İslam Düşüncesine Giriş 2023-2024 Vize Soruları

1. Aşağıda “İslam” kelimesi ile birlikte düşünülebilecek kavramlar verilmiştir:
I. Özgür irade ile bağlanma
II. Kurtuluş
III. Barışıklık
IV. Kulluk ve ibadet
“İslam” kelimesi etimolojik ve terminolojik bağlamda ele alındığında öne çıkan kavramlar aşağıdakilerden hangisidir?

A) I, II ve IV
B) II, III ve IV
C) I ve II
D) I, II ve III
E) I, III ve IV

Cevap : D) I, II ve III

2. Mu’tezile’nin beş temel ilkesinden hangisi irade hürriyeti meselesi ile ilgilidir?

A) Adalet
B) İyiliği istemek ve kötülükten sakındırmak
C) İki konum arasındaki üçüncü konum
D) Tevhid
E) Va’d ve va’îd

Cevap : A) Adalet

3. “Tasavvuf bulamayınca huzura ermek, bulunca başkasına vermektir.”
Yukarıdaki tasavvuf tanımı aşağıdaki terimlerden hangisiyle uyum göstermektedir?

A) İcbâr
B) İfnâ
C) Îsâr
D) Isrâr
E) İknâ

Cevap : C) Îsâr

4. Kelamcılar mütekaddimûn ve müteahhrirûn dönemde farklı yöntemler kullanmışlardır. Aşağıdakilerden hangisi ilk dönem kelamcıların (el-mütekaddimûn) kullandığı yöntemdir?

A) Klasik mantık
B) Kıyas
C) Şüphe
D) Mugâlata
E) Hatâbe

Cevap : B) Kıyas

5. Zühd hareketinin ortaya çıkışında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?

A) Müslümanların başarılı fetihler gerçekleştirmesi
B) Tasavvufun bir ilim olarak kurulması
C) Hz. Ömer’in halîfe seçilmesi
D) Müslümanlar arasında siyasi ve dinî çatışmaların baş göstermesi
E) Hz. Peygamber’in irtihâli

Cevap : D) Müslümanlar arasında siyasi ve dinî çatışmaların baş göstermesi

6. Aşağıdakilerden hangisi ilahî sıfatlar meselesine ilişkin kavramlardan biri değildir?

A) Tekfîr
B) Teşbih
C) Tenzîh
D) Ta’tîl
E) Tecsîm

Cevap : A) Tekfîr

7. Seyr ü sülûk sürecinde çeşitli makamlar bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu makamlardan biri değildir?

A) Sıdk
B) Rıza
C) Kelam
D) Fakr
E) Sabır

Cevap : C) Kelam

8. “Bilgi, tereddüdün zihinde yol açtığı istikrarsızlıktan insanı kurtarıp teskin eden inançtır (itikad).”
Yukarıdaki bilgi tanımı aşağıdaki İslam düşüncesi ekollerinden hangisine aittir?

A) Mu’tezile
B) Dehriye
C) İşrâkîlik
D) Meşşâîlik
E) Eş’ariye

Cevap : A) Mu’tezile

9. Kelamın ortaya çıkışında birçok faktör etkili olmuştur. Aşağıdakilerden hangisi kelamın müstakil bir alan olarak ortaya çıkmasını sağlayan şartlardan biri değildir?

A) Müslümanların temel inanç ilkelerinin korunması
B) Hz. Peygamberin hadislerinin doğru aktarılması
C) Fetihlerle birlikte farklı kültürlerle etkileşime geçilmesi
D) İslam toplumunun din ve düşünce bütünlüğünü koruma
E) Diğer dinlere karşı İslam’ın üstünlüğünü gösterme çabası

Cevap : B) Hz. Peygamberin hadislerinin doğru aktarılması

10. Aşağıdakilerden hangisi zühd okullarından biridir?

A) İstanbul okulu
B) Kûfe okulu
C) İskenderiye okulu
D) Meşşaî okulu
E) Bağdat okulu

Cevap : B) Kûfe okulu

11. Aşağıdakilerden hangisi insanın zihinsel bir faaliyet olarak “düşünme”sinin, Kur’an’a göre akli tefekkür sayılabilmesi için gerekli şartlardan değildir?

A) Kur’anın ortaya koyduğu Allah-âlem-insan ilişkileri modeliyle bağlantılı olması
B) İnsanın dünya-âhiret, fert-toplum dengesini göz ardı etmemesi
C) Bütün toplum tarafından kabul görmesi
D) Zann, tahmin ve taklit ürünü verilerle değil, güvenilir delillerle beslenmesi
E) İnsanın duyu, duygu, düşünce, inanç ve davranış bütünlüğü dengesini göz ardı etmemesi

Cevap : C) Bütün toplum tarafından kabul görmesi

12. İnsan bilgisinin kaynaklarının duyu, akıl ve haber olduğunu Kitâbü’t Tevhîd adlı eserinin hemen başında derli toplu bir şekilde söyleyen ilk kelamcı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eşari
B) Mâturîdî
C) İmam Şâfî
D) Nesefi
E) İbn Sînâ

Cevap : B) Mâturîdî

13. Aşağıdakilerden hangisi kişinin düşünce, söz ve davranışlarında samimi olması; içi ile dışının, özü ile sözünün birbiriyle çelişmemesi ve tutarlı olması anlamına gelen önemli bir erdemdir?

A) İhlas
B) Sabır
C) İrfan
D) Zikir
E) Şükür

Cevap : A) İhlas

14. “Bozuk olan bir şeyi ıslah edip düzeltmek, birine zor kullanarak iş yaptırmak” gibi anlamlara gelen ve bir kelam ekolüne de isim olan kelime aşağıdakilerden hangisidir?

A) İşrak
B) İhsan
C) Cebr
D) İ’tizâl
E) Fetih

Cevap : C) Cebr

15. Kelamcılar aklın bölümlenmesi konusunda genellikle birleşirler.
Kelamcılara göre aklın kısımları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Faal akıl-Müstefâd akıl
B) Heyulânî akıl-Bilfiil akıl
C) Beşerî akıl-Tanrısal akıl
D) Garîzî akıl-Müktesep akıl
E) Kutsî akıl-İnsani akıl

Cevap : D) Garîzî akıl-Müktesep akıl

16. “Sevâd-ı a’zam” adıyla da anılan kelam ekolü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kaderiyye
B) Ehl-i tevhid ve adl
C) Mu’tezile
D) Ehl-i Sünnet
E) Cebriyye

Cevap : D) Ehl-i Sünnet

17. “İslam düşüncesinde bilgi ve değer” ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) İslam filozoflarına göre hüsün ve kubuh aklidir, bu değerler akıl yürüterek bulunup bilinebilir.
B) Ebû Hanîfe’ye göre insanlar dinî davete muhatap olmasalar bile Allah’ın varlığını ve birliğini bilme hususunda sorumludurlar.
C) Mâtürîdîlerin çoğunluğu hüsün ve kubuh meselesinin hem akli hem de dinî boyutunun bulunduğu görüşündedirler.
D) Eş’arî ve Selefîler, bir şeyin iyi veya kötü olduğunun dince tespit edilerek bilinebileceği kanaatindedirler.
E) Mûtezile’ye göre hüsün ve kubuh yalnızca dinin tespitiyle bilinebilecek özelliklerdir

Cevap : E) Mûtezile’ye göre hüsün ve kubuh yalnızca dinin tespitiyle bilinebilecek özelliklerdir

18. İslam düşüncesinde “iş, çaba, fiil ve çalışma” gibi anlamlara gelen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) İman
B) İbadet
C) Kader
D) İnanç
E) Amel

Cevap : E) Amel

19. “Göklerde ve yerde ne varsa hepsini kendinden (bir lütuf olarak) size boyun eğdirdi. Elbette bunda düşünen bir toplum için ibretler vardır.” (el-Câsiye 45/13)
Yukarıdaki ayet düşünüldüğünde aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılabilir?

A) Allah peygamberler vasıtasıyla insanları doğru yola iletir.
B) İnsan yaşamak için savaşmak zorundadır.
C) Allah tabiat kanunlarını melekler vasıtasıyla düzenler.
D) İnsan dünyada dilediği gibi davranabilir.
E) Allah evreni insan için yaratmıştır.

Cevap : E) Allah evreni insan için yaratmıştır.

20. Adudüddin el-Îcî “Kelam, kesin deliller getirmek ve ileri sürülecek karşı fikirleri çürütmek suretiyle dinî inançları kanıtlama gücü kazandıran bir ilimdir.” diyerek kelamın hangi niteliğine vurgu yapmıştır?

A) Dinin yayılmasını sağlaması
B) Temel ilkelere şüphesiz inanma
C) Kelamın savunmacı bir disiplin olmaması
D) Akli yöntemler kullanma
E) İnançların temellendirilip savunulması

Cevap : E) İnançların temellendirilip savunulması