İş Sağlığı Ve Güvenliği Mevzuatı 2

İş Sağlığı ve Güvenliği: Temel İlkeler ve Uygulamalar

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), iş yerlerinde sağlık ve güvenlik koşullarının iyileştirilmesi ve çalışanların risklerden korunması için alınan önlemleri ifade eder. Bu alandaki uygulamalar, mevzuatlar ve yönetmelikler, çalışanların fiziksel ve psikolojik sağlığını korumayı amaçlar. Bu makale, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (Auzef) öğrencileri ve genel olarak açıköğretim ile meslek sınavlarına hazırlanan öğrencilere, İSG konusunda temel bilgiler ve mevzuat hakkında bir rehber sunmayı hedeflemektedir.

Uluslararası Çalışma Örgütü ve İSG Stratejik Hedefleri

Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) stratejik hedefleri, çalışma yaşamında standartların yaygınlaştırılmasını, herkes için sosyal koruma kapsamının genişletilmesini ve kadınlar ile erkeklerin eşit çalışma fırsatlarına sahip olmalarını içerir. Bu hedefler, çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve adil bir gelir dağılımı sağlanması açısından önem taşır.

İş Yerlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmelikleri

İş yerlerinde sağlık ve güvenlik önlemleri, çeşitli yönetmelikler aracılığıyla düzenlenmektedir. Bu yönetmelikler, acil durumlar, kanserojen ve mutajen maddeler, asbestle çalışma ve titreşim gibi farklı konuları kapsar. İşverenlerin, bu yönetmeliklere uygun hareket etmeleri zorunludur.

İdari Para Cezaları ve İş Kazaları

İş müfettişlerinin incelemelerine engel olmak veya iş kazalarını rapor etmemek gibi durumlar idari para cezalarına neden olabilir. İş kazası tanımı, işverenin görevlendirmesiyle gerçekleşen ve çalışanın sağlığını etkileyen her türlü olayı içerir. Bu tanım, şehir dışında görevliyken bulaşıcı hastalık kaparak vefat eden bir çalışanın durumunu da kapsar.

İSG Kurulları ve Üyeleri

İSG kurulları, iş güvenliği uzmanları, iş yeri hekimleri ve ustabaşı-formen gibi üyelerden oluşur. Bu kurullar, iş yerlerinde sağlık ve güvenlik önlemlerinin planlanması ve uygulanmasında önemli bir role sahiptir.

Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD)

KKD’ler, çalışanların iş yerinde karşılaşabileceği risklere karşı korunmalarını sağlar. Bu donanımlar, solunum sistemini koruyan maskelerden, yüksekten düşmeyi önleyen emniyet kemerlerine kadar çeşitlilik gösterir. KKD’lerin doğru kullanımı, iş kazalarının önlenmesinde kritik bir öneme sahiptir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri

İş yerlerinde, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi için iş yeri hekimleri ve diğer sağlık personeli gibi profesyonellere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu hizmetler, çalışanların sağlık kontrollerinin yapılmasından, iş yerindeki risklerin değerlendirilmesine kadar geniş bir yelpazeyi kapsar.

İş sağlığı ve güvenliği, sadece mevzuatlara uyum sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda iş yerlerinde güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturarak çalışanların refahını artırmanın da bir yoludur. Bu makale, lolonolo.com olarak, açıköğretim ve meslek sınavlarına hazırlanan öğrencilere ve genel olarak tüm çalışanlara, İSG alanında temel bilgileri sağlamayı amaçlamaktadır. Bu bilgilerle donanmış öğrenciler, hem sınavlarda başarılı olabilir hem de iş hayatlarında sağlık ve güvenlik bilincine sahip bireyler olarak öne çıkabilirler.

@lolonolo_com

1. I. Çalışma yaşamında standartların, temel ilkelerin ve hakların yaygınlaştırılması ve yaşama geçirilmesi
II. Kadınların ve erkeklerin insana yakışır işlerde çalışıp insana yakışır kazanç sağlayabilmeleri için gerekli fırsatların arttırılması
III. Herkes için sosyal koruma kapsamının genişletilmesi ve etkililiğinin artırılması
IV. Üç taraflılığın ve sosyal diyaloğun etkilerinin azaltılması
Yukarıdaki öncüllerden hangileri Uluslararası Çalışma Örgütünün (ILO) stratejik hedeflerindendir?

A) II ve IV
B) I, II ve IV
C) II ve III
D) I, II ve III
E) I, III ve IV

Cevap : D) I, II ve III

2. Aşağıdakilerden hangisi iş yerlerinde sağlık önlemlerinin alınmasıyla ilgili yönetmeliklerden biri değildir?

A) İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik
B) Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
C) Tozla Mücadele Yönetmeliği
D) Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
E) Titreşim Yönetmeliği

Cevap : A) İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik

3. Aşağıdakilerden hangisi idari para cezası gerektiren hususlardan biri değildir?

A) İş müfettişlerinin numune almasına engel olmak
B) İş yerinde teknolojik gelişme olduğunda teftiş kuruluna bildirmemek
C) İşverenin işin durdurulduğu yerdeki çalışanlarına meslek veya durumlarına göre başka bir iş vermesi ancak ücretlerini düşürmesi
D) İş müfettişlerinin inceleme yapmasına engel olmak
E) İşverenin işin durdurulması sebebiyle başka bir iş vermediği, işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödememesi

Cevap : B) İş yerinde teknolojik gelişme olduğunda teftiş kuruluna bildirmemek

4. A, işveren tarafından görevli olarak şehir dışına gönderilmiş iken kaptığı bir bulaşıcı hastalık nedeniyle vefat etmiştir.
Yukarıda sözü edilen olay ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?

A) İş kazası değildir çünkü hastalığın A’ya nerede bulaştığı belli değildir.
B) İş kazası değildir çünkü işverenin bulaşıcı hastalığı Önleme yükümlülüğü söz konusu değildir.
C) İş kazası değildir, unsurları oluşmamıştır.
D) İş kazası değildir çünkü olayda işverenin kusuru yoktur.
E) İş kazası söz konusudur.

Cevap : E) İş kazası söz konusudur.

5. I. İş güvenliği uzmanı
II. İş yeri hekimi
III. Ustabaşı-formen
IV. Güvenlik müdürü
İSG Kurulları Hakkında Yönetmeliğe göre yukarıda verilen kişilerden hangileri İSG kurulunda görev yapmaktadır?

A) II ve III
B) II, III ve IV
C) I ve II
D) I, II ve III
E) I, III ve IV

Cevap : D) I, II ve III

6. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 1995 yılında kabul ettiği 176 sayılı “Madenlerde Sağlık ve Güvenlik Sözleşmesi” Türkiye’de kaç yılında yürürlüğe girmiştir?

A) 2014
B) 1995
C) 2015
D) 1999
E) 1997

Cevap : C) 2015

7. İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği’ne göre aşağıdakilerden hangisi iş yeri sağlık ve güvenlik birimlerinde bulunması gereken malzemelerden biri değildir?

A) Pansuman seti
B) Muayene masası
C) Refleks çekici
D) Seyyar lamba
E) Barometre

Cevap : E) Barometre

8. İSG Kurulu Yönetmeliği’ne göre iş sağlığı güvenliği kurulunda aşağıdakilerden hangisi seçim ile görevlendirilmektedir?

A) İş yeri hekimi
B) Sivil savunma uzmanı
C) Çalışan temsilcisi
D) İnsan kaynakları uzmanı
E) İSG uzmanı

Cevap : C) Çalışan temsilcisi

9. Avrupa Birliği üye ülkelerinde iş sağlığı ve güvenliği alanında ortak bir düzenleme oluşturmak ve KOBİ’lerde iş sağlığı ve güvenliğini desteklemek amaçlı kurulan örgüt aşağıdakilerden hangisidir?

A) Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)
B) Avrupa Komisyonu
C) Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (EUROSTAT)
D) Avrupa Birliği İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (OSHA)
E) Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO)

Cevap : D) Avrupa Birliği İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (OSHA)

10. Taraf devletlerin ulusal iş sağlığı ve güvenliği politikası belirleyerek iş kazaları ve meslek hastalıklarının kaydedilmesi ve bildirilmesi ile ilgili yıllık istatistiklerin yayınlanması için gerekli şart ve prosedürleri oluşturmasını öngören ILO sözleşmesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) 187 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Sözleşmesi İçin Tanıtım Çerçevesi
B) 161 Sayılı Sağlık Hizmetlerine İlişkin Sözleşmesi ve Buna İlişkin Protokol
C) 115 Sayılı Radyasyondan Korunma Sözleşmesi ve Buna İlişkin Protokol
D) 155 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Sözleşmesi ve Buna İlişkin Protokol
E) 176 Sayılı Madenlerde Sağlık ve Güvenlik Sözleşmesi

Cevap : D) 155 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Sözleşmesi ve Buna İlişkin Protokol

İş Sağlığı Ve Güvenliği Mevzuatı-2 2023-2024 Final Soruları

11. I. Uzaktan çalışma
II. İş karşılığında ücret alma
III. Bağımlılık
IV. Araç-gereçleri temin etme
V. Fikrî hakları devretme
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri pazarlamacılık sözleşmesinin temel unsurlarındandır?

A) III ve V
B) II ve III
C) I, II ve III
D) I ve II
E) II, III ve IV

Cevap : C) I, II ve III

12. İşverenler, zorunlu önleyici sağlık hizmetlerini iş yeri dışından tedarik etmek istediklerinde hizmet satın alabilecekleri bakanlıkça yetkilendirilmiş birimin adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) İş yeri sağlık ve güvenlik birimi
B) İSG danışmanlık birimi
C) Haricî sağlık birimi
D) Teknik nezaretçi
E) Ortak sağlık ve güvenlik birimi

Cevap : E) Ortak sağlık ve güvenlik birimi

13. Aşağıdakilerden hangisi kişisel koruyucu donanım kullanılmasının gerekli olabileceği işler ve sektörlerden olan solunum sistemi koruyucularının kullanıldığı işlerden biri değildir?

A) Metal şekillendirme presleriyle çalışma
B) Ağır metal dumanlarının bulunabileceği yüksek fırın kapakları civarındaki çalışmalar
C) Yüksek fırınların gaz boruları ve gaz konvertörleri civarındaki çalışmalar
D) Kuyularda, kanalizasyon ve kanalizasyonla bağlantılı diğer yer altı sahalarında yapılan çalışmalar
E) Toz oluşumunu önlemenin yetersiz olduğu sprey boyama işleri

Cevap : A) Metal şekillendirme presleriyle çalışma

14. I. Tüzel kişiliği olmayan kamu, kurum ve kuruluşları da İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda öngörülen idari para cezalarına çarptırılamazlar.
II. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda idari para cezalarının iş yerinde istihdam edilen çalışan sayısına ve tehlike türüne göre kademeli bir artış oranı öngörülmüştür.
III. İşin durdurulması yaptırımına dayanak teşkil eden fiilden veya aykırılıktan dolayı işverene idari para cezasının da verilmesi mümkündür.
Yukarıdaki ifadelerden hangisi veya hangileri yanlıştır?

A) Yalnız II
B) Yalnız I
C) I ve II
D) II ve III
E) I ve III

Cevap : E) I ve III

15. KKD’ler koruma sağladığı riskin seviyesine göre kategorize edilir. Aşağıdakilerden hangisi kategori-III kapsamındaki risklerden biri değildir?

A) Yüksekten düşme
B) Yüzeysel mekanik yaralanmalar
C) Yetersiz oksijen bulunan ortamlar
D) Elektrik şoku ve enerji hatlarında çalışmalar
E) Zararlı biyolojik ajanlar

Cevap : B) Yüzeysel mekanik yaralanmalar

16. I. Spor ekipmanı
II. Nefsi müdafaayı veya caydırmayı hedefleyen ekipman
III. İnşaat işlerinde kullanılan KKD’ler
02/07/2012 tarih ve 28695 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmeliğe göre yukarıdakilerden hangisi veya hangileri yönetmelik kapsamına girmeyen kişisel koruyucu donanımlardandır?

A) Yalnız I
B) I ve II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) Yalnız II

Cevap : B) I ve II

17. İş yerlerinde önleyici sağlık hizmetlerinin yürütülmesinden sorumlu olan ve iş yeri hekimine yardımcı olmakla görevli kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Destek elemanı
B) Diğer sağlık personeli
C) Hemşire
D) İş güvenliği uzmanı
E) Ergonomist

Cevap : B) Diğer sağlık personeli

18. İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği’ne göre iş yeri sağlık ve güvenlik birimleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) İSGB’ler işin yürütüldüğü katta yer almaz.
B) Sekizer metrekareden az olmamak üzere, iş güvenliği uzmanı ile iş yeri hekimine oda tahsis edilir.
C) İSGB’de görevlendirilenlerin genel müdürlüğe bildirimi yapılır.
D) Muayene odası en 12 metrekare olmalıdır.
E) İSGB’nin bölümleri aynı alanda bulunur.

Cevap : A) İSGB’ler işin yürütüldüğü katta yer almaz.

19. Anayasa Mahkemesi’nin 3.4.2013 tarih ve 2012/97 E., 2013/51 K. sayılı kararında, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun ….. için iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğini temin etmek üzere çıkarıldığı belirtilmektedir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) işçiler
B) işverenler
C) iş güvenliği uzmanları
D) beyaz yakalılar
E) iş yeri hekimleri

Cevap : A) işçiler

20. Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliğini düzenleyen temel kanun aşağıdakilerden hangisidir?

A) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
B) 4857 sayılı İş Kanunu
C) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
D) 6098 sayılı Borçlar Kanunu
E) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu

Cevap : C) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu