İnsan Davranışı Ve Sosyal Çevre -1 Ünite -8

1. Grup ilişkilerinde “ayrımcılık” aşağıdaki seçeneklerden hangisinde kısaca tanımlanmıştır?

A) İki nesne, düşünce ve durum arasında ayırt edici bir ayrım yapmaktır.

B) Kişilerin ırk, cinsiyet, inanç ve etnik köken gibi anlaşılabilen kimlikleri nedeniyle onlara yönelik önyargıyla ve olumsuz tutumla yaklaşmak, insanlara karşı eşitçe olmayan davranışlar sergilemektir.

C) Bir kişiye, gruba veya olaya ilişkin sistematik kanıtlara dayanmadan gelişen bakış açısıdır.

D) Bir ırktan gelen azınlık grubuna yönelik ayrımcılığın ortak temelini oluşturan; insanların ırklarından kaynaklanan özelliklerini genellikle olumsuz olarak kalıplaştırma ve genelleştirmedir.

E) Kişiler, topluluklar ve sosyal statüler hakkında önyargılarla bir dereceye kadar sabitlenmiş fikirlerdir.

Cevap: B) Kişilerin ırk, cinsiyet, inanç ve etnik köken gibi anlaşılabilen kimlikleri nedeniyle onlara yönelik önyargıyla ve olumsuz tutumla yaklaşmak, insanlara karşı eşitçe olmayan davranışlar sergilemektir.

Etnosentrizm ( etnomerkezcilik ) Ve Irkçılık

2. Aşağıdakilerden hangisi toplum ilişkilerinde önyargılı insanların özelliklerinden biri sayılmaz?

A) Bir grubun tamamına ve grubun üyelerine dönük ırk stereotiplerini kabul ederler.

B) Diğer insanlara önceden belirlenmiş, genellikle olumsuz, kategorilenmiş düşünce kalıplarıyla yaklaşırlar.

C) Bir grubun üyelerine neyi nasıl düşündüklerine, nasıl davrandıklarına ilişkin özelliklerini tahmin ederek yaklaşırlar.

D) Gruplar arası iletişimi ve dayanışmayı destekler, toplum içinde adalet ve eşitliği savunurlar.

E) Bir kişiye, gruba veya olaya ilişkin sistematik kanıtlara dayanmadan bir bakış açısı geliştirebilirler.

Cevap: D) Gruplar arası iletişimi ve dayanışmayı destekler, toplum içinde adalet ve eşitliği savunurlar.

3. Önyargı ve ayrımcılığın birbirlerinden bağımsız şekilde ortaya çıkabildiğini de öne süren Merton’a göre, ‘özgürlük ve eşitlik değerlerine inanmayan, durmadan diğer gruplara yönelik ayrımcılığı sözle ve eylemle uygulamayı sürdüren’ insan tipi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Otoriter

B) Önyargılı ve ayrımcı

C) Baskıcı

D) Önyargılı olmayan ancak ayrımcı

E) Önyargılı ancak ayrımcı olmayan

Cevap: B) Önyargılı ve ayrımcı

4. Pinderhughes, Afroamerikanlara yönelik baskının tarihinin ırkçılık ve ayrımcılıkla birleşik olduğunu belirtmiş ve buna “mağdur (kurban) sistemi” adını koymuştur. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Pinderhughes’in tanımladığı mağdur sistemi açısından yanlıştır?

A) Bir mağdur sistemi, her yerde aynı sabit, öngörülebilir ve tanımlanabilir özellikler gösteren döngüsel bir geri bildirim sürecidir.

B) Mağdur sistemi kişisel saygıyı tehdit eder ve topluluklarda, ailelerde ve kişilerdeki problemli konuları güçlendirir.

C) Mağdur sisteminde geri bildirim; fırsatların ve eğitimin önündeki engellerin başarı, istihdam ve yetenekleri geliştirme şansını sınırlamasını takiben çalışır.

D) Mağdur sisteminde eğitim ve diğer fırsatlara erişimlerinin engellenmesi nedeniyle aile üyelerinin istihdam ve yeteneklerinin sınırlı olması, aile rollerinin yeterli işleyişine de karışarak ilişkilerde yoksunluğa ve strese sebebiyet verir.

E) Mağdur sisteminde aile rollerindeki karışıklık, kişisel gelişimi ve ailelerin kendi ihtiyaçlarını kendilerinin karşılaması veya topluluklarını güçlendirmek fırsatları sunar.

Cevap: E) Mağdur sisteminde aile rollerindeki karışıklık, kişisel gelişimi ve ailelerin kendi ihtiyaçlarını kendilerinin karşılaması veya topluluklarını güçlendirmek fırsatları sunar.

Etnosentrizm ( etnomerkezcilik ) Ve Irkçılık

5. Aşağıdakilerden hangi seçenekte “azınlık” kavramının tanımı verilmiştir?

A) Bir grup veya kurum üzerinde şiddetli kısıtlamalar getirmenin sosyal etkisidir.

B) Toplumda belirli bir grup veya kişi üzerinde yasal olsun ya da olmasın süregiden ayrımcılıktır.

C) Toplumun kontrolündeki gruptan daha küçük veya daha güçsüz, belirgin bir ırkı, dini, etnik kökeni veya politik kimliği olan bir grup veya bu gruba mensup bir kişi veya kişilerdir.

D) Kişiler, topluluklar ve sosyal statüler hakkında önyargılardır.

E) Topluluk üyelerinin birbirlerini fiziksel özellikleri üzerinden sınıflandırmalarıdır.

Cevap: C) Toplumun kontrolündeki gruptan daha küçük veya daha güçsüz, belirgin bir ırkı, dini, etnik kökeni veya politik kimliği olan bir grup veya bu gruba mensup bir kişi veya kişilerdir.

6. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde “nefret suçu” kavramı kısaca tanımlanmıştır?

A) Bürokratik mücadelelerin içine sistematik olarak yerleşmiş insanların renginden kaynaklanan eşitlikçi olmayan tüm politika, pratik veya prosedürlerdir.

B) Bir kişinin ırksal veya etnik grubun tüm üyelerine yönelik olumsuz tutumlarıdır.

C) İnsanların biyolojik özelliklerine göre sınıflandırılmasıdır.

D) Bir grup veya kişinin, ırkından, etnik kökeninden, dininden, cinsel yöneliminden veya cinsiyetinden kaynaklanan şiddetin hedefi olmasıdır.

E) Kişiler, topluluklar ve sosyal statüler hakkında önyargılarla bir dereceye kadar sabitlenmiş fikirlerdir.

Cevap: D) Bir grup veya kişinin, ırkından, etnik kökeninden, dininden, cinsel yöneliminden veya cinsiyetinden kaynaklanan şiddetin hedefi olmasıdır.

İnsan Davranışı

7. Suç atfeden kişiliğe yönelik çalışmasında Dr. Samuel Yochelsen suçluların tümünde ortak gördüğü birkaç hatalı düşünce sistematiğini tanımlamış ve kavramsallaştırmıştır. Bu kavramlardan ‘empati yokluğu’ aşağıdaki seçeneklerden hangisinde kısaca tanımlanmıştır?

A) Suçlunun kendi haklarının sınırsız olduğunu düşünmesi ve kişisel, sosyal sınırların tümüne aldırmamasıdır.

B) Suçlunun başkalarını suçlayarak davranışlarından dolayı sorumluluk almaması ve kendisini başkalarının mağduru olarak göstermesi.

C) Suçlunun iyi bir kişi olduğu, asla yanlış bir şey yapmayacağı ve “iyilik” örnekleriyle sunabileceği gibi çarpıtılmış bir imaja sahip olması.

D) Suçlunun gizli olma, yeni fikirlere açık olmama ve tepeden bakma gibi davranışlarının iletişim kuramamasına veya başkalarının görüşlerini önemsememesine neden olması.

E) Suçlunun kendisinin benzersiz olduğu hissini ancak diğerlerinin hislerine veya tecrübelerine kayıtsız kalarak sürdürebilmesi.

Cevap: E) Suçlunun kendisinin benzersiz olduğu hissini ancak diğerlerinin hislerine veya tecrübelerine kayıtsız kalarak sürdürebilmesi.

8. Irksal ayrımcılık üzerine yapılan araştırmalarda bunun suçlularda olduğu gibi bir güç itkisinden kaynaklandığı üzerinde durulur. Aşağıdakilerden hangi seçenekte ırkçılık bağlamında ‘güç itkisi’ kavramı kısaca tanımlanmıştır?

A) Kişinin diğerleri üzerinde kontrol uygulaması ve bunun güç ve zafer hissiyle sonuçlanması.

B) Kişinin kendi fiiliyatının iyilikle dolu olduğuna dair kendi basit inancı ve diğer yıkıcı davranışlarının farkında olmaması.

C) Kişinin oldukça dar olan etnosentrik bakış açısını meşrulaştırmak için mağdur pozisyonuna çekilmesi.

D) Kişinin kendisini diğerlerinden üstün görmesi ve onların eşitsiz davranışlardan nasıl etkilendiklerini ve ne hissettiklerini önemsemesi.

E) Kişinin gelecekteki birçok ihtiyacı görmezden gelerek bugünkü ihtiyaçlara odaklanması.

Cevap: A) Kişinin diğerleri üzerinde kontrol uygulaması ve bunun güç ve zafer hissiyle sonuçlanması.

9. Aşağıdaki ifadelerden hangisi önyargı ve ayrımcılığın kaynaklarından biri olan ‘rekabet ve sömürü’ başlığı altında değerlendirilebilir?

A) Tarih boyunca birçok toplumda hükmeden (daha çok iktidara ve servete sahip olan) grup, statükosunu koruyabilmek için aşağılayacağı en az bir başka gruba ihtiyaç duymuştur.

B) Otoriter kişiliğe sahip insanlar, azınlık grubu üyelerini geleneğe bağlı olmayan insanlar olarak görür ve onları aşağılar.

C) Bazı güvensiz insanlar kendilerini başka bir grubu aşağıladığında daha iyi hisseder.

D) Fiziksel güç de dahil olmak üzere ne yolla olursa olsun, birçok toplum kendi inandığı dini yaymakla görevli olduğunu düşünmüştür. Bu inanış ırksal önyargının tutumsal bir sistem olarak gelişmesinin tetikleyicilerinden biri olabilir.

E) Önyargılı olanların çoğu asla tanışmamış veya isimlerini dahi duymamış bile olsalar, bazı gruplara önyargıyla yaklaşabilir.

Cevap: A) Tarih boyunca birçok toplumda hükmeden (daha çok iktidara ve servete sahip olan) grup, statükosunu koruyabilmek için aşağılayacağı en az bir başka gruba ihtiyaç duymuştur.

10. Kendi hakkında olumlu veya olumsuz düşünce veya hislerini tanımlayan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kendini algılama

B) Önyargı

C) Kişisel gelişim

D) Kalıp yargılar

E) Empati

Cevap: A) Kendini algılama