Erken Müdahale Programları Ve Gelişimsel Destek 2021-2022 Final

NOT: İnanılmaz Yıllar Programı, doğumdan 12 yaşına kadar olan çocuklar, ebeveynleri ve öğretmenleri için tasarlanmış bir programdır. Dr. Carolyn Webstern Stratton tarafından geliştirilmiş bu program çocuğun daha çok sosyal duygusal gelişimine hedeflenilmiştir. Bir diğer ifade ile davranış problemleri olan çocuklar bu programda daha merkeze alınmıştır. Amerika’da geliştirilmiş olan bu program ilk olarak 1984 yılında yayımlanmış ve uygulanmaya başlamıştır. Genel olarak çocuk yaş aralığı 1 aylık çocuklardan 12 yaşına kadar devam etmektedir.

NOT: Türkiye’de Cumhuriyet döneminden günümüze kadar geçen sürede toplam yedi farklı okul öncesi eğitim programı uygulanmıştır. Bu programlar;
-1952 Okul Öncesi Eğitim Programı
-1981 Okul Öncesi Eğitim Programı
-1989 Okul Öncesi Eğitim Programı
-1994 Okul Öncesi Eğitim Programı
-2002 Okul Öncesi Eğitim Programı
-2006 Okul Öncesi Eğitim Programı
-2013 Okul Öncesi Eğitim Programı

NOT: Olweus Zorbalığı Önleme Programı’nın dört bileşeni mevcuttur. Bu bileşenler:
1.Okul
2.Sınıf
3.Birey
4.Topluluk

NOT: Olweus Zorbalığı Önleme Programı, öğrenciler arasındaki saldırı ve zorbalığı azaltmayı ve önlemeyi hedef almış ve 11-14 yaş grubu için okul çapında uygulanan bir erken müdahale programdır. Program ilk olarak Norveç genelindeki okullar için tasarlanmış ve uygulanmıştır.

NOT: Türkiye’deki erken müdahale alanı ile ilgili yapılan çalışmalar ise 1982 yılına dayanmaktadır. İlk geliştirilen ve uygulanan program ise Erken Destek Projesi’dir. Programda hedef hem gelir hem de eğitimsel anlamda dezavantajlı olan ebeveynler ve çocuklarıdır.

NOT: ETEÇOM programı ilk olarak 2006 yılında Amerika’da bulunan Prof. Dr. Gerald Mahoney ve Prof. Dr.
James MacDonald tarafından geliştirilmiştir. 2019 yılında ETEÇOM programı geliştirilmiş ve revize edilmiş programı oluşturulmuştur. Programın ABD’de uygulanan orijinal ismi “Responsive Teaching Program” dır. Türkiye’de ise uygulama ve eğitim verme yetkisi Anadolu Üniversitesi’nden Pr. Dr. İbrahim Halil Diken’e aittir. ETEÇOM programı risk altındaki veya farklı gelişim özellikleri gösteren 0-8 yaş arasındaki çocuklara ve ebeveynlere uygulanan bir programdır. ETEÇOM programı tam olarak uygulandığında ortalama olarak 6 ay içerisinde tamamlanabilmektedir.

NOT: Uzan ve Oku Programı, çocuklarda okuma alışkanlığını ve farkındalığını kazandırmak için geliştirilmiş ve uygulanmaya devam eden bir erken müdahale programıdır. İlk olarak çocuklara ve ebeveynlere ihtiyaç duydukları kitapları toplayarak başlamış olan bu program 1989 yılında Boston Şehir Hastanesi’nde kurulmuştur. Şu anda ABD’nin 50 eyaletinde ve
her yıl 7,4 milyon kitap sağlanmaktadır.

NOT: Yale Çocuk Refahı Araştırma Programı Provence, Naylor ve Patterson tarafından 1977 yılında gerçekleştirdiği araştırma sonucunda ortaya çıkartılmış bir erken müdahale programıdır. Bu program, dezavantajlı koşullar altında yaşayan çocuk ve ebeveynlerine yönelik olarak hazırlanmıştır. Temel olarak 3 ana amacı bulunmaktadır:
-Dezavantajlı ebeveynlere ihtiyaç duydukları alanlarda hizmet sunmak,
-Ailelerin yaşam kalitelerini iyileştirmeleri için destek olmak
-Çocukların sağlıklı olarak gelişimlerini desteklemek.

NOT: Carolina Abecedarian Projesi, Kuzey Carolina’da başlayan ve yüksek riskli çocukları ve aileleri odağına almış bir erken müdahale programıdır. Program ilk olarak 1972 yılında doğmuştur. Odağındaki çocuklar ise daha çok gelişimsel geriliği ve okul başarısızlığı riski olan 4 aylıktan başlayıp 5 yaşına kadar olan çocuklardır. Program Prof. Dr. Frances A. Campbell ve ekibi tarafından oluşturulmuştur.

NOT: Özellikle çocuklarda kullanılan informal değerlendirme teknikleri şu şekilde sıralanabilir:
-Gözlem
-Görüşme
-Kontrol Listeleri
-Gelişim Envanterleri
-Ölçüt Bağımlı Ölçme Araçları
-Ev ödevleri, sınıf içerisinde gerçekleştirilen çalışmalar
-Çocukların gelişimlerini gösteren video kayıtları gibi

NOT: Carolina Abecedarian Projesi, ilk olarak tepki görmüş bir programdır. Tepki görmesinin en büyük nedeni eğitime başlanma yaşıdır. Çünkü o dönemde uygulanan Perry anaokulu projesi (PPP), Head Start ve Chicago çocuk-ebeveyn merkezleri (CPC) gibi programların programa başlama yaşları, Carolina Abecedarian Projesi’nden daha yüksek yaş düzeyine sahipti. Bu nedenle tepki gören bir erken müdahale programı olarak başlamıştır

NOT: Chicago Çocuk-Ebeveyn Merkezi Programı, 1967 yılında uygulanmaya başlamış ve halen faaliyetine devam eden bir erken müdahale programıdır. Head Start Programından sonra Amerika Birleşik Devletleri’nde federal olarak finanse edilen ikinci en eski erken çocukluk programıdır. İlk olarak Chicago eyaletindeki devlet okullarındaki 3-9 yaş arası çocuklarına yönelik olarak hazırlandığı için ismini de buradan almaktadır.

NOT: Alternatif Düşünme Stratejilerini Teşvik Programı ile ilgili deneysel çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Özellikle gelir düzeyi düşük olan ebeveynlerin çocuklarında şu sonuçlara ulaşılmıştır:
-Saldırgan davranışlarında oranında düşüş,
-İçselleştirme davranışlarında ! azalma,
-Genel sosyal yetkinliklerinde 1 artış,
-Duyguları düzenlemede & artış,
-Başkalarına yardım etme veya paylaşma gibi toplum temelli davranışlarda 5 artış görülmüştür.

NOT: Programda toplamda 7 tane kitapçık bulunmaktadır. Bu kitapçıkların içeriği kısaca şu şekildedir:
1. Kitapçık: Keyhole Erken Müdahale Programının ilk kitapçığı genel olarak otizmi tanıtan bir kitaptır.
2. Kitapçık: İkinci kitap ise oyun üzerine odaklanmıştır ve bu kitapçıkta 3 farklı tür oyun türüne yer verilmiştir. Bu oyun türleri:
-Duyuşsal Motor Oyunları
-Yapılandırılmış Oyunlar
-Taklit Oyunları
3. Kitapçık: Üçüncü kitapta çocuklarla iletişim kurma üzerine bilgilere yer verilmiştir.Bu kitapçıkta iletişimde dikkat edilmesi gereken 5 basamak sıralanmıştır. Bu basamaklar
şu şekilde sıralandırılmıştır:
-Dikkatini çekin,
-İletişimdeki kesintilerle başa çıkın,
-Bilgi alın ve anlayın,
-Duyduklarını hatırlayın,
-Anlamlı cevaplar verin.
4.Kitapçık: Dördüncü kitapçıkta ise ebeveynlere sosyal etkileşimden bahsedilmektedir. Bu kitapta sosyal etkileşim adı altında temel
3 konu başlığına değinilmiştir. Bunlar:
-Kolay Etkileşim Kuralları,
-Etkileşimi İlerletmek,
-Etkileşimi Teşvik Etmek.
5.Kitapçık: Programda sunulan 5. kitapçık “Günlük Yaşam Becerileri”ni içermektedir. Günlük yaşam becerilerini ebeveynlere öğretirken, öncelikle bilmesi gereken konulara değinilmiştir. Bu konular:
-Doğru şeyi nasıl yapabilirim?
-Bu becerileri çocuk nerelerde yapmalıdır?
-Beceriyi bitirdiğini nasıl anlamalıdır?
-Hazır olduğunda başka yerlerde nasıl bu becerileri genelleyebilirim?
Keyhole Erken Müdahale Programının 5. kitapçığında 3 temel günlük yaşam becerisine değinilmektedir. Bunlar:
*Kendi kendine giyinme becerileri
*Yemek yeme becerileri
*Tuvalet yapma becerisi
6.Kitapçık: Altıncı kitapçık ise “Davranış” başlığında hazırlanmıştır.
7. Kitapçık: Keyhole serisinin 7. ve son kitapçığı özellikle çocuk bakıcıları için hazırlanmıştır. Tüm çocuklar benzersiz olduğu ve otizmli her çocuk kendi sevdiği ve sevmediği, güçlü ve zayıf yanlarının olduğu bu kitapçıkta anlatılmıştır. Bu doğrultuda bir liste hazırlanmış ve çocuk bakımıyla ilgilenen kişilerin bunları gözlemleyerek doldurmaları istenmektedir.