Merkezi Ve Yerel Yönetimlerde Afet Yönetimi 2022-2023 Final Soruları

Merkezi ve Yerel Yönetimlerde Afet Yönetimi: Güçlendirme, Stratejiler ve Toplumsal Katılım

Afet yönetimi, toplumların karşılaştığı doğal veya insan kaynaklı felaketlere karşı hazırlıklı olma, müdahale ve iyileştirme süreçlerini içeren önemli bir alanı kapsar. Merkezi ve yerel yönetimler, bu süreçlerin etkin bir şekilde yürütülmesinde kilit rol oynamaktadır.

1. Mühendislik Hataları ve Eğitim:

Afetlerin yol açtığı can ve mal kayıplarının en aza indirilmesinde mühendislik hataları önemli bir faktördür. Mühendisler, kalfalar, ustalar ve teknikerler bu süreçte kilit roller üstlenir. Ancak, hemşirelerin bu konuda özel eğitime ihtiyaç duymamaları dikkat çekicidir. Mühendislik hatalarının azaltılması, sektördeki tüm profesyonellerin eğitilmesini gerektirir.

2. Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013) ve Afet Yönetimi Projeleri:

Dokuzuncu Kalkınma Planı döneminde, hava saldırıları veya kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer maddelerin kullanımından kaynaklanan afetlerle mücadele için Sivil Savunma Haber Alma, Yayma, İkaz ve Alarm Sistemi Projesi hayata geçirilmiştir. Bu proje, afet öncesi uyarı ve önlemlerin alınmasını amaçlar.

3. Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı (UDSEP – 2023):

Ülkemizin birinci derece doğa afeti olan depremlere karşı alınacak önlemler, Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı (UDSEP – 2023) içinde detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Bu belge, depremlere karşı ulusal strateji ve eylem adımlarını içermektedir.

4. Yavaş Gelişen Afetler ve Koruyucu Tedbirler:

Yavaş gelişen afetler, zaman içinde kayıplara neden olan afet türleridir. Erozyon, kuraklık, çevre kirlenmesi gibi afetler, koruyucu ve önleyici tedbirlerin zamanında alınması ile önlenebilir. Bu afetlerin önceden belirlenmesi ve tedbirlerin alınması, can ve mal kayıplarını en aza indirir.

5. Binaların Deprem Güvenliği:

Ülkemizde depremler, binalarla ilgili sebeplerden kaynaklanan can ve mal kayıplarına yol açar. Takviyesi yapılmamış binalar, yüksek katlı yapılar, kaçak yapılaşma ve binalarda yapılan statik müdahaleler, deprem güvenliği açısından önemli sorunlardır.

6. Deprem Stratejisi Geliştirme Çalışması ve Alt Çalışma Komisyonları:

2010 yılında başlatılan “Deprem Stratejisi Geliştirme Çalışması” sürecinde, Deprem Danışma Kurulu (DOK) üyeleri ve davet edilen uzmanlar tarafından çeşitli alt çalışma komisyonları oluşturulmuştur. Bu komisyonlar, risk yönetimi, güvenli yerleşme, mevzuat geliştirme gibi konularda çalışmaktadır.

7. Afet İyileştirme Aşaması:

Afet yönetiminde, bir afetin hemen ardından başlayarak 1-2 yıl süren iyileştirme aşaması, can ve mal kayıplarının en aza indirilmesini amaçlar. Bu aşamada, hasarın onarılması, toplumun normalleşme süreci ve gelecekteki afetlere karşı hazırlık faaliyetleri yer alır.

8. Plan Hazırlama Süreci:

Plan hazırlama süreci, analiz, organizasyon, kapasite geliştirme gibi aşamalardan oluşur. Ancak, varsayım aşaması plan hazırlama sürecinin bir parçası değildir. Bu süreçte, entegrasyon, analiz, organizasyon ve kapasite geliştirme aşamaları önemlidir.

9. 11. Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı Hedefleri:

Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı (2012-2023) hedefleri arasında, depreme dayanıklı yapılaşmanın sağlanması, kültür mirasının korunması, eğitim ve bilinçlendirme faaliyetlerinin geliştirilmesi bulunmaktadır.

10. İl Özel İdaresi ve Hiyejarşi Yapısı:

İl Özel İdaresi, belediyelerden daha geniş bir alanı kapsayarak kamu hizmeti götürmeyi amaçlar. Bu yapı içinde Vali, hiyerarşi yapısının en üstünde yer alır.

11. Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem (KENTGES, 2010-2023):

2010 yılında gerçekleştirilen Kentleşme Şûrası çalışmaları sonucunda hazırlanan eylem planı, Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem (KENTGES, 2010-2023) adını taşır.

12. Afet Bilgi Altyapısı ve Toplumsal Bilinçlendirme:

Afet yönetiminde, afet bilgi altyapısının paylaşıma açık olması ve toplumsal bilinçlendirme çalışmaları, önemli stratejilerdir. Bu kapsamda, verilerin kurumlar arası paylaşıma açık olması ve farklı hedef kitlelere yönelik bilinçlendirme kampanyaları düzenlenmesi gereklidir.

13. Zorunlu Deprem Sigortası:

Ülkemizde zorunlu deprem sigortası uygulaması 2000 yılında başlamıştır. Bu uygulama, depremlere karşı maddi kayıpların azaltılmasını amaçlar.

14. Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP):

Ülkemizin afetlere müdahale için geliştirdiği plan Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) olarak adlandırılır.

15. Türkiye’nin Afet Tarihi ve Risk Azaltma Çabaları:

Ülkemizin afet tarihine bakıldığında, resmi kayıtlara geçen ilk afet öncesi risk azaltma çabaları 1509 tarihine dayanmaktadır.

16. Afet Yönetiminde Merkeziyetçi Yapı:

Afet yönetiminde, merkeziyetçi yapı güçlendirilmelidir. Ancak, bu durum her zaman etkili olmayabilir. Afet yönetiminde yerel yönetimlerin güçlendirilmesi ve bölgesel işbirliği önemli stratejiler arasında yer alır.

17. Kamu Yönetimi Elemanları:

Kamu yönetimi, halk, örgüt, norm düzeni ve kamu politikası gibi çeşitli elemanlardan oluşur. Ancak, sivil toplum örgütleri bu elemanlar arasında yer almaz.

18. Uluslararası Afet Stratejileri:

Uluslararası alanda Binyıl Kalkınma Hedefleri ve Hyogo Çerçeve Eylem Planı gibi stratejiler, afetlerin kalkınma ile ilişkilerini ele alır. Bu stratejilerin üst hedefi, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasıdır.

19. Deprem Danışma Kurulu:

Depremlerle mücadele için öneriler sunmak, araştırmalar yapmak amacıyla kurulan Deprem Danışma Kurulu, ülkemizin deprem risklerine karşı stratejiler belirlemektedir.

20. İl Özel İdaresi ve Kamu Hizmeti:

İl Özel İdaresi, belediyelerden daha geniş bir alana kamu hizmeti götürme amacını taşır. Bu yapı içinde Vali, hiyerarşik yapının başında yer alır.

Bu çerçevede, merkezi ve yerel yönetimlerin afet yönetimi konusundaki stratejileri, toplumun katılımı ve bilinçlendirilmesi ile birlikte etkili bir şekilde uygulanmalıdır. Bu, gelecekteki afetlere karşı daha dirençli ve hazırlıklı toplumların oluşturulmasına katkı sağlayacaktır

1. Aşağıdakilerden hangisi, afetlerin yol açtığı can ve mal kayıplarının önemli nedenlerinden “mühendislik hataları”nın en aza indirilmesi için eğitilmesi gerekenler arasında yer almaz?

A) Mühendis
B) Kalfa
C) Hemşire
D) Usta
E) Tekniker

Cevap : C) Hemşire

2. Amacı hava saldırıları veya afetler nedeniyle kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer madde üreten, depolayan veya bu maddelerle çalışan tesislerde meydana gelecek kaza durumlarında, kurumların ve halkın önceden uyarılarak gerekli önlemleri almasını sağlamak, can ve mal kayıplarının en aza indirmek olan Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013) döneminde afet yönetimi konusunda gerçekleştirilen proje aşağıdakilerden hangisidir?

A) Siyasal Liderleri Teşkilatlandırma Projesi
B) Sivil Savunma Haber Alma, Yayma, İkaz ve Alarm Sistemi Projesi
C) İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Kapasitesinin Arttırılması Projesi (İSMEP)
D) MTA Diri Fay Haritasının Yenilenmesi
E) İnternet Tabanlı Afet Eğitim Projesi

Cevap : B) Sivil Savunma Haber Alma, Yayma, İkaz ve Alarm Sistemi Projesi

3. Ülkemizin birinci derece doğa afeti kaynağı olan depremler için izlenecek yol hangi belgede açıklanmaktadır?

A) Ulaşım Planında
B) Stratejik Planda
C) Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı (UDSEP – 2023)’ında
D) İmar Planında
E) Kalkınma Planında

Cevap : C) Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı (UDSEP – 2023)’ında

4. “Yavaş gelişen afetlerde, afet bir anda ortaya çıkmamaktadır. Bu tür afetler, zaman içerisinde yavaş yavaş kayıplar meydana getirdiği için, bu tür afetlerde koruyucu ve önleyici tedbirler almak daha kolaydır.”
Aşağıdaki afetlerden hangisi bu tanıma uymayan afet türlerinden biridir?

A) Erozyon
B) Kuraklık
C) Toprak Kayması (Heyelan)
D) Çevre Kirlenmesi
E) Deniz Suyu Yükselmesi

Cevap : C) Toprak Kayması (Heyelan)

5. Ülkemizde depremler de yaşanan can ve mal kayıplarının binalarla ilgili sebebi aşağıdakilerden hangisi değildir?

A) Takviyesi yapılmamış binalar
B) Yüksek katlı binalar
C) Binaların ahşaptan değil de betonarme yapılması
D) Binalarda kaçak yapılaşma
E) Belediyeye haber verilmeden binanın statiğini etkileyen tadilatlar

Cevap : C) Binaların ahşaptan değil de betonarme yapılması

6. 2010 yılı içerisinde başlatılan “Deprem Stratejisi Geliştirme Çalışması” süreci kapsamında, Deprem Danışma Kurulu (DOK) üyelerinin yanı sıra, bu üyelerce davet edilmiş uzmanların da katılımıyla alt çalışma komisyonları oluşturulmuştur. Aşağıdakilerden hangisi bu komisyonlardan biri değildir?

A) Komisyon H: Risk yönetimi alt çalışma komisyonu
B) Komisyon D: Deprem güvenli yerleşme ve yapılaşma alt çalışma komisyonu
C) Komisyon G: Mevzuat geliştirme ve finansal düzenlemeler alt çalışma komisyonu
D) Komisyon A: Deprem bilgi alt yapısına yönelik araştırmalar alt çalışma komisyonu
E) Komisyon F: Tarih ve kültür mirasının depremden korunması alt çalışma komisyonu

Cevap : A) Komisyon H: Risk yönetimi alt çalışma komisyonu

7. Afet yönetiminde, “Bir afetin oluşumundan hemen sonra başlayarak, afetin büyüklüğüne bağlı olarak 1-2 yıl sürebilen tüm faaliyetlere” ne ad verilir?

A) Kontrol Aşaması
B) İyileştirme aşaması
C) Zarar azaltma aşaması
D) Olaya müdahale aşaması
E) Hazırlıklı olma aşaması

Cevap : B) İyileştirme aşaması

8. Aşağıdakilerden hangisi plan hazırlama sürecinin bölümlerinden biri değildir?

A) Entegrasyon süreci aşaması
B) Analiz aşaması
C) Organizasyon aşaması
D) Varsayım aşaması
E) Kapasite geliştirme aşaması

Cevap : D) Varsayım aşaması

9. Aşağıdakilerden hangisi 11. Ulusal Deprem Stratejisi Ve Eylem Planı: 2012-2023’e ait hedeflerden biri değildir?

A) Deprem güvenli yerleşme ve depreme dayanıklı yapılaşmanın sağlanması
B) Tarih ve kültür mirasının depremlerden korunması
C) Depremlere ve diğer afetlere ilişkin eğitim ve halkın bilinçlendirilmesi faaliyetlerinin geliştirilmesi
D) Deprem bilgi altyapısının geliştirilmesi
E) Uluslararası deprem tehlike analizleri ve tehlike haritalarının geliştirilmesi

Cevap : E) Uluslararası deprem tehlike analizleri ve tehlike haritalarının geliştirilmesi

10. Aşağıdakilerden hangisi, Vali’den sonra il kuruluşunun hiyerarşik yapısı içerisinde yer almaz?

A) Şeflik
B) Şube Müdürlüğü
C) İl Müdürlüğü
D) Belediye Başkanı
E) Memurluk

Cevap : D) Belediye Başkanı

11. Aşağıdakilerin hangisi 2010 yılında gerçekleştirilen Kentleşme Şûrası çalışmaları sonucunda hazırlanan eylem planıdır?

A) Afet Müdahale Planı
B) Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem (KENTGES, 2010-2023)
C) Stratejik Plan
D) Kalkınma Planı
E) Kırsal Kalkınma Planı

Cevap : B) Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem (KENTGES, 2010-2023)

12. Aşağıdakilerden hangisi, “Toplumun çeşitli tehlikeler, afet riskleri ve afetlerden korunma konusunda mevcut bilgiye kolayca ulaşabilmesi, bu bilginin kullanılabilmesi ve bilginin tüm hedef kitlelere uygun mesaj ve yöntemlerle ulaştırılması” konusunda yapılması gereken çalışmaların özellikleri arasında yer almaz?

A) Afet yönetimi için üretilen veriler kurumlar arası paylaşıma açık olmamalıdır.
B) Farklı hedef kitleleri için, farklı mesajlar belirlenip uygun medya araçları kullanılarak sürekli olarak denetlenip değerlendirilerek geliştirilen bilinçlendirme kampanyaları yapılmalıdır.
C) Çocuklara yönelik afet eğitim internet siteleri açılmalıdır.
D) Bilginin sunulması ile ilgili gerekli koordinasyon sağlanmalıdır.
E) Kurumlarda bulunan afet konusundaki bilgiler vatandaşların anlayabileceği şekilde paylaşıma açılmalıdır.

Cevap : A) Afet yönetimi için üretilen veriler kurumlar arası paylaşıma açık olmamalıdır.

13. Zorunlu deprem sigortası hangi yıldan itibaren uygulanmaktadır?

A) 2012
B) 2007
C) 1999
D) 2000
E) 2001

Cevap : D) 2000

14. Ülkemizin afetlere müdahale için geliştirdiği planın adı nedir?

A) Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP)
B) Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezleri Yönetmeliği
C) Afet ve Acil Durum Hizmetleri Yönetmeliği
D) Kalkınma Planı
E) UDSEP (Ulusal Deprem Stratejisi Eylem Planı)

Cevap : A) Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP)

15. Türkiye’nin afet tarihine bakıldığında resmi kayıtlara geçen ilk afet öncesi risklerin azaltılması çabaları hangi tarihte olmuştur?

A) 1939
B) 1999
C) 1047
D) 1509
E) 1720

Cevap : D) 1509

16. Geçmiş yıllarda meydana gelen afetlerden çıkarılan sonuçları kurumsallaştırmak ve bunları ülkemizdeki afet risklerini azaltma (ARA) politikasına, planlarına ve programlarına dâhil etmek için ulusal ve yerel mekanizmalar güçlendirilmeli ve geliştirilmelidir. Bu doğrultuda aşağıda verilenlerden hangisi öncelikli yarar görülen politikalar arasında yer almaz?

A) 17.08.1999 ve 12.11.1999 depremlerinden sonra afet zararlarını azaltmak üzere, çeşitli isimler altında toplanan vergilerin amacına uygun ve ARA amaçlı kullanılması için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
B) ARA politika belirleme, planlama ve programlama faaliyetlerine yerel yönetimler ve belediye birlikleri de dâhil edilmelidir.
C) Kurumsal yapılanma kapsamında yerel yönetimler bünyesindeki afet ve acil durum yönetim merkezlerinin, merkezi afet yönetimi ile koordine olabilmesi için gerekli önlemler alınmalı ve denetimlerin sağlanmasına yönelik gerekli politikalar geliştirilmelidir.
D) Bölgesel özellikler dikkate alınarak bölge belediye birlikleri arasında afetler ile mücadelede, gerekli yardımlaşma, bilgi ve tecrübe paylaşımı sağlanmalıdır.
E) Afet yönetiminde merkeziyetçi yapı güçlendirilmelidir.

Cevap : E) Afet yönetiminde merkeziyetçi yapı güçlendirilmelidir.

17. Kamu yönetimi de bir sistem olarak kabul edilmekte ve her sistemde olduğu gibi Kamu Yönetimi de çeşitli elemanlardan meydana gelmektedir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi kamu yönetiminin elemanlarından biri değildir?

A) Halk
B) Sivil toplum örgütleri
C) Örgüt
D) Norm düzeni
E) Kamu politikası

Cevap : B) Sivil toplum örgütleri

18. Günümüzde uluslararası alanda afetlerin kalkınma ile ilişkileri kapsamında Binyıl Kalkınma Hedefleri ve Hyogo Çerçeve Eylem Planı yürürlüktedir. Bu iki planın da üst hedefi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Depremsiz bir gelecek sağlamak
B) Ekonomik gelişmeyi sağlamak
C) Katılımcı ülke sayısını artırmak
D) Çevresel riskleri minimalize etmek
E) Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması

Cevap : E) Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması

19. Depremlerden korunmak, deprem zararlarını azaltmak, deprem sonrası yapılacak faaliyetler hakkında öneriler sunmak ve depremle ilgili araştırmalar için politikalar ve öncelikleri belirlemek amacıyla kurulan Kurul, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Milli Güvenlik Kurulu
B) Afet ve Acil Durum Yüksek Kurulu
C) Yüksek Öğretim Kurulu
D) Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu
E) Deprem Danışma Kurulu

Cevap : E) Deprem Danışma Kurulu

20. Belediyelerden daha geniş alanlara kamu hizmeti götürmek amacıyla kurulmuş olan İl Özel İdaresinin başı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vali
B) Muhtar
C) Bakan
D) Belediye Başkanı
E) Kaymakam

Cevap : A) Vali