Uluslararası İlişkiler Teorisi

Öğrenci Dostu
Öğrenme Yönetim Sistemi – LOLONOLO

Öğrenci Dostu
Öğrenme Yönetim Sistemi – LOLONOLO

Uluslararası İlişkiler Teorisi Vize Sorualrı

1. Uluslararası ilişkiler bir dispilin olarak neyle ilgilenir?

Cevap: devletler ve devlet dışı aktörler

Cevap: diplomasi ve siyasi ilişkiler

Cevap: devletler ve diğerleri

Cevap: küreselleşme, ekonomi, yeni aktörler, aşınan sınırlar, gelişen diğer aktörler

Cevap: hukukun genel ilkeleri, yapılageliş hukuku, uluslararası antlaşmalar

Cevap: düzenleyici ve zorlayıcı otorite ve kaynaklar.

Cevap: aşırı küreselleşmeciler, şüpheciler ve …, küreselleşmenin etkileri.

Cevap: genel olarak rekabet-çatışma, uyum-işbirliği ile alan olarak ulusal, bölgesel, küresel

Cevap: devletlerin ve diğer ekonomik aktörlerin arasındaki rekabet ve işbirliği konularını…

Cevap: alan olarak yeryüzü ve uzay, siyasal ve soyal olarak uluslararası toplum.

Cevap: Olayları ve dünyayı anlamamıza yarayan genellemelerdir.

Cevap: Olayları yüzeysel olarak görünürdeki haliyle açıklayabiliriz, ancak bu bilimsel olmaz.

Cevap: Merkez-alternatif/eleştirel, pozitivist-post pozitivist, normatif-normatif olmayan.

Cevap: En başta realizm, liberalizm ve son zamanlarda inşaacılık yaklaşımı.

Cevap: Alternatif teoriler relizm ve liberalizme alternatif olarak geliştirilen teorilerdir.

Cevap: Olayları gözlem ve deneye dayalı açıklama yaklaşımı ile bunun doğru olmayacağını bunların yanına başka değer, inanç, kimlik gibi faktörlerin de konulması gerektiğini savunan yaklaşım arasındaki tartışmaya işaret eder.

Cevap: Normatif veya normarif olmayan teori ayrımı, teorilerden ne olduğunu açıklayan yaklaşımlarla ne olması gerektiğini savunan teorilerin farkına işaret eder.

Cevap: Uluslararası ilişkiler teorilerinin gelişiminde farklı yaklaşımlar arasında ortaya çıkan teorik tartışmalardır.

Cevap: Neo-neo tartoşması neo-realizm ile neo-liberalizm arasındaki bir tartışmadır.

Cevap: Feminist teori hem eleştirel, hem alternatif, hem de normatif bir teoridir.

Cevap: Klasik realizm ve neo realizm.

Cevap: devlet merkezcilik, insan doğası, uluslararası anarşi, güç ve ulusal çıkar

Cevap: Uluslararası ilişkileri insan doğası ve bunun insan ve toplum davranışlarına etkisi ile açıklar.

Cevap: State, security, survival, self-help

Cevap: Thucydides, Machiavelli, Hobbes, Rousseau

Cevap: Esward Carr ve Hans Morgenthau

Cevap: Neo-realizm, yeni realizm, yapısalcı realizm, yeni gerçekçilik, yapısalcı gerçekçilik kavramları aynı şeyi ifade etmektedir.

Cevap: Uluslararası sistemde devletler arasındaki ilişkileri düzenleyici, kurak koyucu ve bu kuralları yaptırım gücü ile uygulayıcı bir otoritenin olmayışı ve uluslararsı toplumun düzensiz, belirsiz ve devletler için saldırılara açık yapısı ifade edilmektedir.

Cevap: Peloponezya Savaşı, Prens, Ejderha

10. Melian Diyaloğu’nun realist bir yaklaşımda vermiş olduğu temel mesaj nedir?

Cevap: Güçlü istediğini yapar, zayıf bunun acılarına katlanır.

Cevap:klasik liberalizm ve neo liberalizm.

Cevap: devlet ve devlet dışı aktörler, insan doğasının iyiliği, uluslararası toplum, düzen, hukuk ve işbirliği, ortak çıkarlar.

Cevap: Uluslararası ilişkilerde rekabet yerine işbirliğini, anarşi yerine uluslararsı kurumlar ve normlara değer atfetmesidir.

Cevap: Uluslararası kurumlar, normatif düzen ve uyuşmalıkların barışçı yollarla çözümü yolları

Cevap: John Locke, Immanuel Kant ve Adam Smith

Cevap: İki Savaş Arası Dönem (1919-1939)

Cevap: 1919-1939 dönemi, 1970’ler ve 1990’lar.

Cevap: Uluslararası ilişkilerde devletlerin ortak iradeleri ile oluşturup saygı duyacakları uluslararsı hukuk kurallarıdır.

Cevap: Uluslararsı hukukune yazılı olmayan normları gelenek veya teamül hukuku nomları ile hukukun genel ilkeleridir? Yazılı normlar ise devletler arasında yapılan ikili veya çok taraflı ulularararası antlaşmalardır?

Cevap: Uluslararası uyuşmazlıkların barışçıl yollarla çözüm yolları, görüşme veya müzakereler, iyi niyet girişimi, uzlaştırma, arabuluculuk, inceleme ve soruşturma, uluslararası hakemlik ve uluslararası yargı yollarıdır.

Cevap: neo-realizm ve neo liberalizm.

Cevap: uluslararası sistem, anarşi, devlet, güç

Cevap: varsayımlar, açıklamalar (insan doğası, anarşi)

Cevap: neo-liberalizmin kurumsalcılık vurgusu

Cevap: alt politika ve üst politika konuları üzerinde farklılık. işbirliği konusu üzerinde anşalamazlar, mutlak kazanç-karşılıklı kazanç ayrımı, küreselleşme olgusu üzerinde de anlaşamazlar.

Cevap: saldırgan realizm güç maksimizasyonu ile, savunmacı realizm güvenlik maksimizasyonu ile ifade edilir. Neo-realistler, ‘devletler ne kadar güç ihtiyacı içindedirler’ sorusuna verdikleri cevap üzerinden bölünmüşlerdir

Cevap: Klasik liberalizm 1920’ler, neo-liberalizm 1950’lerden sonra ve özellikle 1990’larda.

Cevap: Kenneth Waltz, John Mearsheimer

Cevap: S. Krasner, Robert Keohane, J. Nye, M. Doyle

Cevap: neo-realistler ile neo-liberaller arasındaki teorik tartışmadır.

Cevap : Liberal realizm, İngiliz kurumsalcılığı, uluslararası toplum kuramı, İngiliz ekolü.

Cevap : Realizm ile liberalizm arasında bir yerde konumlanmaktadır. Uluslararası toplum kavramına önemli bir yer verir. Genel olarak İngiltere merkezli yazarlar tarafından ortaya atılmıştır. Yaklaşım uluslararası kurumlar, normlar ve değerlere vurgu yapar.

Cevap : Realizm ile liberalizm arasında bir yerde konumlanmış olması, varsayım olarak uluslararası sistemin anarşik yapısın avurgu yapması, analiz ve açıklamalarında uluslararası kurumlara önem vermesi, yaklaşım olarak uluslararası normlar ve değerlere vurgu yapıyor olması İngiliz okulunun bu özelliğinin bir nedeni ve de sonucudur.

Cevap : Herbert Butterfeld, Martin Wight, Adam Watson ve Hedley Bull.

Cevap : İngiliz Okulu’nun yakın dönem temsilcileri olarak Barry Buzan, Andrew Linklater ve Tim Dunne’dan bahsedilebilir.

Cevap : İngiliz Okulu’nun temel varsayımları: uluslararası sistemin yapısı anarşiktir, uluslararası sistemin temel aktörleri devletlerdir, tek tek devletlerin rolleri yanında sistemde veya uluslararası ilişkilerde önemli olan bir başka olgu da uluslararası toplumun varlığıdır.

Cevap : Dünya toplumu kavramı devletler ve devlet dışı aktörleri, gerçek kişileri ve bütün dünya nüfusunu içerir.

Cevap : Devletler, devletlerin birbirlerini tanımaları, devletler arasında ortak tarih ve diplomatik ilişkilerin varlığı, devletler arasında ortak kurum ve normların varlığı, devletler arasında eşitlik ve birbirlerinin egemenliğine saygı.

Cevap : İngiliz Okulu yazarları çoğulcular ve dayanışmacılar olarak ikiye bölünmüşlerdir.

Cevap : İngiliz Okulu, yöntem olarak muğlak olmaları veya yeterince açık olmamaları, teori olarak olay ve olguları açıklamalarında muğlaklık veya belirsizlikleri, varsayım ve

Cevap: Uluslararası ilişkilere ekonomi ve sınıf merkezli bir açıdan yaklaşıyor olması.

Cevap: Karl Marks, Friedrich Engels, Vladimir Lenin ve Antonino Gramschi

Cevap: Neo-Marksizm, Emperyalizm tezi, Bağımlılık Okulu, Dünya Sistemi Teorisi.

Cevap: Immanuel Wallerstein tarafından geliştirilen ve uluslararası ekonomik ve siyasi düzeni merkez, çevre ve yarı çevre ve bu kesimler arasındaki eşitsiz güç ilişkileri olarak açıklayan teoridir

Cevap: Uluslararası toplumun ve insanların özgürleşmesidir. Bu da proleter sınıfın küresel devrimi ve sosyalist düzenin kurulması ile gerçekleşecektir

Cevap:
Uluslararası ilişkileri anlamak için ekonomik determinizm önemlidir.
Uluslararası ilişkileri anlamak için tarihsel determinizm önemlidir.
Uluslararası politikada ekonomi ve üretim ilişkileri merkezi bir yere sahiptir.
Uluslararası ilişkiler sınıf mücadelesinin uzantısıdır.

Cevap:
Marks’a göre alt yapıyı üretim ve ekonomik ilişkiler belirler.
Marksizm’de üst yapı yasal, siyasal, toplumsal ve kültürel kurumları içerir.
Bir toplumda tarihsel ve ekonomik determinizm alt yapı-üst yapı ekseninde tanımlanmıştır ve alt yapı üst yapı üzerinde belirleyici bir etki ve üstünlüğe sahiptir.

Cevap: Hem iç hem de dış politikada ekonomik konular merkezi ve belirleyici bir yere sahiptir.
Kapitalist ve ekonomik olarak güçlü devletler zayıf ve dezavantajlı devletlerin durumlarından yararlanırlar. Uluslararası sistemde savaşlar kapitalist devletlerin kendi aralarındaki rekabetin ve zayıf devletlerle ilişkilerinin bir sonucu olarak çıkarlar. Uluslararası toplum ve sistemde barış proleter bir dünya devrimi ile sağlanabilir.

Cevap: Hegemonya kavramı ile uluslararası sistemde ekonomik ve siyasal gücü elinde bulunduran güçlerin kontrol ettikleri toplumlara veya uluslara kendi kültürel, siyasal ve ahlaki normlarını zorla ya da kabul ile sağlamaları durumu ifade edilir.

Cevap:
Varsayım ve açıklamaları ile ütopik bir teori görüntüsü vermesi.
Uluslararası ilişkilerde devlet ve ulusal çıkar gibi olguları ihmal etmesi.
Uluslararası ilişkilerde devlet merkezli güç ve güvenlik sorununu hafife alması.
Uluslararası sistemin işleyişine köklü eleştiriler getirirken sistemde barış, güvenlik ve refah gibi sorunların nasıl temin edileceği konusunda ikna edici olamaması.

1. Uluslararası ilişkilerde sosyal inşacılık kavramı kısaca nasıl açıklanabilir?

Cevap: Pozitivist teorilere karşı önemli bir eleştiridir. Disiplinde hakim teorilerin uluslararası ilişkileri açıklamadaki başarısızlıkları ve eksiklikleri üzerine doğmuştur. Teori, uluslararası ilişkileri açıklamada kullanılan anarşi kavramını kökten eleştirir. Özellikle Soğuk Savaş’ın bitiş şekli ve zamanı bu teorinin çıkışında etkili olmuştur.

2. Sosyal inşacı teori uluslararası ilişkileri temel olarak hangi ilişki veya eksen üzerinde açıklar?

Cevap:Sosyal inşacı yaklaşım uluslararası ilişkileri ajan-yapı veya yapan-yapı ilişkisini üzerinde açıklar.

3. Sosyal inşacılık teorisinin varsayım ve önermeleri nelerdir?

Cevap: Uluslararası sistemde anarşi bir gerçeklik değil, düşünce ve algılamanın ürünü olan bir durumdur.

Düşünce ile maddi varlık arasında aktörlerin dünyayı nasıl algıladığını belirleyen dinamik bir ilişki vardır.

Sosyal gerçeklik ve gözlem objektif değil, sübjektiftir.

Sosyal gerçeklik sübjektif şekilde kurulur, çünkü sosyal kurallar ve düşünce düzenleyici ve inşa edicidir.

4. Sosyal inşacıların dış politika konusundaki önermeleri veya kabulleri bağlamında nelerden bahsedilebilir?

Cevap: Tarih veya tarihteki olaylara bakış dış politikayı belirler.

Devletlerin siyasal kültürleri uluslararası ilişkilerini etkiler.

Devletlerin yönetim şekilleri dış politikalarını üzerinde belirleyici role sahiptir.

Devletlerin iç politikalarındaki tartışma ve kurumsal örgü ve nitelikleri dış politikalarını etkiler.

5. Sosyal inşacılara göre uluslararası sistem en kısa ve öz şekilde nasıl anlatılabilir?

Cevap: Uluslararası sistem bir insan (devletlerin) tasarımı ve yapımıdır. Devletler uluslararası sistemi materyal unsurlar üzerinde değil, daha çok düşünce ürünü olarak kurmaktadırlar.

6. Sosyal inşacı teoriye getirilen eleştiriler nasıl özetlenebilir?

Cevap: Güç olgusuna yeterince önem vermez.

Uluslararası sistemde normların güçlü olan devletler tarafından belirlenmesini görmezlikten gelir.

Ortaya çıktığı dönemde liberalizmin de ilgi görmesini açıklayamamaktadır.

İç politika ve ulusal ölçekteki şartların dış politikaya etkisini kabul etse de iç ve dış şartlarda meydana gelen değişimlerin uluslararası ilişkilere ve sisteme olan bakıştaki değiştirici etkisini dışlamakta ve inşa ve kurgu kavramlarına aşırı bir önem vermektedir.

7. Uluslararası ilişkilerde feminist kuramın eleştirdiği kavram veya sorunlar nelerdir?

Cevap: Cinsiyet eşitsizliği, kadınlar aleyhine var olan siyasal ve yönetsel temsil sorunu, dezavantajlı sosyal ve cinsiyet grupları kavramı, erkek-asker imajı ve bunun uluslararası ilişkilerdeki etkisi.

8. Uluslararası ilişkilerde feminist yazarların ‘politika yapımı’ kavramı üzerinden kadınlar aleyhine var olduğunu savundukları duruma ilişkin hangi örnek verilebilir?

Cevap: Uluslararası ilişkilerde karar alma süreçlerinin askerileştirilmiş ve erkekleştirilmiş olması.

9. İnşacı feminizm kavramı neyi ifade etmektedir?

Cevap: ‘Cinsiyetler ve kadınlar üzerinde sahip olunan, politika ve tutum belirleyici düşünce, algı ve yargılar küresel politikayı eşitsizlikçi bir doğrultu ve etkide şekillendirmektedir’ görüşü inşacı feminizm olarak isimlendirilmektedir.

10. Uluslararası ilişkilerde yeşil siyaset veya yeşil teori bağlamında neler söylenebilir?

Cevap: Çevre sorunları, küresel ısınma, iklim değişimi konularını önemser. Bu sorunlar bağlamında uluslararası politik ekonomi ile ilgili tartışmalar içinde yer alır. Aynı nedenlerle küreselleşme tartışmaları içinde de yer alır. Çevrenin korunması ve yönetilmesi için uluslararası kurumsallaşma ve işbirliğine önem verir.

11. Post-kolonyalizm teorisi ile ilgili olarak kısaca nasıl tanımlanabilir?

Cevap: Yakın dünya tarihinde sömürgeci ülkelerin sömürülen toplumlar üzerinde bugün hala süren etki ve izlerini açıklayarak eski sömürge ülkeleri ve toplumlarının bugün uluslararası toplum ve sistem içindeki yeri ve konumlarını tartışan bir teoridir.

12. Post-kolonyalizm kuramı hangi yazarların çalışmaları ve tartıştıkları kavramlar ile bilinir?

Cevap: Başta Edward Said ile oryantalizm ve kültür emperyalizmi kavramları olmak üzere teoride Giyatri Spivak ‘subaltern kavramı’ ve Frantz Fanon da ‘söylemin ve zihnin kolonileşmesi’ kavramları üzerindeki görüşleri ile bilinir.

13. Uluslararası ilişkilerin jeopolitik kuramları nelerdir?

Cevap: Alfred Mahan’ın Deniz Hakimiyeti kuramı, Halford Mackinder’in Ana/Merkez Kıta kuramı, Friedrich Ratzel’in Lebensraum kuramı, George Kennan’ın Çevreleme kuramı başlıca jeopolitik kuramlar olarak bilinir.

14. Oyun teorilerinden hangileri uluslararası ilişlerde yaygın olarak kullanılır?

Cevap: Mahkum ikilemi ve sıfır-toplam oyun kuramları en sık kullanılan oyun teorisi modelleridir.

15. Uluslararası ilişkilerde başlıca karar verme teorileri olarak nelerden bahsedilebilir?

Cevap: Rasyonel karar verme teorisi, grup düşüncesi kuramı (Groupthink), bürokratik politika kuramı ve örgütsel süreçler kuramı başlıca karar verme teorileri olarak bilinir.

Auzef Ders Kitabı