1. Aşağıdakilerden hangisi bilinçli dikkatin amaçları arasında yer almaz?
A) Bireyin çevre ile olan etkileşimini düzenlemektedir.
B) Bireyin kontrol ve planlama yapmasını sağlamaktadır.
C) Kişilik yapısını sürekli ve sabit tutmaktadır.
D) Aynı anda birden çok uyarıcıya dikkat ederek odaklanılabilmektedir.
E) Eski yaşantılar ile anlık duyuları birbiri ile ilişkilendirmektedir.
Cevap : D) Aynı anda birden çok uyarıcıya dikkat ederek odaklanılabilmektedir.
Bilinçli dikkat, dikkatin belirli bir hedefe yönlendirildiği ve dikkat kaynaklarının sınırlı olduğu bir süreçtir. Bir birey, dikkatini birkaç uyarıcıya odaklayabilir; ancak, çok sayıda uyarıcıya aynı anda odaklanması, dikkatinin dağılmasına ve performansın düşmesine neden olabilir.
2. Piaget’in Bilişsel Gelişim Kuramına göre hangi yaşlar soyut işlemler dönemi olarak adlandırılmaktadır?
A) 11-15 yaş ve sonrası
B) 15 yaş ve sonrası
C) 10-12 yaş ve sonrası
D) 9-12 yaş ve sonrası
E) 7-10 yaş sonrası
Cevap : A) 11-15 yaş ve sonrası
Piaget’in Bilişsel Gelişim Kuramı’na göre soyut işlemler dönemi 11-15 yaş civarında başlar ve ergenlik ve yetişkinlik dönemlerine kadar devam eder. Bu dönemde soyut düşünme, hipotetik-dedüktif akıl yürütme ve mantıksal düşünme becerileri gelişir.
3. Erken çocukluk döneminde -mış gibi oyunların desteklenmesi bakımından hangisi doğrudur?
A) Çocuklara oyun oynarken çok çeşitli materyaller sunulmamalıdır.
B) Çocukların oyunlarına yetişkinler tarafından müdahale edilmelidir.
C) Oynayabilecekleri birkaç tane oyun materyali çocuklar için yeterlidir.
D) Çocukların oyunlarına ilham verecek gerçek yaşama tecrübeleri kazanmaları desteklenmelidir.
E) Çocukların sosyal çatışmalarını olumlu bir şekilde çözmeleri için rehberlik edilmemelidir.
Cevap : D) Çocukların oyunlarına ilham verecek gerçek yaşama tecrübeleri kazanmaları desteklenmelidir.
Erken çocukluk dönemindeki çocuklar, oyunlarına ilham verecek ve hayal güçlerini geliştirecek gerçek yaşama tecrübeleri kazanmaları için teşvik edilmelidir. Bu, çocukların sosyal, duygusal ve bilişsel gelişimlerini destekleyici bir rol oynar.
4. Bebeklerde nesne devamlılığının aylara göre gelişimine ilişkin aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 8 aydan büyük bebekler nesneyi ilk saklandığı yerde ararlar.
B) 5-8 aylık bebekler düşen bir oyuncağa ya da nesneye yalnızca bakarlar.
C) Bebek, 12. aydan sonra oyuncağını en son gördüğü yerde aramaya başlar.
D) 10-15. aylar arasında nesne devamlılığı tam olarak kazanılmaktadır.
E) 3 aydan küçük bebekler önlerinde hareket ettirilen nesneyi takip ederler.
Cevap : D) 10-15. aylar arasında nesne devamlılığı tam olarak kazanılmaktadır.
Nesne devamlılığı, nesnelerin varlığına ilişkin farkındalığı ifade eder. 10-15. aylar arasında bebekler, nesnenin kaybolması durumunda onu tekrar arayarak ve nesneyi yer değiştirince aramayı sürdürerek nesne devamlılığı kavramını tam olarak kazanırlar.
5. Aşağıdakilerden hangisi yaratıcılık sürecinde yer alan ögelerden biri değildir?
A) Kusursuzluk
B) Özgünlük
C) Deneyim
D) İsteklilik
E) Motivasyon
Cevap : A) Kusursuzluk
Yaratıcılık sürecinde yer alan ögeler, özgünlük, deneyim, isteklilik ve motivasyondur. Ancak, kusursuzluk yaratıcılığın özünde yer almayan bir ögedir.
6. Derya, herhangi bir şey ifade etmeyen, düz cümle ya da soruya benzeyen, akıcı ve mırıltı şeklinde sesler çıkartmaktadır. Derya bebeğin anlamsal olarak Bir şey ifade etmeyen bu konuşmalarına ne ad verilmektedir?
A) Sesletim
B) Morfern
C) Telegrafik
D) Argon
E) jargon
Cevap : E) jargon
Bebeklerin anlamlı kelimeler kullanamadığı, fakat akıcı ve mırıltı şeklinde sesler çıkardığı döneme “jargon” adı verilir. Bu dönemde bebekler dil sesleri ve vurgularını deneyerek konuşma yeteneklerini geliştirirler.
7. Anadolu Sak Zekâ Ölçeği (ASİS) hangi yaş grubundaki çocukları değerlendirmek amacıyla geliştirilmiştir?
A) 4-12 yaş
B) 13-15
C) 1-1,5 yaş
D) 0-1 yaş
E) 2-3 yaş
Cevap : A) 4-12 yaş
Anadolu Sak Zekâ Ölçeği (ASİS), 4-12 yaş aralığındaki çocukların zeka düzeylerini değerlendirmek amacıyla geliştirilmiştir.
8. Anne babaların anadilleri birbirinden farklıdır ancak toplum içerisinde baskın olarak kullanılan dil, anne babanın sahip olduğu anadil değildir. Anne-Babalar çocuklarıyla yalnızca kendilerinin sahip olduğu anadili konuşmaktadır. Verilen örnek iki dillilik türlerinden hangisidir?
A) Baskın iki dillilik
B) Toplum desteği olmayan baskın olmayan ev dili
C) Baskın olmayan ev dili
D) Toplum desteği olmaksızın baskın olmayan iki ev dili
E) Dengeli iki dillilik
Cevap : D) Toplum desteği olmaksızın baskın olmayan iki ev dili
İki dillilik türleri arasında “toplum desteği olmaksızın baskın olmayan iki ev dili” türünde anne ve babanın farklı dilleri konuştuğu ancak çocuğun çevrede bu dilleri pek kullanmadığı bir durumu ifade eder.
9. Edinim kavramına ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Çocuklar iletişim sağlamak için gereken unsurları bu evrede elde etmektedir.
B) Dil edinimi, öğrenmeye katkı sağlamaktadır.
C) Çoğunlukla bu süreç, sınıf, laboratuvar, kütüphane, çalışma ortamı gibi önceden planlanmış bir çevrede gerçekleşmektedir.
D) Doğal bir şekilde hayatın akışına uygun gerçekleşmektedir.
E) Bilinçsiz bir şekilde gerçekleşen bir süreçtir.
Cevap : C) Çoğunlukla bu süreç, sınıf, laboratuvar, kütüphane, çalışma ortamı gibi önceden planlanmış bir çevrede gerçekleşmektedir.
Dil edinimi, çocukların doğal bir şekilde, bilinçsizce ve hayatın akışına uygun olarak gerçekleştirdiği bir süreçtir. Çocuklar, dil edinimi sürecinde planlı ve yapay ortamlara ihtiyaç duymazlar. Zaten etraflarındaki dil ortamı, ebeveynleri, diğer aile üyeleri ve çevreleri, çocukların dil gelişimini desteklemek için yeterlidir. Bu nedenle, C seçeneği yanlıştır
10. İlk dilin öğrenilmesinden sonra ikinci olarak başka bir dilin öğrenilmesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yetişkin ikinci dil edinimi
B) Ardışık edinim
C) Kesitsel edinim
D) Dolaylı edinim
E) Eşzamanlı edinim
Cevap : B) Ardışık edinim
Bir kişinin doğduğunda öğrendiği ilk dilini takiben daha sonra farklı bir dil öğrenmesi “ardışık edinim” olarak adlandırılır. Özellikle yetişkinlik döneminde başka bir dil öğrenme sürecini ifade eder.
11. Aşağıdaki dil ve konuşma bozukluklarından hangisi “fonksiyonel bozukluklar” arasında yer almaz?
A) Aile içi problemler
B) Ailede yöresel dilin kullanılması
C) Ciddi duygusal sorunu olan çocuklar
D) Çocuğun yaşadığı çevre
E) Duyu organlarındaki bozukluklar
Cevap : E) Duyu organlarındaki bozukluklar
Fonksiyonel dil ve konuşma bozuklukları, nörolojik, anatomik, fizyolojik veya organik bir nedenle ilişkilendirilmeyen dil ve konuşma bozukluklarıdır. Duyu organlarındaki bozukluklar, işitme veya görme gibi duyu organlarının etkilenmesi sonucu dil ve konuşma sorunlarına neden olur ve fonksiyonel bozukluklar kapsamına girmez.
12. Bebek babasına dönüp, “bu” diyorsa, bebek “su istiyorum”, “altıma kaçırdım”, “bunu bana ver”, “yağmur yağıyor” gibi çok şey söylemek istemiş olabilir. Bu dönem aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tek sözcük dönemi
B) Üç ve daha fazla sözcüklü ifadeler dönemi
C) Gramer kurallarına uygun konuşma dönemi
D) Ses, sözcük dönemi
E) iki sözcüklü ifadeler dönemi
Cevap : A) Tek sözcük dönemi
Tek sözcük dönemi, bebeklerin yaklaşık 10-18 ay arasında tek bir sözcükle kendini ifade ettiği dönemdir. Bu dönemde bebekler, bir sözcük kullanarak birçok farklı anlamı ifade etmeye çalışabilirler.
13. Davranışçı kurama göre davranışın tekrar sergilenme olasılığını artıran ve azaltan faktörler sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sevgi – Güven
B) Pekiştirme – Taklit
C) Taklit – Pekiştirme
D) Koşullanma koşullanmama
E) Ödül – Ceza
Cevap : E) Ödül – Ceza
Davranışçı kurama göre, davranışın tekrar sergilenme olasılığını artıran faktörlere “ödül” denir. Davranışın tekrar sergilenme olasılığını azaltan faktörlere ise “ceza” denir.
14. Sesin şiddetinde, perdesinde ve tonunda, yaş ve cinsiyet gibi unsurlara bağlı olarak beklenenden süreklilik gösterecek bir şekilde belirgin farklılıklar Göstermesi, ayrıca iletişimi etkileyecek farklılıkların olması aşağıdaki kavramlardan hangisidir?
A) Gecikmiş dil ve afazi
B) Ses bozuklukları
C) Şekil bozuklukları
D) Ritim bozuklukları
E) Eklemleme (söyleyiş) bozuklukları
Cevap : B) Ses bozuklukları
Sesin şiddetinde, perdesinde ve tonunda sürekli bir şekilde belirgin farklılıkların olması, sesin normal gelişimden sapması anlamına gelir ve “ses bozuklukları” olarak adlandırılır.
15. Bebeklerin doğumdan sonraki ilk 3 haftada çıkarttıkları, amaçsız, anlamsız rastgele sesler aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anlamsız mırıldanma
B) Farklılaşmış ağlama
C) Farklılaşmamış ağlama
D) Mırıldanarak ağlama
E) Gelişigüzel konuşma
Cevap : C) Farklılaşmamış ağlama
Bebekler doğumdan sonraki ilk 3 haftada genellikle ağlama dışında, amaçsız, anlamsız ve rastgele sesler çıkarırlar. Bu seslere “farklılaşmamış ağlama” denir.
16. Aşağıdakilerden hangisi çocuklara müzik kutusu seçerken dikkat edilmesi gerekenler arasında yer almaz?
A) Müziğin basit ritimlerden oluşması
B) Müziğin karmaşık ritimlerden oluşmaması
C) Müziğin tekrar eden ifadelerden oluşması
D) Müziğin tekrar eden seslerden oluşması
E) Müziğin hareketli olması
Cevap : E) Müziğin hareketli olması
Müzik kutusu seçerken çocuklara uygun olanların basit ritimlerden oluşması, karmaşık ritimlerden oluşmaması, tekrar eden ifadelerden ve seslerden oluşması önemlidir. Müziğin hareketli olması ise çocukların ilgisini çekebileceği bir özellik olabilir.
17. Aşağıdakilerden hangisi dil gelişimiyle ilgili bileşenlerden biri değildir?
A) Pragmatik
B) Söz dizim
C) Klostroloji
D) Morfoloji
E) Fonoloji
Cevap : C) Klostroloji
Dil gelişimi ile ilgili bileşenler; fonoloji (sesbilgisi), morfoloji (biçimbilim), sentaks (cümle yapısı), semantik (anlam bilgisi) ve pragmatik (dilin işlevi) olarak beş ana başlık altında incelenir. “Klostroloji” dil gelişimi ile ilgili bir bileşen değildir.
18. I. Akıcı okuma ve yazma
II. Gelişen okuryazarlık
III. Akıcı okuma ve yazma öncesi dönem
IV. Okuma ve yazmaya başlama
V. Erken gelişen okuryazarlık
Aşağıdakilerden hangisinde okuryazarlık aşamaları doğru olarak sıralanmıştır?
A) V-II-IV-III-I
B) V-I-IV-III-II
C) III-I-IV-II-V
D) II-V-III-I-IV
E) III-V-IV-II-I
Cevap : A) V-II-IV-III-I
Okuryazarlık aşamaları sırasıyla şu şekildedir: I. Akıcı okuma ve yazma öncesi dönem II. Erken gelişen okuryazarlık III. Gelişen okuryazarlık IV. Akıcı okuma ve yazma V. Okuma ve yazmaya başlama
19. ”SINAV” kelimesinde, sesler bir araya gelerek anlamlı bir bütün oluşturmuştur. Bu durum aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) Edim
B) Morfem
C) Pragmatik
D) Fonem
E) Sentaks
Cevap : B) Morfem
“SINAV” kelimesi iki morfemden oluşur: “SIN” ve “AV”. Morfemler, dilde anlam taşıyan en küçük birimlerdir. Dolayısıyla, “SINAV” kelimesindeki seslerin bir araya gelerek anlamlı bir bütün oluşturması, morfemlerin etkileşimiyle gerçekleşir ve doğru cevap “B) Morfem”dir.
20. Aşağıdakilerden hangisi çocukların dil gelişimlerini desteklemek açısından hikaye okunmasında önemli noktalardan biri değildir?
A) Hikâye kitabındaki yeni kelimeler hakkında soru sorulmalıdır.
B) Hikaye kitabı çocukların taklit edebilecekleri unsurlar içermelidir.
C) Çocuğun kitaba karşı ilgisi azalsa da hikâye tamamlanmalıdır.
D) Hikaye kitabı çocukların ilgisini çekecek nitelikte olmalıdır.
E) Çocuklara hikâye kitabı tekrar tekrar okunabilir.
Cevap : C) Çocuğun kitaba karşı ilgisi azalsa da hikâye tamamlanmalıdır.
Hikaye okurken çocuğun ilgisi azalırsa ve tamamlamak istemezse, bu durum normaldir. Zorlamadan ve baskı yapmadan çocuğun ilgisini takip etmek ve hikayeyi tamamlamak yerine başka bir etkinliğe geçmek daha doğru olacaktır.
21. Tarık ifadelerinde sarı yerine “sayı”, mutfak yerine “mutlak”, takvim yerine “taklim” şeklinde kullanımlarda bulunmaktadır. Bu durum aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) Ses ekleme
B) Sesin değiştirilmesi
C) Ses bozulması
D) Ses tonlaması
E) Sesin düşürülmesi
Cevap : B) Sesin değiştirilmesi
Tarık’ın ifadelerinde seslerin yerleri değiştirilerek kelime anlamları değişmektedir. Örneğin, “sar” kelimesindeki “a” sesi yerine “ı” sesi kullanarak “sayı” kelimesini oluşturmuştur. Bu durum sesin değiştirilmesine örnek olarak verilebilir.
22. Sevda, konuşmalarında geometrik şekillerin isimlerini ve çevresinde gördüğü harflerin isimlerini artık daha rahat kullanmaktadır içinde bulunduğu süreçte bir kelimeyi ya da harfi tanımak gibi yazı ile ilgili kavramların geliştiği görülmektedir. Buna göre Sevda, okuryazarlık aşamalarından hangisindedir?
A) Gelişen okuryazarlık
B) Akıcı okuma ve yazma öncesi dönem
C) Erken gelişen okuryazarlık
D) Akıcı okuma ve yazma
E) Okuma ve yazmaya başlama
Cevap : A) Gelişen okuryazarlık
Sevda, geometrik şekillerin ve harflerin isimlerini tanımak gibi yazı ile ilgili kavramlarda gelişim göstermektedir. Bu, okuryazarlık sürecinde “gelişen okuryazarlık” aşamasına işaret eder.
23. Can, henüz okul öncesi eğitime başlamamıştır. Okuma yazmaya ilişkin karalama ve izimler yaparak beceriler elde etmektedir. Buna göre Can, okuryazarlık aşamalarından hangisindedir?
A) Akıcı okuma ve yazma öncesi dönem
B) Okuma ve yazmaya başlama
C) Erken gelişen okuryazarlık
D) Akıcı okuma ve yazma
E) Gelişen okuryazarlık
Cevap : C) Erken gelişen okuryazarlık
Can, okul öncesi dönemde olmasına rağmen okuma yazmaya ilişkin karalama ve izimler yaparak beceriler elde etmektedir. Bu durum “erken gelişen okuryazarlık” aşamasına işaret eder.
24. Dil kazanım aygıtına ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Evrensel gramer yapıları bulunmamaktadır.
B) Doğal bir kurallar deposudur.
C) Araç genetik ya da doğuştan bir yeterliliktir.
D) Belli bir dile doğan çocuğu o dili edinmeye yetkin kılar.
E) Doğumda olgunlaşmamış olarak kabul edilir.
Cevap : A) Evrensel gramer yapıları bulunmamaktadır.
Dil kazanım aygıtı, insanların doğuştan sahip oldukları ve dil edinimini mümkün kılan mekanizmaları ifade eder. Bu aygıtın içinde evrensel gramer yapıları bulunmaktadır. Evrensel gramer yapıları, dünya dillerinde ortak olan temel dil yapıları ve kurallarıdır. Dolayısıyla, seçenekte yer alan ifade yanlıştır.
|
