Auzef Sosyal Hizmet Etiği Final Deneme Sınavı -2

Cevap : e) Sosyal hizmet müdahale sürecinin tamamlanması

Bu seçeneklerden “e) Sosyal hizmet müdahale sürecinin tamamlanması” müracaatçı mahremiyetinin ihlali için geçerli bir sebep olamaz. Sosyal hizmette, müdahale sürecinin tamamlanması, mahremiyetin ihlali için yeterli bir gerekçe teşkil etmez. Mahremiyet, sosyal hizmet uygulamalarında temel bir etik ilkedir ve müdahale sürecinin sona ermesi bu ilkenin ihlali için bir neden oluşturmaz. Diğer seçenekler ise, özellikle acil ve tehlikeli durumları ifade eder ve bu tür durumlarda mahremiyetin ihlal edilmesi bazen gereklidir.

Cevap : b) Yetkinlik

Boşluğa uygun olarak gelmesi gereken ifade “Yetkinlik” ilkesidir. Yetkinlik ilkesi, sosyal hizmet uzmanlarının istihdam edilirken gerekli yeterliliğe sahip olmalarını ve bu yeterliliği kazanma niyetlerini ifade eder. Bu ilke, mesleki uygulamaları yerine getirirken yetkin ve kalifiye olmayı, eleştirel bir bakış açısına sahip olmayı, literatürü düzenli takip etmeyi ve meslek ile ilgili sürekli eğitimi gerektirir.

Cevap: b) Yetkinlik

Cevap : c) Sizin iyiliğinizi düşündüğüm için size bu konuda bilgi veremem.

Bu cümlelerden “c) Sizin iyiliğinizi düşündüğüm için size bu konuda bilgi veremem.” ifadesi, paternalist bir anlayışı yansıtmaktadır. Paternalizm, bir kişinin veya otoritenin, başka bir kişinin iyiliği için onun tercihlerini veya özerkliğini göz ardı ederek kararlar alması veya bilgiyi saklaması anlamına gelir. Bu durumda, karar verici, bireyin kendi iyiliği için en iyi olanı bildiğini varsayar ve bireyin kendi kararlarını verme hakkını sınırlar.

Cevap : b) Sorunun çözümü için hangi farklı kaynaklara başvurabilirim?

Kapsayıcı Karar Verme Modelinin “etik ikilemi tanımlama” aşamasında sorulabilecek sorulardan biri olmayan seçenek, “Sorunun çözümü için hangi farklı kaynaklara başvurabilirim?” (B seçeneği) olarak belirtilmiştir.

Cevap : I, II ve III

Sosyal hizmet uzmanlarının profesyonel davranışlarını koruyabilmesi için önerilen yöntemler arasında “I. Rolünüzü açık ve net biçimde açıklayınız.”, “II. Eğer müracaatçının konumunda olsaydınız, muhtemelen hissedecekleriniz neler olurdu gözden geçiriniz.”, ve “III. Süpervizyon desteği alınız.” yer almaktadır. Bu nedenle, bu yöntemlerin hepsi, yani “I, II ve III” seçenekleri, profesyonel davranışları korumak için önerilen yöntemler arasındadır.

Cevap : d) Müracaatçıların verdiği hediyeler nazikçe reddedilmelidir

Sosyal hizmet uzmanlarının hediye alması ile ilgili olarak, prensip olarak müracaatçılarından gelen hediyeleri nazikçe reddetmeleri temelde en uygun olanıdır. Bu, sosyal hizmet uzmanlarının yaptıkları işin resmi ve profesyonel görevleri olduğunu hatırlatmalarını sağlar. Ancak, müracaatçı tarafından verilen hediyenin görece düşük maddi değeri ve yüksek manevi değeri varsa, bu durumda hediyeyi kabul etmek bazı durumlarda uygun olabilir​​. Bu nedenle, en uygun seçenek “d) Müracaatçıların verdiği hediyeler nazikçe reddedilmelidir” olacaktır.

Cevap : d) Kant

Bu etik yaklaşım, Immanuel Kant’ın düşünceleriyle örtüşmektedir. Kant’ın etik anlayışı, “kişiye saygı” ve “biri için iyi olan herkes için iyidir” ilkeleri ile tanımlanabilir. Kant, her bireyin kendi başına bir amaç olduğunu ve hiçbir zaman sadece bir araç olarak kullanılmaması gerektiğini savunur. Bu, kişiye saygı ilkesini yansıtır. Ayrıca, Kant’ın “kategorik buyruk” kavramı, bir eylemin ahlaki olup olmadığını belirlemek için evrensellik ilkesine dayanır, yani bir eylem herkes için iyi ise ahlaki olarak kabul edilir. Bu nedenle, soruda bahsedilen etik yaklaşımın temsilcisi olarak en uygun seçenek “d) Kant”tır​​.

Cevap : a) Grup üyelerinin neden gruba katıldığı üzerinde ayrıntılı bilgilendirme yapmak

Etik açıdan, bir gruba zorunlu katılanlarla çalışırken dikkat edilmesi gerekenler hakkında uygun olan seçenek “a) Grup üyelerinin neden gruba katıldığı üzerinde ayrıntılı bilgilendirme yapmak”tır​​. Bu yaklaşım, grup üyelerinin durumlarını ve grup sürecine katılımlarının nedenlerini anlamalarına yardımcı olur ve etik uygulamalarda şeffaflık ve açıklığın sağlanmasına katkıda bulunur.

Cevap : d) Erdem etiği

Yukarıda açıklanan teori, “Erdem etiği”dir. Erdem etiği, etik uygulamanın ‘iyi’ sosyal çalışmacılar tarafından geliştirilmesi gerektiğini ve bu gelişimin sosyal çalışmacının karakterine odaklanması gerektiğini öne sürer. Bu yaklaşım, sosyal çalışmacının ahlaki kararlarını ve davranışlarını, kişisel erdemlerine ve karakter özelliklerine dayandırır. Örneğin, dezavantajlı gruplara karşı kişisel önyargıları olan bir sosyal çalışmacı, bu önyargılarını meslek hayatına da taşıyabilir. Erdem etiği, bu tür durumları ele alır ve sosyal çalışmacıların erdemli karakter özelliklerini geliştirmelerini teşvik eder.

Cevap : d) Aileye ilişkin konular

Türkiye’nin Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği tarafından gözden geçirilerek yayınlanmış olan ve Uluslararası Sosyal Hizmet Uzmanları Federasyonunun kabul ettiği Sosyal Hizmet Mesleğinin Etik İlkeleri ve Sorumlulukları (2004) belgesinin ana etik konuları arasında “d) Aileye ilişkin konular” yer almamaktadır.

Cevap : b) Yönetim – Çalışan Uyuşmazlıkları

Yukarıdaki açıklama, sosyal hizmet uzmanlarının müracaatçılara verilen hizmetleri ve çalışma koşullarını iyileştirmek adına örgütlü eylemlerde bulunmaları ve bu eylemlerin müracaatçılar üzerindeki olası etkilerini dikkatlice incelemeleri gerektiğini ifade ediyor. Bu durum, özellikle çalışma koşulları ve yönetim ile ilgili konuları içeriyor. Bu nedenle, bu açıklama en çok “Yönetim – Çalışan Uyuşmazlıkları” seçeneği ile uyumlu görünüyor.

Cevap: b) Yönetim – Çalışan Uyuşmazlıkları

Cevap : d) Aileye ilişkin etik sorumluluklar

“Sosyal Hizmet Mesleğinin Etik İlkeleri ve Sorumlulukları” belgesinin ana başlıklarından biri olmayan seçenek “Aileye ilişkin etik sorumluluklar” olarak belirtilmiştir.

Cevap: d) Aileye ilişkin etik sorumluluklar​​

Cevap : c) Mesleğin Bütünlüğü

Sosyal hizmet uzmanlarının sosyal hizmet mesleğine ilişkin etik sorumluluklarından biri, belgenizde belirtildiği gibi, “Mesleğin Bütünlüğü” ile ilgilidir. Bu, sosyal hizmet uzmanlarının, mesleğin değerlerine ve standartlarına uygun davranışlar sergilemelerini, mesleğin saygınlığını ve bütünlüğünü korumalarını gerektirir​​.

Cevap: c) Mesleğin Bütünlüğü

Cevap : Bağlılık

Sosyal hizmet uzmanı tarafından müracaatçıya söylenen “Benim işim size yardım etmek ve en önemli meselemiz her zaman yaşam koşullarınızı olduğundan daha iyi bir noktaya taşımak. Bunun için ne gerekiyorsa yapmalıyız.” ifadesi, etik kurallardan “Bağlılık” ile en yakından ilgilidir​​. Bu ifade, sosyal hizmet uzmanının müracaatçıya olan bağlılığını ve onların refahını iyileştirmeye yönelik taahhüdünü yansıtmaktadır.

Cevap : e) Dini veya manevi etik

“Dini veya manevi etik” ile ilişkilendirilebilir. Dini veya manevi etik yaklaşımları, genellikle bireyi bir bütün olarak ele almayı ve onların kendi gerçeklikleri içinde anlaşılmalarını gerektiren bir vurgu yapar. Bu yaklaşımlar, bireylerin manevi, etik ve ahlaki boyutlarını dikkate alarak, kişisel değerler, inançlar ve yaşam anlayışlarına saygı göstermeyi içerir. Bu tür etik yaklaşımlar, bireyin sadece fiziksel veya sosyal ihtiyaçlarını değil, aynı zamanda manevi ve duygusal ihtiyaçlarını da kapsamlı bir şekilde ele almayı hedefler​​.

Cevap : a) Sorunu belirleme ve tanımlama

Sosyal çalışmacının ahlaki hassasiyet sahibi olması, etik karar alma sürecinin “a) Sorunu belirleme ve tanımlama” aşamasına ilişkin yetkinliğini arttıracaktır.

Cevap : a) Deontolojik teori

“Deontolojik teori”ye işaret etmektedir. Deontolojik teoriler, belirli eylemlerin doğaları gereği doğru ya da yanlış, iyi ya da kötü olduğunu iddia eder ve sonuçlarına bakmaksızın bu eylemleri değerlendirir. Bu teorik yaklaşım, kuralların, hakların ve ilkelerin dokunulmaz ve kutsal olduğunu savunur ve amacın her türlü aracı meşrulaştırmadığına inanır. Örneğin, deontolojiye göre, gerçeği söylemek doğası gereği doğru bir eylemdir ve bu nedenle, sosyal çalışmacılar, yalan söylemek daha faydalı gibi görünse bile, müracaatçılarına asla yalan söylememelidir.

Cevap : a) Kültürel hassasiyetlerin belirlenmesi

Akılcı karar verme modellerinde genellikle somut bilgiler ve mantıksal analizler ön plandadır. Bu nedenle, “a) Kültürel hassasiyetlerin belirlenmesi” aşaması, tipik bir akılcı karar verme modelinde beklenmeyen bir aşamadır. Akılcı modeller, genellikle somut veri ve belirgin sonuçlara odaklanır ve bu nedenle kültürel hassasiyetler gibi daha soyut ve çoğu zaman kişisel yorum gerektiren faktörleri öncelikli olarak ele almazlar. Diğer seçenekler – bilgi toplama, etik ikilemi tanımlama, olası fayda ve zararların değerlendirilmesi, ve farklı görüşlere başvurulması – akılcı karar verme süreçlerinin tipik aşamaları arasında yer alır.

Cevap : a) Meslektaşların yetersizliği

Sosyal hizmet uzmanlarının meslek elemanı olarak etik sorumluluklarından biri olmayan” seçeneği ile ilgili sorunuzun cevabı, belgenize göre “Meslektaşların yetersizliği” seçeneğidir.

Cevap: a) Meslektaşların yetersizliği

Cevap : a) Faydacılık

“Faydacılık” yaklaşımını tanımlamaktadır. Faydacılık, bir eylemin veya kararın, en büyük toplam iyiliği veya faydayı teşvik etmesi durumunda etik olarak doğru olduğunu savunur. Bu yaklaşım, çeşitli eylemlerin sonuçlarını değerlendirerek, en fazla pozitif sonucu veya en az zararı üretecek olanı seçmeyi önerir. Sosyal hizmet pratiğinde, faydacılık, sosyal çalışmacıların karşılaştıkları çatışan görevler ve kararlar arasında en fazla genel faydayı sağlayacak olanı seçmelerini gerektirir.