Madenlerde İş Sağlığı ve Güvenliği 2022-2023 Vize Soruları

1. Karayolu nakliyat sistemlerinde genel olarak güvenli yol eğim aralığı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) %15-20
B) %7-10
C) %25-30
D) %20-25
E) %10-15

Cevap : B) yüzde 7-10

2. Aşağıdakilerden hangisi iş kazaları ve meslek hastalıkları istatistiklerinin güvenilir ve doğru bir şekilde kayıt altına alınmasının sağlayacağı yararlardan biri değildir ?

A) iş kazalarının ve meslek hastalıklarının sonuçlarının telafi edilmesinde doğrudan katkı sağlar
B) meslek hastalıklarının ülke ekonomileri üzerinde maliyetinin hesaplanabilmesine olanak sağlar
C) işletmelerin iş sağlığı ve güvenliği politikalarının belirlenmesine katkı sağlar
D) iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kök ürünlerinin araştırılmasına katkı sağlar
E) ülkelerin iş sağlığı ve güvenliği politikalarının belirlenmesine katkı sağlar

Cevap : A) iş kazalarının ve meslek hastalıklarının sonuçlarının telafi edilmesinde doğrudan katkı sağlar

3. Ocak sahasının jeolojik duyarlılığı göz önünde alınarak basamaklardaki emniyeti arttırmak ve basamak stabilizesini geliştirmek amacıyla basamaklar arası yatay olarak oluşturulan düzlemlere verilen isim aşağıdakilerden hangisi doğru olarak verilmiştir?

A) durumu açısı eğimi
B) Turba
C) Pasa yığını
D) şev duyarlılığı
E) emniyet basamağı

Cevap : E) emniyet basamağı

4. Aşağıdakilerden hangisi maden işletmelerinde acil durumlarla ile ilgili olarak iş sağlığı ve güvenliği yönünden alınması gereken tedbirlerinden birisi değildir?

A) acil çıkış yollarında üretimde kullanılan araç ve gereçler dışında geçişi engel olabilecek herhangi bir engel bulundurulmaz
B) acil çıkış yolları ile acil çıkış bağlantı yolları ve acil çıkış kapıları sağlık ve güvenlik işaretleri yönetmeliğinde belirtildiği şekilde uygun malzemeler kullanılarak işaretlenir
C) acil durum planlarında acil çıkış yolları doğrudan güvenli bir alana veya toplanma noktasını açılacak şekilde tasarlanmalıdır
D) maden iş yerlerinde herhangi bir tehlike anında çalışanların tümünün tehlike alanları derhal ve güvenli bir şekilde terk edebilecekleri altyapı ve organizasyon sağlanır
E) maden iş yerlerinde acil durumlarda görev almak üzere yeterli sayıda arama kurtarma ve tahliye konularında destek elemanı görevlendirilir

Cevap : A) acil çıkış yollarında üretimde kullanılan araç ve gereçler dışında geçişi engel olabilecek herhangi bir engel bulundurulmaz

5. Aşağıdakilerden hangisi diğer iş kollarında nadiren görülmekle birlikte yeraltı kömür madenciliği iş kazası oluş biçimlerinden biridir?

A) malzeme düşmesi
B) düşme
C) grizu
D) yangın
E) parça fırlaması

Cevap : C) grizu

Cevap C) grizu’dur.
Yeraltı kömür madenciliğinde grizu (metan gazı patlaması), diğer iş kollarında nadiren görülen özel bir iş kazası oluş biçimidir. Grizu, kömür madenlerinde metan gazının birikmesi ve sonrasında bu gazın ateşle temas etmesi sonucu meydana gelen patlamadır. Bu tür patlamalar, yüksek enerji açığa çıkarması ve geniş alanlara zarar verebilmesi nedeniyle ciddi tehlikeler arasında yer alır ve özellikle kömür madenciliği gibi metan gazının doğal olarak bulunduğu iş kollarında görülür. Diğer iş kazası türleri olan malzeme düşmesi, düşme, yangın ve parça fırlaması ise genellikle tüm endüstrilerde karşılaşılabilecek kazalardır.

6. Türkiye maden çeşitliliği açısından Ender görülen bir potansiyele sahip olmakla birlikte bazı madenler bakımından dünyada önemli bir konuma sahiptir rezerv bakımından dünyada en fazla Türkiye’de bulunan mineral bileşiği aşağıdakilerden hangisidir?

A) bakır
B) krom
C) bor
D) Demir
E) Kömür

Cevap : C) bor

7. Maden işlerinde ekonomik değeri olmayan kayaçların ve yapılan hafriyatın stoklandığı alanın ismi aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) rezerv alanı
B) konkasör alanı
C) Cevher stok sahası
D) malzeme stok alanı
E) pasa stok sahası

Cevap : E) pasa stok sahası

8. Açık ocak işletmelerinde basamak şef açısının tanımı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Basamak tepesi ile basamak topuğunu kesen doğrunun yatay düzlem ile yapılmış olduğu açıdır
B) Ocak en üst basamağının ayna tepesi ile en alt basamağının ayna topuğunu birleştiren doğrunun düşey düzlem ile yapmış olduğu açıdır
C) Ocak en üst basamağının ayna tepesi ile en alt basamağının ayna topuğunu birleştiren doğrunun yatay düzlem ile yapmış olduğu açıdır
D) basamak tepesi ile basamak topuğunu kesen doğrunun düşey düzlem ile yapmış olduğu açıdır
E) İki basamak arasında düşey düzlemde oluşan açıdır

Cevap : C) Ocak en üst basamağının ayna tepesi ile en alt basamağının ayna topuğunu birleştiren doğrunun yatay düzlem ile yapmış olduğu açıdır

9. Maden işletmelerinde kazmanın vurulup üretimin yapıldığı yere verilen genel isim aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) ayna
B) kelebek
C) galeri
D) çatlaklı birim
E) kavlak

Cevap : A) ayna

10. Aşağıdakilerden hangisi maden iş yerlerinde hazırlanması zorunlu tutulan sağlık ve güvenlik dokümanı hazırlanırken göz önünde bulundurulacak iş sağlığı ve güvenliği kanunu’nun maddelerinden biri değildir?

A) işverenin genel yükümlülüklerine ilişkin madde
B) çalışanların bilgilendirilmesine ilişkin madde
C) çalışanların yükümlülüklerine ilişkin madde
D) iş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimine ilişkin madde
E) risk değerlendirmesi kontrol ölçüm ve araştırmaya ilişkin madde

Cevap : C) çalışanların yükümlülüklerine ilişkin madde

11. Türkiye’de madencilik sektörüne ait istatiksel veriler Avrupa ekonomik Topluluğu işyeri ekonomik faaliyet sınıflandırmasına göre ay iş kollarına ayrılarak sunulmaktadır aşağıdakilerden hangisi sosyal güvenlik kurumu SGK istatistik yıllarında belirtilen madencilik sektörüne ilişkin alt iş kollarından biridir?

A) kömür ve linyit çıkarılması iş kolu
B) kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı iş kolu
C) ham petrol ve doğal çıkarımı iş kolu
D) kök kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri iş kolu
E) diğer metalik olmayan mineral ürünlerinin imalatı iş kolu

Cevap : A) kömür ve linyit çıkarılması iş kolu

12. Aşağıdakilerden hangisi maden iş yerlerinde görülen fiziksel risklerden biri değildir?

A) hijyenik olmayan koşullar
B) gürültülü ortamlar
C) ani basınç değişimleri
D) yetersiz aydınlatma
E) uygun olmayan termal konfor şartları

Cevap : A) hijyenik olmayan koşullar

A) hijyenik olmayan koşullar, maden iş yerlerinde görülen fiziksel risklerden biri değildir.
Fiziksel riskler, çalışma ortamının fiziksel koşullarından kaynaklanan, çalışanların sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilecek faktörleri içerir. Gürültülü ortamlar, ani basınç değişimleri, yetersiz aydınlatma ve uygun olmayan termal konfor şartları gibi faktörler doğrudan çalışma ortamının fiziksel özellikleriyle ilişkilidir ve işçilerin fiziksel sağlığını doğrudan etkileyebilir.
Öte yandan, hijyenik olmayan koşullar genel sağlık ve hijyen risklerini temsil eder ve bu, maden iş yerleri de dahil olmak üzere çeşitli çalışma ortamlarında bulunabilir. Hijyenik olmayan koşullar, hastalık yapıcı mikroorganizmaların yayılmasına yol açabilir, ancak bunlar fiziksel riskler kategorisine girmek yerine daha çok sağlık ve hijyen riskleri kategorisinde değerlendirilir.

13. Açık işletme projesine göre maden yatağının üzerindeki örtü tabakasının gevşetilmesi kazılması yüklenmesi taşınması Toprak harmanına dökülmesi serilmesi harman sahasının düzeltilmesi Toprak harmanı ve kademe yollarının yapımı ve bakımı gibi muhtelif ameliyeleri kapsayan işlemlerin tümüne verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) ters ıskarpa
B) dekapaj
C) prospeksiyon
D) sondaj
E) şev iyileştirmesi

Cevap : B) dekapaj

14. Galeri desandre ve baş yukarı içerisinde çalışanların herhangi bir tehlike anında kendilerini koruması amacıyla açılan boşluklara verilen isim aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) kılavuz
B) pano
C) cep
D) Arın
E) Fere

Cevap : C) cep

15. Mekanik ve elektrikli ekipmanların yeraltı ocaklarında yangın veya patlama riski olan bir ortamda kullanılması durumunda sahip olmaları gereken nitelik aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Ex-proof/Atex özelliğine sahip olması
B) hava ölçüm sensörlerine sahip olması
C) tehlikeli gaz alarm sistemine sahip olması
D) otomatik durdurma sensörüne sahip olması
E) hareket algılama sensörüne sahip olması

Cevap : A) Ex-proof/Atex özelliğine sahip olması

16. İnsan gücü ile kazı ve yükleme yapılan yer üstü maden ocaklarında güvenlik açısından basamak yüksekliği en fazla kaç metre olmalıdır?

A) 4 metre
B) 3 metre
C) 5 metre
D) 6 metre
E) 7 metre

Cevap : B) 3 metre

17. Demiryolu nakliyat sisteminin güvenli çalışma eğim aralığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) %10-20
B) %3-4
C) %5-10
D) %10-30
E) %10-15

Cevap : B) yüzde 3-4

18. Yan kayaç veya Cevher içerisinde aşağı yönlü eğimli olarak sürülen bir tarafı kapalı olan açıklığa verilen genel isim aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) desandre
B) kuyu
C) başyukarı
D) galeri
E) kelebe

Cevap : C) başyukarı

19. Aşağıdakilerden hangisi maden işlerinde organizasyona ilişkin işveren tarafından alınması gereken asgari iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinden biri değildir?

A) İşveren çalışanlara ait işle ilgili tüm kayıtların tutulmasını sağlamakla yükümlüdür
B) Maden iş yerleri her tür tehlikeye karşı yeterli koruma sağlanacak şekilde organize edilmelidir
C) Çalışma alanları ve tesisler muhtemel çevre şartlarına dayanabilecek şekilde tasarlanmalı ve İnşa edilmelidir
D) Çalışma alanları çalışanların işlerini kolayca ve ergonomik esaslara uygun şekilde yapabilmeleri tasarlanmalı ve kurulmalıdır
E) Çalışanlar tüm çalışma alanlarında kendilerini ve diğer kişilerin sağlığı ve güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde davranmakla yükümlüdür

Cevap : E) Çalışanlar tüm çalışma alanlarında kendilerini ve diğer kişilerin sağlığı ve güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde davranmakla yükümlüdür

20. Aşağıdaki iş makinelerinden hangisinin yer üstü maden işletmelerinde kullanımı uygun değildir?

A) Hidrolik ekskavatör
B) Galeri açma makineleri
C) Drigline
D) Loader (Yükleyici)
E) Döner kepçeli ekskavatör

Cevap : B) Galeri açma makineleri

E) Galeri açma makineleri, yer üstü maden işletmelerinde kullanımı uygun olmayan iş makinesidir.
Galeri açma makineleri, yeraltı madenciliğinde kullanılan, maden galerilerini ve tünellerini açmak için tasarlanmış özel makinelerdir. Bu makineler, yeraltı koşullarına uygun olarak geliştirilmiş olup, yer üstü maden işletmelerinde kullanılmak için tasarlanmamıştır.
Yer üstü maden işletmelerinde genellikle hidrolik ekskavatörler, döner kepçeli ekskavatörler, dragline’lar ve loader (yükleyiciler) gibi makineler kullanılır. Bu makineler, geniş alanlarda malzeme çıkarma, yükleme, taşıma ve depolama işlemleri için uygundur.

21. Aşağıdakilerden hangisi ters ıskarpa kavramını açıklar?

A) nakliye sisteminin ihtiyaç duyulduğunda tersine çalışabilmesi
B) basamak topuğu ile basamak tepesi arasındaki mesafenin düşey kısmında çalışma yapılması
C) yeraltı galerilerinde baş yukarı ile galeri arasındaki mesafe olması
D) yükleyicilerin ters manevra yapması
E) kazı yüzeylerinde yapılan çalışmalarda basamak alınlarının askıya alınarak

Cevap : E) kazı yüzeylerinde yapılan çalışmalarda basamak alınlarının askıya alınarak