Sosyal Güvenlik

Sosyal Güvenlik Nedir?

Sosyal güvenlik, bireylerin ve ailelerin yaşam standartlarını koruyabilmeleri için gerekli ekonomik ve sosyal destekleri sağlayan geniş kapsamlı bir sosyal politika aracıdır. Bu destekler genellikle iş kazaları, meslek hastalıkları, hastalık, analık, yaşlılık, malullük ve işsizlik gibi sosyal riskler karşısında bireylerin maddi güvencesini sağlar.

Sosyal Güvenliğin Tarihsel Gelişimi

Sosyal güvenlik sistemlerinin kökeni, sanayi devrimi ve sonrasında yaşanan ekonomik dönüşümlere dayanır. Sanayi devrimi, toplumsal ve ekonomik yapıda köklü değişikliklere neden olmuş, bu dönüşümler bireylerin yaşam koşullarını zorlaştırmıştır. Bu süreçte, işçilerin karşılaştığı zorluklar ve artan işsizlik, devletleri sosyal güvenlik sistemlerini geliştirmeye yönlendirmiştir.

Modern Sosyal Güvenlik Sistemlerinin Evrimi

Modern sosyal güvenlik sistemleri, genellikle iki Dünya Savaşı arasında ve sonrasında, Batı ülkelerinde şekillenmeye başlamıştır. Özellikle 1935 yılında ABD’de kabul edilen Sosyal Güvenlik Kanunu, sosyal güvenlik terminolojisini ve uygulamalarını önemli ölçüde etkilemiştir. Avrupa’da ise II. Dünya Savaşı sonrası, savaşın yıkıcı etkilerini gidermek ve toplumsal refahı artırmak amacıyla geniş kapsamlı sosyal güvenlik programları hayata geçirilmiştir.

Sosyal Güvenliğin Kapsamı ve Önemi

Sosyal güvenlik, toplumdaki her bireyi potansiyel olarak etkileyebilecek geniş bir yelpazede tedbirleri kapsar. Bu tedbirler, bireylerin sosyal risklere karşı korunmasını sağlar ve sosyal istikrarı destekler. Sosyal güvenlik, aynı zamanda toplumsal eşitlik ve adaletin sağlanmasında da kritik bir role sahiptir.

Sonuç

Bu ünitede ele alınan konular, öğrencilerin sosyal güvenlik kavramını derinlemesine anlamalarını ve sınavlarda başarılı olabilmeleri için gerekli teorik ve pratik bilgileri sağlamaktadır. Sosyal güvenlik, yalnızca bir ekonomik destek mekanizması olmanın ötesinde, toplumsal huzur ve istikrarın da teminatıdır.

Sosyal Güvenlik: Kavramsal Çerçeve

Sosyal güvenlik, bireylerin ve ailelerin hayatlarını belirsizliklerle dolu zamanlarda güvence altına almayı amaçlayan sosyal politikanın bir uzantısıdır. Bu sistem, hastalık, işsizlik, yaşlılık gibi durumlar başta olmak üzere, kişinin çalışma gücünü kaybetmesi halinde ekonomik destek sağlar. Sosyal güvenlik, insan onurunu koruma ve sosyal adaleti sağlama çabası içinde, herkes için minimum bir yaşam standardı garanti etmeye çalışır.

Tarihsel Gelişim:

Sosyal güvenlik sisteminin kökleri, 19. yüzyılın endüstri devrimine dayanmaktadır. Bu dönemde, hızlı sanayileşme ve kentleşme, işçi sınıfının yaşam koşullarının zorlaşmasıyla sosyal güvenlik ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. İlk sosyal güvenlik önlemleri, işçilerin iş kazaları ve meslek hastalıkları karşısında korunmasını sağlayacak yasalarla atılmıştır. Zamanla, bu önlemler genişleyerek hastalık, yaşlılık ve ölüm gibi riskleri de kapsar hale gelmiştir.

Sosyal Güvenliğin Evrimi:

Sosyal güvenlik, yalnızca endüstriyel toplumların değil, aynı zamanda gelişmekte olan ekonomilerin de vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Günümüzde sosyal güvenlik sistemleri, globalleşen dünyada karşılaşılan yeni sosyal risklere yanıt verebilmek için sürekli olarak evrim geçirmektedir. Örneğin, pandemi gibi küresel sağlık krizleri, sosyal güvenlik sistemlerinin esneklik ve kapsayıcılık açısından ne kadar hayati olduğunu göstermiştir.

Bu kavramsal çerçeve, sosyal güvenliğin ne olduğunu ve nasıl geliştiğini açıklamakla kalmaz, aynı zamanda bu sistemin toplumlar için neden bu kadar önemli olduğunu da vurgular. Öğrencilerin, sosyal güvenlik konusunda bilinçlenmeleri ve bu bilgileri kullanarak pratikte karşılaşabilecekleri sorunlara çözümler üretebilmeleri hedeflenmektedir.

Sosyal Güvenlik Hakları

Sosyal güvenlik sistemleri, bireylerin çeşitli yaşam evrelerinde karşılaşabilecekleri risklere karşı korunmalarını sağlayan haklar ve tedbirler sunar. Bu haklar, genellikle kısa vadeli ve uzun vadeli sigorta kolları olarak iki ana kategoride incelenir.

Kısa Vadeli Sigorta Kolları:

İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları:

İş yerinde meydana gelen kazalar ve meslek hastalıkları sonucunda iş göremezlik durumlarında geçici maddi destek sağlanır.

Hastalık Sigortası:

Çalışanların hastalık durumlarında gelirlerinin bir kısmının korunması ve sağlık giderlerinin karşılanması amaçlanır.

Analık Sigortası:

Hamilelik ve doğum sonrası dönemde kadın çalışanların gelir kaybına uğramamaları için destek sağlanır.

İşsizlik Sigortası:

İş kaybı yaşayan bireylerin geçimlerini sürdürebilmeleri için geçici mali destek verilir.

Uzun Vadeli Sigorta Kolları:

Malullük Sigortası:

Kalıcı iş göremezlik durumunda bireylerin yaşam standartlarının korunması için sağlanan maddi destek.

Yaşlılık Sigortası:

Emeklilik döneminde bireylerin gelir güvencesini sağlayarak yaşam standartlarının devam ettirilmesine katkıda bulunur.

Ölüm Sigortası:

Vefat eden sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişilere maddi destek sağlanır.

Bu sigorta kolları, bireylerin yaşamlarındaki zorlu dönemlerde ekonomik yükün hafifletilmesine yardımcı olur ve sosyal istikrarın korunmasında temel bir rol oynar. Özellikle, işsizlik sigortası gibi kısa vadeli sigorta kolları, ekonomik durgunluk dönemlerinde bireylerin ve ailelerin hayatta kalabilmesi için kritik öneme sahiptir.

Sosyal Güvenlik Sistemlerinin Finansmanı

Sosyal güvenlik sistemlerinin sürdürülebilirliği, bu sistemlerin etkin bir şekilde finanse edilmesine bağlıdır. Finansman yapıları genellikle devlet bütçeleri, çalışan ve işveren katkılarından oluşur ve sistemlerin ulusal ekonomik koşullara göre şekillenir.

Devlet Bütçesi:

Çoğu ülkede, sosyal güvenlik sistemlerinin ana finansman kaynağı devlet bütçesidir. Devlet, genel vergi gelirlerini kullanarak özellikle yoksullukla mücadele ve asgari sosyal garantileri sağlamak üzere fonlar ayırır.

Çalışan ve İşveren Katkıları:

Sosyal sigortalar genellikle hem çalışanların hem de işverenlerin maaşlarından kesinti yapılması yoluyla finanse edilir. Bu kesintiler, belirli bir yüzde olarak belirlenip, çalışanın maaşından ve işveren tarafından ödenir.

Diğer Kaynaklar:

Özel sigortalar ve bireysel katkı planları, bazı durumlarda sosyal güvenlik fonlarını destekleyici rol oynar.

Uluslararası yardımlar ve hibeler, özellikle gelişmekte olan ülkelerde sosyal güvenlik sistemlerinin desteklenmesi için önemli olabilir.

Finansmanın sağlıklı bir şekilde yönetilmesi, sosyal güvenlik haklarının herkes için erişilebilir ve adil olmasını garantiler. Bu nedenle, sosyal güvenlik sistemlerinin finansmanı, sadece ekonomik bir mesele olmakla kalmaz, aynı zamanda sosyal adalet ve eşitlik meselesi olarak da önem taşır.

Auzef Sosyal Güvenlikte Güncel Yaklaşımlar ve Sorunlar

Sosyal güvenlik sistemleri, globalleşen dünya ve değişen demografik yapılar karşısında sürekli evrim geçirmektedir. Bu bölümde, sosyal güvenlik sistemlerinin karşılaştığı bazı güncel sorunlar ve bu sorunlara yönelik yaklaşımlar ele alınacaktır.

Güncel Sorunlar:

Yaşlanan Nüfus:

Dünya genelinde yaşlanan nüfus, emeklilik fonlarının sürdürülebilirliği üzerinde baskı oluşturuyor. Uzun vadeli mali dengelerin korunması, daha fazla insanın daha uzun süre yaşaması nedeniyle zorlaşıyor.

Teknolojik Değişimler:

Otomasyon ve yapay zeka gibi teknolojik gelişmeler, iş piyasalarını değiştiriyor ve geleneksel sosyal güvenlik sistemlerinin revize edilmesini gerektiriyor.

Ekonomik Dalgalanmalar:

Küresel ekonomik krizler ve pandemi gibi durumlar, sosyal güvenlik sistemlerinin hızlı ve esnek tepki verme kapasitesini test ediyor.

Yaklaşımlar:

Esnek Çözümler:

Sosyal güvenlik sistemleri, esnek çalışma modelleri ve gig ekonomisi gibi yeni iş modellerini kapsayacak şekilde genişletiliyor.

Dijitalleşme:

Sosyal güvenlik idarelerinin dijitalleşmesi, işlemlerin hızlandırılmasını ve daha geniş kitlelere ulaşılmasını sağlıyor.

Uluslararası İşbirlikleri:

Küresel sorunlara küresel çözümler geliştirmek amacıyla uluslararası işbirlikleri ve politika koordinasyonları artırılıyor.

Bu yaklaşımlar, sosyal güvenlik sistemlerinin hem daha adil hem de daha etkin olmasını sağlamayı hedefler. Ayrıca, sosyal güvenlik sisteminin her birey için erişilebilir ve kapsayıcı olmasını güvence altına almayı amaçlar.

Sonuç

Bu yazıda, sosyal güvenlik sistemlerinin kapsamlı bir analizini sunduk. Sosyal güvenlik, bireylerin hayatları boyunca karşılaşabilecekleri çeşitli risklere karşı koruma sağlayan ve sosyal refahın teminatı olan kritik bir sistemdir. Kavramsal çerçevesinden finansmanına, haklarından güncel sorunlarına kadar her yönüyle sosyal güvenliğin derinlemesine incelenmesi, öğrencilerin bu konudaki sorularını yanıtlamalarına ve konuyu daha iyi kavramalarına yardımcı olur. Ayrıca, bu bilgilerin, gelecekte sosyal politikaların şekillendirilmesi ve iyileştirilmesi konusunda bilinçli katkılarda bulunmalarını sağlaması amaçlanmaktadır.

Sosyal güvenlik, sadece bireysel güvence sağlamakla kalmaz, aynı zamanda toplumsal istikrar ve huzurun sürdürülmesinde de temel bir rol oynar. Bu nedenle, bu sistemlerin sürekli olarak güncellenmesi ve tüm bireylerin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde genişletilmesi gerekmektedir.

@lolonolo_com

1- Tehlike ve güvenlik ihtiyacı, Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinde kaçıncı sırada yer alan bir ihtiyaç olarak tanımlanmıştır?

a) Birinci sırada
b) İkinci Sırada
c) Üçüncü sırada
d) Dördüncü sırada
e) Beşinci sırada

Cevap : b) İkinci Sırada

Açıklama : Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinde, güvenlik ihtiyacı temel fizyolojik ihtiyaçlardan sonra gelir ve bireylerin güvenlik ve korunma arayışını ifade eder. Bu ihtiyaçlar arasında sağlık, istihdam güvenliği ve mülkiyet güvenliği bulunur.

2- Aşağıdakilerden hangisi fizyolojik tehlikelerden biri olarak kabul edilmez?

a) Yaşlanma
b) Hastalık
c) Malullük
d) Ölüm
e) Doğum

Cevap : e) Doğum

Açıklama : Fizyolojik tehlikeler genellikle bireyin biyolojik işlevlerini etkileyen unsurlardır. Doğum, fizyolojik bir süreç olmakla birlikte, bu kapsamda bir tehlike olarak değil, doğal bir süreç olarak kabul edilir.

3- Aşağıdakilerden hangisi çalışma gücü kaybı yaratan tehlikelerden biri olarak kabul edilmez?

a) Deprem
b) Yaşlılık
c) Aile gelirinin yetersizliği
d) Analık
e) Ölüm

Cevap : Aile gelirinin yetersizliği

Açıklama : Aile gelirinin yetersizliği, çalışma gücü kaybı yaratmaz; ekonomik bir zorluk ve sosyal güvenlik sistemi tarafından ele alınması gereken bir meseledir.

4- Aşağıdakilerden hangisi uzun süreli zararlar yaratan bir tehlike değildir?

a) Ölüm
b) Yaşlılık
c) Malullük
d) İşsizlik
e) Bakım ihtiyacı

Cevap : İşsizlik

Açıklama : İşsizlik, genellikle kısa veya orta vadeli bir tehlike olarak ele alınır. Uzun süreli zararlar daha çok maluliyet veya yaşlılık gibi durumlarla ilişkilendirilir.

5- Aşağıdaki tehlikelerden hangisi kısa süreli gelir kaybına yol açan bir tehlike olarak tanımlanır?

a) Yaşlılık
b) İşsizlik
c) Ölüm
d) Aile gelirinin yetersizliği
e) Malullük

Cevap : İşsizlik

Açıklama : İşsizlik, genellikle geçici ve çözümlenebilir bir durum olarak kabul edilir, bu yüzden kısa süreli gelir kaybı kategorisine girer.

6- Aşağıdakilerden hangisi sosyal güvenlik sistemlerinin karşılayacağı zararlardan biri olarak kabul edilmez?

a) Hastalık halinde tedavi ihtiyacı
b) İşsizlik halinde gelir kesilmesi
c) Analık halinde çalışma gücü kaybı
d) Ölüm halinde çalışma gücü kaybı

Cevap : Ölüm halinde çalışma gücü kaybı

Açıklama : Ölüm halinde, sosyal güvenlik sistemi çalışma gücü kaybını değil, kalan aile bireylerinin maddi destek ihtiyacını karşılar.

7- Aşağıdaki tehlikelerden hangisi uzun süreli gelir kaybına yol açan bir tehlikedir?

a) Aile gelirinin yetersizliği
b) Hastalık
c) İşsizlik
d) Analık hali
e) İş kazaları

Cevap : Aile gelirinin yetersizliği

Açıklama : Aile gelirinin yetersizliği, bireylerin ve ailelerin uzun süreli ekonomik güvencesizliğine yol açabilir ve genellikle daha derin sosyo-ekonomik sorunların göstergesi olarak kabul edilir.

8- Aşağıdakilerden hangisi ILO’nun 102 sayılı Sosyal Güvenliğin Asgari Normları Sözleşmesinde sayılan tehlikelerden biri değildir?

a) İş kazaları ve meslek hastalıkları
b) Aile gelirinin yetersizliği
c) İşsizlik
d) Bakım ihtiyacı
e) Ölüm

Cevap : Bakım ihtiyacı

Açıklama : ILO’nun 102 sayılı Sözleşmesi, temel sosyal güvenlik garantilerini tanımlar ve bakım ihtiyacı bu sözleşmede yer alan tehlikeler arasında değildir.

9- Aşağıdakilerden hangisi 2000’li yıllardan sonra geniş anlamda sosyal güvenlik kapsamında bir sosyal güvenlik tehlikesi olarak kabul edilmektedir?

a) Aile gelirinin yetersizliği
b) İşsizlik
c) Yoksulluk
d) Uzun dönemli bakım ihtiyacı
e) Ölüm

Cevap : Yoksulluk

Açıklama : Yoksulluk, 2000’li yıllardan itibaren sosyal güvenlik sistemlerinin daha geniş bir anlamda ele aldığı temel bir tehlike olarak kabul edilmektedir, çünkü bireylerin temel yaşam standartlarını ve refahını doğrudan etkiler.

10- Aşağıdaki ülkelerden hangisi bakım ihtiyacı ile ilgili sosyal sigorta kolunun ilk sırada yer alan ülkelerden biri değildir?

a) Japonya
b) ABD
c) Hindistan
d) İngiltere
e) Danimarka

Cevap : Japonya

Açıklama : Japonya, yaşlı bakımı ve sosyal hizmetler konusunda gelişmiş politikaları ile bilinir ve bu alanda öncü ülkeler arasında yer alır.

Sosyal Güvenlik Sistemlerinin Tarihi Gelişimi

Sosyal güvenlik sistemlerinin kökeni, toplumların bireylerin yaşamlarındaki belirsizliklere karşı koruma sağlama ihtiyacından doğmuştur. İlk sosyal güvenlik önlemleri, eski uygarlıklarda toplum üyeleri arasında dayanışmayı teşvik etmek amacıyla ortaya çıkmıştır. Ancak modern sosyal güvenlik sistemlerinin temelleri, 19. yüzyılın sonlarında sanayi devrimi ile birlikte atılmıştır. Bu dönemde, hızlı sanayileşme ve kentleşme sonucu ortaya çıkan sosyal ve ekonomik sorunlara çözüm olarak sosyal güvenlik önlemleri geliştirilmiştir.

Örneğin, Almanya’da Otto von Bismarck tarafından 1880’lerde başlatılan sosyal sigorta programları, modern sosyal güvenlik sistemlerinin öncüsü kabul edilir. Bu programlar, hastalık, iş kazası, yaşlılık ve ölüm gibi durumlara karşı çalışanları korumayı amaçlamıştır. Türkiye’de ise sosyal güvenlik sisteminin temelleri, 1945 yılında çıkarılan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile atılmıştır. Bu kanunla birlikte, çalışanlar iş kazaları, meslek hastalıkları, hastalık, doğum ve ölüm gibi risklere karşı sigortalanmışlardır.

Bu tarihsel perspektif, sosyal güvenlik sistemlerinin zaman içinde nasıl evrildiğini ve günümüzdeki yapılarının nasıl şekillendiğini anlamak için kritik öneme sahiptir. Ayrıca, sosyal güvenlik sistemlerinin kültürel, ekonomik ve politik faktörlere göre nasıl farklılaştığını gözlemlemek, bu sistemlerin evrensel olmadığını, her ülkenin kendi ihtiyaçlarına göre şekillendiğini göstermektedir

Temel Kavramlar ve Terminoloji

Sosyal güvenlik, bireylerin yaşam boyu karşılaşabilecekleri ekonomik ve sosyal risklere karşı korunmalarını sağlayan kamu politikaları ve programlarıdır. Bu sistemler, sağlık hizmetlerinden emeklilik gelirlerine kadar geniş bir yelpazede destek sağlarlar. Temelde, sosyal güvenlik; hastalık, yaşlılık, işsizlik gibi durumlarda bireylerin ve ailelerin yaşam standartlarının korunmasına yardımcı olur.

Sosyal Yardım:

Devlet tarafından ihtiyaç sahiplerine yapılan maddi veya ayni yardımlar. Genellikle gelir testine tabidir ve ekonomik zorluk çeken bireylerin temel ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlar.

Sosyal Sigortalar:

Çalışanların katkıda bulunduğu, iş kazası, meslek hastalığı, hastalık, emeklilik gibi risklere karşı koruma sağlayan sistemlerdir. Bu sistemler, bireylerin yaptığı katkılar doğrultusunda belirli haklar elde etmelerini sağlar.

Bu terminolojiler, sosyal güvenlik sistemlerinin anlaşılmasında temel kavramlar olarak önem taşımaktadır. Öğrencilerin bu terimleri ve aralarındaki farkları kavraması, sosyal güvenlik sistemlerinin işleyişi hakkında daha derin bir anlayış geliştirmelerine olanak tanır

Sosyal Güvenlik Sistemlerinin Yapı Taşları

Sosyal güvenlik sistemleri, bireyleri ve aileleri çeşitli sosyal ve ekonomik risklere karşı korumak için bir dizi bileşenden oluşur. Bu bölümde, sosyal güvenlik sistemlerinin temel bileşenleri olan sağlık sigortası, emeklilik ve işsizlik sigortası detaylı olarak ele alınacaktır.

Sağlık Sigortası

Sağlık sigortası, bireylerin hastalık veya yaralanma durumunda gerekli tıbbi bakımı alabilmelerini sağlar. Bu sigorta türü, hem acil sağlık hizmetlerini hem de uzun vadeli tedavi ve bakımı kapsar. Türkiye’de sağlık sigortası, genel sağlık sigortası kapsamında devlet tarafından sağlanmakta ve tüm vatandaşlara zorunlu olarak sunulmaktadır.

Emeklilik

Emeklilik, çalışanların aktif çalışma hayatlarının sona ermesiyle birlikte maddi destek sağlayan bir sosyal güvenlik bileşenidir. Bireylerin çalışma dönemlerinde belirli bir miktarı emeklilik fonuna yatırmaları ve bu fonun, çalışma hayatlarının sonunda düzenli bir gelir olarak kendilerine geri dönmesi esasına dayanır. Türkiye’de emeklilik sistemi, devlet tarafından yönetilen ve katılımcıların ödediği primlere dayalı bir sistemdir.

İşsizlik Sigortası

İşsizlik sigortası, işlerini kaybetmiş olan çalışanlara geçici bir süre maddi destek sağlar. Bu destek, işsiz kaldıkları dönemde yaşam maliyetlerini karşılamalarına yardımcı olur ve yeni bir iş bulana kadar geçen sürede finansal güvence sunar. Türkiye’de işsizlik sigortası, çalışanların işsiz kalma riskine karşı devlet tarafından sağlanan bir koruma mekanizmasıdır.

Bu bileşenler, sosyal güvenlik sisteminin temel yapı taşlarını oluşturur ve her biri, bireylerin yaşam kalitesini ve toplumun genel refahını artırmada kritik bir role sahiptir. Bu yapı taşlarının sağladığı koruma, bireylerin sosyal ve ekonomik zorluklarla başa çıkabilmesine olanak tanır ve daha adil bir toplum yapısının oluşmasına katkıda bulunur

Türkiye’de Sosyal Güvenlik Reformları

Türkiye’de sosyal güvenlik sistemleri, zaman içinde birçok reformdan geçerek bugünkü yapılarına ulaşmıştır. Bu reformlar, sistemlerin daha etkin, kapsayıcı ve sürdürülebilir olmasını amaçlamıştır. Bu bölümde, Türkiye’deki önemli sosyal güvenlik reformlarına ve bu reformların etkilerine detaylı bir bakış sunulacaktır.

1999 ve 2008 Sosyal Güvenlik Reformları

1999 yılında yapılan ilk büyük reformlarla emeklilik yaşı yükseltilmiş ve emeklilik maaşları hesaplamalarında kullanılan parametreler değiştirilmiştir. Bu değişiklikler, sosyal güvenlik sisteminin finansal sürdürülebilirliğini artırmayı hedeflemiştir. 2008 yılında gerçekleştirilen daha kapsamlı reformlarla, çeşitli sosyal güvenlik kurumları birleştirilerek tek çatı altında toplanmış ve bu da yönetimde büyük bir iyileşme sağlamıştır. Ayrıca, genel sağlık sigortası tüm vatandaşları kapsayacak şekilde genişletilmiş ve katkı payları yeniden düzenlenmiştir.

Güncel Politikalar ve Geleceğe Yönelik Öngörüler

Son yıllarda, Türkiye’deki sosyal güvenlik politikaları, artan yaşlı nüfus ve değişen demografik yapılar göz önünde bulundurularak daha da önem kazanmıştır. Devlet, sosyal güvenlik açığını kapatmak ve sistemleri daha da sürdürülebilir hale getirmek için yeni reformlar üzerinde çalışmaktadır. Gelecek projeksiyonları, teknolojinin sosyal güvenlik sistemlerine entegrasyonu ve dijitalleşmenin, verimliliği artırarak daha hızlı ve şeffaf hizmet sunumu sağlayacağını öngörmektedir.

Bu reformlar, Türkiye’deki sosyal güvenlik sistemlerinin nasıl bir evrim geçirdiğini ve bu değişimlerin bireyler üzerindeki etkilerini göstermektedir. Ayrıca, bu değişikliklerin toplumun genel refah seviyesini nasıl etkilediği ve gelecekteki sosyal güvenlik politikalarına nasıl yön vereceği açısından da önem taşımaktadır.

Sosyal Güvenlik ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları

Bu bölümde, Ünite 3 kapsamında ele alınan sosyal güvenlik sistemleriyle ilgili öğrenciler tarafından sıkça sorulan sorulara yer verilecektir. Bu sorular ve cevapları, öğrencilerin konuyu daha iyi kavramalarına ve muhtemel sınav veya tartışmalarda başarılı olmalarına yardımcı olacaktır.

1- Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası arasındaki fark nedir?

Sosyal sigortalar, çalışanların iş kazası, meslek hastalığı, emeklilik gibi durumlara karşı korunmasını sağlayan zorunlu katkı temelli sistemlerdir. Genel sağlık sigortası ise, tüm vatandaşların hastalık veya yaralanma durumlarında gerekli tıbbi hizmetleri alabilmelerini sağlayan, devlet tarafından finanse edilen bir sistemdir.

2- Türkiye’deki sosyal güvenlik reformlarının amacı nedir?

Türkiye’deki sosyal güvenlik reformlarının temel amacı, sistemlerin finansal sürdürülebilirliğini sağlamak, daha geniş bir kapsama alanı yaratmak ve sosyal güvenlik hizmetlerinin verimliliğini ve erişilebilirliğini artırmaktır.

3- Sosyal güvenlik sistemi neden önemlidir?

Sosyal güvenlik sistemi, bireylerin yaşam boyu karşılaşabilecekleri ekonomik ve sosyal risklere karşı koruma sağlar. Bu sistemler, hastalık, işsizlik, yaşlılık gibi durumlarda bireylerin ve ailelerin yaşam standartlarını destekleyerek toplumsal refah ve istikrarı artırır.

4- Emeklilik sistemine yapılan katkılar nasıl hesaplanır?

Türkiye’de emeklilik sistemine yapılan katkılar, çalışanın maaşının belirli bir yüzdesi olarak hesaplanır ve bu oran yasal olarak belirlenir. Çalışanın ve işverenin payları toplamı, bireyin emeklilik fonuna aktarılır ve bu fon, birey emekli olduğunda ona düzenli bir gelir sağlar.

Bu sorular ve cevaplar, öğrencilerin üniteyle ilgili en temel ve önemli konuları derinlemesine anlamalarını sağlamak için tasarlanmıştır. Her bir cevap, öğrencilere kavramların pratik uygulamalarını ve önemini açıklamayı amaçlar.

Sonuç

Ünite 3, sosyal güvenlik sistemlerinin temel kavramlarını, tarihçesini, Türkiye özelindeki uygulamalarını ve bu sistemlerin bireyler ve toplum üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde ele alır. Bu bilgiler, öğrencilerin sosyal güvenlik sistemlerinin önemini ve işleyişini anlamalarını sağlar ve onları bu konuda bilinçli bireyler olarak yetiştirir.

Öğrenciler, bu üniteyi tamamladıklarında, sosyal güvenlik sistemlerinin nasıl geliştiğini, temel bileşenlerini ve bu sistemlerin gelecekte nasıl evrilebileceğini kavramış olacaklar. Ayrıca, sosyal güvenlik sistemlerinin toplumsal refah ve ekonomik istikrar üzerindeki rolünü değerlendirme yeteneği kazanacaklar. Bu bilgiler, öğrencilere akademik çalışmalarında olduğu kadar, günlük yaşamlarında ve gelecekteki meslekî kariyerlerinde de rehberlik edecektir.

Bu ders birimi, sosyal güvenlik sistemlerinin sadece bireyleri değil, tüm toplumu nasıl etkilediğini gözler önüne sermekte ve sosyal politikaların oluşturulmasında bilgi sahibi, duyarlı vatandaşlar yetiştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır

@lolonolo_com

1- Hangi ifade geleneksel sosyal güvenlik müesseselerinden biri olarak kabul edilmez?

a) Ferdî (bireysel) tasarruflar
b) Aile içi yardımlaşma
c) Sosyal yardımlar
d) Özel sigortalar
e) Dini sosyal yardımlar

Cevap : Özel sigortalar

Açıklama : Geleneksel sosyal güvenlik müesseseleri, toplumsal dayanışma ve yardımlaşma üzerine kuruludur. Ferdî tasarruflar, aile içi yardımlaşma ve dini sosyal yardımlar gibi yöntemler, bireyler arası veya topluluk bazında destek sistemleri olarak işlev görür. Özel sigortalar ise ticari temellere dayanan, kâr amacı güden kurumlar tarafından sunulur ve bu nedenle geleneksel sosyal güvenlik müesseseleri arasında sayılmazlar

2- Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

a) Kurban kesme, yılda bir defa ve Kurban bayramında, bu imkâna sahip olmayan düşük gelirlilere yapılan
ayni gelir transferidir.
b) Fitre, kimlerin, kime, ne zaman, ne miktarda ve nasıl vereceği belirlenmiş olan gelir transferi ile
gerçekleştirilen bir sosyal güvenlik müessesesidir.
c) Zekât, İslam dininin temel şartlarından biri olarak kabul edilmiş bir mali ibadettir. Kimlerin, kimlere,
nasıl, ne zaman ve ne miktarda zekat vereceği belirlidir.
d) Sadaka yalnızca dini amaçlarla yapılan bir yardım şekli değildir.
e) Mali ve bedeni bir ibadet olan hacca gitmek de bir sosyal güvenlik müessesesi olarak fonksiyon görür.

Cevap : Mali ve bedeni bir ibadet olan hacca gitmek de bir sosyal güvenlik müessesesi olarak fonksiyon görür.

Açıklama : Hac, İslam dininin beş şartından biri olarak, mali ve fiziksel kapasitesi olan Müslümanlar için farz kılınmış bir ibadettir. Ancak, hac ibadeti sosyal güvenlik müessesesi olarak işlev görmez; zira bu, bireylerin sosyo-ekonomik güvenliklerini korumak veya geliştirmek amacı taşımaz

3- Aşağıdakilerden hangisi sosyal sigortalarda “idari boşluk” örneği değildir?

a) İşsizlik sigortasının geç kurulması
b) Esnaf ve sanatkarların en son sosyal güvenlik kapsamına alınması
c) 20’den az işçi çalıştıran işçilerin sigorta kapsamı dışında bırakılması
d) Malullük aylığı bağlanması için malullük raporu alma şartı aranması
e) Gündelikçi tarım işçilerinin zorunlu sigortalı sayılmaması

Cevap : Malullük aylığı bağlanması için malullük raporu alma şartı aranması

Açıklama : Malullük aylığı alabilmek için malullük raporu alma şartının aranması, idari bir prosedür olup, bu süreç sosyal sigortaların doğası gereği gereklidir. İdari boşluk, sigortanın kapsamının yetersiz olduğu veya belirli grupların dışarıda bırakıldığı durumları ifade eder. Malullük raporu alma şartı, bir güvenlik ve doğrulama mekanizması olarak işlev görür.

4- Aşağıdakilerden hangi geleneksel müessese sosyal güvenlik ihtiyacı duyanlara talep etme hakkı verir?

a) Esnaf ve sanatkarların orta sandıkları
b) Hemşeri dernekleri yardımları
c) Dini sosyal yardımlar
d) Aile içi yardımlaşma
e) Komşuluk ve akrabalığa dayalı yardımlaşma

Cevap : Esnaf ve sanatkarların orta sandıkları

Açıklama : Esnaf ve sanatkarlar orta sandıkları, üyelerinin sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan yardımlaşma fonlarıdır. Bu sandıklar, üyelerine hastalık, işsizlik veya emeklilik gibi durumlarda maddi destek sağlama hakkı tanır, dolayısıyla üyelerin talepte bulunma hakkı vardır

5- Hangi uygulama, sosyal sigortaların teknik-aktüeryal boşluğu olarak kabul edilmez?

a) İşsizlik ödeneği için belirli süre prim ödemiş olma şartı
b) Doğum parası ödenmesi için doğumdan önce belirli süre sigortalı olma
c) Yaşlılık aylığı bağlanması için belirli yaşa gelme şartı
d) Malullük aylığı için çalışma gücünün belirli oranda kaybedilmesi
e) Ölüm aylığı bağlanması için erkek çocukların 18 yaşın altında olması şartı

Cevap : Ölüm aylığı bağlanması için erkek çocukların 18 yaşın altında olması şartı

Açıklama : Ölüm aylığı, vefat eden sigortalının bağlı olduğu aile bireylerine sağlanan maddi destektir. Erkek çocukların 18 yaş altı olma şartı, sosyal sigortaların temelinde yatan aile desteğini yansıtan bir kriterdir ve teknik veya aktüeryal bir boşluk olarak değerlendirilmez

6- Hangi ifade sosyal sigortaları ile özel sigortalardan ayırıcı bir özellik değildir?

a) Sosyal sigortalar çok taraflı temsil esasına dayanan özerk yönetim yapılarına sahiptirler.
b) Sosyal sigortalarda kapsama girmek zorunludur.
c) Sosyal sigortalar mal varlığına yönelik kayıpları karşılar.
d) Sosyal sigortalar kapsama aldıkları kişiler bakımından bir risk farklılaşmasına gitmez.
e) Sosyal Sigortalar devlet tarafından kurulur.

Cevap : Sosyal sigortalar mal varlığına yönelik kayıpları karşılar.

Açıklama : Sosyal sigortalar, genellikle işsizlik, hastalık, yaşlılık gibi kişisel risklere yönelik koruma sağlarlar. Mal varlığına yönelik kayıplar genellikle özel sigortalar tarafından kapsanır; bu nedenle, bu ifade sosyal ve özel sigortalar arasındaki ayrımı doğru yansıtmaz

7- Aşağıdaki örneklerden hangisi kamu sosyal güvenlik harcaması kapsamında değerlendirilemez?

a) Çocukların eğitimleri için kırtasiye yardımı yapılması
b) Engelli bakımını üstlenen aile üyelerine aylık bağlanması
c) Yaşlı ve muhtaçlara huzurevlerinde bakım hizmeti verilmesi
d) Kendi iradesi dışında işsiz kalanlara işsizlik ödeneği verilmesi
e) Şiddet gören kadınların sığınma evlerinde kalması

Cevap : Kendi iradesi dışında işsiz kalanlara işsizlik ödeneği verilmesi

Açıklama : İşsizlik ödeneği, sosyal güvenlik sistemlerinin temel bileşenlerinden biridir ve kendi iradesi dışında işsiz kalan bireylere mali destek sağlar. Bu, sosyal güvenlik harcamalarının tipik bir örneğidir ve kamu tarafından finanse edilen bir sosyal güvenlik mekanizması olarak değerlendirilir. Diğer seçenekler, sosyal hizmetler veya sosyal yardımlar gibi farklı kategorilere ait olabilir ancak işsizlik ödeneği doğrudan sosyal güvenlik harcaması olarak kabul edilir.

8- Aşağıdakilerden hangisi sosyal refah hizmetlerinin kapsamında olan gruplardan biri değildir?

a) Engelliler
b) Yabancılar
c) Korunmaya muhtaç çocuklar
d) Uzun süreli bakım ihtiyacı olan hastalar
e) Bakım ihtiyacı olan yaşlılar

Cevap : Yabancılar

Açıklama : Sosyal refah hizmetleri genellikle vatandaşları veya belirli hukuki statüye sahip kişileri hedef alır. Yabancılar, özellikle geçici veya sınırlı hukuki statüye sahip olanlar, bu hizmetlerin dışında bırakılabilir veya sınırlı erişim sağlayabilirler. Engelliler, korunmaya muhtaç çocuklar, uzun süreli bakım ihtiyacı olan hastalar ve yaşlılar ise genellikle sosyal refah hizmetlerinden yararlanan ana gruplardır.

9- Hangi ifade kamu sosyal güvenlik harcamaları ile ilgili yanlış bir ifadedir?

a) Kamu sosyal güvenlik harcamalarının finansmanı vergilerle sağlanır.
b) Hizmet olarak sunulan KSGH, karşılıksız veya çok düşük bir bedelle ihtiyacı olanlara sunulur.
c) Kamu sosyal güvenlik harcamaları ile yapılan yardımlar belirli yükümlülükleri yerine getirenlere karşılık olarak verilir.
d) Ülkemizde, en yaygın kamu sosyal güvenlik harcamaları Kızılay ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir.
e) Ülkemizde 65 yaşını geçenlere aylık bağlanması bir kamu sosyal güvenlik harcaması uygulamasıdır.

Cevap : Kamu sosyal güvenlik harcamaları ile yapılan yardımlar belirli yükümlülükleri yerine getirenlere karşılık olarak verilir.

Açıklama : Kamu sosyal güvenlik harcamaları, genellikle ihtiyaç temelli ve karşılıksız olarak sağlanır. Bu harcamalar, bireylerin belirli yükümlülükleri yerine getirmesine bağlı olmaksızın, sosyal koruma ve destek sağlamak amacıyla yapılmaktadır. Diğer ifadeler, kamu sosyal güvenlik harcamalarının doğasını ve finansmanını doğru yansıtmaktadır.

10- Aşağıdakilerden hangisi kurumsal bir tamamlayıcı sosyal güvenlik örneğidir?

a) Tasarruf amacıyla yabancı para birimi hesabı açtırma
b) Tasarruf amacıyla altın ve değerli metal hesabı açtırma
c) Özel hayat sigortası yaptırma
d) İşyeri satın alarak kira geliri elde etme
e) Bankalarda vadeli tasarruf hesabı açtırma

Cevap : Özel hayat sigortası yaptırma

Açıklama : Özel hayat sigortası, bireylerin ve ailelerin ekonomik güvencesini sağlamak amacıyla özel sigorta şirketleri tarafından sunulan bir hizmettir. Bu tür sigortalar, devlet tarafından sağlanan temel sosyal güvenlik tedbirlerini tamamlayıcı nitelikte olup, bireylerin yaşam, sağlık ve mülkiyet güvenliğini artırma amacı taşır. Diğer seçenekler, daha çok bireysel tasarruf ve yatırım yöntemleri olarak değerlendirilir ve sosyal güvenlik kapsamında değildir.

1. Temel Kavramlar ve Teoriler

Sosyal güvenlik, bireylerin yaşamı boyunca karşılaşabileceği ekonomik risklere karşı korunmasını sağlayan devlet destekli bir sistemdir. Temel kavramlar arasında, yaşlılık, işsizlik, sağlık, sakatlık ve aile yardımları gibi sosyal sigortalar yer almaktadır. Her bir sosyal güvenlik modeli, ülkelerin ekonomik yapılarına ve kültürel değerlerine göre şekillenir. Örneğin, bazı ülkelerde geniş kapsamlı devlet destekli modeller tercih edilirken, diğerlerinde özel sigortalar daha yaygındır. Bu teorik çerçeve, öğrencilere sistemlerin nasıl finanse edildiğini ve sürdürülebilirliğinin nasıl sağlandığını anlamada yardımcı olur

2. Örnek Olay İncelemeleri

Pratikte, sosyal güvenlik sistemlerinin uygulanışını anlamak için çeşitli ülkelerden örnekler incelenir. İsveç ve ABD, sosyal güvenlik modelleri açısından sıkça karşılaştırılan iki ülkedir. İsveç’te geniş kapsamlı devlet destekli bir sistem mevcutken, ABD daha çok bireysel yatırım ve özel sigorta ağırlıklı bir modele sahiptir. Bu örnekler, öğrencilere farklı sistemlerin avantajları ve zorlukları hakkında derinlemesine bilgi sağlar ve sosyal güvenlik politikalarının nasıl şekillendirildiğine dair gerçek dünya senaryolarını sunar.

3. Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları

Bu bölümde, öğrencilerin sıkça sorduğu sorulara yer verilir. Örneğin, “Sosyal güvenlik sistemlerinin finansmanı nasıl sağlanır?”, “Farklı sosyal güvenlik modellerinin avantajları nelerdir?” ve “Sosyal güvenlik sistemleri neden farklı ülkelerde farklı şekillerde uygulanır?” gibi sorular ve bu soruların cevapları detaylı bir şekilde ele alınır. Bu bilgiler, öğrencilere sınavlarında ve akademik çalışmalarında derinlemesine analiz yapma yeteneği kazandırır ve sosyal güvenlik konusunda kritik düşünme becerilerini geliştirir.

Sonuç

Bu ünitenin özeti olarak, sosyal güvenlik sistemlerinin temel prensiplerini, farklı modellerini ve bu modellerin toplumlara olan etkilerini ele aldık. Öğrenciler, bu bilgileri kullanarak sosyal güvenlik politikalarının nasıl şekillendirildiğini ve bu politikaların toplumsal yapı üzerindeki etkilerini kavrayabileceklerdir. Daha ileri çalışmalar için, öğrencilerin farklı ülkelerin sosyal güvenlik sistemlerini karşılaştırmalı olarak incelemeleri önerilir.

@lolonolo_com

1- ILO, 1952 tarih ve 102 Sayılı Sosyal Güvenliğin Asgari Normları Sözleşmesinde, bir ülkenin Sözleşmeyi
imzalayabilmesi için kişi olarak kapsam bakımından çalışma çağındaki nüfusun ve işçi olarak çalışanların en
az % kaçını kapsama alması gerektiğine sözleşmede yer vermiştir?

a) % 10-% 30
b) % 10- % 40
c) % 20- % 40
d) % 20-% 50
e) % 30-% 50

Cevap : Yüzde 20- Yüzde 50

Açıklama : ILO’nun 102 sayılı Sözleşmesi, sosyal güvenlik sisteminin en az yüzde 20 ila yüzde 50’sini kapsayacak şekilde düzenlenmesini önermektedir. Bu oran, sözleşmeyi imzalayan ülkelerin sosyal güvenlik kapsamını genişletme taahhüdünü gösterir ve ülkelerin bu minimum kapsam oranlarına ulaşması beklenir

2- Kişi olarak kapsam bakımından aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?

a) Aktif sigortalı çalışan ve/veya geliri olan, prim ödeyen kişidir.
b) Bağımlı nüfus aktif ve pasif sigortalıların geçindirmekle yükümlü olduğu kişiler olarak sosyal güvenceye ulaşanlardır.
c) Sosyal sigorta yükümlülükleri bakımından kişi olarak kapsam prim ödeyen aktif sigortalılardan oluşur.
d) Aynı iş gücüne katılma oranına sahip olan 2 ülkeden istihdam oranı daha düşük olan ülkenin aktif sigortalı sayısı potansiyel olarak daha yüksektir.
e) Pasif sigortalı, prim ödeme şartlarını yerine getirdikten sonra gelir ve aylık alan sigortalılardır

Cevap : Aynı iş gücüne katılma oranına sahip olan 2 ülkeden istihdam oranı daha düşük olan ülkenin aktif sigortalı sayısı potansiyel olarak daha yüksektir.

Açıklama : Bu ifade yanlıştır çünkü iş gücüne katılma oranı yüksek olan ülkede, istihdam oranı düşük olsa bile aktif sigortalı sayısının daha yüksek olması beklenir. İstihdam oranının düşüklüğü genellikle daha az sigortalı anlamına gelir, bu nedenle ifade mantıksal bir çelişki içerir

3- Aşağıdakilerden hangisi sosyal sigortaların kişi olarak kapsamını belirleyen objektif faktörlerden biri olarak kabul edilmez?

a) İhtiyaç faktörü
b) Ödeme gücü faktörü
c) Politik karar süreçlerine etki edebilme faktörü
d) İdari faktör
e) Mevzuat yeterliliği faktörü

Cevap : Politik karar süreçlerine etki edebilme faktörü

Açıklama : Sosyal sigortaların kapsamını belirleyen objektif faktörler genellikle ihtiyaç, ödeme gücü, idari faktörler ve mevzuat gibi somut unsurlar üzerine kuruludur. Politik karar süreçlerine etki faktörü, daha çok subjektif ve değişken bir faktör olduğu için objektif bir kapsam belirleyici olarak kabul edilmez.

4- İnsanların sosyal güvenlik garantisine kavuşmak için devlet tarafından oluşturulmasını istedikleri sigorta kolu hangisidir?

a) İşsizlik sigortası
b) Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası
c) Bakım sigortası
d) Analık sigortası
e) Aile ödenekleri sigortası

Cevap : Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası

Açıklama : Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası, insanların en temel ve sürekli ihtiyaç duyduğu sosyal güvenlik garantileri arasındadır. Bu sigorta kolu, bireylerin yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde karşılaşabilecekleri temel riskleri kapsar ve ekonomik güvence sağlar.

5- 2019 yılları itibarıyla Dünya’da en az sayıda ülkede oluşturulan sigorta kolu hangisidir?

a) Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası
b) İşsizlik sigortası
c) Analık sigortası
d) Emeklilik sigortası
e) Aile ödenekleri sigortası

Cevap : Analık sigortası

Açıklama : Analık sigortası, dünya genelinde en az sayıda ülkede bulunan sigorta kollarından biridir. Bu durum, bazı ülkelerin analık haklarına yönelik sosyal güvenlik sistemlerinde yetersiz kaldığını göstermektedir ve bu alanda uluslararası düzeyde iyileştirmeler gerekmektedir

6- Kayıtdışı istihdam sosyal sigortaların kişi olarak kapsamı bakımından öncelikle hangi grupla doğrudan ilgilidir?

a) Aktif sigortalılar
b) Pasif sigortalılar
c) Sigortalının aile fertleri
d) Ölen sigortalının aile fertleri
e) Yaşlılık aylığı alanlar

Cevap : Aktif sigortalılar

Açıklama : Kayıtdışı istihdam, özellikle aktif sigortalıları etkiler çünkü bu durumda çalışanlar yasal olarak sigorta kapsamı dışında kalır ve sosyal güvenlik haklarından mahrum bırakılır. Bu, hem bireylerin hem de genel ekonomik sistemin sağlığı açısından önemli sorunlara yol açabilir.

7- Türkiye, ILO Sözleşmesinde belirtilen hangi sosyal sigorta kolunu henüz oluşturmamıştır?

a) Analık sigortası
b) Bakım sigortası
c) İşsizlik sigortası
d) Malullük sigortası
e) Aile ödenekleri sigortası

Cevap : Aile ödenekleri sigortası

Açıklama : Türkiye, ILO’nun sosyal güvenlikle ilgili çeşitli sözleşmelerinde belirtilen birçok sigorta kolunu uygulamaya koymuştur; ancak, aile ödenekleri sigortası henüz tam olarak oluşturulmamış bir alandır. Bu eksiklik, ailelerin ekonomik güvencesini sağlama konusunda önemli bir boşluk oluşturur.

8- Aşağıdakilerden hangisi kişi olarak sosyal sigortaların kapsamına en geç alınan çalışan grubunu oluşturur?

a) Sanayi sektöründe küçük işyerlerinde çalışanlar
b) Hizmet sektöründe çalışanlar
c) Sanayi sektöründe sendikasız olarak çalışanlar
d) Hizmet sektöründe kendi adına bağımsız çalışanlar
e) Tarım sektöründe kendi adına bağımsız çalışanlar

Cevap : Tarım sektöründe kendi adına bağımsız çalışanlar

Açıklama : Tarım sektöründe kendi adına bağımsız çalışanlar, genellikle sosyal sigortaların kapsamına alınması en zor gruplardan biridir. Bu durum, bu sektördeki düşük gelirler ve yüksek istihdam dışı çalışma oranları nedeniyle kaynaklanmaktadır.

9- İdari imkanlar faktörü bakımından sosyal sigortaların kapsamına en kolay alınan çalışan grubu hangisidir?

a) Sanayi sektöründe çalışanlar
b) Kamu kurumlarında çalışanlar
c) Büyük tarım işletmeleri sahipleri
d) İşyeri sahipleri
e) Hizmet sektöründe çalışan beyaz yakalılar

Cevap : Kamu kurumlarında çalışanlar

Açıklama : Kamu sektörü çalışanları, genellikle düzenli ve resmi iş sözleşmeleri ile çalıştıkları için sosyal sigorta kapsamına alınmaları en kolay gruplardan biridir. Bu grup, devlet tarafından doğrudan yönetildiği için idari işlemler daha hızlı ve etkin bir şekilde yürütülebilir.

10- Aktif/pasif sigortalı oranı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru bir tanımlamadır?

a) Prim ödeyenlerin, gelir ve aylık alanlara oranıdır.
b) Kayıtdışı istihdam edilenlerin kayıtlı çalışanlara oranıdır
c) İşsizlerin istihdam edilenlere oranıdır
d) Yaşlılık aylığı alanların çalışma çağındaki nüfusa oranıdır.
e) Çalışma çağındaki nüfusun toplam nüfusa oranıdır.

Cevap : Prim ödeyenlerin, gelir ve aylık alanlara oranıdır

Açıklama : Aktif/pasif sigortalı oranı, aktif olarak çalışan ve prim ödeyen bireylerin, pasif olarak gelir veya aylık alanlara (emeklilik, malullük vb.) oranını ifade eder. Bu oran, bir sosyal güvenlik sisteminin finansal sürdürülebilirliği açısından önemli bir göstergedir.