Türkiye’nin Toplumsal Yapısı Ünite 7

Cevap : Partileri askerin müdahalesi ile sık sık kapatıldığından İslamcı hareket
Türkiye’de sırası ile Milli Nizam, Milli Selamet, Refah, Fazilet ve Saadet Partilerini kurdu.
Ak Parti de bu hareketten koparak kuruldu.

2. Aşağıdakilerden hangisi Demokrat Parti dönemindeki ekonomik uygulamalardan birisi değildir?

a) Karayolları ve tarım alanında devlet yatırımları arttırılır.
b) ABD’den ekonomik yardım, IMF’den borç alınır.
c) Kısa dönemli planlamalar yapılarak sanayileşmeye öncelik verilir.
d) Çiftçiye ucuz kredi verilir ve tarım ürünleri fiyatları yüksek tutulur.
e) Planlamadan uzak kalması nedeniyle birçok atıl ve verimsiz devlet yatırımı da yapılmıştır.

Cevap : c) Kısa dönemli planlamalar yapılarak sanayileşmeye öncelik verilir. Demokrat Parti her türlü planlamaya karşıdır.

Cevap : 1960-1980 arası dönemde geniş kitlelerin siyasetin parçası hâlini almaya başlamasının nedenleri ülkenin hızla kentleşmesi ve bunun doğurduğu sorunlar, siyasal beklentilerin artması, 1961 anayasasının örgütlenme ve ifade özgürlüklerini anayasal garanti altına alarak siyasal katılımı eskisi gibi riskli bir konu olmaktan çıkarması, Türkiye’de siyasete her zaman eğilimli genç nüfusun artması ve üniversite eğitiminin ilk kez taşralı ve/veya daha alt sınıftan gençlere açılmasıdır.

Cevap : İthal ikameci kalkınma modelinde yerli sanayi içeride üretim yapar ve ürettiğini kendi vatandaşlarına satar. Dolayısıyla Türk Lirası olarak para kazanmış olur. Ancak dışarıdan petrol alır ve kendi teknoloji üretemiyorsa, patent antlaşmaları için ödeme yapar; dolayısıyla dövize ihtiyacı vardır. Türkiye’de de olduğu gibi ülkeye yeterli döviz girmiyorsa bir süre sonra iç sanayinin döviz ihtiyacı karşılanamaz ve üretim durma noktasına kadar gelebilir. Ancak ithal ikameciliğin tek olası krizi bu değildir; model, iç pazar yaratılamaması gibi başka krizlere de girebilir. Fakat Türkiye’de yaşanan kriz, döviz darboğazı olmuştur.

5. Popülist politikaları uzun vadede kamu kaynaklarının verimsiz biçimde kullanılmasına ve tüketilmesine yol açar. Bu ifade,

A) Doğrudur.
B) Yanlıştır.

Cevap : Doğrudur; oy karşılığı kamu kaynaklarını seçmenlerine dağıtan popülist partiler kaynakların tüketilmesine zemin hazırlamış olur. Popülist politikaların başka sakıncaları da vardır.