Türk Vergi Sistemi 2022-2023 Bütünleme Soruları

Türk Vergi Sistemi: Gelir, Vergi Türleri ve İşleyişi

Türk vergi sistemi, bir ülkenin ekonomik faaliyetlerini düzenleyen ve kamu hizmetlerinin finansmanını sağlayan önemli bir araçtır. Vergi sistemi, ülkede ekonomik faaliyetlerde bulunan her birey ve kuruluşu vergiye tabi tutar. Vergi kanunları, vergi mükelleflerinin hak ve sorumluluklarını düzenler ve vergi toplama sürecini yönlendirir. Bu makalede, Türk vergi sistemi ve vergi türleri hakkında geniş bir bilgi sunulacaktır.

Türk Vergi Sistemine Genel Bakış

Türk vergi sistemi, bir kimsenin ekonomik faaliyette bulunduğu ülkenin vergi kanunlarına tabi tutulmasını belirleyen “yersellik ilkesi”ne dayanmaktadır. Bu ilkeye göre, bir kişi veya işletme, Türkiye’de ekonomik faaliyetlerde bulunuyorsa, Türkiye’nin vergi yasalarına tabi tutulur.

Vergi türleri çeşitlilik gösterir ve her tür, belirli bir gelir veya mal üzerinden toplanır. Türk vergi sisteminde yaygın olarak kullanılan bazı vergi türleri şunlardır:

1- Gelir Vergisi: Gelir vergisi, kişisel gelirleri ve kurumsal gelirleri vergilendirir. Gelir vergisi mükellefleri, yıllık gelir beyannamesi doldurarak vergilerini öderler. Verginin miktarı kişinin gelirine ve kazançlarına göre belirlenir.

2- Katma Değer Vergisi (KDV): KDV, mal ve hizmetlerin satışında toplanır. İşletmeler, satışlarına KDV ekler ve bu vergiyi hazineye öder. Son tüketici, KDV’yi ürün veya hizmetin fiyatına dahil olarak öder.

3- Özel Tüketim Vergisi (ÖTV): ÖTV, alkollü içkiler, sigara, akaryakıt gibi özel tüketim mallarının satışında toplanır. ÖTV, tüketiciye mal veya hizmet satın alırken eklenir.

4- Kurumlar Vergisi: Kurumlar vergisi, işletmelerin elde ettikleri kazancı vergilendirir. İşletmeler yıllık kurumlar vergisi beyannamesi ile vergilerini öderler.

Vergi Ödeme Süreçleri ve İstisnalar

Vergi ödemeleri ve beyanname verme süreçleri, vergi mükellefleri için önemlidir. Örneğin, katma değer vergisi beyannamesi veren bir mükellef, beyanname verdiği ayın 26. günü akşamına kadar ödemeyi yapmalıdır.

Ayrıca, vergi sisteminde belirli istisnalar bulunmaktadır. Örneğin, gelir vergisi istisnaları arasında telif kazançları istisnası ve sergi ve panayır istisnası yer almaktadır. Bu istisnalar, belirli gelir türlerinin vergilendirilmediği veya verginin düşük oranlarla uygulandığı durumları kapsar.

Serbest Meslek Erbabı ve Vergi Sorumluluğu

Türk vergi sisteminde serbest meslek erbabı, gelir elde etmese bile beyanname vermek zorunda olan bir gruptur. Serbest meslek erbapları, işlerini yaparken belirli giderleri indirebilirler. Ancak, asgari geçim indirimi gibi bazı giderler gelirlerinden indirilemez.

Kurumlar Vergisi ve Mükellef Ayrımı

Kurumlar vergisi mükellefleri, tam ve dar mükellef olarak ayrılır. Bu ayrım, iş merkezinin Türkiye’de bulunup bulunmadığına göre yapılır. Türkiye’de iş merkezi bulunanlar tam mükellefken, bulunmayanlar dar mükellef olarak kabul edilir.

Sonuç olarak, Türk vergi sistemi, ekonomik faaliyetleri düzenleyen ve kamu hizmetlerinin finansmanını sağlayan bir temel unsurdur. Vergi sistemi, çeşitli vergi türleri ve istisnalarıyla karmaşık bir yapıya sahiptir. Vergi mükellefleri, vergi yasalarına uymak ve vergilerini düzenli olarak ödemekle yükümlüdürler. Bu, ülkenin ekonomik istikrarını ve kamu hizmetlerini sürdürmek için önemlidir

1. Bir kimsenin ekonomik faaliyette bulunduğu ülkenin vergi kanunlarına tabi tutulması hangi ilkenin sonucudur?

A) Uyrukluk ilkesi (esası)
B) Kişisellik ilkesi
C) İkametgah ilkesi (esası)
D) Ayırma ilkesi
E) Yersellik ilkesi

Cevap : E) Yersellik ilkesi

2. Aşağıdakilerden hangisi özel tüketim vergisinin konusuna girmez?

A) Traktör
B) Alkollü içkiler
C) Otomobil
D) Akaryakıt
E) Sigara

Cevap : A) Traktör

3. Menkul kıymet gelirlerinin elde edilmesi bakımından aşağıdaki esaslardan hangisi benimsenmiştir?

A) Alacak
B) Borç
C) Tahakkuk
D) Tasarruf
E) Tahsil

Cevap : E) Tahsil

4. Katma değer vergisi beyannamesi veren bir mükellef ödemeyi ne zaman yapar?

A) Vergilendirme dönemini takip eden ayın 15. günü akşamına kadar
B) Beyanname verdiği ayın 26. günü akşamına kadar
C) Vergilendirme dönemini takip eden yılın Mart ayı sonuna kadar
D) Vergilendirme dönemini takip eden ayın 23. günü akşamına kadar
E) Beyanname verdiği ayın 15. günü akşamına kadar

Cevap : B) Beyanname verdiği ayın 26. günü akşamına kadar

5. Artan oranlılığın en yaygın olarak kullanıldığı vergi türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kurumlar vergisi
B) Katma değer vergisi
C) Özel iletişim vergisi
D) Özel tüketim vergisi
E) Gelir vergisi

Cevap : E) Gelir vergisi

6. Bir diş doktorunun muayenehane açarak 12 Aralık 2021 tarihinde işe başlaması halinde vergilendirme dönemi ne zaman sona erer?

A) 31 Mart 2022
B) 12 Aralık 2022
C) 31 Aralık 2022
D) 01 Ocak 2022
E) 31 Aralık 2021

Cevap : E) 31 Aralık 2021

7. Aşağıdakilerden hangisi gelir vergisi istisnalarından biri değildir?

A) Risturn istisnası
B) Telif kazançları istisnası
C) Sergi ve panayır istisnası
D) Gayrimenkul sermaye iratlarına ilişkin istisna
E) Serbest meslek kazançları istisnası

Cevap : A) Risturn istisnası

8. Özel hastanede çalışan doktorun elde ettiği kazanç aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ücret
B) Menkul sermaye iradı
C) Serbest meslek kazancı
D) Ticari kazanç
E) Arızi kazanç

Cevap : A) Ücret

9. Aşağıdaki mükelleflerden hangisi gelir elde etmese de beyanname vermek zorundadır?

A) İkinci sınıf tacir
B) Serbest meslek erbapları
C) Gayrimenkul sermaye iradı elde edenler
D) Basit usule tabi mükellefler
E) Dar mükellefler

Cevap : B) Serbest meslek erbapları

10. Verginin ödenmesi gereken aşamaya gelmesi aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir?

A) Tahsil
B) Kesinleşme
C) Tahakkuk
D) Tarh
E) Tebliğ

Cevap : C) Tahakkuk

11. Aşağıdakilerden hangisi katma değer vergisinin konusuna girmez?

A) Mal üretimi
B) Mal ithalatı
C) Hizmet ithalatı
D) Hizmet teslimi
E) Mal teslimi

Cevap : A) Mal üretimi

12. Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli liste adedi aşağıdakilerden hangisidir?

A) 3
B) 4
C) 5
D) 1
E) 2

Cevap : B) 4

13. Ödediği vergiyi yasalara dayanarak başkalarına yansıtan/aktaran kişiye ne ad verilir?

A) Vergi sorumlusu
B) Nihai vergi yükümlüsü
C) Aracı mükellef
D) Kanuni vergi mükellefi
E) Kanuni vergi yüklenicisi

Cevap : C) Aracı mükellef

14. Serbest meslek erbabı olan bir kimse, vergiye tabi kazancının tespitinde hangisini gider olarak indiremez?

A) Çalışanlara yapılan sosyal giderler
B) Seyahat ve konaklama giderleri
C) Asgari geçim indirimi
D) Kırtasiye giderleri
E) Alınan mesleki dergiler için ödenen bedeller

Cevap : C) Asgari geçim indirimi

15. Aşağıdakilerden hangisi ücret gelirleri arasında yer almaz?

A) Yetim aylıkları
B) Mankenlere yapılan ödemeler
C) Daha önce yapılmış hizmetler karşılığında ödenen paralar
D) Spor hakemlerine yapılan ödemeler
E) Bilirkişilere yapılan ödemeler

Cevap : B) Mankenlere yapılan ödemeler

16. Aşağıdakilerden hangisi kurum kazancının tespitinde gider olarak indirilebilir?

A) Gecikme zamları
B) Örtülü sermaye üzerinden hesaplanan faizler
C) İşletme ile ilgili genel giderler
D) Para cezaları
E) Özsermaye üzerinden hesaplanan faizler

Cevap : C) İşletme ile ilgili genel giderler

17. Kurumlar vergisi mükelleflerinde tam ve dar mükellef ayrımı aşağıdakilerden hangisine göre yapılmaktadır?

A) Türkiye’de kaldığı süreye bakılarak
B) İkametgâha bakılarak
C) Çalıştırılan personel sayısına bakılarak
D) Kanuni ve iş merkezlerinin Türkiye’de bulunup bulunmadığına bakılarak
E) Sermayenin büyüklüğüne bakılarak

Cevap : D) Kanuni ve iş merkezlerinin Türkiye’de bulunup bulunmadığına bakılarak

18. Aşağıdakilerden hangisi menkul sermaye iradı değildir?

A) Repo geliri
B) Hisse senedi kâr payı
C) Mevduat faizi
D) Telif hakları kira bedeli
E) Alacak faizi

Cevap : D) Telif hakları kira bedeli

19. Oto galericiliği yapan bir ticari işletmenin, aktifinde kayıtlı bir iş yerini kiraya vermesi karşılığında elde edeceği gelir aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sadece stopaja tabi tutulması yeterli olan bir gelirdir.
B) Gayrimenkul sermaye iradıdır.
C) Arızi kazançtır.
D) Ticari kazançtır.
E) Ücrettir.

Cevap : D) Ticari kazançtır.

20. Aşağıdakilerden hangisi verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişiyi gösterir?

A) Nihai mükellef
B) Kanuni mükellef
C) Vergi taşıyıcısı
D) Vergi sorumlusu
E) Vergi yüklenicisi

Cevap : D) Vergi sorumlusu