AdaletauzefBorçlar Hukuku

Borçlar Hukuku Ünite – 5

Borçlar Hukuku Vize Soruları

5. SÖZLEŞME YAPMA ZORUNLULUĞU, SÖZLEŞMENİN
TAMAMLANMASI, YORUMLANMASI, SÖZLEŞMEDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASI, TEMSİL
ANAHTAR KAVRAMLAR: sözleşmenin yorumlanması, tamamlanması, temsil
Temsil Yetkisi

Bir şahsın diğer bir şahıs adına hukuki muamelede bulunma yetkisi ya temsil olunanın
rızasına (iradesine ) dayanır ya da kanuna dayanır. Birinci halde “rızai temsil yetkisi”
ikincisine ise, “kanuni temsil yetkisi” denir.

Sona Ermenin Sonuçları

Kural olarak, temsil yetkisi sona erdikten sonra artık temsilci, temsil olunanı temsil
edemez ve onun adına hukuki muamele yapamaz. Aksi halde temsilcinin, temsil olunan adına
bundan sonra yapacağı hukuki muameleler yetkisiz temsil hükümlerine tabi olur. Ancak bu
kuralın istisnaları vardır. Bunlar:

a. Temsilcinin ve 3.kişinin temsil yetkisinin sona erdiğini bilmemesi: Temsil yetkisi
ne sebeple sona ererse ersin, temsilci, temsil yetkisinin sona erdiğini bilmiyorsa ve hukuki
muamele yaptığı 3.kişi de temsilcinin yetkisinin sona erdiğini bilmiyorsa, temsilcinin bu
şahısla yaptığı muamele sanki temsil yetkisi devam ediyormuş gibi sonuç doğurur ve temsil
olunanı bağlar

b. Yetkinin sona erdiğini sadece 3. kişinin bilmemesinin etkisi: Temsil olunan
temsilciye, temsil yetkisi verdiğini 3. şahıslara ilan yada başka bir yolla bildirmiş olup da
temsil yetkisinin kaldırıldığını aynı yolla bildirmemişse, temsil olunan yetkinin kaldırıldığını
3. şahıslara karşı ileri süremez ve temsilcinin bu kişilerle yaptığı işlem temsil olunanı bağlar,

6. Yetkisiz Temsilin Sonuçları

Temsil olunan adına hukuki muameleyi yapan temsilcinin bu hususta yetkisi yoksa
veya yetkisini aşmışsa yetkisiz temsilden söz edilir. Temsil olunan böyle bir işlemle bağlı
olmaz. Ancak temsil olunan bu işleme icazet verirse hukuki muamelenin hak ve borçları
temsil olana ait olur. Yani işlem onu bağlar. Temsil olunan icazet verinceye veya icazet
vermeyeceği anlaşılıncaya kadar hukuki işlemin geçerliliği askıdadır. Bu sebeple hukuki
muamelenin diğer tarafı olan 3. kişi, tayin edeceği münasip bir süre içinde işleme icazet verip
veremeyeceğini bildirmesini temsil olunandan isteyebilir

Bu Bölümde Ne Öğrendik Özeti
Kural olarak bir kimse başka bir kimse ile sözleşme yapıp yapmamakta serbesttir.
Fakat bu serbestinin de kanundan veya tarafların daha önceki taahhüdünden doğan istisnaları
vardır ki, bu hallerde bir sözleşme yapma zorunluluğu söz konusu olur. Tarafların irade
beyanlarının yorumu sonucunda, sözleşmenin ikinci derecede unsurun sözleşmede
düzenlenmemiş olduğu sonucuna varılırsa sözleşmedeki bu boşluğun doldurulmasına
sözleşmenin tamamlanması denilmektedir. Temsil, bir hukuki muameleyi bir şahsın başka bir
şahıs nam ve hesabına yapması ve muamelenin hukuki sonuçlarını bu şahıs üzerinde
doğmasını sağlamasıdır. Temsilde, temsilci, temsil olunan ve temsilcinin kendisiyle hukuki
muamele yaptığı 3. şahıs olmak üzere toplam üç kişi bulunmaktadır.
Borçlar Hukuku Ünite – 5

Borçlar Hukuku Vize Soruları

1. Temsilcinin, temsil olunan nam ve hesabına hukuki işlem yapmasına ne ad verilir?

Correct! Wrong!

Cevap : c) Doğrudan temsil

2. Aşağıdaki durumlardan hangisinde sözleşme yapma zorunluluğu gündeme gelir?

Correct! Wrong!

Cevap : c) Sözleşme konusu hizmet, kamu kurumu veya özel kişi tarafından tekel niteliğinde sunuluyorsa

3. Bir kimsenin temsil yetkisi olmaksızın bir başkası nam ve hesabına hukuki işlem yapmasına ne ad verilir?

Correct! Wrong!

Cevap : e) Yetkisiz temsil

4. Yetkisiz temsilcinin yaptığı işleme ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Correct! Wrong!

Cevap : c) Yapılan işlemden doğan hak ve borçlar

5. Sözleşmelerin yorumuna ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Correct! Wrong!

Cevap : a) Yorumlanan unsur hakkında sözleşmede borç altına giren tarafın aleyhine olan yorum kabul edilir

Borçlar Hukuku Vize Soruları

Bölüm Soruları

1. Temsilcinin, temsil olunan nam ve hesabına hukuki işlem yapmasına ne ad verilir?
a) Yetkisiz temsil
b) Dolaylı temsil
c) Doğrudan temsil
d) Kanuni temsil
e) İradi temsil

Cevap : c) Doğrudan temsil
2. Aşağıdaki durumlardan hangisinde sözleşme yapma zorunluluğu gündeme gelir?
a) Taraflardan birisinin kamu kurumu olması halinde
b) Taraflardan birisinin engelli olması halinde
c) Sözleşme konusu hizmet, kamu kurumu veya özel kişi tarafından tekel
niteliğinde sunuluyorsa
d) Taraflardan birisinin tüketici olması halinde
e) Taraflardan birisinin kiralayan olması halinde
Cevap : c) Sözleşme konusu hizmet, kamu kurumu veya özel kişi tarafından tekel
niteliğinde sunuluyorsa
3. Bir kimsenin temsil yetkisi olmaksızın bir başkası nam ve hesabına hukuki işlem
yapmasına ne ad verilir?
a) Dolaylı temsil
b) Kanuni temsil
c) İradi temsil
d) Doğrudan temsil
e) Yetkisiz temsil
Cevap : e) Yetkisiz temsil
4. Yetkisiz temsilcinin yaptığı işleme ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
a) İşlemin hukuki akıbeti askıda hükümsüzlüktür.
b) İcazet verirse temsil olunan, işlem ile bağlı olur.
c) Yapılan işlemden doğan hak ve borçlar temsil olunan icazet vermezse yetkisiz
d) İşlemin hükümsüzlüğü yüzünden 3. kişi bir zarar uğramışsa bu zararı yetkisiz
temsilci tazmin eder.
e) Yetkisiz temsilcinin yaptığı işleme icazet verilmezse kesin hükümsüz olur.
Cevap : c) Yapılan işlemden doğan hak ve borçlar temsil olunan icazet vermezse yetkisiz
5. Sözleşmelerin yorumuna ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
a) Yorumlanan unsur hakkında sözleşmede borç altına giren tarafın aleyhine
olan yorum kabul edilir.
b) İhtilafın konusu sözleşme hükmünün yorumunda tereddüt halinde hükmü
düzenleyen tarafın aleyhine olan anlam tercih edilir.
c) İhtilaf konusu sözleşme hükmünün yorumunda tereddüt halinde yorumlayıcı yedek
hukuk kurallarından yararlanılmalıdır.
d) Yorumda, sözleşmenin geçerliliğini destekleyen anlam tercih edilmelidir.
e) Sözleşmenin yorumunda yedek hukuk kurallarına uygun yorum tercih edilmelidir.
Cevap : a) Yorumlanan unsur hakkında sözleşmede borç altına giren tarafın aleyhine
olan yorum kabul edilir.

Borçlar Hukuku Vize Soruları

6.Kanundan doğan sözleşme yapma zorunluluğunu ve bu zorunluluğa
uymamanın sonuçlarını açıklayınız.

Cevap :
Kamu hizmeti niteliğindeki hizmet, kamu kurumu veya özel kişi tarafından tekel
niteliğinde sunuluyorsa burada sözleşme yapma serbestisi kalkar ve şartlara uygun şekilde
müracaat eden her şahısla sözleşme yapma zorunluluğu doğar.
Kanundan doğan sözleşme yapma zorunluluğunun ikinci hali, özel hukuk bakımından
ortaya çıkmaktadır. Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 6. maddesine göre, üzerinde
“numunedir” veya “satılık değildir” ibaresi bulunmayan bir mal teşhir edilmişse, satıcı bu
malın satışından kaçınamaz ve gelen herkesle sözleşme yapma zorunluluğu doğar.
Hukuki Sonuçları: Kişi sözleşme yapma yükümlülüğüne uymazsa, kanundan doğan
borcuna aykırı davrandığı için aleyhine bir aynen ifa davası açılabilir. Bu davada hâkimin
yükümlünün irade beyanı yerine geçen kararı ile sözleşme kurulmuş olur.
7. Ön sözleşme kavramını açıklayınız.
Cevap :
Ön sözleşmenin konusu, asıl sözleşmenin yapılmasıdır. Bu sözleşmenin ifası ancak
asıl sözleşmenin yapılmasıyla olur. Taşınmaz satış vaadi bir ön sözleşmedir. Ön sözleşmeyle
yapmayı taahhüt ettiği asıl akdi yapmaktan kaçınan kimseye karşı, diğer taraf akdi yapmaya
zorlamak için dava açabilir. Hakimin vereceği kararın, taahhütte bulunanın irade beyanı
yerine geçerek asıl akdi kuracağı doktrinde savunulmaktadır.
8. Sözleşmede değişiklik yapılmasının koşullarını açıklayınız.
Cevap :
Sözleşmede değişikliğe hâkimin karar verebilmesi için, zaman içinde devam eden akdi
ilişkide tarafların edimleri arasındaki denge, borçludan sonuçları yüklenmesi beklenemeyecek
kadar büyük ölçüde bozulmuş olmalı ( buna işlem temelinin çökmesi de denir.) Bu değişiklik
sözleşme yapılırken öngörülemeyen olağanüstü sebeplerden ileri gelmeli ve edimlerin ifasının
henüz tamamlanmaması gerekir. Aşırı ifa güçlüğüne borçlu sebep olmuş olmamalıdır. Borçlu
ifası aşırı güçleşmiş edimi ifa etmemiş olmalı ya da haklarını saklı tutarak ifa etmiş olmalıdır.
Hakim, zarara giren lehine fakat karşı tarafı çok zor durumda bırakmayan bir değişiklik
yapmaya çalışır. Bu mümkün olmazsa ancak sözleşmeden dönülebilir.
9. Rızai ve kanuni temsil yetkisi kavramlarını açıklayınız.
Cevap :
Bir şahsın diğer bir şahıs adına hukuki muamelede bulunma yetkisi ya temsil olunanın
rızasına (iradesine ) dayanır ya da kanuna dayanır. Birinci halde “rızai temsil yetkisi”
ikincisine ise, “kanuni temsil yetkisi” denir.
10. Kefalet sözleşmesinde temsi yetkisi verilmesi herhangi bir şekle tabi midir?
Açıklayınız.
Cevap :
Kefalet sözleşmesinde temsil yetkisi verilmesinin kefalet sözleşmesinin şekline tabi
olduğu hususunda açık düzenleme bulunmaktadır

Borçlar Hukuku Vize Soruları

 

Borçlar Hukuku

Auzef Adalet

FACEBOOK ADALET GRUBU

DGS Puanını Hesapla

 

 

Editor

Editör

error: Kopyalamaya Karşı Korumalıdır!