri gruplar halinde görebilme ve bu grupların toplamını hızlıca çıkarabilme yeteneğine işaret eder. Bu süreç, bireyin nesneler arasındaki desenleri algılamasını ve bu desenlere dayanarak toplamları çabucak hesaplamasını içerir.
Bu bilgilere dayanarak, kavramsal şipşak saymanın tanımı aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru olarak verilmiştir sorusunun cevabı:
D) 4 veya daha çok elemanlı bir kümenin büyüklüğünü saymadan belirleme yeteneği
şıkıdır. Bu seçenek, kavramsal şipşak saymanın doğru tanımını yansıtmaktadır.

9- Aşağıdakilerden hangisi sayı duyusu bileşenlerinden değildir?

A) sayı tanıma
B) tahmin etme
C) miktarları karşılaştırma
D) sayıların oranını belirleme
E) sayı büyüklüğü

Cevap : D) sayıların oranını belirleme
Sayı duyusu, bireylerin sayılar, sayılar arasındaki ilişkiler ve matematiksel işlemler hakkında içsel bir anlayışa sahip olmalarını ifade eder. Bu kavram, sayılarla ilgili temel kavrayışları ve matematiksel düşünme yeteneklerini kapsar. Sayı duyusu bileşenleri arasında sayı tanıma, tahmin etme, miktarları karşılaştırma ve sayı büyüklüğü gibi kavramlar bulunur. Bu bileşenler, bireylerin sayılarla ve matematikle etkili bir şekilde etkileşimde bulunmaları için temel oluşturur.
Seçenekler arasında sayı duyusu bileşenlerinden biri gibi görünmeyen ve doğrudan sayı duyusu ile ilişkilendirilmeyen “D) sayıların oranını belirleme” seçeneğidir.

10- Aşağıdakilerden hangisi kardinal sayılar kapsamında sorulan bir sorunun cevabıdır?

A) 7. sıradaki çocuk
B) 2 elma
C) 231 numaralı oda
D) formasında 38 yazan sporcu
E) yarışmayı 6. bitiren atlet

Cevap : B) 2 elma
Kardinal sayılar, nesnelerin miktarını veya sayısını belirtmek için kullanılır. Bu sayılar, “kaç tane” olduğunu ifade eder ve matematikte nesne miktarlarını saymak için kullanılır.
Seçenekler içinde, kardinal sayılar kapsamında sorulan bir sorunun cevabı olan ve bir miktarı ifade eden seçenek:
B) 2 elma
Bu seçenek, iki adet elmanın varlığını belirten bir miktarı ifade eder ve kardinal sayıların kullanımına bir örnektir. Diğer seçenekler ise sıralama (ordinal sayılar) veya tanımlama (nominal sayılar) ile ilgili durumları ifade eder.